Consortium met Hootsmans ontwerpt nieuwe gevangenis van Antwerpen

19 augustus 2021, 14:16

Een consortium met Hootsmans architectuurbureau gaat de nieuwe gevangenis van Antwerpen ontwerpen en bouwen. Het complex bij een bedrijventerrein in Petroleum Zuid vervangt de gevangenis in het centrum van de stad. In het ontwerp staat het scheppen van voorwaarden voor een humane detentie centraal.

De naam van het consortium, Hortus Conclusus, verwijst naar het concept van de gevangenis. Een hortus conclusus is een omsloten binnentuin die een veilige en groene oase vorm, afgeschermd van de oncontroleerbare buitenwereld. Voor de nieuwe gevangenis wordt het concept ‘ommuurde tuin’ omgedraaid naar ‘omtuinde muur’, opdat het geen instituut wordt dat zich afsluit van de buitenwereld, maar de buitenwereld juist naar binnen haalt.

Dat vertaalt zich in een complex dat als het ware is ontworpen als een deel van de stad, met pleinen, straten en veel groen. De gedetineerden wandelen door de buitenlucht van activiteit naar activiteit, waardoor de buitenruimte ook echt onderdeel van het dagelijks leven wordt, in plaats van vooral een decoratieve achtergrond, verklaart Hootsmans. Het terrein van het verblijfsgedeelte wordt vier meter verhoogd ten opzichte van het maaiveld, zodat de muur minder prominent aanwezig is voor de gedetineerden.

Het ontwerp is afgestemd op het beeldkwaliteitsplan van het duurzame bedrijventerrein Blue Gate Antwerp. Een reeks van uitgesproken en specifieke landschappelijke en architectonische elementen wordt in stroken van oost naar west over het terrein verdeeld. Hierdoor ontstaat in deze richting een atmosfeer van rust en continuïteit, aldus Hootsmans.

Natuurlijk daglicht
Qua duurzaamheid wordt minimaal het BREAAM-label Very Good nagestreefd. Er zal maximaal gebruik worden gemaakt van natuurlijk daglicht, onder meer dankzij de oriëntatie en de vorm van de gebouwen en de grootte van de raamopeningen. De ecologische voetafdruk wordt beperkt door functioneel en compact te bouwen tussen groenzones.

Wandelpaden worden omzoomd door bomen, er komt een voortuin met rijke begroeiing en daken worden voorzien van daktuinen en extensieve groendaken. Zo ontstaat een groot aaneengesloten groengebied, dat niet alleen prettig is voor de gedetineerden maar ook verkoeling biedt bij hitte en extra leefgebied vormt voor de aanwezige vogels.

In eerste instantie zal de gevangenis worden aangesloten op het warmtenet van Blue Gate, later krijgt het complex aansluiting op het warmtenet van de gehele stad.

Begin 2025 klaar
Naar verwachting start de bouw van de gevangenis in de tweede helft van volgend jaar. Begin 2025 moet het 40.000 vierkante meter grote complex klaar zijn. Er is plek voor 440 gedetineerden.

Consortium Hortus Conclusus bestaat verder uit ARCH & TECO Architecture and Planning, Bureau Bas Smets en Ingenium (ontwerp), Jan de Nul en EEG (bouw en onderhoud), Envisan (sanering van het terrein) en Facilicom Facility Solutions (onderhoud). De DBFM-opdracht is aanbesteed door de Vlaamse Regie der Gebouwen.

Trefwoorden

jan de nul penitentiaire inrichting bureau bas smets gevangenis hootsmans architectuurbureau antwerpen

1	Vernieuwd winkelpand markeert hoek tegenover Hoog Catharijne dinsdag, 26 augustus
2	Vijf nominaties voor de prijs voor Architect van het Jaar 2025 maandag, 1 september
3	Een opgeruimd en ‘paperless’ kantoor, werkt dat wel voor architecten? dinsdag, 26 augustus
4	Verbouwd kantoorpand Breda weerspiegelt identiteit specialist in koelhuizen woensdag, 27 augustus
5	Woontoren De Vrijheid door Atelier Kempe Thill in Bajeskwartier opgeleverd maandag, 1 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Belgische paviljoen in Venetië toont onderzoek naar plantenintelligentie en binnenklimaat

14 mei

Hootsmans wint competitie voor groot gevangeniscomplex in Zwitserland

4 mei 2021

Uitbreiding Rietveld en Sandberg Instituut is Schoolgebouw van het Jaar 2020

28 oktober 2020

Forum Groningen verkozen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar

22 oktober 2020

Rietveld Academie en Sandberg Instituut nemen uitbreiding in gebruik

9 september 2019

Gerechtsgebouw Breda straalt gezag en rust uit

12 november 2018

Gerechtsgebouw Zwolle officieel geopend

24 oktober 2016

Robbrecht en Daem architecten ontwerpt ontvangstgebouw voor Rubenshuis

25 maart 2021

KAAN Architecten geeft KMSKA in Antwerpen nieuwe dimensie

3 maart 2021

Antwerpen akkoord met eerste ontwerp publieke ruimte Slachthuiswijk

18 februari 2021

Team GROUP A bekijkt mogelijkheden nooit gebruikte metrostations Antwerpen

25 januari 2021

Christian Rapp nog eens vijf jaar stadsbouwmeester van Antwerpen

29 oktober 2020

Negentiende-eeuwse gevangenis in Alkmaar herbestemd tot hotel

10 januari 2022

Team Atelier Kempe Thill mag Droogdokkensite Antwerpen herontwikkelen

25 januari 2022

Ontwerp onafgebouwde premetrostations Antwerpen gepresenteerd

18 februari 2022

Glazen wand verbindt woontorens langs Antwerpse Ring

30 augustus 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Woontoren De Vrijheid door Atelier Kempe Thill in Bajeskwartier opgeleverd

Gisteren, 14:14

Het gebouw, dat deel uitmaakt van het centrale hoogbouwcluster in de nieuwe wijk, biedt plek aan 140 appartementen, commerciële ruimte en een fietsenstalling. De naastgelegen gevangenismuur is geïntegreerd in het ontwerp.

Kunstenaars en architecten bouwen 'nomadisch monument' voor slachtoffers Gaza

Gisteren, 10:58

Volgende week wordt in het Haagse Theater aan het Spui het Nomadisch Monument voor Gaza geopend. De reizende kunstinstallatie bestaat uit drie meter hoge vilten pilaren, opgesteld in de vorm van Gaza.

Vijf nominaties voor de prijs voor Architect van het Jaar 2025

Gisteren, 09:00

De nominaties voor de prijs voor Architect van het Jaar 2025 zijn: Joost Ector, KSA, KRFT, Sanne van Manen en Vakwerk Architecten. Bekijk nu de video’s waarin de genomineerden zich voorstellen en breng jouw stem uit!

Houten groepsaccommodatie voor scouting in de bossen van Baarn

29 augustus, 2:35

In de bossen van Baarn zijn de ‘Vleermuisgrot’ en ‘de Beverburcht’ geopend. Tezamen vormen ze een nieuwe groepsaccommodatie van Scouting Nederland, ontworpen door MOST Architecture en TomDavid Architecten.