Het gebouw aan de Oudemansstraat

Oude situatie Oudemansstraat

Het gebouw aan de Crauwelengang

Woonwerk Architecten transfomeert panden in Antwerps Schipperskwartier tot woongebouw

1 augustus, 9:22

In het Antwerpse Schipperskwartier heeft WoonWerk Architecten een aantal panden getransformeerd tot woongebouw. In de Oudemansstraat vormde het bureau een oude nachtclub om tot een gebouw met betaalbare woningen. Daarnaast zijn in enkele panden aan de Crauwelengang drie compacte woningen gerealiseerd. Bij beide transformaties is de constructie van de bestaande gebouwen behouden en gerenoveerd.

De afgelopen jaren is er hard gewerkt aan de transformatie van het Antwerpse Schipperskwartier, betaalbare woningen worden aangeboden aan diverse doelgroepen die als katalysator voor sociale verandering fungeren. Het gebied met prostitutie is compacter gemaakt en de omgeving van de Oudemansstraat wordt stapsgewijs getransformeerd tot een stadse woonbuurt.

Het project van WoonWerk Architecten, de transformatie van twee afzonderlijke gebouwen gelegen aan de Oudemansstraat en Crauwelengang, is afgestemd op de transformatie van de wijk naar een eigentijdse en aantrekkelijke buurt. Het gebouw aan de Oudemansstraat, dat de hoofdmoot van het project vormt, is voorzien van een robuust gevelraster en verfijnde detaillering. De achtergevel wordt gekenmerkt door een slanke staalconstructie die de binnentuin omkadert als een lichte en groene plek in het hart van de stad.

Veel aandacht voor overgang tussen privé en openbaar
Hoewel de transformatie van het gebouw een positief effect heeft op de hele Oudemansstraat, blijft de omgeving uitdagend en nog steeds in transitie, stelt WoonWerk Architecten. Daarom is er veel aandacht besteed aan de overgang tussen privé- en openbaar domein op straatniveau. In plaats van conventionele gelijkvloerse appartementen introduceert het ontwerp zeven ‘maisonettewoningen’ met verhoogde en individuele voordeuren die uitzicht bieden op de straat en tegelijkertijd de privacy van de bewoners waarborgen.

Aan de achterzijde zorgt een verhoogd terras voor een geleidelijke overgang tussen de woning en de collectieve binnentuin. De dubbelhoge entree aan de Oudemansstraat leidt naar de collectieve binnentuin. De architecten hebben maximaal ingezet om een aantrekkelijke vormgeving van de collectieve ruimtes in het gebouw. De circulatieruimtes zijn net iets ruimer vormgegeven zodat hier ook ontmoeting tussen de bewoners plaats kan vinden.

De passerelle fungeert als een informele ontmoetingsplek, waardoor de bewoners van de bovenliggende appartementen kunnen genieten van de gedeelde tuin en contact kunnen maken met hun buren. Alle gemeenschappelijke delen en de bovenliggende appartementen zijn volledig aangepast en toegankelijk voor mensen met beperkte mobiliteit.

Massief houten constructie
Met behulp van selectieve sloop is de structuur voor het gebouw ontworpen op basis van de bestaande constructie met behoud van de wanden, de vloeren en de gevelopeningen. De begane grond is verhoogd met massief houten constructie, waarbij gebruik is gemaakt van biobased materialen met een CO2-neutrale of zelfs CO2-negatieve voetafdruk. De optopping van het gebouw is gebeurd in een lichte houten constructie (CLT). De gevels zijn geïsoleerd en afgewerkt met gevelmetselwerk en FSC-gecertificeerd houten kozijnen.

Het gebouw maakt gebruik van een collectief warmtepompsysteem, vloerverwarming op lage temperatuur, ventilatie met warmteterugwinning en zonnepanelen. Het resultaat is een bijna energieneutraal gebouw (BEN) met zeer lage energie-indexen (E-peilen) en een minimale CO2-voetafdruk, zowel tijdens de bouw als in gebruik.

De locatie vroeg volgens WoonWerk Architecten om een robuuste gevelaanpak: een gevelafwerking in metselwerk met een betonnen plint en lateien, gecombineerd met houten schrijnwerk en ‘stoere’ detaillering. De gevelcompositie weerspiegelt de interne indeling van de woningen en appartementen en sluit aan bij de ritmiek van de omliggende bebouwing, wat zorgt voor een coherente inpassing in het straatbeeld.

Entreezones
De nieuwe woonfunctie wordt duidelijk gearticuleerd via de entreezones, die gekenmerkt worden door een kleine trap en een uitgesproken houten entreeportaal. Dit versterkt de individuele identiteit en draagt bij aan de architectonische expressie, aldus WoonWerk Architecten. De trap die leidt tot de maisonnettes is een transitiezone tussen privé en publiek waar de bewoners in hun eigen plek aan de straat kunnen zitten. Aan de binnenkant van het blok wordt op een informele wijze ‘aan het steegje gewoond’.

De daken zijn ontworpen als groendaken, net als de verhoogde stadstuin. Deze groendaken houden regenwater vast, dat wordt opgevangen in de regenwaterputten ten behoeve van het hergebruik. De groene binnentuin is collectief voor alle bewoners en creëert lucht in het blok. Het groen in de tuin is zorgvuldig gekozen om vogels, bijen en vlinders aan te trekken, en om nestgelegenheid en voedselbronnen te bieden. Op deze manier zorgen het gebouw en de architecturale ingrepen niet alleen voor een gezonde leefomgeving voor de bewoners, maar ook voor andere soorten, en versterken ze de stedelijke biodiversiteit.

Trefwoorden

woonwerk architecten antwerpen transformatie woningbouw

1	Architectenweb Sportzomer: Floris van der Poel verkent binnen- en buitenland op de racefiets maandag, 4 augustus
2	Architectenweb Sportzomer: Niels Baljet loopt marathons en is Nederlands kampioen trailrunning woensdag, 6 augustus
3	De August: sociale woningbouw met luxe uitstraling in Overhoeks dinsdag, 5 augustus
4	Transformatie cementfabriek tot wijk door MVRDV in Shanghai voltooid vrijdag, 8 augustus
5	Honderd jaar oud lyceumgebouw in Roosendaal vernieuwd tot flexibele leeromgeving donderdag, 7 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Betaalbaar wonen in Havenkwartier van Deventer

19 september 2024

Woonwerk wint opdracht vernieuwbouw met combinatie hsb en metselwerk

2 april 2024

Woonwerk Architecten ontwerpt transformatie brandweerkazerne naar bibliotheek

5 februari 2024

JDWA, RDVA en Van Veen worden samen Woonwerk Architecten

6 april 2023

Team met Studio Nauta en Pieter Bedaux presenteert hun inzending voor M HKA

31 maart

Loodswezengebouw Antwerpen wordt culinair centrum Smaakhaven

25 maart

Bovenbouw Architectuur en Christ & Gantenbein zijn ontwerpteam voor nieuwe M HKA

27 februari

B-architecten breidt werkruimte uit met historische bioscoop

7 januari

Team met Office Winhov en HUB ontwerpt Collectie Centrum Antwerpen

24 september 2024

Grootste openbaar laadpunt voor elektrisch vrachtvervoer geopend in Antwerpen

17 september 2024

Met nieuw onthaalgebouw heropent Rubenshuis voor publiek

3 september 2024

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Transformatie cementfabriek tot wijk door MVRDV in Shanghai voltooid

8 augustus, 9:07

Het project maakt deel uit van een bredere culturele ontwikkeling van het West Bund district, aan de westelijke oever van de Huangpu-rivier.

Honderd jaar oud lyceumgebouw in Roosendaal vernieuwd tot flexibele leeromgeving

7 augustus, 12:07

Naar ontwerp van bdg architecten is het Norbertus-lyceum in Roosendaal vernieuwd. Het ruim honderd jaar oude schoolgebouw vormde de basis voor de realisatie van een flexibele leer- en ontwikkelomgeving.

Architectenweb Sportzomer: Niels Baljet loopt marathons en is Nederlands kampioen trailrunning

6 augustus, 9:16

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de achtste aflevering spreken we met Niels Baljet, die marathons loopt en vorig jaar Nederlands kampioen trailrunning werd.

De August: sociale woningbouw met luxe uitstraling in Overhoeks

5 augustus, 9:24

In Amsterdam is dit jaar het door Team V Architectuur ontworpen woonblok De August opgeleverd. Het is een van de vijf sociale woonblokken in de nieuwe wijk Overhoeks aan het IJ in stadsdeel Noord.