Ruimtelijke en ingetogen herdenkingsplek te midden van de natuur

26 november 2020, 17:40

KAAN Architecten heeft in Loenen een serene herdenkingsplek te midden van de natuur gerealiseerd. Het paviljoen ademt een rustgevende sfeer door zijn ruimtelijkheid, overvloed aan daglicht en stijlvolle materiaalkeuze, en door voorrang te geven aan de omringende bomen.

Het gebouw is door KAAN Architecten ontworpen in opdracht van de Oorlogsgravenstichting; het dient voor de herdenking van Nederlandse slachtoffers tijdens de Tweede Wereldoorlog en recentere internationale conflicten. Het paviljoen vormt een verbindend element tussen het bestaande Nationaal Ereveld Loenen en de nieuwe Nationale Veteranenbegraafplaats.

Het Nationaal Ereveld Loenen is een van de twee erevelden in Nederland en werd kort na de Tweede Wereldoorlog door landschapsarchitect Daniel Haspels (1894-1954) ontworpen. De uitstraling van het gebied, met clusters van bomen met dunne takken, zorgt voor een vredige omgeving, die troostend kan zijn voor de nabestaanden.

Lijn tussen de bomen
KAAN Architecten heeft met zijn ontwerp het bouwwerk op harmonieuze wijze in de bosrijke omgeving ingepast. Misschien nog meer zelfs, legt het bureau uit, dicteren de bomen het bouwwerk, “waardoor er een samensmelting van architectuur en landschap ontstaat.”

Het paviljoen heeft een oppervlakte van 52 x 19 meter en strekt zich uit als een horizontale witte lijn tussen de ranke, opgaande stammen van berken en dennenbomen. Paviljoen en bomen liggen langs een van de vijf assen die bepalend zijn voor de indeling van de locatie. Van boven af gezien wordt het gebouw geflankeerd door twee ‘boskamers’ die door landschapsarchitecten Karres en Brands zijn aangebracht.

Om tussen de twee open ruimten een maximum aan bomen te behouden is het paviljoen zo smal mogelijk gehouden. De horizontaliteit van het paviljoen voegt zich naar Haspels filosofie door verticale elementen, die de rustgevende natuurlijke atmosfeer zouden kunnen verstoren, te vermijden. Om die reden liggen de grafstenen van de oorlogsgraven ook plat in het gras, legt KAAN Architecten uit.

Natuursteen en daglicht
De serene en ingetogen sfeer heeft het architectenbureau bereikt door kleine, weloverwogen architectonische gebaren. Strategisch geplaatste, met natuursteen beklede wanden strekken van vloer tot plafond en accentueren de tegenstelling tussen open en gesloten. De positionering van de wanden werkt uitnodigend voor de bezoeker en laat daglicht in het interieur stromen.

Tegen enkele wanden zijn naar het bos gerichte banken gemaakt, die bezoekers plaats bieden voor rust en overpeinzing. De banken bestaan uit hetzelfde natuursteen als de wanden. Het dak heeft het architectenbureau opgevat als een liggende wand met perforaties, die uitzicht bieden op de boomkruinen en de blote hemel. Met samenspel van zichtlijnen heeft KAAN Architecten de op deze plek al aanwezige sfeer van licht en vredigheid doorgezet.

Verschillende ruimten, verschillende uitzichten
Om het paviljoen zo smal mogelijk te houden zijn gangen vermeden en vloeien de functies logisch in elkaar over. De aula is bestemd voor bijeenkomsten en begrafenisplechtigheden voor de aangrenzende Nationale Veteranenbegraafplaats.

Deze ruimte loopt over in een multifunctionele ruimte voor tentoonstellingen en informatie, waarna een condoleanceruimte volgt. Bij evenementen en omvangrijke ceremonies kunnen de aula en de tentoonstellingsruimte tot een grote zaal worden samengevoegd, zonder obstakels.

De verschillende ruimten hebben elk hun eigen identiteit en uitzichten. De condoleanceruimte biedt uitzicht in twee tegengestelde richtingen die elk op een ‘boskamer’ zijn georiënteerd: de ene op de Veteranenbegraafplaats en de andere op het Ereveld.

De aula daarentegen kijkt uit over de zichtlijn eindigend bij het kruis in het midden van het Ereveld. De blik wordt door een groot raam geleid dat eerder aanvoelt als een grote opening in het paviljoen dan een standaard raam. Hoge plafonds en grote overspanningen zorgen voor flexibiliteit en dragen bij aan de ruimtelijkheid.

Klimaatbeheersing
Het openbare karakter van het paviljoen met een capaciteit van 200 personen vraagt om een optimaal uitgebalanceerd binnenklimaat. De voor het thermische comfort benodigde ventilatie en vloerverwarmingssysteem zijn zonder zichtbare installatieonderdelen opgelost.

Door vóór het ontwerpwerk al een ontwerpteam met elkaar aanvullende disciplines samen te stellen het gelukt een gebouw met een hoge duurzaamheid en een minimale milieubelasting te realiseren, vertelt KAAN Architecten.

Natuurlijk
Er zijn nergens religieuze verwijzingen te zien, maar het interieur van het paviljoen straalt wel een natuurlijke rustgevende sfeer uit. Daar dragen open ruimtewerking, de overvloed aan daglicht en de materiaalkeuze sterk aan bij. Het paviljoen in Loenen biedt een serene plaats van eer en troost, maar laat het voortouw aan het bos, aldus KAAN Architecten.

Trefwoorden

nationaal ereveld loenen herdenkingsplek paviljoen kaan architecten nationale veteranenbegraafplaats karres en brands landschapsarchitecten loenen daniel haspels

1	VDL en Marco Vermeulen presenteren plan ringvormig gebouw Eindhoven maandag, 27 maart
2	Villa door Paul de Ruiter Architects voegt zich in groen duinlandschap vrijdag, 24 maart
3	Rotterdam gaat aan de slag met stadionloos Feyenoord City 2.0 woensdag, 29 maart
4	Plan Sample gekozen voor blokken met 357 woningen Buiksloterham maandag, 27 maart
5	Fantastisch dinsdag, 28 maart

Gerelateerde nieuwsberichten

Entreepaviljoen als sluitstuk voor toegankelijker Beth Haim

Helgasnelarchitecten geeft aula kwaliteit terug

Vanavond: Nanne de Ru en Dikkie Scipio bij Architects, Not Architecture

Karres en Brands opent kantoor in Hamburg

KAAN Architecten presenteert eerste film op platform Minutes

De ongewenste Walvis werd een luchtige buurtgenoot

Karres en Brands maakt visie voor gebiedstransformatie in Bergisch Gladbach

Competitie voor omvangrijk masterplan Saratov gewonnen door team Karres en Brands

Nieuwe rechtbank van Amsterdam heeft rijke binnenwereld

Gemeenteraad stemt in met stedenbouwkundig plan Poort van Hoorn

Karres en Brands en Studioninedots maken plan herontwikkeling Tergooi-terrein

Transformatie Galeries Modernes Rotterdam tot hotel gestart

Nanne de Ru en Dikkie Scipio op 'Nederlandse' editie Architects, Not Architecture

KAAN Architecten geeft KMSKA in Antwerpen nieuwe dimensie

Nieuwbouw voor begraafplaats St. Barbara gestart volgens ontwerp queeste

Eerste monografie van KAAN Architecten verschenen

KMSKA heropent na verbouwing van elf jaar

KAAN Architecten geselecteerd voor ontwerp gerechtsgebouw in Nancy

Queeste ontwerpt brug, werkplaats en crematorium voor begraafplaats St. Barbara

KAAN Architecten ontwerpt centrum voor Nationaal Ereveld Loenen

Nieuw paviljoen met expositie bij Pools Militair Ereveld in Breda

KAAN Architecten presenteert bezoekerscentrum Amerikaanse Begraafplaats Margraten

KAAN Architecten presenteert The Stack op Overhoeks

KAAN Architecten geselecteerd voor onderwijscentrum RuG

Bouw van Rechtbank Amsterdam vordert gestaag

KAAN Architecten realiseert compact multifunctioneel gebouw in Nantes

KAAN verbindt CMA-gebouw bij Lille met landschap

Architectenbureaus voor renovatie Boijmans een ronde verder

Ingrijpende verbouwing van De Walvis naar ontwerp van KAAN

KAAN Architecten opent vestiging in Parijs

Crematorium van KAAN Architecten ligt waardig in het landschap

Andere nieuwsberichten

West 8 wint prijsvraag voor park in Buenos Aires

7 minuten geleden

Het park wordt gerealiseerd op een schiereiland tussen het centrum en de baai waaraan de Argentijnse hoofdstad is gelegen. Het park wordt voorzien van verschillende landschapstypen en ecosystemen.

Urban Symbiose presenteert Amsterdamse villa met veel groen en uitzicht

Gisteren, 16:05

Voor een gezin in Amsterdam heeft Urban Symbiose een villa binnen de stadsring ontworpen. Villa Amstel is voorzien van royale overstekken die zijn begroeid met planten, bloemen en ander groen.

BPD mag eerste fase Buurtschap Crailo ontwikkelen

Gisteren, 14:26

Het gaat om het zogeheten Kazernekwartier, een plan met onder meer ruim 170 woningen op de plek waar de Kolonel Palmkazerne staat. Karres en Brands, Wenink Holtkamp Architecten en NAMO Architecture zijn verantwoordelijk voor het ontwerp.

Terrein industriële bakkerij Breda getransformeerd tot buurt met 330 woningen

Gisteren, 11:53

Het terrein van een voormalige industriële bakkerij in aan de Ettensebaan in Breda wordt getransformeerd tot een buurt met 330 woningen.

‘Grote zorgen’ in Kamer of bouwplannen De Jonge wel haalbaar zijn

Gisteren, 15:17

De Tweede Kamer is er allerminst gerust op dat minister Hugo de Jonge zijn grote ambities op het gebied van woningbouw gaat waarmaken.

Weerstand van bewoners tegen komst erotisch centrum in Amsterdam

Gisteren, 09:52

De bewoners zijn bang dat er massaal toeristen op het centrum afkomen, met overlast en drugscriminaliteit als gevolg.

Arnhem mag bouwen in uiterwaarden van Nederrijn

Gisteren, 09:09

Arnhem mag maximaal 430 woningen bouwen in de uiterwaarden van de Nederrijn, heeft de Raad van State bepaald.

CDA: geef kolencentrales nieuw leven in energietransitie

29 maart, 10:07

Het kabinet moet de vier kolencentrales ook na 2030, wanneer het stoken van kolen voor stroom wordt verboden, gebruiken voor het opwekken van energie, vindt het CDA.

Bomenkompas moet wijk voor hooikoortspatiënten aangenamer maken

29 maart, 9:29

Bij het inrichten van straten is het belangrijk om niet te veel bomen neer te zetten die allergische reacties kunnen oproepen bij hooikoortspatiënten, stelt het LUMC.