Grote steden bezorgd over omstandigheden nieuwbouw
31 januari 2023, 12:17
De huidige omstandigheden in de nieuwbouwsector leiden tot zorgen in de grote steden, die vanwege de woningnood grote ambities hebben. “Maak van de wooncrisis geen bouwcrisis”, zegt een woordvoerster van de Amsterdamse wethouder Reinier van Dantzig (woningbouw). In de hoofdstad en Rotterdam lopen nieuwbouwprojecten vertraging op, In Utrecht en Den Haag is sprake van uitstel.
Amsterdam streeft ernaar jaarlijks 7500 woningen te bouwen. “Maar door stijgende bouwkosten, de stijgende rente en personeelsschaarste is dat geen zekerheid”, aldus de woordvoerster. Projecten vallen op dit moment nog niet stil, maar lopen wel vertraging op.
Het effect van stijgende bouwkosten en hogere hypotheekrentes ziet ook Utrecht. “In het voorjaar van 2022 verwachtten we nog dat er met de bouw van 1300 woningen gestart kon worden in 2022, in het najaar hebben we die verwachting teruggebracht naar 1000”, laat een woordvoerder van verantwoordelijk wethouder Lot van Hooijdonk weten, die de meest recente cijfers nog niet kan geven. In Utrecht worden ook minder nieuwbouwwoningen verkocht. “Dit heeft te maken met de dalende prijzen, die vaak in nieuwbouw nog niet zijn verwerkt, en gebrek aan vertrouwen bij kopers.”
Den Haag merkt dat er in de sector veel zorgen zijn over de huidige omstandigheden. “Op dit moment zijn enkele projecten met grote bouwprogramma's vergund, waarbij de initiatiefnemer nog niet kan aanvangen met de bouw als gevolg van terughoudendheid van marktpartijen”, zegt een woordvoerder van wethouder Robert van Asten (stedelijke ontwikkeling). De actuele woningbouwsituatie vraagt volgens hem om samenwerking met en vertrouwen tussen gemeente en marktpartijen.
Vertraging in Rotterdam
Rotterdam laat weten dat nieuwbouwprojecten op dit moment vertraging oplopen. “We zijn we per project aan het inventariseren wat hiervan de redenen zijn”, zegt een woordvoerster van wethouder Chantal Zeegers (bouwen en wonen). “We sluiten niet uit dat projecten worden uitgesteld of stilgelegd.” Volgens de woordvoerster zijn in de Maasstad mensen terughoudender bij het kopen van een nieuwbouwhuis, waardoor het soms langer duurt voordat het voorverkooppercentage wordt gehaald en de bouw kan beginnen.
De steden zien ook een rol voor het Rijk. “Het Rijk zal hierin ook zijn verantwoordelijkheid moeten nemen, we zitten in een crisis en hiervoor moeten crisismaatregelen genomen worden”, aldus de woordvoerster van Amsterdam. “Het zou heel goed zijn om bijvoorbeeld de btw voor de bouw te verlagen.” Volgens de hoofdstad moeten ontwikkelaars er bovendien op kunnen vertrouwen dat ze ‘aan het einde van de rit hun geld terugkrijgen’. “Anders gaan ze niet bouwen.”
Andere gemeenten
Ook in andere gemeenten lopen nieuwbouwprojecten vertraging op. Van de 33 bouwprojecten waarvan de gemeente Leiden verwachtte dat die in 2023 zouden beginnen, zijn er twee uitgesteld. De ontwikkelaar besloot hiertoe vanwege de huidige marktomstandigheden, aldus een gemeentewoordvoerder. Het betreft in totaal 649 woningen, waarvan 230 woningen mogelijk een jaar vertraging oplopen. Van de andere 419 woningen is nog onbekend wanneer de bouw begint.
In de Gelderse gemeente Renkum komt de gewenste versnelling van woningbouw moeilijk van de grond, zegt een woordvoerder. Ook ligt de bouw van honderden woningen momenteel stil. Dit komt volgens de woordvoerder door ‘uiteenlopende redenen’. Naar verwachting wordt de bouw op een later moment weer opgepakt.
In de Noord-Brabantse gemeente Cranendonck zijn vorig jaar minder woningen opgeleverd dan gepland en dat is ook de verwachting voor dit jaar. Precieze aantallen kan de gemeente niet geven ‘vanwege problemen met de registratie’. Het project Neerlanden II, dat ruim negentig woningen telt, is volgens een woordvoerder uitgesteld met minstens een jaar.
De gemeente Wierden (Overijssel) schetst eenzelfde beeld. Ook hier zijn afgelopen jaar minder woningen gebouwd dan was voorzien. Nieuwbouwprojecten worden uitgesteld, zoals twee woon-zorglocaties met respectievelijk 24 en 34 woningen en een aantal particuliere initiatieven.
Plannen heroverwogen
In een aantal gemeenten worden plannen heroverwogen om een ander type woningen te realiseren dan aanvankelijk was gepland. Zoals in de gemeente Ede (Gelderland) waar dure vrijesectorwoningen plaats maken voor sociale huur en betaalbare koop, laat een woordvoerder weten.
Bron: ANP