Ledeganck-complex van de Universiteit Gent

Gents Universitair Museum

Omvangrijke renovatie Ledeganck-complex van Universiteit Gent afgerond

9 november 2020, 14:56

Na een proces dat ruim tien jaar in beslag nam is de omvangrijke renovatie van het Ledeganck-complex van de Universiteit Gent recent afgerond. Abscis Architecten heeft het masterplan opgesteld, dat naast een aanpassing van het complex aan hedendaagse wensen en eisen, ook de implementatie van een universiteitsmuseum omvatte.

Het complex Ledeganck is in 1960 gebouwd naar ontwerp van architect Jules Trenteseau voor de Faculteit Wetenschappen van de Universiteit Gent. De toren van twaalf verdiepingen behoort tot de markante gebouwen in Gent. Inmiddels was het complex toe aan ingrijpende maatregelen met betrekking tot veiligheid, milieuwetgeving, brandevacuatie, techniek en laboratoriuminrichting.

Abscis Architecten uit Gent heeft een masterplan voor de grootschalige renovatie gemaakt, dat in een team met Ingenium, Provoost en AT Osborne is uitgevoerd. Het masterplan beschreef onder andere continuïteit van gebruik, als ook integrale toegankelijkheid, flexibiliteit, functionele organisatie en zelforiëntatie, leggen de architecten uit.

Het gebouwencomplex, dat vooral ruimte biedt aan onderzoekslaboratoria, kantoren en auditoria, is tussen 2010 en 2020 in drie fasen gestript en opnieuw ingevuld met een eigentijds, flexibel labconcept. Hiermee samenhangend zijn een modulair klimaatconcept, een gevelsysteem met hoog rendement en een kleurconcept ter oriëntatie gerealiseerd.

Publieke laag
Het ontwerp van Trenteseau is een typisch product van naoorlogse stedenbouw, legt Abscis Architecten uit: de vrije inplanting van het torengebouw, dwars geplaatst op een plintvolume dat de overgang maakt naar het omringende stedelijke weefsel van traditionele bouwblokken. De plint vormt de toegang voor studenten en onderzoekers tot het gebouw.

In de eerste renovatiefase is de laagbouw gestript tot op ruwbouwniveau en heringericht om te voldoen aan de eisen van de onderzoeksgroepen en eisen met betrekking tot veiligheid, brandveiligheid, energieprestatie, en dergelijke. De bestaande gevel uit witte hardsteen is gereinigd.

De gehele begane grond is opgewaardeerd tot een ‘publieke laag’ waar men binnenkomt, elkaar ontmoet en vrije uren kan doorbrengen. Ze vormt het verlengde van de straat, de eigenlijke publieke ruimte.

Mozaïek van vensters
Fase 2 betrof het iconische torengebouw van het complex. De volledige gevel is vernieuwd door middel van zonwerend hoog-rendementsglas en geïsoleerde sandwich-panelen. Voor de ramen heeft Abscis Architecen een nieuw concept met een ‘glasmozaïek’-patroon ontworpen, op basis van de bestaande modules maar in nieuwe kleuren.

Het resultaat is een gevarieerd vlak met een schijnbaar willekeurig patroon in glasgroene tinten. Er zijn vier glastypes toegepast: helder glas, opaalglas en licht en donker geëmailleerd glas. Ogenschijnlijk kent de gevel geen patroon, maar feitelijk is ze logisch opgebouwd: voor elke borstwering, kolom, vloer of koker is een geëmailleerd paneel geplaatst.

Alle andere ruimten hebben grote ramen van minimaal vier heldere glasmodules, waarbij in de meeste lokalen bovendien een kiepraam is toegepast. Het patroon van helder gesloten wordt duidelijk wanneer de heldere en opaalglasplaten vanuit het interieur worden aangelicht.

In de derde fase is de zuidvleugel van het complex, met meerdere laboratoria, auditoria en kantoren, aangepakt. Ondergronds zijn fietsenstallingen en technische ruimten gerealiseerd. Het gebouwdeel is voorzien van een nieuwe vliesgevel, de technische installaties zijn vernieuwd en er is een uitgebreid voorzieningsnetwerk naar de laboratoria aangelegd.

Implementatie museum
De vierde fase was de laatste verbouwingsfase, waarbij laboratoriumfuncties in de westelijke vleugel van de campus hebben plaatst gemaakt voor het Gents Universitair Museum (GUM). Het GUM heeft zijn publiekstoegang via de plantentuin, die aansluit op het toekomstige museumplein. Zo ontstaat de verbinding met de Gentse museumcluster.

Het gebouw is geheel gestript, met uitzondering van de natuursteengevel, die is gereinigd. Het houtwerk is zoveel mogelijk naar oorspronkelijk ontwerp vernieuwd. Aan de binnenzijde is het gebouw geïsoleerd met en nieuwe thermische schil. Installaties ten behoeve van elektriciteit, verwarming en ventilatie, en sanitair zijn volledig vernieuwd.

Ten behoeve van de ventilatie is een aantal nieuwe schachten in het gebouw gemaakt. De technische ruimte op het dak is vormgegeven als een lichtbaken voor de stad, waarmee het gebouw ook zijn nieuwe publieke functie aangeeft. Het industriële betonnen karakter hebben de architecten werd zoveel mogelijk zichtbaar gelaten.

Gesloten en open
De nieuwe ingrepen zijn eerlijk en minimaal, aldus Abscis Architecten, waarbij het bureau heeft gezocht naar contrastrijke sferen tussen de verschillende functies. De museumruimtes op de verdiepingen zijn donker, gesloten en ingetogen, zodat alle aandacht naar de collectie en de waardevolle stukken gaat. Ze wisselen af met lichtrijke workshopruimten.

In het hele gebouw bieden doelgerichte openingen zicht op de groene omgeving. Op de bovenste verdieping is een ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen en aangrenzend een evenementenruimte met uitzicht over de plantentuin en de boomtoppen van het Citadelpark. Een nieuwe centrale museumtrap leidt via vides langs de verschillende tentoonstellingsruimten.

Op de begane grond bevinden zich de museumshop en foyer. Hier kunnen bezoekers nog wat napraten over het museumbezoek, maar de foyer fungeert tevens als ontmoetingsruimte voor studenten voor en na de lessen.

Trefwoorden

museum ingenium gent jules trenteseau universiteitsgebouw renovatie belgië universiteit gent gevel transformatie at osborne provoost abscis architecten

1	Vijf nominaties voor de prijs voor Architect van het Jaar 2025 maandag, 1 september
2	Nominaties Woongebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 3 september
3	Woontoren De Vrijheid door Atelier Kempe Thill in Bajeskwartier opgeleverd maandag, 1 september
4	Tweede prijs voor ontwerp Caruso St John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke en SteenhuisMeurs bij tender Tilburgse spoorzone woensdag, 3 september
5	'Vakantiewoonbuurt' Happy Days wint Gemma Smid Architectuurprijs Zoetermeer 2025 dinsdag, 2 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Compacte uitbreiding scholencomplex met ruimte voor groen

23 november 2020

Appartementengebouw in hsb frist hart van Marollenwijk op

30 maart 2021

Renovatie en transformatie van Gentse patriciërswoning door Volt Architecten

27 maart 2023

Ontwerp van Abscis Architecten geeft centrum Hamme (B) een kwaliteitsimpuls

18 december 2023

Kazerneterrein Herkenrode in centrum Hasselt getransformeerd naar woongebied

2 januari 2024

Gent geeft groen licht aan bouw van nieuwe wijk Rinkkaai

8 februari 2024

Abscis Architecten ontwerpt school in nauwe samenhang met bestaand landschap

9 april

Twee nieuwe gebouwen door Abscis Architecten voor een scholenstraat in Poperinge

16 april

Gent krijgt grootschalig complex voor meer dan 500 studenten

29 april 2024

Abscis Architecten ontwerpt verbonden volumes voor scholengemeenschap

30 april

Abscis ontwerpt gebouw als uitbreidbare blokkenpuzzel voor Universiteit Gent

3 juni 2020

Minimalistisch notariaat in groene omgeving

6 april 2020

Theresianenklooster Aalst krijgt woonbestemming

29 februari 2016

Eerste tbs-kliniek in België geopend

7 mei 2014

Nieuw stadsplein Mortsel in gebruik genomen

28 juni 2013

Bouw LAB42 op Amsterdam Science Park gestart

16 oktober 2020

Proof of the Sum ontwerpt mee aan Vaccinopolis Antwerpen

7 oktober 2020

Onix NL verdubbelt capaciteit van Aletta Jacobshal in Groningen

28 juli 2020

Nieuwe ruimten Universiteit Maastricht in getransformeerde kazerne

19 maart 2020

De Zwarte Hond renoveert faculteitsgebouw Joop van Stigt

3 februari 2020

Voormalig onderzoeksgebouw TU/e-campus open gemaakt voor Fontys-opleidingen

25 november 2019

Civic, VDNDP & Groen+Schild winnen selectie universiteitsgebouw ITC

29 oktober 2019

Atelier PRO ontwerpt Sport- en Tentamencentrum voor Universiteit Leiden

7 oktober 2019

Atlas combineert oorspronkelijke openheid met innovatieve technologie

26 maart 2019

Abscis Architecten creëert transparant en warm kantoorinterieur voor bouwonderneming

16 november 2020

51N4E en NU architectuuratelier tonen plan voor opwaardering park en Floraliënhal Gent

25 november 2020

Brugge krijgt tentoonstellingshal met transparantie en hoge zalen

28 januari 2021

Projecten gevraagd voor nieuwe editie Architectuurboek Vlaanderen

12 augustus 2021

Kasteel Wijchen opgeleverd na anderhalf jaar restauratie

22 februari 2022

Wiegerinck en LOW ontwerpen gebouw Nobel I voor wetenschapspark Gent

9 maart 2022

Historie en verval Wintercircus Gent zichtbaar gelaten bij renovatie

9 november 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

D66 wil stad bouwen in nieuwe polder tussen Amsterdam en Almere

Gisteren, 14:36

IJstad, zoals D66 de nieuwe stad voorlopig heeft genoemd, moet ruimte bieden aan 60.000 woningen.

's-Hertogenbosch selecteert acht ontwerpteams voor volgende ronde Citadelpoort

Gisteren, 13:31

In het gebied ten noorden van de Citadel wil de gemeente 185 tot 200 woningen bouwen, een nieuw onderkomen voor Design Museum Den Bosch realiseren en een ‘oeverpark’ aanleggen. Ook moet er een nieuwe Lage Diezebrug komen.

Tweede prijs voor ontwerp Caruso St John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke en SteenhuisMeurs bij tender Tilburgse spoorzone

Gisteren, 10:00

Caruso St John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke (ADVMB), SteenhuisMeurs eindigden onlangs op de tweede plaats bij een tender voor de Tilburgse Spoorzone.

Nominaties Woongebouw van het Jaar 2025 bekend

Gisteren, 09:00

Als onderdeel van de Architectenweb Awards 2025 wordt begin november de prijs voor Woongebouw van het Jaar 2025 uitgereikt. Uit de veertig inzendingen voor deze prijs heeft de jury vijf projecten genomineerd.

Energiekosten huishoudens Randstad lager dan in rest van het land

Gisteren, 12:27

In Groningen betaalt een gezin gemiddeld 105 euro meer per maand aan energie dan een vergelijkbaar huishouden in Utrecht.

ING en Rabobank stoppen 200 miljoen euro in Nationaal Warmtefonds

2 september, 11:58

Het fonds verwacht dat de bijdrage 12.500 huishoudens helpt bij het energiezuiniger maken van hun woning. Met een lening kunnen ze bijvoorbeeld een warmtepomp aanschaffen of hun vloeren isoleren.