Plan Hart van Hamme

Hamme Markt

Totaalproject

Totaalproject, schema

Ontwerp van Abscis Architecten geeft centrum Hamme (B) een kwaliteitsimpuls

18 december 2023, 17:00

Abscis Architecten heeft de afgelopen jaren gewerkt aan een grootschalig project, dat deel uitmaakte van het ambitieuze masterplan ‘Hamme 2020’. Deze gemeente in Oost-Vlaanderen zette met een flinke herinrichting van het centrum in op het verbeteren van de verblijfskwaliteit voor zowel de bewoner als de bezoeker, naast het creëren van een zogenoemde ‘handelslus’ ter versterking van de commerciële activiteiten in de dorpskern.

In dit kader was Abscis Architecten verantwoordelijk voor het deelproject ‘Hamme Markt’, het gebied ten noordwesten van het centrale Marktplein en de Sint-Pieters Bandenkerk. De Markt is omgevormd tot een verkeersluw en groen binnengebied, met enerzijds een publieke, culturele campus en anderzijds woonblokken met een commerciële plint als private ontwikkeling.

Culturele campus
De culturele campus omvat het voormalige kloostergebouw en de winterkapel. Die bepalen samen met de tegenovergelegen Sint-Pieter Bandenkerk en de pastorie aan het Marktplein in sterke mate het historische karakter van het centrum. Het architectenbureau heeft het kloostergebouw en de kapel dan ook meegenomen in zijn planconcept. Ook een aantal waardevolle bomen is overigens in het plan behouden. Verder is het groen uitgebreid en ingepast op zowel oude als nieuwe publieke pleinen.

Abscis Architecten heeft aan de culturele campus een hedendaags gebouw toegevoegd voor de kunstacademie, dat eerder in het voormalige klooster was gehuisvest. De nieuwbouw kenmerkt zich door sheddaken, die vanuit het noorden daglicht in de lesruimten brengen. In het kloostergebouw en de winterkapel heeft de bibliotheek een nieuw onderkomen gekregen.

Het nieuwe bouwvolume en het erfgoed sluiten op elkaar aan en vormen een geheel; een cafetaria en een luifelconstructie vormen de bindende elementen. De gebouwen omarmen een doorwaadbare binnentuin, die is vormgegeven om een zekere intimiteit en rust uit te stralen.

Woonomgeving
Ten noorden van de culturele campus ligt een gebouwencluster, die ruimte biedt aan 70 woningen en 3.000 m² commerciële ruimte. Deze ontwikkeling vormt de drager van het project. Hier is een tevens ondergrondse parkeergarage gerealiseerd.

De woonstrips zijn overwegend dwars op de erfstraten geplaatst, waardoor vanuit de openbare ruimte een open beeld is behouden. Bovendien verkregen de woningen hierdoor een optimale oost-westelijke oriëntatie. Een aantal appartementenblokken is geplaatst op een sokkel, waarin retail is ondergebracht. Op de sokkel zijn groene daken gerealiseerd als buitenruimte voor de bewoners.

De woongebouwen zijn in een coherente vormentaal en materialisatie uitgevoerd. Aan de straatzijden zijn de gevels bekleed met een rode baksteen; de gevels van de binnengebieden zijn wit gepleisterd.

Optimalisatie
Het architectenbureau heeft bij het ontwerp van zowel de publieke als de private projectgedeelten veel aandacht besteed aan de inpassing in de context. De ondergrondse parkeergarage is een goed voorbeeld van de wijze waarop Abscis Architecten een omvattende visie heeft ontwikkeld, gericht op een kwalitatief ruimtelijk totaalproject met aandacht voor de verschillende gebruikers.

De nieuwe openbare parkeergarage onder de woongebouwen maakt het daadwerkelijk mogelijk het doorgaand verkeer in het centrum te verminderen. Het Marktplein en de omgeving worden verkeersluwer als een groot deel van het verkeer afgewikkeld wordt via de Meulenbroekstraat; deze loopt langs de nieuwe parkeergarage.

Kwalitatieve ruimte
Een tweede optimalisatie betreft de footprint. Het oorspronkelijke masterplan stelde een volledige inname van de verschillende projectzones voor. Dit betekende een kwantitatieve optimalisatie, maar creëerde tevens een aantal ruimtelijke knelpunten met een mindere plankwaliteit als gevolg, legt Abscis Architecten uit. Het bureau heeft ruimtelijke oplossingen gezocht die volgens Abscis Architecten juist wel een kwalitatieve injectie voor het Hart van Hamme betekenen.

Zo heeft het bureau de bouwlijn grenzend aan het schooldomein een knik gegeven, waardoor ruimte is ontstaan voor bijvoorbeeld privétuinen, collectief groen en landschapselementen. Het reeds aanwezige groen op het terrein van de aangrenzende school stopt hierdoor niet abrupt aan de perceelgrens. Eenzelfde strategie is toegepast bij één van de bouwblokken.

Een bijzondere plek
Ten derde kon het architectenbureau zich, vanuit zowel ruimtelijke als visuele overwegingen, niet vinden in een nieuw volume naast de winterkapel, zoals in het masterplan gesteld. “Dit zou de winterkapel reduceren tot ‘slechts’ een gevel in de rij”, legt het bureau uit. De zichtrelatie vanaf de rotonde naar de kerk ziet Abscis bijvoorbeeld als een troef van Hamme, die behouden moest blijven.

Vooral de ruimte naast de kapel verdiende aandacht, meende Abscis Architecten. Door de toevoeging van een luifel, in schaal afgestemd op de omgeving, is een plek met een bijzonder karakter gecreëerd. De relatie tot de kerk en het Marktplein, de winterkapel als decor en de verbinding met het nieuwe academiegebouw dragen bij aan de betekenis van deze nieuwe plek, die bovendien tal van functies kan vervullen.

Trefwoorden

woningbouw herinrichting centrum kunstacademie abscis architecten bibliotheek appartementengebouw schoolgebouw belgië hamme openbare ruimte

1	Voormalig V&D-pand in Maastricht wordt woon- en winkelcomplex maandag, 9 december
2	Bouw hoogbouwcomplex The Modernist tegenover Rotterdam Centraal gestart maandag, 9 december
3	Maarten van Kesteren ontvangt Abe Bonnema Prijs voor Jonge Architecten 2024 zaterdag, 7 december
4	Team met diederendirrix ontwerpt grootschalig nieuwbouwproject bij Amsterdam Sloterdijk maandag, 9 december
5	Achterblijvers op de bank dinsdag, 10 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Appartementengebouw in hsb frist hart van Marollenwijk op

30 maart 2021

Kazerneterrein Herkenrode in centrum Hasselt getransformeerd naar woongebied

2 januari

Compacte uitbreiding scholencomplex met ruimte voor groen

23 november 2020

Abscis Architecten creëert transparant en warm kantoorinterieur voor bouwonderneming

16 november 2020

Omvangrijke renovatie Ledeganck-complex van Universiteit Gent afgerond

9 november 2020

Kabinet trekt 11 miljoen euro extra uit voor bibliotheken

15 april

Abscis ontwerpt gebouw als uitbreidbare blokkenpuzzel voor Universiteit Gent

3 juni 2020

Minimalistisch notariaat in groene omgeving

6 april 2020

Witteveen+Bos renoveert dienstgebouwen bij Zelzatetunnel

31 januari

Gent krijgt grootschalig complex voor meer dan 500 studenten

29 april

Theresianenklooster Aalst krijgt woonbestemming

29 februari 2016

Eerste tbs-kliniek in België geopend

7 mei 2014

Nieuw stadsplein Mortsel in gebruik genomen

28 juni 2013

Bestaand betonnen casco vormt basis voor vernieuwd Ichthus College

16 juli

Ontwerp van Theo Kupers Architecten verankert schoolgebouw in de wijk

30 september

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Woongebouw Civic Architects vormt herkenningspunt langs Tolhuiskanaal

Gisteren, 14:34

In de Amsterdamse wijk Buiksloterham is woongebouw Tolhuiskade opgeleverd. Het gebouw, dat is ontworpen door Civic Architects en uit tien woningen bestaat, vormt een herkenningspunt aan het Tolhuiskanaal.

Vernieuwd interieur voor gemeente Heemskerk

Gisteren, 13:33

Naar ontwerp van Proof of the sum is het interieur van de gemeente Heemskerk vernieuwd.

Ontwikkeling gebouwencomplex Amstel Vista bij Berlagebrug gestart

Gisteren, 11:06

Eind november is de bouwovereenkomst getekend voor het multifunctionele project Amstel Vista in Amsterdam. Het complex bij de Berlagebrug bestaat uit drie gebouwen, die zijn ontworpen door Dam & Partners Architecten, MVSA Architects en SOM.

TALKS about architecture organiseert twee lezingen in januari

12 december, 4:26

De Italiaanse architect Francesca Torzo bijt op donderdag 16 januari het spits af, een week later op 23 januari gevolgd door het Zweedse Fabel Arkitektur.

PBL: duurzaam energiedoel haalbaar, maar meer nodig voor klimaat

Gisteren, 15:40

Nederland lijkt het zelf opgestelde doel voor het opwekken van duurzame energie te gaan halen in 2030, maar regio's kijken nog steeds te weinig naar de langere termijn.

DNB verwacht dat huizenprijzen komende jaren verder oplopen

Gisteren, 12:25

Gemiddeld is volgend jaar ongeveer 520.000 euro nodig voor een nieuw huis, voorspelt De Nederlandsche Bank.

Nieuwe eigenaren voor designlocatie Kazerne

Gisteren, 10:00

Dick Spierenburg en Bram Bijnen zijn de nieuwe eigenaren van Kazerne BV in Eindhoven. Het tweetal geeft aan de identiteit van Kazerne als dynamische ontmoetingsplek te willen versterken.