Terugblik op 10 interviews over patiëntenzorg

15 november 2013, 18:04

Ingewikkelde zorgprocessen, onduidelijke kostenstructuren en logistieke puzzels maken de zorg ondoorzichtig. Uit de tien interviews over patiëntenzorg, die Architectenweb het afgelopen kwartaal hield, blijkt dat er achter al deze complexiteit steeds meer wil is om iets vernieuwends neer te zetten. Een terugblik.

Tekst Naomi Cheung San

Architecten, interieurarchitecten, vastgoedadviseurs en psychologen;
allemaal ambiëren ze een structurele verandering van de zorg. Een integrale benadering van de bedrijfsvoering, omgeving, zorgprocessen en technologische innovatie lijkt noodzakelijk voor meer efficiëntie en patiëntvriendelijkheid. Brede kennis van de architect in samenspraak met een betrokken, visionaire opdrachtgever leidt soms al tot hoopvolle resultaten.

Patiëntbeleving
Bij kopvol architecture & psychology geloven ze dat goede zorgarchitectuur begint bij de beleving van de patiënt. “Juist omdat in de zorg de gebruikers kwetsbaar zijn, kun je als architect een grote bijdrage leveren aan de manier waarop mensen zich voelen”, zegt psychologe Tanja Vollmer. De unieke samenwerking tussen de psychologe en een architect leidt bij kopvol tot modellen waarbij de beleving van de eindgebruiker tot in details is uitgediept. Lees het interview met kopvol

OPERA Amsterdam, een multidisciplinair interieurbureau, speelt met een integrale benadering van kleur, materiaal, bewegwijzering, licht en illustraties aan bij de beleving van het kind. De sterke visie vanuit het Emma Kinderziekenhuis in het AMC zorgt ervoor dat het speelse interieur aansluit op de zorgvisie. Lees het interview met OPERA

Meer kennis van zorgprocessen
Ook Colette Niemeijer van CEANconsulting stelt dat integraliteit van groot belang is om de zorg efficiënter te maken en betaalbaar te houden. Architectuur kan volgens haar een toegevoegde waarde zijn voor de zorg in ziekenhuizen, mits de architect genoeg kennis heeft van de zorgprocessen. Traditionele gebruikersoverleggen werken volgens Niemeijer vaak niet omdat de werkvloer vast zit in oude concepten. Lees het interview met CEANconsulting

Nieuwbouw manager Walter Corsten van het St. Antonius ziekenhuis in Utrecht ziet ook een gebrek aan kennis bij ziekenhuisarchitecten. Juist door veel samen te werken met de eigen organisatie is het St. Antonius binnen budget gerealiseerd, zegt hij. Logistieke helderheid en korte looplijnen maken het volgens hem tot een overzichtelijk ziekenhuis. Lees het interview met Walter Corsten

Goed opdrachtgeverschap is het halve werk
Bij het Oogziekenhuis in Rotterdam begrijpen ze dat excelleren in de zorg alleen mogelijk is door vast te houden aan een duidelijke visie:
angstreductie. Door die visie door te voeren in de bedrijfsvoering, kunstcollectie, werkprocessen en het interieur is voor iedereen zijn rol in het geheel duidelijk. “Hier kent iedereen de interieurarchitect”, zegt bestuurslid Kees Sol. Lees het interview met Kees Sol

Als een van de gevestigde bureaus voor ziekenhuisarchitectuur is a/d amstel architecten ervan overtuigd dat ervaring beslissend is voor een goed ziekenhuisontwerp. “Patiëntgerichtheid lijkt een open deur voor ziekenhuizen, maar in onze ontwerpprocessen werken we samen met complexe organisaties”, zegt Liesbeth Wesseling. Vasthoudendheid in de omgang met vaak logge ziekenhuisorganisaties kan een ontwerp maken of breken, aldus a/d amstel. Lees het interview met a/d amstel architecten

Maatschappelijke relevantie
Een nieuwe generatie interieurarchitecten is volgens Arlette Kerkhof van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht juist opgeleid om in te spelen op die complexiteit. Diepgaand onderzoek naar organisatiemodellen in de zorg, ruimtebeleving van dementerenden en psychische patiënten leidde tot verrassende afstudeerprojecten bij de master interieur architectuur. Lees het interview met Arlette Kerkhof Een opvallende oplossing in het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht is die van KuiperCompagnons. Omdat het ziekenhuis volgens architect Rob Kanbier steeds meer een maatschappelijke rol vervult, bracht het bureau de stad letterlijk naar het ziekenhuis. Als onderdeel van een totaalconcept kregen culturele organisatie uit Dordrecht een plekje in het ziekenhuis door er ruimtelijke, soms zelfs historische elementen uit de stad na te bouwen. Lees het interview met KuiperCompagnons
Onderzoeksmethodes
Ieder bureau houdt zijn eigen methode erop na om het gebouw zo goed mogelijk op de zorgprocessen aan te laten sluiten. Het testen van de grootschalige mock-up van Mecanoo voor het Zaans Medisch Centrum leidt tot een reductie van toekomstige faalkosten, aldus architect Ellen van der Wal. Samen met alle betrokkenen test ze de structuurplannen op efficiëntie. Doel: een zo ‘lean’ mogelijk Zaans Medisch Centrum. Lees het interview met Mecanoo Ook Philips is bekend met het testen van prototypes. In het ExperienceLab op de High Tech Campus in Eindhoven testen onderzoekers samen met designers en ziekenhuismedewerkers nieuwe concepten voor de gezondheidszorg. Uitgebreide klinische trials leidden daar tot inzichtelijk en bruikbare wetenschappelijke resultaten. Lees het interview met Philips
Delen van kennis

Er zijn veel nieuwe ontwikkelingen in de patiëntenzorg en zorgarchitectuur is daar onlosmakelijk aan verbonden. Met het oog op de vergrijzing en de toename van chronische zieken is het delen van al de opgedane kennis belangrijker dan ooit. Door resultaten te bundelen kunnen de beste strategieën ingezet worden in een nabije toekomst waarin ‘cure’ en ‘care’
verder differentiëren en ziekenhuizen compacter worden.

Trefwoorden

st. antonius ziekenhuis interview patiëntenzorg kuipercompagnons oogziekenhuis a/d amstel architecten mecanoo ceanconsulting serie naomi cheung san philips hku opera amsterdam kopvol

1	Realisatie woongebouw Atlas I naast Essalammoskee in Rotterdam-Zuid gestart woensdag, 10 december
2	Architecten tonen voorstellen voor woningbouw in tussenruimtes Wallengebied donderdag, 11 december
3	Kollhoff & Pols realiseert 58 woningen in monumentale panden Den Haag dinsdag, 9 december
4	Gebouwen niet slopen, maar langzaam laten rijpen donderdag, 11 december
5	Nieuwe gebouwen zorgen voor 1.100 woningen in Pompenburg Rotterdam donderdag, 11 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Oogziekenhuis Rotterdam wil verhuizen naar locatie Franciscus

17 januari 2024

Bouw nieuw ZMC van start gegaan

8 januari 2014

CEANconsulting: ‘Zorginnovatie is een verplichting’

8 november 2013

Mecanoo en ZMC testen ontwerp schaal 1:1

4 november 2013

a/d amstel: “Omgang met ziekenhuisorganisaties bepalend”

4 oktober 2013

Hoofd master interieur: “Zorg kans voor interieurarchitect”

11 oktober 2013

OPERA: ‘Iedere afdeling zijn eigen illustrator’

12 november 2013

Philips Research: Technologie is slechts gereedschap

15 november 2013

Oogziekenhuis: "Hier kent iedereen de interieurarchitect"

28 oktober 2013

Kopvol: ‘Ontwerp vanuit prototype kamers’

19 september 2013

Historie Dordt zorgt voor oriëntatie en afleiding in ziekenhuis

18 oktober 2013

Opdrachtgever St. Antonius: “Niet opnieuw wiel uitvinden”

27 september 2013

Sleutel Zaans Medisch Centrum overgedragen

22 september 2016

Bouw woonzorgcomplex Elshof gestart

5 oktober 2015

Video: Het grijze goud

7 februari 2014

Mecanoo vernieuwt revalidatiecentrum Rijndam

24 april 2014

Toon alles

Andere nieuwsberichten

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuwbouw sport- en cultuurcomplex De Niervaert in Klundert

Gisteren, 14:45

MoederscheimMoonen Architects ontwerpt de nieuwbouw van sport- en cultuurcomplex De Niervaert in het Brabantse Klundert. Het gebouw vervangt het bestaande en verouderde complex op dezelfde locatie.

Open Call voor Folly Art Norg 2026

Gisteren, 11:49

Ontwerpers van allerlei pluimage kunnen vanaf vandaag tot en met 28 februari een ontwerp indienen voor een folly die komende zomer mogelijk wordt gerealiseerd tijdens het steeds populairder wordende evenement in het Drentse Norg.

Inschrijving voor Gouden Piramide 2026 geopend

Gisteren, 09:59

Tot en met 15 januari kunnen projecten worden voorgedragen voor de tweejaarlijkse rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap.

Faculteit ITC Universiteit Twente onderscheiden met Abe Bonnema Architectuurprijs 2025

12 december, 5:30

Vrijdag ontving Civic Architects de prijs en het bijbehorend geldbedrag van 50.000 euro uit handen van Ed Nijpels, voorzitter van de ir. Abe Bonnema Stichting.

KNVB praat verder met Almere en Zeist over nieuw complex

Gisteren, 12:28

Almere en Zeist zijn de overgebleven kandidaten om het nieuwe complex van de KNVB te huisvesten.

Datacenters gebruiken evenveel stroom als twee miljoen woningen

Gisteren, 10:53

De datacenters in Nederland gebruiken steeds meer elektriciteit.

RIVM: verbeterde luchtkwaliteit leidde tot afname sterfte

12 december, 12:27

Een verbeterde luchtkwaliteit heeft ervoor gezorgd dat er tussen 1995 en 2019 een kwart minder mensen zijn overleden na dagen met verhoogde concentraties van luchtverontreinigende stoffen.