Foyer, kijkend naar de Naarderstraat

Tuinfoyer

Theaterzaal, vanaf het podium gezien

Balkon theaterzaal

Yoyer, met horecapunt, kijkend naar Villa de Wilde Zwanen

Voormalige buitengevel villa

Theaterzaal buitenzijde, met foyer er omheen

Foyertrap en centrale vide

Trappen en centrale vide, gezien vanaf daktuinfoyer

Daktuinfoyer

Plattegrond

Foyer, kijkend naar de Naarderstraat

Tuinfoyer

Theaterzaal, vanaf het podium gezien

Balkon theaterzaal

Yoyer, met horecapunt, kijkend naar Villa de Wilde Zwanen

Voormalige buitengevel villa

Theaterzaal buitenzijde, met foyer er omheen

Foyertrap en centrale vide

Trappen en centrale vide, gezien vanaf daktuinfoyer

Daktuinfoyer

Plattegrond

Nieuw Singer Laren rond een ‘cultureel plein’

4 september 2017, 16:52

Singer Laren had nood aan een nieuwe theaterzaal; echter, in zijn ontwerp heeft KRFT niet de zaal maar de entreefoyer een centrale rol gegeven. Daarmee heeft het architectenbureau museum, theater, beeldentuin en villa met elkaar verbonden én een centrale ontmoetingsplek gecreëerd. Woensdag opent het nieuwe Singer Laren de glazen entreedeur.

Het gebouwenensemble van Singer Laren is gegroeid rond Villa De Wilde Zwanen. De villa is rond 1910 gebouwd in opdracht van het Amerikaanse echtpaar William en Anne Singer. Hij is kunstenaar, zij groot muziekliefhebber en samen verzamelen ze kunst. Na het overlijden van William in 1956 laat Anna aan weerszijden van de villa respectievelijk een concertzaal en een museum voor de kunstcollectie bouwen.

In de loop der decennia is de concertzaal ook gebruikt voor televisieopnamen en theateropvoeringen. Om te blijven voldoen is na bijna zestig jaar vernieuwing van het theatergebouw nodig; dat gaat “niet meer met pleisters”, zegt Evert van Os, directeur van Singer Laren. De oorspronkelijke concertzaal moet plaats maken voor nieuwbouw, waartoe Singer Laren in 2012 een prijsvraag uitschrijft.

Centraal en toegankelijk
In het winnende ontwerp stellen KRFT en Oomen Ontwerpt – destijds samen als denieuwegeneratie – voor om het nieuwe theatervolume in een hoek van het perceel, richting de Naarderstraat te plaatsen. Daarmee ontstaat tussen het theatergebouw en de oorspronkelijke villa ruimte voor een entreefoyer. De voorheen relatief gescheiden werelden van villa, beeldende kunst en podiumkunst worden nu een geheel door een centrale ontsluiting. KRFT en Oomen Ontwerpt hebben het project overigens in samenwerking afgerond, waarbij Sanne Oomen zich vooral op het interieur heeft gericht.

De nieuwe entreefoyer maakt ook meteen de beelden tuin zichtbaarder en schept ruimte voor een betere horecavoorziening. Horeca, museumwinkel en beeldentuin zijn via de foyer vrij te betreden. Het voorstel van de architecten om alle onderdelen – afgezien van de theater- en de museumzalen – vrij toegankelijk te maken, sloot aan bij de wens van Singer Laren om “een cultureel dorpsplein” te zijn.

De grote toegankelijkheid is een dappere beslissing van de directie, gezien de eerdere roof en verminking van De Denker van Auguste Rodin. Het (gerestaureerde) beeld prijkt overigens boven de toegang naar de villa – op de hoogte die Rodin ooit voor het beeld bedoeld had, vertelt Sanne Oomen.

Aansluiting op de context
Het ontwerp van KRFT heeft oog voor een zorgvuldige inpassing in de Larense context. Architect Oscar Vos zegt dat zijn bureau beslist geen grootsteeds en in het oog springend gebouw wilde neerzetten.

Zo sluit de gevel van de nieuwbouw aan op de hoogte van de bestaande bouw. Voor de materialisering heeft het bureau gekeken naar de directe omgeving en het omliggende landschap, legt KRFT uit. Het architectenbureau heeft bijvoorbeeld gekozen voor de donkere bakstenen van de vroeg 20e eeuwse villa’s en het hout van de agrarische schuren van het Gooi.

De gevel van de lage bebouwing is gemetseld met een bijzondere lang formaat steen in lichte tint. De zaal en toren zijn met een speciaal voor dit project ontwikkelde rode taludsteen gemetseld; de kleine afschuining geeft schaduwranden die refereren aan de gebakken pannen van het villadak.

Glas met donkere voile
De gevel van de entreefoyer is aan de Oude Drift geheel uit glas, maar voorzien van een ‘voile’ uit zwart geoliede houten lamellen. Deze dubbele laag zorgt ‘s avonds voor een gefilterd beeld aan de buitenzijde, overdag voor een filtering van de buitenwereld in het interieur. De lamellengevel is, langs de trap naar het theater, doorgetrokken richting de Naarderstraat, waar de verdieping iets uitsteekt.

De hoek is voorzien van een groot raam; een ‘oog’ aan de belangrijke ontsluitingsweg van het dorp. Achter dit raam ligt een tweede, kleine foyer. Een kleine verrassing: de vloer gaat bij het raam over in een zitgelegenheid. ’s Avonds tonen het grote raam en de lamellengevel licht en levendigheid in het gebouw.

Binnen als buiten
Ondanks de lamellengevel aan de straatzijde heeft de entreefoyer een transparant karakter. Aan de tuinzijde biedt de halfronde glazen gevel een panoramisch zicht. “We hebben de foyer zoveel mogelijk benaderd als een buitenruimte”, legt architect Thomas Dieben uit. “Daarom roepen we het gevoel op dat de muren van de villa en de theaterzaal buitenmuren zijn.”

Het theatervolume is voorzien van messing ‘gevelbekleding’; de perforatie van de panelen draagt bij aan de akoestiek. De oude bakstenen muur van de villa is aangeheeld en gerenoveerd. Door de lichtstraat tussen het foyerplafond (uit prefab betonnen elementen) en de villa komt het voormalige woongebouw visueel los van de nieuwbouw.

Gebogen vormen in kersen
De nieuwe theaterzaal is compact en intiem. Door de brede zaal is de afstand tussen podium en publiek klein. Een vrij ruim balkon draagt daar verder aan bij. Het publiek zit in een halfronde opstelling van (als voorheen) vierhonderd stoelen, waardoor bezoekers de artiesten, maar ook elkaar kunnen zien.

De vormgeving van het zaalinterieur is mede door de akoestiek bepaald. De gebogen vormen, die het geluid sturen, zijn gerealiseerd in stroken kersenfineer. Het ruim toegepaste hout zorgt voor een warme sfeer. De zaalbrug is verborgen in de plafondafwerking.

Buitenruimte
De beeldentuin wordt dit najaar onder handen genomen, naar ontwerp van Piet Oudolf. Hij heeft voor de oude villatuin het ontwerp van een dwaaltuin gemaakt, waarbij de afwisseling tussen kunst en landschap leidraad vormt. In de zomer van 2018 moet de tuin volledog in bloei staan.

Een dakterras, dat via een trap vanuit de foyer op de tussenverdieping is te bereiken, krijgt eveneens beplanting volgens een ontwerp van Oudolf. Hier zullen grassen het beeld vanaf de straat verzachten en op het terras zelf de balustrade aan het zicht onttrekken.

Het vernieuwde Singer Laren gaat woensdag 6 september open. Het ontwerp van KRFT en Sanne Oomen brengt letterlijk de podium- en beeldende kunst bij elkaar, rond een voor iedereen toegankelijke ruimte. Het lijkt een terugkeer naar het oorspronkelijke idee van de Singers: het huis openen en mensen ontvangen om samen te genieten van en praten over kunst en cultuur.

Trefwoorden

museum theater laren tuin singer laren piet oudolf oomen ontwerpt krft

1	Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2023 bekend maandag, 18 september
2	Architectenweb symposium: ontwerpen in analogie met het bestaande woensdag, 20 september
3	Echte architecten dinsdag, 19 september
4	Hoogwaardig blok met sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum vrijdag, 22 september
5	Voormalig garagepand aan Scheldeplein Amsterdam gerenoveerd en uitgebreid dinsdag, 19 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Vernieuwd Singer Laren biedt heldere en samenhangende museumervaring

9 maart 2022

Bouwstart innovatiehub van krft en Archiles in Leuven aanstaande

23 augustus

Digitaal ontworpen zaalwanden bieden optimaal geluid en visueel spektakel

18 mei 2020

Denieuwegeneratie ontwerpt theatergebouw

24 oktober 2012

Vernieuwing Singer Laren start volgend jaar

18 juni 2014

Woonhuis te koop via galerie

29 mei 2017

Denieuwegeneratie splitst zich op

17 december 2014

Laren: drie miljoen voor nieuw Singertheater

11 januari 2013

Restaurant op gerenoveerd forteiland

15 februari 2017

Jaarboek Architectuur in Nederland 2017/2018 gepresenteerd

8 mei 2018

Eerste paal nieuw Rosa Spier Huis geslagen

1 juni 2018

Piet Oudolf ontvangt Singer Prijs 2018

24 mei 2018

Drie kandidaten voor nieuwe vleugel Singer Laren

8 oktober 2018

Koninklijke onderscheiding voor Piet Oudolf

29 oktober 2018

Bedaux de Brouwer ontwerpt nieuwe vleugel Singer Laren

14 maart 2019

BobMcMaster en krft ontwerpen Vrijetijdscentrum Zandhoven

1 april 2019

Boek: Atlas of emerging practices

15 oktober 2019

Pesthuiscomplex wordt ontmoetingsplek voor heel Leiden

4 november 2019

Krft ontwerpt gebouw voor podiumkunsten in Brighton

6 januari 2020

Bob McMaster en krft ontwerpen nieuwe cultuursite Oudenaarde

23 november 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Benthem Crouwel wint prijsvraag voor herontwikkeling deel Praags plein

Gisteren, 15:41

Op het zogeheten vierde kwadrant van Vítezné Námestí (wat in het Nederlands valt te vertalen als Victorieplein) verrijst voor 100.000 vierkante meter aan nieuwe functies, waaronder woningen, kantoren en een cultuurcentrum.

'Reis naar Nieuw Zeeland' beloond met tweede Eo Wijers-regioprijs

Gisteren, 14:32

Het ontwerpteam van Bureau B+B urbanism and landscape architecture, RO&AD Architecten en Buiting Advies is gekozen tot regiowinnaar Midden-Zeeland van de Eo Wijersprijs.

Hoogwaardig blok met sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum

Gisteren, 12:14

Dankzij een prefab bouwsysteem, een basisopzet vanuit drie plattegronden en extra aandacht voor de geveldetaillering wisten BureauVanEig en Zecc Architecten een hoogwaardig blok met betaalbare woningen te realiseren.