Oude situatie

3d met tuin

Begane grond

Doorsnede

Zijaanzicht vanuit brandgang

Zijaanzicht vanuit tuin

Achteraanzicht

Historisch beeld Frisiawoningen

Nieuwe woonkeuken verbindt woning met tuin

14 november 2022, 9:00

Architectenbureau Lab-S kreeg de opdracht een uitbreiding voor een bijzondere, monumentale rijwoning in Amersfoort te ontwerpen. De bewoners wilden een woonkeuken en meer contact met de achtertuin. De houten schuur moest als onderdeel van de architectuur worden meegenomen in het plan.

Aan de voet van het Bergkwartier in Amersfoort liggen de zogeheten Frisiawoningen, een bijzonder woningbouwproject uit 1921. De huizen zijn oorspronkelijk als huurwoningen gebouwd voor ‘den ontwikkelde en beschaafde middenklasse’ door woningcorporatie Frisia. De architectuur kenmerkt zich door een romantische uitstraling, vertelt architectenbureau Lab-S.

Het bureau beschrijft het ontwerp van de toenmalige architect A.H. van Wamelen als een mix van de Amsterdamse School en de Engelse Arts and Crafts-stijl. Met gewelfde, veelal riet gedekte daken, zware schoorsteenkanalen, en rustieke details in bijvoorbeeld goten en raampartijen doet het geheel ‘knus’ aan. Dat geldt ook voor de binnenkant van de woningen, die breed en ondiep zijn opgezet, veel kamers herbergen en bijna de sfeer van Engelse cottages oproepen.

Gewild monument
“Inmiddels zijn de woningen beschermd als rijksmonument, maar bij de oplevering waren er veel bouwkundige problemen en hoge onderhoudskosten”, vertelt Lab-S. “Daardoor werden de woningen snel verkocht aan particulieren. Tegenwoordig zijn de woningen in goede staat en zijn ze vanwege hun bijzondere uitstraling en fraaie ligging erg gewild.”

Lab-S werd door een particuliere opdrachtgever gevraagd om het ontwerp te maken voor een uitbreiding aan de achterzijde van zo’n monumentale rijwoning. De bewoners wensten daarbij een ruime woonkeuken en een plek van waaruit ze meer contact zouden hebben met de achtertuin.

Woonkeuken vebindt
Vanuit monumentenzorg golden regels voor een dergelijke uitbreiding. Eén daarvan was dat de uitbouw niet breder dan de helft van de achtergevel mocht zijn. Een ander belangrijk aandachtspunt was dat de oorspronkelijke houten tuinschuur in het plan betrokken moest worden, aangezien deze schuurtjes een wezenlijk onderdeel vormen van de architectuur.

In zijn ontwerp heeft Lab-S de opvallende vorm van het schuurtje als uitgangspunt genomen en de nieuwe keuken tussen schuur en woning geplaatst. Het open karakter en het materiaalgebruik zorgen voor een sterke relatie tussen de keuken en de tuin; dat de oorspronkelijke achtergevel zoveel mogelijk is behouden en onderdeel gemaakt van het keukeninterieur versterkt die relatie.

De grote glashoek met openslaande deuren grenst direct aan het terras. Verder heeft het architectenbureau voor diverse andere kleine doorkijkjes gezorgd.

Materiaal en detaillering
Lab-S heeft met zorg gewerkt aan de detaillering, zowel bij de bouwkundige details als in de uitwerking van het interieur. De keuken is uitgevoerd in bamboe met ingefreesde grepen. Voor de afwerking van de buitenzijde koos het bureau als hoofdmateriaal hout, dat in twee tinten is toegepast. De naturelle kleur weerspiegelt het voormalige schuurtje en het zwarte hout omkleedt als het ware het schuurtje en de woonkeuken.

Aan de kopse zijde van de aanbouw zijn houten vouwluiken geplaatst, die kunnen worden gesloten als er teveel zonlicht binnenvalt. Een deur die in de gevel onder het overstek is weggewerkt fungeert als ‘achterom’.

De dakpannen van het oorspronkelijke schuurtje zijn hergebruikt, inclusief de in cement gelegde nokvorsten. Op het platte dak is sedum aangebracht, wat bijdraagt aan een aangenaam binnenklimaat.

Trefwoorden

woninguitbreiding woonkeuken amersfoort frisiawoningen lab-s rijksmonument

1	Lange balkons verbinden sociale woningbouw met omringend landschap donderdag, 12 juni
2	KCAP brengt ode aan verloren postkantoor in Vlissingen vrijdag, 13 juni
3	Nieuw tentoonstellingspaviljoen Cruquius Museum officieel geopend donderdag, 12 juni
4	Het Binnenhof – voormalig Ministerie van Koloniën krijgt extra werkplekken op zolder maandag, 16 juni
5	Natrufied Architecture realiseert opvallende biobased woning met lokaal hout donderdag, 12 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Woninguitbreiding met contrast en harmonie

28 november 2016

Ingetogen woning als rustpunt aan de bosrand

29 november 2022

Kevin Veenhuizen Architects voorziet woonhuis van zigzaggende uitbreiding

20 januari 2022

Lab-S verbouwt jaren 30-villa in relatie met natuur

13 januari

Villa als modernistische uitbreiding van een historisch pachtershuis

25 november 2021

Uitbreiding met zitkuil voor Haagse woning

11 november 2021

Architect verbouwt eigen woning als continu werk in uitvoering

16 augustus 2023

Spoorwachterswoning in Utrecht uitgebreid met houten aanbouw

25 juni 2020

Woninguitbreiding onder een vlinderdak

28 oktober 2019

Nieuwe Architecten schept leefruimte op het dak

22 februari 2018

Koekoek brengt sfeer en daglicht in Amsterdamse benedenwoning

10 december 2018

Uitbreiding geeft rijtjeswoning ruimte en kleur

15 oktober 2024

Eigentijdse uitbreiding voor boerderijwoning

18 maart 2016

Derde editie Stadsbouwprijs Amersfoort van start

3 mei 2024

Winnaars Stadsbouwprijs Amersfoort 2024 bekend

21 oktober 2024

Een kantoorgevel die golft en spiegelt

5 december 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Voormalige telefooncentrale herbestemd tot woon-werkgebouw met optopping

Vandaag, 16:15

Een oude telefooncentrale aan de Kamerlingh Onneslaan in Amsterdam is naar ontwerp van Ronald Janssen Architecten herbestemd tot woon-werkcomplex. Het project betreft transformatie, optopping en functiemenging, met behoud van het bestaande casco.

Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel

Vandaag, 12:55

De voormalige Dirkzwager-branderij aan de Noordvest in Schiedam wordt herbestemd tot boetiekhotel, koffiebar en restaurant. ARD / AtelierRuimDenkers is verantwoordelijk voor de conceptontwikkeling en het ontwerp van de transformatie en nieuwbouw.

Win tickets voor filmvertoning ‘Universal Language’

Gisteren, 16:51

Tijdens de Rotterdam Architectuur Maand 2025 organiseert AFFR een bijzondere filmvoorstelling. Op vrijdag 20 juni vertoont het filmfestival de voor-première van ‘Universal Language’ (Matthew Rankin). AFFR en Architectenweb verloten 3 x 2 tickets.

Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen

Gisteren, 15:42

De jury waardeerde sterk in de recente afstudeerprojecten de hoge mate van empathie, onderzoekend vermogen en verbeeldingskracht. De zes geselecteerde projecten vindt ze daarbij signalerend, agenderend en grensverleggend.

BoogieWood winnaar van de eerste Gouden Hijskraan

Vandaag, 17:31

Op de vastgoedbeurs Provada heeft de gemeente Den Haag de Gouden Hijskraan 2025 uitgereikt aan het woningbouwproject BoogieWood.

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

Vandaag, 10:09

Het warmtebedrijf moet inwoners van de Hofstad helpen om te stoppen met het gebruik van aardgas.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

Gisteren, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

Gisteren, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.

Focus on Impact en Qonnected Logistics werken samen aan ontwikkeling stadslogistieke hubs

16 juni, 2:15

Hiermee willen de twee partijen de stedelijke bevoorrading en distributie verduurzamen en efficiënter maken.

Utrechters zien tram Merwedelijn liefst verdiept of in tunnel

16 juni, 9:00

Inwoners van Utrecht en Nieuwegein willen dat de Merwedelijn, een nieuwe tramverbinding, zoveel mogelijk ondergronds wordt aangelegd. Hun voorkeur gaat uit naar een tunnel en anders een verdiepte ligging.

Ga naar het nieuws-archief