Villa als modernistische uitbreiding van een historisch pachtershuis

25 november 2021, 17:33

Met een 19^e-eeuwse pachterswoning op Landgoed Ypenhof in Rotterdam als startpunt heeft Villanova architecten een villa van meer dan 600m² ontworpen. Een grote uitdaging daarbij was het karakter van een klein huisje in het groen te behouden. Bovendien betrof de context een bosrijke kavel en beschermd stadsgezicht.

Ooit flankeerden twee pachterswoningen de ophaalbrug naar Landgoed Ypenhof, gelegen aan de Kralingseweg in Rotterdam. Architect Johannes Hendrik van den Broek kocht in de naoorlogse jaren beide pachterswoningen en een flink stuk grond. Tot 1952 woonde hij in de westelijke pachterswoning.

Van Van den Broek naar Villanova
De oostelijke pachterswoning breidde Van den Broek in 1952 voor zichzelf uit met een moderne villa, voorzien van met een witte gesloten gevel aan de straat en een volledig glazen tuingevel aan de andere zijde. De pachterswoning is kort daarna gesloopt. In 1972 splitste Van den Broek het perceel in twee kavels en verkocht de helft.

Voor die helft maakte Villanova architecten in 2008 een plan voor een woon-werkvilla, in opdracht van een particulier. Het project kwam stil te liggen maar werd recent opgepakt, de plannen werden tegen het licht gehouden en de villa is inmiddels voltooid.

De nieuwbouw kenmerkt zich door een modernistisch ontwerp, met minimalistische details en slanke metalen kozijnen. Hiermee sluit de nieuwbouw nauw aan bij de naastgelegen villa van Van den Broek, die inmiddels een Rijksmonument is. Ook de opzet met de gesloten straatkant en open tuinzijde is een weerspiegeling van deze villa.

Vrijstaand
In goed overleg met de Rotterdamse Commissie voor Welstand en Monumenten heeft Villanova alle uitbreidingen tussen de bestaande bomen door ontworpen. Het woongedeelte en het slaapgedeelte liggen in een U-vorm rond een halfopen patio, zodat de tuin diep in de villa doordringt, leggen de architecten uit. Fraaie zichtlijnen vanuit de gehele woning zijn het resultaat.

Vanaf de straat gezien staat de nieuwbouw optisch vrij van het pachtershuisje. Een onopvallend vormgegeven glazen hal verbindt beide gebouwdelen. Weerspiegeling in het glas wilde Villanova voorkomen; het sedumdak op de hal kreeg daarom een flink overstek, uitlopend in een dunne rand met verborgen dakgoot.

Herbouwd huis
Het 19^e-eeuwse pachtershuis bleek sterk verzakt en niet meer te restaureren. Om het beeld te kunnen behouden is het gebouw steen voor steen uitgetekend en weer opgetrokken in schoon metselwerk. Voor een contrast met de nieuwbouw is de witte keimlaag bij het herbouwde pachtershuis achterwege gelaten.

Het pachtershuisje fungeert als het werkgedeelte van de villa. De volledig glazen dakkapel maakt van de zolder een lichte ruimte, die bovendien grenst aan een dakterras.

Nieuwe vleugels
Het slaapgedeelte heeft twee verdiepingen en bestaat onder meer uit de hoofdslaapkamer met tuinterras en twee kinderkamers, elk met een eigen badkamer. Door de voorzijde van het slaapgedeelte te verjongen heeft Villanova de smalle hoge voorgevel wat betreft maat gelijkwaardig en in balans gebracht met het horizontale volume van het pachtershuisje.

De kelder biedt plaats aan een zwembad, sauna, bijkeuken en fitnessruimte. Deze ondergrondse ruimten krijgen royaal daglicht door grote ramen aan een verdiepte patio. De woonkamer en woonkeuken met hoog plafond zijn georiënteerd op de avondzon. De grote glazen zaagtandgevel is grotendeels te openen, zodat de woning en de patio in elkaar overlopen, vertelt Villanova.

Energie-efficiënt
Met verschillende technische en passieve oplossingen heeft het architectenbureau gestreefd naar een energiezuinig en –efficiënt woonhuis. Zo is de nieuwbouw zeer goed geïsoleerd en zorgen de royale raamoppervlakken op het zuiden voor passieve zonne-energie, aldus Villanova.

Een warmtepomp in combinatie met een WKO levert de overige warmte (en koeling in de zomer). wordt geleverd door een warmtepomp, die gebruik maakt van aardwarmte. Voorts maakt de villa gebruik van balansventilatie met warmteterugwinning en zonnecollectoren en -panelen op het dak met het oog op warm water en elektriciteit.

Brug met poort
De voormalige ophaalbrug lag tussen de twee pachterswoningen. Villanova architecten heeft een nieuwe brug ontworpen, die is verplaatst en nu ligt in het verlengde van een nieuwbouwdeel. De nieuwe brug is een getoogde voorgespannen betonbrug. Samen met de nieuwe poort vormt de brug in kleur, materiaal en details een vooraankondiging van Villa Ypenhof.

Trefwoorden

villa woonhuis pachterswoning villanova architecten johannes hendrik van den broek landgoed ypenhof rotterdam

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
3	Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML vrijdag, 16 mei
4	Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren donderdag, 15 mei
5	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuwe woonkeuken verbindt woning met tuin

14 november 2022

Een terughoudende opbouw voor een jaren 60-bungalow

18 september 2023

Meubels maken de ruimte in stadswoning met B&B

12 januari 2022

Gesloten diamantslijperij is herbestemd tot markant woon- en werkgebouw

19 oktober 2021

Zes verschillende woningen in een voormalig schoolgebouw

14 september 2021

Waterwoningen Steigereiland opgeleverd

24 februari 2011

Villa West bekroond als Interieur van het Jaar 2021

10 november 2021

Bosvilla met een bijna mathematische opbouw

27 september 2021

Villa van louter onbewerkte materialen in buitengebied Sint-Oedenrode

25 juni 2021

Studio Groen+Schild transformeert een reinwaterkelder tot woning

24 juni 2021

Een open villa op besloten bosperceel

19 mei 2021

Luxe en duurzame villa aan meer bij Grebbeberg

7 mei 2021

Villa met lichte knik op lommerrijke kavel

18 maart 2021

Monumentaal ligt Villa JM in het Brabantse bos

12 maart 2021

Compromisloze villa in glooiend landschap

11 maart 2021

Villa Fifty-Fifty heeft gelijkwaardige binnen- en buitenruimtes

30 november 2020

Transparante villa van WillemsenU in Brabants bos

2 november 2020

Kevin Veenhuizen Architects voorziet woonhuis van zigzaggende uitbreiding

20 januari 2022

Vrijstaande woning opent zich naar het glooiende landschap

7 februari 2022

Een villa als een compositie van volumes en openingen

16 mei 2022

Een kantoorgevel die golft en spiegelt

5 december 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML

16 mei, 2:00

ASML, gemeente Eindhoven, Nudus en Sweco Architects hebben het Voorlopig Ontwerp Stedenbouwkundig Plan gepresenteerd voor een mogelijke uitbreiding van ASML aan de noordzijde van de Brainport Industries Campus.

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal

15 mei, 12:15

Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam

15 mei, 11:31

Op zaterdag 7 juni wordt de architectuurgids Gebouwen door Vrouwen: Rotterdam gepresenteerd. In het boek zijn vijftig Rotterdamse gebouwen te zien die door vrouwen zijn ontworpen, of waar ze een flinke bijdrage aan hebben geleverd.

AFFR biedt voorpremière van film Universal Language tijdens Rotterdam Architectuur Maand

15 mei, 10:15

In de film staat de Canadese stad Winnepeg centraal, maar dan in een setting dat Perzisch naast Frans de dominante taal van Canada is.

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen

15 mei, 1:29

Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050

15 mei, 10:04

Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

14 mei, 5:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

14 mei, 9:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.