Brugge krijgt tentoonstellingshal met transparantie en hoge zalen
28 januari 2021, 13:12
De Stad Brugge heeft in de Design & Build-competitie voor een nieuwe tentoonstellingshal gekozen voor de inzending van het ontwerpteam onder leiding van Robbrecht en Daem architecten en Olivier Salens architecten, in samenwerking met ontwikkelaar CIT Red. De Brugse tentoonstellingshal zal zich kenmerken door ruime zalen en natuurlijke lichtinval.
De plannen voor de nieuwe tentoonstellingshal zijn afgelopen maandag bekend gemaakt door Brugge. Daarbij maakte de stad ook bekend dat het gebouw BRUSK gaat heten; de naam klinkt krachtig, terwijl het tevens een veelduidig acroniem kan zijn, uiteenlopend van Brugge + Stedelijke Kunsthal of Brugge + Schone Kunsten tot Brugge + Schept Kunst, meldt de stad.
Het nieuwe tentoonstellingsgebouw komt in de historische binnenstad, aan de Garenmarkt, vlakbij het Groeningemuseum. Het gebouw dat Robbrecht en Daem architecten en Olivier Salens architecten hebben ontworpen omvat twee museale zalen en loopt uit in een nieuw park.
Ruim en flexibel
De architecten hebben de tentoonstellingszalen een niveau opgetild en van elkaar gescheiden door een publiek doorwaardbare passage, de Scala Grande. Daaronder ligt een door glas omgeven, transparante en vrij toegankelijke begane grond. De begane grond wordt zo volledig teruggegeven aan de stad, haar bewoners en bezoekers, leggen de architecten uit.
Op verzoek van Stad Brugge zijn de tentoonstellingszalen bijzonder ruim, zodat er internationaal rondreizende tentoonstellingen kunnen worden ingericht. Tegelijkertijd zijn de zalen flexibel genoeg ontworpen om efficiënt te kunnen opdelen in kleinere ruimten, met het oog op bijvoorbeeld exposities of performances.
Daglicht en hoogte
Opvallend is dat de tentoonstellingszalen het binnenvallen van natuurlijk licht toelaten – vanuit het noorden, precies zoals het licht in het klassieke kunstenaarsatelier binnenvalt. BRUSK breekt zo met wat over het algemeen gebruikelijk is bij musea en museale ruimten: om daglicht te schuwen en bijna uitsluitend voor kunstmatig licht te kiezen, stellen de architecten.
Daarnaast valt de bijzondere hoogte van de ruimten op; een hoogte die “de historische herinnering van een kerk of kathedraal in zich heeft”, aldus de twee bureaus. Hiermee komt ook de kunst die oorspronkelijk voor kerken en paleiszalen is ontworpen in deze museale omgeving tot zijn recht.
BRUSK wordt geheel bekleed met getextureerde, elektriciteitsopwekkende glaspanelen. De gevelbekleding moet het gebouw van duurzame energie voorzien. De glasplaten worden uitgevoerd in een donkergroene tint, die harmonieert met het roodbruin van het alom aanwezige baksteen in de stad en tegelijkertijd aansluit op het groen van het aangrenzende park.
Inpassing
De locatie voor de tentoonstellingshal ligt in de nabijheid van een flink aantal architectonisch belangrijke componenten in de stad, zoals de Onze-Lieve-Vrouwekerk, de Halletoren, de Grote Markt, de Sint-Salvator Kathedraal, het Arentshuis en het Groeningemuseum. Robbrecht en Daem architecten en Olivier Salens architecten hebben BRUSK zorgvuldig in dit binnenstedelijke landschap willen inpassen.
Met twee zichtassen – respectievelijk richting de Halletoren en de Onze-Lieve-Vrouwekerk – zorgt het ontwerp voor verbondenheid tussen het bestaande en de toevoeging, leggen de architecten uit. Tegelijkertijd respecteren de bureaus de naburige gebouwen door bestaande zichtassen volledig vrij te houden. BRUSK manifesteert zich nergens nadrukkelijk in het stedelijk silhouet.
“Het gebouw kondigt zich niet vanuit de hoogte aan, op een wijze waarop de primaire historische gebouwen zoals een kerk, kathedraal of belfort dat doen”, zegt Johannes Robbrecht. “Je ontdekt het al wandelend via een opeenvolging van stegen, doorgangen en omsloten tuinen.” Het gebouw roept de wandelaar ook geen halt toe: je kunt er via de publieke passage vrij doorheen wandelen.
“Men zal zich niet rond of langs het gebouw bewegen, maar veeleer erdoorheen”, stelt Paul Robbrecht, “zelfs al heb je niet de intentie om er een tentoonstelling te bezoeken.” Hij noemt BRUSK een urbane geste. “Eerder dan als een gebouw gedraagt het zich als een plein, dat heel open en vrij kansen en ontmoetingen tussen kunst en publiek wil stimuleren.”
Selectie
Voor de tentoonstellingshal had de Stad Brugge een Design & Build-competitie uitgeschreven. Na een eerste selectieronde werden de vijf sterkste teams gevraagd om een ontwerp en offerte in te dienen. De multidisciplinaire beoordelingscommissie koos voor het ontwerp van Robbrecht en Daem en Olivier Salens architecten, in combinatie met ontwikkelaar en aannemer CIT Red.
Het ontwerp scoorde het best op de vooropgestelde gunningscriteria. Naast de architectuur stelde de commissie namens Brugge ook hoge eisen aan functionaliteit, flexibiliteit, duurzaamheid, energiezuinigheid en belevingswaarde, zo laat Brugge weten. De gefaseerde werkzaamheden moeten in principe starten in de loop van 2022.