Ontwerpen Kunstencluster Arta gepresenteerd

18 februari 2014, 10:25

Vrijdagavond presenteerden vier architecten onder grote belangstelling bij CASA in Arnhem hun ontwerp voor het Kunstencluster Arta. Hoe hebben de architecten de opgave ingevuld?

Het Kunstencluster Arta moet een nieuwe huisvesting bieden voor Museum Arnhem en Focus Filmtheater Arnhem. Het project is onderdeel van de ontwikkeling van de Rijnoever ter hoogte van de Arnhemse binnenstad: de Rijnboog. Voor het gebouw is een langerekte kavel gereserveerd dat met zijn kop uitkijkt over de Rijn.

Bjarke Ingels Group i.s.m. Allard Architecture
Voor het Kunstencluster wilden BIG en Allard een gebouw ontwerpen dat tussen een open cultuurhuis (zoals de Mediatheek van Toyo Ito) en een raadselachtig icoon (zoals Casa da Musica) in zou zitten. Tussen blob en box dus. Vanuit dit concept gingen de bureaus aan de slag met het programma, dat zij als black box (bioscoop) en white box (museum) typeerden. De manier waarop beide programma’s in het gebouw een plek krijgen, moet volgens architect Allard Meine Jansen verder gaan dan ‘elkaar raken’: “De functies moeten in elkaar verstrengeld raken.” Door de black box en white cube naast elkaar te positioneren met een diagonale vrije ruimte er tussenin, hopen de BIG en Allard dit te bereiken.

In de gevel is de black box (bioscoop) uitgevoerd als met een dichte gevel en een glazen dak, terwijl de white cube (museum) juist een glazen gevel en een dicht dak heeft gekregen. Met een twist ter plaatse van de diagonale verbindingsruimte zijn beide typen met elkaar verbonden. Richting de Rijn levert dit brede, horizontale uitzichten op; richting de binnenstad levert dit juist verticale uitzichten op. Onder het glazen dak hebben de bureaus werkplekken voor artists in residence gedacht. Het interieur zal zo rauw mogelijk gehouden worden. Meine Jansen: “Het is een industrieel gebouw met een andere huid.”

NL Architects
Het feit dat de stad Arnhem omringt wordt door prachtige parken, bracht architect Kamiel Klaasse tot de uitspraak dat Arnhem “toch vooral mooi is als je er met je rug naartoe staat.” Om dat beeld radicaal om te draaien stelt NL Architects voor een getrapt park in de stad aan te leggen, met het programma van het Kunstencluster Arta eronder. De tentoonstellingsruimtes van het museum heeft het bureau daarbij direct onder het park gelegd, waardoor het eenzelfde getrapte vorm krijgt.

Bezoekers aan het museum beginnen bovenin het gebouw en kunnen via dubbelhoge ruimtes tussen de zalen in steeds een stapje naar beneden lopen. Het principe levert behoorlijk neutrale tentoonstellingsruimtes op, binnen een zeer specifieke architectonische context die veel interessante doorzichten biedt. Onder het getrapte volume van het museum ligt een open foyer met het additionele programma, zoals het café. Vanuit deze ruimte leidt een lange roltrap naar boven het museum in. Via een “canyon” dalen bezoekers af naar de bioscoop, die ondergronds is gelegd.

Kengo Kuma & Associates
Het ontwerp van Kengo Kuma & Associates wordt gestructureerd door een gedraaid stelsel van terrassen aan de Rijnkade. Het ontwerp is daarmee precies andersom getrapt dan het ontwerp van NL Architects. De opzet van Kengo Kuma levert een kleiner bouwvolume op aan de Rijnkade en een groter bouwvolume richting de stad. Het grootste voordeel, zo benadrukt het bureau, is dat iedere verdieping zijn eigen terras krijgt met zijn eigen uitzicht over de Rijn. Het café, het restaurant, de bioscoop, het museum… allemaal hebben ze een eigen terras met uitzicht.

Architectuurstudio HH i.s.m. SO-IL
Het meest radicale voorstel voor Kunstencluster komt van Architectuurstudio HH in samenwerking met SO-IL. In plaats van zich op het “Arnhem van het verleden” te richten, kijken de bureaus liever naar het “Arnhem van de toekomst”, aldus architect Florian Idenburg. In die toekomst is er wat hen betreft ruimte voor een wat hoger maar tegelijkertijd ook lichter gebouw. Architectuurstudio HH en SO-IL zien het gebouw voor zich als een wolk die boven de stad hangt. “Een andere, alternatieve wereld.”

Dat betekent overigens niet dat het ontwerp zich niet verhoudt tot zijn omgeving. Zo is de pandsgewijze ontwikkeling van Arnhem terug te zien in de onderverdeling van de massa van het gebouw. Ook legt het ontwerp met zijn abstractere vormgeving een relatie tot de andere vrijstaande gebouwen in de Arnhemse binnenstad, zoals het stadhuis.

In het ontwerp van Architectuurstudio HH en SO-IL zijn de bioscoop en het museum gestapeld en worden beide functies met elkaar verbonden door een grote hoge ruimte zonder vast programma. Via deze hoge ruimte worden de verschillende programmaonderdelen ontsloten, maar de overmaat van de ruimte maakt het mogelijk om er allerlei evenementen te organiseren. Via een te openen geveldeel is de stad zelfs direct bij de activiteiten hier te betrekken. Op Vimeo hebben de bureaus een video over het ontwerp geplaatst: http://www.vimeo.com/solidobjectives/arta

Vervolg
De komende weken zijn de verschillende ontwerpen online en op verschillende plekken in Arnhem, zoals in Rozet, te zien en bestaat de mogelijkheid voor de inwoners van Arnhem om op hun favoriet te stemmen. De winnaar van de prijsvraag wordt uiteindelijk bepaald door een jury. Omdat het College van B&W heeft aangegeven een definitief besluit over het Kunstencluster Arta over de aankomende gemeenteraadsverkiezingen heen te tillen, heeft de jury besloten ook daarna pas zijn besluit bekend te maken. Voor de realisatie van Kunstencluster Arnhem is een bedrag van 32 miljoen euro begroot.

Trefwoorden

architectuurstudio hh bjarke ingels group kengo kuma arta so-il nl architects big allard architecture kunstencluster arnhem

1	EGM architecten over uitwerking ontwerp Fenix: “Het was echt teamwork” woensdag, 16 juli
2	ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven woensdag, 16 juli
3	CO2-gestuurd ontwerpen is efficiënt ontwerpen. Levert dat ruimtelijk nog wat op? Jazeker! dinsdag, 15 juli
4	Aquon – transparant laboratorium met in houten hart plek voor ontmoeting dinsdag, 15 juli
5	Amsterdam bouwt nieuwe Jaap Eden IJshal dinsdag, 15 juli

Gerelateerde nieuwsberichten

Expositie rond meubelontwerpen van Kengo Kuma

18 juli 2019

Rijksmonumentale grachtenpanden getransformeerd tot eersteklas kantoorruimte

1 mei

Interventie van SO-IL maakt van MAAT in Lissabon een publiekere plek

18 juni 2020

Woongebouw met door SO-IL zelf ontwikkelde bouwsteen krijgt vorm

4 september 2020

In boek over wonen pleit SO-IL voor openbreken corridorontsluiting

26 november 2024

Stoere brandweerpost van Architectuurstudio HH

4 juni 2014

Bouw Kunstencluster Arnhem van de baan

11 april 2014

NL Architects winnaar ontwerp geannuleerd ArtA

18 juni 2014

Arnhem akkoord met schetsontwerp Rijnboog

3 februari 2011

Vijf kandidaten voor Arnhems Kunstencluster

19 december 2013

Miljoenensubsidie voor wankelend Kunstencluster

15 januari 2014

Arnhem zoekt architect voor Kunstencluster

20 september 2013

Architecten Kunstencluster lichten ontwerp toe

3 februari 2014

Referendum over kunstcomplex Arnhem ongeldig

16 mei 2013

Referendum over kunstencluster Arnhem

15 mei 2013

2013: volhardend investeren in culturele projecten

24 december 2013

SO-IL ontwerpt hoofdkantoor BNP Paribas Nederland, Arcadis en G&S Vastgoed op Amsterdamse Zuidas

1 november 2021

Cultureel ensemble door SO-IL in Brooklyn

10 juni 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Stedenbouwkundig structuurontwerp voor Blok III in Sloterdijk I Zuid goedgekeurd

18 juli, 1:30

In opdracht van een breed scala aan eigenaren zoals SBI Development, Bun Projectontwikkeling en AM Gebiedsontwikkeling) heeft Scope Spatial Strategy het stedenbouwkundig structuurontwerp van Blok III binnen Sloterdijk I Zuid ontwikkeld.

VORM ontwikkelt laatste twee kavels Eenhoorngebied Amsterdam

17 juli, 2:24

Op de kavels worden onder de projectnaam Portico twee bouwblokken met in totaal 88 woningen gerealiseerd. Marcel Lok_Architect en Studio Blad (landschap) zijn verantwoordelijk voor het ontwerp.

Multifunctioneel gebouw Floating Gardens in Sloterdijk biedt plek aan woningen en een IKC

17 juli, 12:18

In het gebouw zijn 192 appartementen en een IKC ondergebracht. Het gebouw en de woningen zijn ontworpen door Orange Architects, Bureau Rowin Petersma ontwierp de ‘alles-in-één-school’.

Architectenweb Sportzomer: Vincent van Heesch is een fanatiek tennisser

17 juli, 9:15

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tweede aflevering spreken we met Vincent van Heesch, die vaak op de tennisbaan is te vinden.

Aanpak Zuid-Hollandse verkeersader kost tientallen miljoenen meer

Gisteren, 12:29

De reconstructie van de N211, een van de drukste provinciale wegen in Nederland, kost tientallen miljoenen euro's meer dan begroot.

Hermans kiest Schiermonnikoogroute voor stroomkabel naar Noordzee

18 juli, 11:09

Er moeten zware kabels door de Waddenzee komen om windenergie van de Noordzee aan land te brengen.

Hester Bijl wordt rector magnificus TU Delft

18 juli, 9:27

Bijl wordt de eerste vrouw die de technische universiteit in Delft gaat leiden.

Provincie komt bij BAM en SPIE uit voor onderhoud aan Zeelandbrug

17 juli, 1:39

Zeeland opende de aanbesteding in januari, maar geen partij meldde zich voor de klus.

Meerderheid Limburgers houdt rekening met nieuwe overstromingen

17 juli, 10:35

Bijna driekwart van de Limburgers denkt dat hun provincie de komende vijf jaar weer te maken krijgt met wateroverlast zoals overstromingen en stortbuien.