Geen akkoord over internationaal plasticverdrag
4 uur geleden
De 185 landen die vorige week in Genève bij elkaar waren gekomen om een bindend internationaal verdrag over de bestrijding van plasticvervuiling op te stellen, zijn niet tot een akkoord gekomen. Dat meldden verschillende delegaties na nachtelijk beraad over een laatste ontwerpverdrag.
“We zullen hier in Genève geen verdrag sluiten om een einde te maken aan plasticvervuiling”, liet de Noorse onderhandelaar vrijdagochtend weten. Woensdag was al duidelijk dat de standpunten van de landen op de VN-top nog altijd ver uit elkaar lagen. Een eerste ontwerpverdrag, waarin vrijwel alle bindende verplichtingen waren geschrapt, werd door tientallen landen verworpen. Ook een nieuw ontwerp kreeg geen unanieme goedkeuring, verklaarde de voorzitter van de conferentie.
Eind 2024 mislukte een eerdere poging tot een verdrag. Een conferentie in Zuid-Korea eindigde toen zonder akkoord. Het is onduidelijk hoe het proces nu verdergaat. “We hebben een historische kans gemist, maar we moeten doorgaan en dringend actie ondernemen”, zei Cuba na het stuklopen van de onderhandelingen. “De planeet en de huidige en toekomstige generaties hebben dit verdrag nodig.”
De High Ambition Coalition, waaronder de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk, Canada en veel Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse landen, pleitte voor minder plasticproductie en het uitfaseren van giftige stoffen in plastic. Een groep van voornamelijk olieproducerende landen wil dat het verdrag een veel beperktere reikwijdte krijgt. Koeweit waarschuwde dat het proces kan ontsporen zonder een duidelijke afbakening.
Wereldwijd wordt jaarlijks meer dan 400 miljoen ton plastic geproduceerd, waarvan de helft voor wegwerpproducten. Van al het plasticafval wordt 15 procent ingezameld voor recycling, maar in de praktijk wordt 9 procent gerecycled. Ongeveer 46 procent van het plasticafval belandt op stortplaatsen, 17 procent wordt verbrand en 22 procent wordt slecht beheerd en eindigt als zwerfafval.
Teleurstelling
Demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen van Milieu noemt het een teleurstelling dat er geen akkoord is gesloten op de VN-top over het terugdringen van plasticgebruik. Nu dreigt volgens de VVD-bewindsman een verdrievoudiging van het gebruik van plastic, ‘terwijl nu al 90 procent in het milieu belandt’.
Volgens Aartsen is geen akkoord bereikt doordat olieproducerende landen als Saudi-Arabië, Rusland, de Verenigde Staten en China niet zo ver willen gaan als veel Europese landen. Plastic wordt gemaakt van aardolie en deze landen hebben daarom baat bij soepele regels rond plasticgebruik en hergebruik.
Het is volgens Aartsen nodig dat er stappen worden gezet, omdat China nu goedkoper plastic kan produceren en daardoor Europese en Nederlandse bedrijven die recyclen ‘uit de markt duwt’. De VVD'er vindt dat ‘we als Europa daar onze tanden moeten laten zien’.
Aartsen: “Het is wel verschrikkelijk ingewikkeld dat een land als de Verenigde Staten, dat aan de ene kant zegt dat ze opkomen voor vrijheid, vrijhandel en economie, in het kamp van Rusland, China en Saudi-Arabië zit.”
Kritisch naar eigen standpunt kijken
Naar eigen zeggen heeft Aartsen tegen de Amerikaanse delegatie gezegd ‘dat je kritisch naar je eigen standpunt moet kijken’ op het gebied van strategische onafhankelijkheid. “Je kunt niet zeggen: als het gaat om grondstoffen staan we tegenover China en als het gaat om dit soort verdragen zitten we daar niet.”
De staatssecretaris blijft hopen op een wereldwijd akkoord. Dat het nu niet is gelukt, komt volgens hem ook doordat er niet genoeg tijd was. “In december is er weer een bijeenkomst in Nairobi om hier verder over te praten.”
Bron: ANP