Abonneer je nu op onze nieuwsbrieven!

Abonneren

Nee, bedankt

Ja, denk met me mee rond de
materialisering van mijn project

Exterieur van het planetarium in het centrum van Franeker

Plafond van het planetarium

Exterieur van het planetarium in het centrum van Franeker

Plafond van het planetarium

Planetarium Eise Eisinga in Franeker uitgeroepen tot werelderfgoed

19 september 2023, 11:34

Het planetarium van Eise Eisinga in het Friese Franeker is uitgeroepen tot werelderfgoed. De VN-organisatie Unesco heeft het model van het zonnestelsel dinsdag op de prestigieuze lijst gezet.

Eise Eisinga (1744-1828) was een ondernemer, die zich in zijn vrije tijd bezighield met sterrenkunde. Tussen 1774 en 1781 bouwde hij in het plafond van zijn woonkamer het zonnestelsel na. Dat deed hij om te bewijzen dat doemscenario's niet klopten. Eisinga liet de zes toen bekende planeten (Mercurius, Venus, de aarde, Mars, Jupiter en Saturnus) en de maan rond de zon draaien. Dat systeem wordt aangedreven door een slingeruurwerk. Het Koninklijk Planetarium Eise Eisinga is het oudste nog werkende planetarium ter wereld.

In een reactie zegt het planetarium dat Unesco ‘de uitzonderlijke universele waarde van dit indrukwekkend grote model van ons zonnestelsel’ erkent. Het werk aan de aanvraag voor de status van werelderfgoed begon in 2003. Volgens burgemeester Marga Waanders van de gemeente Waadhoeke, waar Franeker onder valt, is de erkenning ‘een uitnodiging aan alle wereldburgers: ervaar in ons planetarium de machtige werking van het zonnestelsel dat we met elkaar delen’.

‘Erfgoed op zijn best’
Demissionair staatssecretaris Gunay Uslu, die over erfgoedbeleid gaat, noemt het planetarium “erfgoed op z'n best. Uniek, onvervangbaar en het vertelt een bijzonder verhaal dat ook ver buiten Nederland belangrijk is.” Ze voegt eraan toe dat Eisinga het planetarium bouwde “om met wetenschappelijk bewijs angstaanjagende geruchten te ontkrachten. Dat maakt het nog steeds actueel.”

Ook van andere kanten wordt het planetarium gefeliciteerd. Astronaut en tv-presentator André Kuipers noemt het planetarium een ‘magistraal werk’ en zegt dat de erkenning ‘terecht en welverdiend’ is.

Op de werelderfgoedlijst staan ongeveer 1200 plekken over de hele wereld. Het planetarium is de dertiende plek in het Koninkrijk der Nederlanden op de lijst. Daarop staan onder meer de Waddenzee, de Waterlinie, de Van Nellefabriek in Rotterdam, de grachtengordel van Amsterdam, de molens van Kinderdijk en het centrum van Willemstad op Curaçao.

Bron: ANP

Trefwoorden

eise eisinga werelderfgoed unesco planetarium franeker

1	Woontorens The Grace worden lager dan gepland vrijdag, 26 april
2	Wageningen Campus krijgt verzamelgebouw met houten constructie dinsdag, 30 april
3	Mecanoo en De Urbanisten presenteren masterplan voor De Kaai in Rotterdam woensdag, 1 mei
4	Pauwert Architectuur vestigt zich in historische boerderij aan rondweg Eindhoven donderdag, 25 april
5	Nieuw Museumpark Vonk in Eindhoven krijgt biobased museumgebouw dinsdag, 30 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Plasterk heropent Eise Eisinga Planetarium

18 maart 2008

VN zien Venetië als bedreigd werelderfgoed

1 augustus 2023

Ook Neder-Germaanse limes op werelderfgoedlijst geplaatst

28 juli 2021

Nieuwe Hollandse Waterlinie en Drentse Kolonieën toegevoegd aan werelderfgoedlijst

26 juli 2021

Fort bij Kudelstaart herontwikkeld tot 'watersportfort'

8 december 2020

Renovatie Fort van Hoofddorp afgerond

22 juni 2020

Boek Van Nellefabriek belicht iconisch complex vanuit vele hoeken

5 februari 2020

Nieuwe entree Werelderfgoed Kinderdijk: waagstuk voor jonge architecten

10 oktober 2019

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Mecanoo en De Urbanisten presenteren masterplan voor De Kaai in Rotterdam

Vandaag, 11:35

De gemeente Rotterdam heeft groen licht gegeven voor het masterplan voor gebiedsontwikkeling De Kaai in stadsdeel Zuid. Het terrein van de voormalige margarinefabriek wordt omgevormd tot een buurt met ongeveer duizend woningen en andere functies.

Nieuw Museumpark Vonk in Eindhoven krijgt biobased museumgebouw

30 april, 5:31

De opdrachtgever heeft aan Studio Marco Vermeulen onder meer gevraagd om een gebouwontwerp met toepassing van zoveel mogelijk biobased materialen, hergebruik van water en natuurlijke ventilatie.

Herindeling van een vooroorlogse woning creëert een eigentijdse loft

30 april, 2:16

Architectenbureau Kumiki heeft met een aantal rigoureuze maar doordachte ingrepen een vooroorlogse Rotterdamse stadswoning opnieuw ingedeeld.

Afsprakenbrief getekend voor ontwikkeling multifunctioneel complex ArenaPoort West

30 april, 12:06

Het complex nabij de Johan Cruijff ArenA bestaat uit 250 woningen, 40.000 vierkante meter kantoorruimte en andere functies zoals een openbare binnentuin. Het schetsontwerp voor de woningen en kantoren is gemaakt door MVSA Architects en Space&Matter.