Erni-Areal, entree tot de wijk vanaf Stationsstrasse

Erni-Areal, Erni Platz

Erni-Areal, vogelperspectief

Erni-Areal, wijktuinen

Erni-Areal, stedelijke nis

Situatie

KCAP ontwerpt transformatieproject in Zwitserse Wangen-Brüttisellen

4 mei 2023, 14:23

Met het ontwerp ‘de wijk van de dansende koppels’ winnen KCAP, Studio Vulkan en Raumanzug de competitie voor een nieuwe woonwijk in het Zwitserse Wangen-Brüttisellen. De gemeente, gelegen nabij Zürich, wil een voormalig industrieterrein transformeren in een wijk met hoge dichtheid. Het plangebied heeft “een contrasterende, bijna kakofonische context”.

Wangen-Brüttisellen is een snelgroeiende gemeente die wil verdichten. Eén van de daarvoor geoogde percelen is het Erni-Areal, een voormalig industrieterrein in de buurt van het station. Vastgoedonderneming Mobimo vroeg vijf teams een plan te maken voor de transformatie van het – gedeeltelijk bebouwde – terrein tot een wijk met hoge dichtheid.

Complexe context
De wijk gaat 279 appartementen, kantoren, winkels en horeca omvatten. Het team met KCAP maakte het winnende voorstel. KCAP is daarbij verantwoordelijk voor het stedenbouwkundig plan en de architectuur, Studio Vulkan treedt op als landschapsarchitect en Raumanzug is adviseur duurzaamheid. De uitdagende locatie uitdagend vroeg om een nauwkeurige ontwerpoplossing, stelt KCAP.

Kleinschalige woningen, compacte torenflats en verschillende industrieën – zoals Coca-Cola met een hoogbouwmagazijn – omringen het terrein. Daarbij worden momenteel de schaalverschillen nog groter. Bovendien kent de locatie een sterke geluidsoverlast doordat het Erni-Areal dicht bij de afrit van een zeer drukke snelweg én direct onder de aanvliegroute van Flughafen Zürich ligt.

Hoge dichtheid met open karakter
Het concept van KCAP reageert op de nabijgelegen grootschalige projecten zoals het hoogbouwmagazijn, maar ook de Brüttiseller Tor of het Ringstrassenquartier, met een ‘duidelijk eigen houding’. In plaats van grote gebaren en hoogtepunten biedt de wijk een contrast met compacte laagbouw.

Door de gebouwen verspringend te plaatsen, fungeren ze als een geluidswal en behoudt het plan tegelijkertijd een open karakter. Woningen zijn vooral te vinden in de meer besloten blokken, terwijl de drukke doorgaande weg en snelwegafrit worden begrensd door blokken met flexibele kantoorruimten en penthouse-appartementen.

De hoge dichtheid maakt een eigen wereld binnenin mogelijk. Tussen de blokken ontstaat een leefbare, beschutte omgeving van in elkaar grijpende openbare ruimten. Tegelijkertijd blijft het gebeid ingebed in de context door een verscheidenheid aan fysieke en visuele verbindingen. Veel kleine openingen en ingangen langs de harde rand zorgen voor een hoge mate van doorlaatbaarheid.

Dansende koppels
De nieuwe wijk kent vier verschillende gebouwtypologieën: het atriumhuis, het lineaire huis, het punthuis en het tweelinghuis. Elke typologie wordt twee keer toegepast, waardoor koppels ontstaan die door hun opstelling en oriëntatie binnen het plan met elkaar lijken te ‘dansen’. Het beperkte aantal gebouw- en woningtypologieën zorgt voor samenhang en optimalisatie, en een balans tussen herhaling en variatie.

De vier typologieën zijn alle over de drie bovenste verdiepingen afgeschuind, waardoor een dakrand ontstaat boven de vierde of vijfde verdieping. Dit zorgt zoor zowel een menselijke schaal van het als veel daglicht in de openbare ruimten en appartementen. Met tevens een andere materialisatie op de begane grond zijn de gevels visueel gestructureerd in drie lagen: begane grond, rechte gevel en schuin dak.

Tussen de vier ‘dansende koppels’ komen weelderig met bomen beplante binnenplaatsen en autovrije straten. Gebieden voor de gebouwen fungeren als buffer tussen het publieke en privédomein. De schaduwrijke ruimten, voorzien van beplanting, hebben een eigen microklimaat en dienen ook als retentiegebied voor overtollig regenwater en ter afkoeling.

Duurzaamheid
Volgens het ontwerp van het architectenbureau worden de bouwblokken deels in gerecycled beton en deels in geprefabriceerde houten elementen gerealiseerd. Deze hybride aanpak heeft financiële voordelen en is milieuvriendelijker, legt KCAP uit. Bovendien stroomlijnt dit het complexe bouwproces op deze locatie. Betonplaten van de bestaande industriële gebouwen worden hierbij hergebruikt.

Voorts wordt een groot aantal van de bekende (installatietechnische) duurzaamheidsoplossingen toegepast. Het project voldoet voor bijna 100% aan de eisen van Standard Nachhaltiges Bauen Schweiz, laat het architectenbureau weten.

Het bestaande hoofdkantoor van ERNI blijft behouden en wordt uitgebreid met een kas. Het voorstel is om hierin een gemeenschapscentrum, gericht op stedelijke voedselproductie, te realiseren. ‘s Nachts dient het glazen paviljoen als baken voor de nieuwe wijk.

Trefwoorden

kcap wangen-brüttisellen woonwijk verdichting gebiedstransformatie zwitserland woningbouw raumanzug studio vulkan

1	Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord donderdag, 14 augustus
2	Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten maandag, 11 augustus
3	Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving woensdag, 13 augustus
4	Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck dinsdag, 12 augustus
5	In beeld: Folly Art Norg 2025 vrijdag, 15 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

KCAP wint prijsvraag woon- en werkgebouw in Toulouse

5 juli 2023

Nieuwe wijk in Zwitserse Renens naar masterplan van KCAP voltooid

26 maart 2024

Groot stedelijk transformatieproject van Cityförster en KCAP kan starten

20 februari

Woongebouw naar ontwerp van Beyond Space in Bern gerealiseerd

24 juni 2024

KCAP brengt ode aan verloren postkantoor in Vlissingen

13 juni

Omgevingsvergunning voor twee woontorens op Katendrecht Rotterdam onherroepelijk

2 april

Team met KCAP presenteert masterplan Keflavík Airport Area

9 maart 2023

Oplevering woonwijk Hogekwartier in Amersfoort gevierd

17 februari 2023

Hoofdkantoor PostNL in Stationspostgebouw Den Haag opgeleverd

19 januari 2023

KCAP presenteert opgeleverd woningbouwproject The Twins in Amsterdam-Noord

24 november 2022

Gemeenteraad Rotterdam akkoord met bestemmingsplan Schiekadeblok

25 oktober 2022

Vaststelling bestemmingplan Valkenhorst brengt nieuw dorp dichterbij

4 juli 2022

De Droogbak: atrium als levendig hart van gerenoveerd kantoorgebouw

13 juni 2022

KCAP en K+H ontwerpen woontoren in deelgebied HafenCity Hamburg

26 april 2022

KCAP voert lijst meeste commerciële vierkante meters in 2021 aan

8 februari 2022

Team met KCAP mag terrein rond Franse luchthaven herontwikkelen

28 januari 2022

AM en KCAP geselecteerd voor herontwikkelingsproject Oss

15 december 2021

Woongebouw The Grid in wijk Aan het IJ Amsterdam-Noord klaar

7 december 2021

Hoogbouwproject Zuiderzicht verrezen in Antwerpen Nieuw Zuid

30 november 2021

Kade Noord in Zutphen door KCAP en Zecc Architecten afgerond

2 november 2021

Postpark van DELVA is een eerste stap in vergroening HS Kwartier

18 augustus 2022

KCAP en Orange Architects transformeren gebied in Sint-Petersburg

16 juli 2020

KCAP supervisor MAAK.gebied Zuid in Zaanstad

12 februari 2018

Afspraken voor tweede fase Cruquiusgebied

23 mei 2017

KCAP: legerbasis wordt 'kennisstad van morgen'

3 april 2017

Nieuwe stappen transformatie Cruquiuseiland

17 december 2015

Toon alles

Gerelateerde bedrijven

KCAP

Andere nieuwsberichten

In beeld: Folly Art Norg 2025

15 augustus, 11:31

De Drentse folly-expositie bestaat dit keer uit twintig bouwwerken langs een route door het Norger esdorpenlandschap, plus een 21e extra folly die is neergezet in het informatiepunt aan de Dorpshuisstraat.

Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord

14 augustus, 9:18

Eind juli is in Den Helder de door West 8 ontworpen Nieuwe Brug geopend. De brug voor fietsers en voetgangers vormt een belangrijke schakel in de verbinding tussen de stad en de voormalige scheepswerf Willemsoord.

Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving

13 augustus, 9:16

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tiende aflevering spreken we met Indira van ’t Klooster, die naast haar werk als directeur van Arcam roeit.

Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck

12 augustus, 9:22

Tot het materiaal dat is toegevoegd aan de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw behoren 23 maquettes van werken als het Burgerweeshuis in Amsterdam, de Pastoor van Arskerk in Den Haag en het Sonsbeekpaviljoen in Arnhem.