Bedrijfsgebouw van Paul de Ruiter met herbruikbare en hergebruikte materialen

28 april 2022, 12:26

De onderneming HAVEP heeft op haar bestaande locatie in Goirle een nieuw, duurzaam bedrijfspand in gebruik genomen. Met het ontwerp heeft Paul de Ruiter Architects ingezet op onder meer een zo efficiënt mogelijke omgang met grondstoffen en de toepassing van veel natuurlijke materialen. Het hout voor de gevels is afkomstig van de Tripolis-gebouwen op de Amsterdamse Zuidas.

HAVEP, naar eigen zeggen één van de grootste spelers op het gebied van duurzame werkkleding, is nog altijd gevestigd op hetzelfde adres als waar het in 1888 is opgericht. De onderneming gaf Paul de Ruiter Architects opdracht voor het ontwerp van een nieuw bedrijfsgebouw, dat alle functies onder één dak zou brengen.

De nieuwbouw moest daarbij een gezonde werkomgeving bieden, toekomstbestendig zijn en te verwijzen naar de geschiedenis van het bedrijf. Het Amsterdamse architectenbureau heeft de wensen vertaald in een flexibel indeelbaar en duurzaam pand met grote circulaire potentie, waarvan de vorm verwijst naar het voormalige bedrijfsgebouw.

Gekoppelde volumes
Het project bestaat uit twee compacte, gekoppelde volumes: een hoofdgebouw van 3.000 m² en een magazijn van 6.000 m². Het hoofdgebouw heeft een transparante begane grond, waar het zogenoemde Texperience Center, het atelier en het restaurant zijn gesitueerd. Het Texperience Center geeft de bezoeker inzicht in de werkwijze, de producten en diensten van HAVEP.

Op de verdiepingen liggen de kantoren. Twee ronde vides vormen de ruimtelijke verbinding tussen de verdieping en de begane grond; hierdoor zijn ook verschillende afdelingen en processen vanuit het Texperience Center zichtbaar, legt Paul de Ruiter Architects uit.

Het dak van het magazijn verwijst in vorm naar de sheddaken van het voormalige bedrijfspand. Niet alleen legt het ontwerp zo een verbinding met het verleden, ook biedt het duurzame oplossingen: de schuine zijden van het sheddak zijn gericht op het zuiden en voorzien van zonnepanelen, terwijl via de noordkant daglicht in het magazijn kan vallen zonder dat het gebouw sterk opwarmt.

Met dit dak kan HAVEP voorzien in de eigen energiebehoefte en bezit het een nul-op-de-meter-gebouw, aldus het architectenbureau. Vloerverwarming houdt het magazijn op een constante temperatuur van 15 graden. Klimaatplafonds in combinatie met buitenzonwering zorgen voor verwarming en koeling van het kantoor. Verder zijn op het dak energiezuinige luchtwarmtepompen geplaatst.

Welzijn
De nieuwbouw draagt ook bij aan het welzijn van de gebruikers, legt Paul de Ruiter Architects uit. De atriumtrap en vides in het kantoor zorgen niet alleen voor de visuele verbinding, maar stimuleren ook beweging en ontmoeting. Het ontwerp maakt optimaal gebruik van daglicht en uitzicht op de groene omgeving. De overgang van het pand naar de omgeving is vormgegeven is als een openbaar park.

Onder het parkeerterrein rond het gebouw zijn waterretentiekratten geplaatst om zo het gemeenteriool te ontzien en regen te laten infiltreren in de bodem. Door de laadkuil ook bij gelegenheden als extra parkeerruimte in te zetten, is voorts ruimte vrij gekomen voor vergroening rond het gebouw.

Circulair en biobased
Bij het ontwerp heeft Paul de Ruiter Architects ook sterk ingezet op circulair bouwen. Om zo efficiënt mogelijk met grondstoffen om te gaan is gestreefd naar het zoveel mogelijk besparen, hergebruiken en slim toepassen van materiaal. “Door goed te kijken naar de levensduur en de oorsprong van de materialen heeft het gebouw een lage milieuprestatiescore en dus lage milieu-impact”, meldt het bureau.

Zo bestaat de zonneluifel uit gerecyclede constructiedelen van het oude HAVEP-pand. De houten planken voor de nieuwe gevel zijn afkomstig van een ander bijzonder donorgebouw: de karakteristieke Tripolis-gebouwen op de Amsterdamse Zuidas. Tripolis, ontworpen door Aldo van Eyck, ondergaat momenteel een grondige renovatie. Daarbij kon het irokohout van de oorspronkelijke gevels niet worden teruggeplaatst.

Hergebruik van gevelhout
Het sterke hout bleek wel geschikt voor toepassing bij de HAVEP-nieuwbouw. Omdat iroko afkomstig is uit de Afrikaanse regenwouden zou Paul de Ruiter Architects dit niet meer als nieuw hout toepassen. Vanwege de goede materiaaleigenschappen van het hout vindt het bureau het wel uitermate geschikt voor hergebruik uit een donorgebouw.

“Het verwerken van het donorhout bleek in de praktijk nog een flinke uitdaging”, vertelt het architectenbureau. “Voor een gevarieerd effect had Van Eyck elke gevelplank van Tripolis een iets ander formaat gegeven. Daarnaast vertoonde iedere plank, als levend materiaal, zijn eigen kromstand.”

Om het hout te kunnen verwerken in het ontwerp is iedere gevelplank individueel ingepast en uitgewerkt. Door te werken met de bestaande afmetingen en karaktereigenschappen van het donorhout krijgt de hergebruikte houten gevel bij HAVEP eenzelfde dynamisch effect als van Eyck bij de iconische Tripolis-gebouwen voor ogen had, legt Paul de Ruiter Architects uit.

Recyclebaar en demontabel
De overige toegepaste materialen zijn eveneens voornamelijk biobased en recyclebaar, meldt het architectenbureau. De gevel is opgebouwd uit materialen die 100% recyclebaar zijn en de draagconstructie bestaat uit hout dat geprefabriceerd en demontabel is. Voor de gevelkozijnen is bijvoorbeeld accoya gebruikt: milieuvriendelijk verduurzaamd hout op basis van snelgroeiend vuren.

Het kantoorgebouw heeft een houtconstructie met gelamineerde vuren kolommen en liggers. De wanden en vloeren bestaan uit CLT. De constructie van het magazijn bestaat eveneens uit gelamineerd vurenhout.

Voor de isolatie van het pand is in hoge mate gebruik gemaakt van vlasdekens, die bestaan uit een natuurlijk restproduct van de linnenindustrie. Met de keuze voor deze isolatie maakt HAVEP gebruik van één van de reststromen uit de kledingproductie. Doordat vlas een vochtregulerende werking heeft, zijn er ook vele vierkante meters plastic dampfolie bespaard, vertelt het architectenbureau.

Het nieuwe bedrijfsgebouw van HAVEP is flexibel in gebruik. De vorm van het pand, de constructie en het installatiesysteem zijn zo ontworpen dat, als dat in de toekomst wenselijk blijkt, veranderingen aan het gebouw mogelijk zijn zonder delen te moeten slopen.

Trefwoorden

circulair bouwen biobased hergebruik hout kantoorgebouw bedrijfsgebouw houtbouw magazijn gevel paul de ruiter architects

1	Transformatie cementfabriek tot wijk door MVRDV in Shanghai voltooid vrijdag, 8 augustus
2	Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten maandag, 11 augustus
3	Honderd jaar oud lyceumgebouw in Roosendaal vernieuwd tot flexibele leeromgeving donderdag, 7 augustus
4	Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck dinsdag, 12 augustus
5	Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving woensdag, 13 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Kamp C voor duurzaamheid en bouwinnovatie heeft bijzonder circulair kantoorgebouw

30 mei 2022

Een bijzonder duurzaam universiteitsgebouw met een boomhut en natuurlijke ventilatie

30 november 2022

Een eigentijdse tuinderswoning in overwegend biobased materialen

22 februari 2023

Ruimtelijk en licht studiogebouw uit CLT

13 juni 2023

Zoetmulder en Jeanne Dekkers Architectuur ontwerpen biobased kindcentrum

9 februari 2023

Henk Jonkers: bio-aangepaste materialen voor meer natuur in de stad

26 juni 2023

Jaaroverzicht 2022: groeiende interesse in modulair bouwen

23 december 2022

Restauratie en uitbreiding van Vlietermonument op Afsluitdijk gestart

13 april 2023

Materialen uit flatgebouw Ivoordreef Utrecht keren terug in nieuwbouw op dezelfde plek

23 februari 2023

Inspirerende voorbeelden tijdens Week van de Circulaire Economie

2 februari 2023

Brancheorganisaties pleiten voor verplichting van circulair slopen

19 februari

Start verbouwing van monumentale toren aan Coolsingel Rotterdam

26 maart

Circulaire vernieuwing schouwburg Ogterop in Meppel krijgt groen licht

26 mei

Twee nieuwe partners voor Paul de Ruiter Architects

13 april 2022

Paul de Ruiter Architects ontvangt cerficaat NEN Veiligheidsladder

25 februari 2022

Een vernieuwd centrumgebied voor Overvecht start met DeBuurt

20 december 2021

Nieuw sportpark en clubhuis AFC in gebruik genomen

6 september 2021

Sluisbuurt Amsterdam krijgt met Horizons 'een internationaal duurzaamheidsicoon'

10 augustus 2021

Amsterdamse Poort aan vooravond grootschalige vernieuwing

13 juli 2021

Team onder leiding van VORM wint selectie woningbouwplan Roots

22 april 2021

Floradôme is nieuw kantoorgebouw voor kwekerscoöperatie

3 maart 2021

Architecten presenteren geopende Rotterdamsebaan en Victory Boogie Woogietunnel

22 februari 2021

Nieuw multifunctioneel onderwijsgebouw voor Erasmus Universiteit

3 februari 2021

Onderwijsgebouw en paviljoen op vernieuwde Nova Campus Haarlem

18 december 2020

Beeldbepalend hoofdkantoor in groene omgeving

29 juli 2020

Entreegebouw van Paul de Ruiter Architects voor duurzaam en zelfvoorzienend Pampus

16 juni 2020

Paul de Ruiter Architects ontwerpt nieuwbouw voor Hogeschool Rotterdam

7 mei 2020

Drie teams naar tweede ronde biobased woningbouw Oirschot

29 april 2022

Triodos Bank introduceert hypotheek voor biobased bouwen

3 juni 2022

Onalledaagse productievestiging voor WILA Lochem

21 oktober 2022

Geluidsluw wonen en studeren achter een glazen scherm

4 januari 2023

Villa door Paul de Ruiter Architects voegt zich in groen duinlandschap

24 maart 2023

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Toren van Babel

Gesprek met Paul de Ruiter over innovatieve en duurzame hoogbouw

19 juni

Andere nieuwsberichten

Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving

Gisteren, 09:16

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tiende aflevering spreken we met Indira van ’t Klooster, die naast haar werk als directeur van Arcam roeit.

Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck

12 augustus, 9:22

Tot het materiaal dat is toegevoegd aan de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw behoren 23 maquettes van werken als het Burgerweeshuis in Amsterdam, de Pastoor van Arskerk in Den Haag en het Sonsbeekpaviljoen in Arnhem.

Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten

11 augustus, 9:08

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de negende aflevering spreken we met Mark Hereijgers, die een openhartig verhaal vertelt over obsessief sporten.