Werkspoorfabriek biedt flexibele ruimte voor maakindustrie

14 januari 2020, 11:44

Veel van de industriële gebouwen in het Werkspoorkwartier in Utrecht zijn gesloopt en vervangen door karakterloze hallen. Een van de overgebleven gebouwen van het voormalige Werkspoor is een immense loods van 175 lang, die door Zecc Architecten is getransformeerd tot bedrijfsverzamelgebouw voor vooral de maak- en creatieve industrie.

Het zogenoemde Werkspoorkwartier, gesitueerd in het westen van Utrecht, moet op de middellange termijn worden getransformeerd tot een gebied met onder meer creatieve bedrijven, horeca, cultuurvoorzieningen en maakindustrie. Een van de oude industriële gebouwen is door Zecc in opdracht van Overvecht Vastgoed omgevormd tot de Werkspoorfabriek.

Behoud karakter
Uitgangspunt van Zecc was om binnen de vrije industriële ruimte van 175x15x15 meter een structuur aan te brengen, waarin bedrijven van verschillende omvang en bezigheden zich kunnen vestigen. De structuur moet de mogelijkheid bieden in te spelen op de vraag in de komende jaren.

Het industriële karakter, de doorzichten en de lengtewerking van de loods heeft het architectenbureau daarbij willen behouden. Zecc heeft gestreefd naar een spannende ruimte, die steeds verrast met nieuwe indrukken door wisselende ruimte, wisselende groottes en andere uitzichten.

Bij de centrale hal is de volledige hoogte van de loods te ervaren. De kenmerkende lichtstraten en doorlopende vensters zijn gerestaureerd en voorzien van isolatieglas. Er is een aantal nieuwe gevelopeningen gemaakt, zonder het gebouwkarakter aan te tasten.

Openingen
Er zijn drie entrees gerealiseerd aan de uiteinden en een hoofdentree in het midden van de loods. De entrees liggen als het ware op de gevel om ook in de lengterichting herkenbaar te zijn. De entrees zijn ‘industrieel’ uitgevoerd in grote schuifdeuren met een loopdeur. De hoofdentree is hoger en steekt nog iets verder uit dan de andere entrees. Hierdoor heeft Zecc een heldere hiërarchie in de gevel gecreëerd.

Bij de centraal in de gevel gepositioneerde hoofdentree bevindt zich ook de lift naar de tweede verdieping. Op deze verdieping zijn nieuwe vensters aangebracht om daglicht binnen te brengen en uitzicht te bieden. De vensters liggen in het vlak van het metselwerk en zijn daarmee onderdeel van het volume, legt Zecc uit.

Houten wereld
De tweede en derde verdieping zijn het flexibelst wat betreft indeling. Eenheden van Sustainer Homes vormen hier een houten wereld met bruggetjes en doorzichten. Zecc en Sustainer Homes hebben een configuratie uitgewerkt van het modulaire systeem binnen het ritme van de bestaande stalen spanten van de loods.

De houten eenheden van Sustainer Homes bestaan uit CNC-gefreesde onderdelen die zonder schroeven of lijmverbindingen gemonteerd. Ze kunnen indien op termijn gewenst eenvoudig worden aangepast en zijn volledig circulair. Het volledige gebouw is geïsoleerd, voorzien van isolatieglas en het dak is volledig voorzien van PV-panelen.

Programma
De Werkspoorfabriek biedt inmiddels plek aan een scala aan bedrijven van verschillende omvang. Brouwerij De Leckere is daarvan de grootste; verder huizen er zes bedrijven, gericht op maken en het leerproces rondom maken.

Deze bedrijven zijn gevestigd op de begane grond, met elk een eigen toegang. De ruimten hebben een dubbele hoogte en zijn voorzien van een entresol. Op de tweede en derde verdieping is De Stadstuinen gevestigd; deze organisatie verhuurt ruimten een kleinere en middelgrote bedrijven in Utrecht.

De bedrijvigheid in het pand is aangevuld met een aantal gemeenschappelijke ruimten met horeca, gesitueerd bij de entrees. De nieuwe programmering, zichtbaar door de vensters en nieuwe entrees, zorgt voor levendigheid binnen en buiten het gebouw en activeert het omliggende gebied, stelt Zecc.

Gebied
Het terrein rondom het gebouw is toegankelijk gemaakt door een diagonaal grid met groene invullingen, ontworpen door Flux landscape, en verwijdering van hekken. De oplossing is ook toegepast bij de nabijgelegen Spoorwegkathedraal, een al eerder getransformeerd gebouw van voorheen Werkspoor, waarin onder meer Zecc is gevestigd.

“Het idee is”, vertelt Zecc, “dat het hele Werkspoorkwartier een voorbeeld wordt van een duurzame transformatie van een industrieel gebied. De komende jaren wordt hard gewerkt aan een serie initiatieven waarin wordt samengewerkt met partijen die in het gebied actief zijn.”

Zo is ook Zecc door Overvecht Vastgoed betrokken bij het project Werkspoorfabriek. “Weliswaar geen monument, maar wel een bijzonder gebouw”, volgens het architectenbureau. “Het is ook zeer bijzonder dat een opdrachtgever zijn nek uitsteekt om dit te behouden.”

Trefwoorden

werkspoorfabriek industrieel erfgoed transformatie bedrijfsverzamelgebouw werkspoorkwartier zecc architecten utrecht

1	Van der Valk-hotel Amsterdam verkozen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar donderdag, 16 september
2	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2021 bekend maandag, 13 september
3	Symbiose van Van Eycks monument en MVRDV’s landscraper wordt zichtbaar woensdag, 15 september
4	De glasparadox dinsdag, 14 september
5	Zes verschillende woningen in een voormalig schoolgebouw dinsdag, 14 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Houten meubel schept kantoorruimte in oud fabrieksgebouw

Volledig houten constructie voor bedrijfsgebouw HoutWerk

Rietveldprijs 2017 naar transformatie Werkspoorkathedraal

Blok met 178 sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum

Kantoorinterieur met duurzame materialen en meubels op maat

Zecc

Het Eiland van Zecc is robuuste woningbouw aan het water

Parkeergarage met uitstraling van woongebouw

Zecc presenteert publieksingang tijdelijke Tweede Kamer

Bibliotheek Neude is een publiek interieur voor Utrecht

Realisatie Post Utrecht officieel gestart

Herbestemming van de Polygonale Loods in Tilburg voltooid

Zecc herstelt verscholen parel in ere

Oudste textielfabriek Tilburg wordt Duveldorp

Parkeergebouw van Zecc is herkenningspunt voor Leidsche Rijn Centrum

Brouwerij Eylenbosch krijgt herbestemming naar ontwerp OSK-AR

Architectenbureau verbouwt cinema tot eigen kantoor

Zecc architecten ontwerpt gemeentehuis Renswoude

Oude kunstmestloods herbestemd tot Zeeuws Veilinghuis

Woongebouw De Koningin 'bekroont' Het Kraanbolwerk Zwolle

Jongenspatronaat Tiel getransformeerd tot woon-zorggebouw

Studio Groen+Schild transformeert een reinwaterkelder tot woning

Zecc plaatst witte accenten in het Utrechtse Rijnvliet

Genomineerden BNA Beste Gebouw van het Jaar 2020 bekend

Zecc – genomineerd voor de Architect van het Jaar-prijs

Arbeiderswoning met stalen gezicht

Zecc uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2020

LMS Vermeersch maakt van herbestemd pakhuis een oriëntatiepunt

WRK Architecten ontwerpt duurzaam bedrijfsverzamelgebouw voor Amsterdamse haven

Vierde vestiging Broeinest geopend in Utrecht

Andere nieuwsberichten

Transformatie van Defensie-Eiland in Woerden afgerond

17 september, 2:24

De voormalige militaire werkplaats, die op een schiereiland tussen het station en de oude binnenstad van Woerden lag, is in een periode van dertien jaar getransformeerd tot een stedelijk woongebied.

Woningbouwcomplex Ilot Queyries van MVRDV in Bordeaux klaar

17 september, 9:23

In Bordeaux is een woningbouwcomplex met 282 appartementen naar ontwerp van MVRDV en het Franse bureau Flint opgeleverd. Middelpunt van het project vormt een groene, 5.200 vierkante meter grote omvattende binnenplaats.

Van der Valk-hotel Amsterdam verkozen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar

16 september, 8:25

Volgens de jury is het door Wiel Arets Architects ontworpen hotel het gebouw met de meeste meerwaarde voor opdrachtgevers en samenleving. De publieksprijs ging naar station Assen, een ontwerp van Powerhouse Company in samenwerking met De Zwarte Hond.

Ontwerpstudio Rive Roshan opent de deuren tijdens Glue Amsterdam

16 september, 4:15

De nieuwe collectie vloerkleden en 3D-geprinte interieurobjecten van Rive Roshan zijn, na vorige week in Milaan, nu te zien tijdens Glue Amsterdam in de nieuwe studio en expositieruimte van de ontwerpers.

Werkgevers: snel maatregelen voor versterken elektriciteitsnet

17 september, 2:45

Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland vinden dat er snel "onconventionele en creatieve" oplossingen moeten komen voor de problemen bij het aansluiten van bedrijven en woningen op het elektriciteitsnet.

Utrecht wil geen verbreding maar een snelheidsverlaging op A27 bij Amelisweerd

17 september, 2:29

De provincie en de gemeente Utrecht hebben 'betere, minder risicovolle alternatieven' voor de A27 bij Amelisweerd dan de beoogde verbreding die in het huidige tracébesluit staat.