THEMA: ZORG

Terugblik op 10 interviews over patiëntenzorg

15 november 2013, 18:04

Ingewikkelde zorgprocessen, onduidelijke kostenstructuren en logistieke puzzels maken de zorg ondoorzichtig. Uit de tien interviews over patiëntenzorg, die Architectenweb het afgelopen kwartaal hield, blijkt dat er achter al deze complexiteit steeds meer wil is om iets vernieuwends neer te zetten. Een terugblik.

Tekst Naomi Cheung San

Architecten, interieurarchitecten, vastgoedadviseurs en psychologen;
allemaal ambiëren ze een structurele verandering van de zorg. Een integrale benadering van de bedrijfsvoering, omgeving, zorgprocessen en technologische innovatie lijkt noodzakelijk voor meer efficiëntie en patiëntvriendelijkheid. Brede kennis van de architect in samenspraak met een betrokken, visionaire opdrachtgever leidt soms al tot hoopvolle resultaten.

Patiëntbeleving
Bij kopvol architecture & psychology geloven ze dat goede zorgarchitectuur begint bij de beleving van de patiënt. “Juist omdat in de zorg de gebruikers kwetsbaar zijn, kun je als architect een grote bijdrage leveren aan de manier waarop mensen zich voelen”, zegt psychologe Tanja Vollmer. De unieke samenwerking tussen de psychologe en een architect leidt bij kopvol tot modellen waarbij de beleving van de eindgebruiker tot in details is uitgediept. Lees het interview met kopvol

OPERA Amsterdam, een multidisciplinair interieurbureau, speelt met een integrale benadering van kleur, materiaal, bewegwijzering, licht en illustraties aan bij de beleving van het kind. De sterke visie vanuit het Emma Kinderziekenhuis in het AMC zorgt ervoor dat het speelse interieur aansluit op de zorgvisie. Lees het interview met OPERA

Meer kennis van zorgprocessen
Ook Colette Niemeijer van CEANconsulting stelt dat integraliteit van groot belang is om de zorg efficiënter te maken en betaalbaar te houden. Architectuur kan volgens haar een toegevoegde waarde zijn voor de zorg in ziekenhuizen, mits de architect genoeg kennis heeft van de zorgprocessen. Traditionele gebruikersoverleggen werken volgens Niemeijer vaak niet omdat de werkvloer vast zit in oude concepten. Lees het interview met CEANconsulting

Nieuwbouw manager Walter Corsten van het St. Antonius ziekenhuis in Utrecht ziet ook een gebrek aan kennis bij ziekenhuisarchitecten. Juist door veel samen te werken met de eigen organisatie is het St. Antonius binnen budget gerealiseerd, zegt hij. Logistieke helderheid en korte looplijnen maken het volgens hem tot een overzichtelijk ziekenhuis. Lees het interview met Walter Corsten

Goed opdrachtgeverschap is het halve werk
Bij het Oogziekenhuis in Rotterdam begrijpen ze dat excelleren in de zorg alleen mogelijk is door vast te houden aan een duidelijke visie:
angstreductie. Door die visie door te voeren in de bedrijfsvoering, kunstcollectie, werkprocessen en het interieur is voor iedereen zijn rol in het geheel duidelijk. “Hier kent iedereen de interieurarchitect”, zegt bestuurslid Kees Sol. Lees het interview met Kees Sol

Als een van de gevestigde bureaus voor ziekenhuisarchitectuur is a/d amstel architecten ervan overtuigd dat ervaring beslissend is voor een goed ziekenhuisontwerp. “Patiëntgerichtheid lijkt een open deur voor ziekenhuizen, maar in onze ontwerpprocessen werken we samen met complexe organisaties”, zegt Liesbeth Wesseling. Vasthoudendheid in de omgang met vaak logge ziekenhuisorganisaties kan een ontwerp maken of breken, aldus a/d amstel. Lees het interview met a/d amstel architecten

Maatschappelijke relevantie
Een nieuwe generatie interieurarchitecten is volgens Arlette Kerkhof van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht juist opgeleid om in te spelen op die complexiteit. Diepgaand onderzoek naar organisatiemodellen in de zorg, ruimtebeleving van dementerenden en psychische patiënten leidde tot verrassende afstudeerprojecten bij de master interieur architectuur. Lees het interview met Arlette Kerkhof Een opvallende oplossing in het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht is die van KuiperCompagnons. Omdat het ziekenhuis volgens architect Rob Kanbier steeds meer een maatschappelijke rol vervult, bracht het bureau de stad letterlijk naar het ziekenhuis. Als onderdeel van een totaalconcept kregen culturele organisatie uit Dordrecht een plekje in het ziekenhuis door er ruimtelijke, soms zelfs historische elementen uit de stad na te bouwen. Lees het interview met KuiperCompagnons
Onderzoeksmethodes
Ieder bureau houdt zijn eigen methode erop na om het gebouw zo goed mogelijk op de zorgprocessen aan te laten sluiten. Het testen van de grootschalige mock-up van Mecanoo voor het Zaans Medisch Centrum leidt tot een reductie van toekomstige faalkosten, aldus architect Ellen van der Wal. Samen met alle betrokkenen test ze de structuurplannen op efficiëntie. Doel: een zo ‘lean’ mogelijk Zaans Medisch Centrum. Lees het interview met Mecanoo Ook Philips is bekend met het testen van prototypes. In het ExperienceLab op de High Tech Campus in Eindhoven testen onderzoekers samen met designers en ziekenhuismedewerkers nieuwe concepten voor de gezondheidszorg. Uitgebreide klinische trials leidden daar tot inzichtelijk en bruikbare wetenschappelijke resultaten. Lees het interview met Philips
Delen van kennis

Er zijn veel nieuwe ontwikkelingen in de patiëntenzorg en zorgarchitectuur is daar onlosmakelijk aan verbonden. Met het oog op de vergrijzing en de toename van chronische zieken is het delen van al de opgedane kennis belangrijker dan ooit. Door resultaten te bundelen kunnen de beste strategieën ingezet worden in een nabije toekomst waarin ‘cure’ en ‘care’
verder differentiëren en ziekenhuizen compacter worden.

Trefwoorden

st. antonius ziekenhuis interview patiëntenzorg kuipercompagnons oogziekenhuis a/d amstel architecten mecanoo ceanconsulting serie naomi cheung san philips hku opera amsterdam kopvol

1	Woontoren De Helix in Groningen geeft uitdrukking aan jonge bewoners donderdag, 13 augustus
2	Grafisch ontwerpbureau Thonik realiseert eigen kantoor aan Wibautstraat dinsdag, 11 augustus
3	Archetypisch huis biedt zicht op weinig toegankelijke natuur woensdag, 12 augustus
4	MeesVisser ontwerpt transparant bedrijfsgebouw in Amsterdam maandag, 10 augustus
5	Ensemble door LEVS aan rand van nieuwe hart Schalkwijk dinsdag, 11 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Bouw nieuw ZMC van start gegaan

Video: Het grijze goud

Mecanoo vernieuwt revalidatiecentrum Rijndam

Bouw woonzorgcomplex Elshof gestart

Sleutel Zaans Medisch Centrum overgedragen

a/d amstel: “Omgang met ziekenhuisorganisaties bepalend”

Mecanoo en ZMC testen ontwerp schaal 1:1

CEANconsulting: ‘Zorginnovatie is een verplichting’

Hoofd master interieur: “Zorg kans voor interieurarchitect”

Opdrachtgever St. Antonius: “Niet opnieuw wiel uitvinden”

OPERA: ‘Iedere afdeling zijn eigen illustrator’

Philips Research: Technologie is slechts gereedschap

Kopvol: ‘Ontwerp vanuit prototype kamers’

Historie Dordt zorgt voor oriëntatie en afleiding in ziekenhuis

Oogziekenhuis: "Hier kent iedereen de interieurarchitect"

Andere nieuwsberichten

Woongebouw met friends-appartementen Cruquiusgebied klaar

Gisteren, 14:06

In de woningen hebben de jonge bewoners een eigen woon-slaapkamer, maar delen ze de woonkeuken en buitenruimte.

Expositie met luchtfoto's toont ontwikkeling Almere

Gisteren, 10:50

Almere is een van de zeer weinige steden in Nederland die luchtfoto’s heeft vanaf het prille begin.

Woontoren De Helix in Groningen geeft uitdrukking aan jonge bewoners

13 augustus, 2:52

In het noorden van de stad Groningen is recent woontoren De Helix opgeleverd. Het gebouw is 70 meter hoog en telt 222 appartementen voor jongeren.

Archetypisch huis biedt zicht op weinig toegankelijke natuur

12 augustus, 2:30

Omdat het intergemeenschappelijke samenwerkingsverband Leiedal in Zuid-West-Vlaanderen zestig jaar bestaat, is deze zomer een kunstenparcours uitgezet in een groot gebied. Te zien is onder meer een kunstwerk van de Nederlandse architect Rick Abelen.

Rotterdam lanceert actieplan voor speeltuinen

13 augustus, 4:02

De gemeente zet in op moderne en goed toegankelijke speelterreinen, waar jonge en oudere kinderen kunnen spelen.

'Grote vervuilers buiten schot bij verduurzaming industrie'

13 augustus, 9:01

Dat stelt Milieudefensie op basis van informatie die het met een beroep op de Wet openbaarheid bestuur (wob) verkreeg.

Bayern München eert eigen stadion in Champions League-tenue

12 augustus, 11:04

In het shirtontwerp zijn de beeldbepalende ruiten uit de gevel van de Allianz Arena verwerkt. De club speelt inmiddels vijftien jaar in het stadion, dat is ontworpen door Herzog & De Meuron.

'Kwart Nederlanders ontevreden over koophuis'

12 augustus, 9:32

De ontevredenheid komt overwegend door een (te) hoge aankoopprijs. Van de 1028 ondervraagden vindt een tiende dat ze achteraf te veel hebben betaald voor hun huis.

RIVM: scholen kunnen veilig open als ventilatie op orde is

11 augustus, 3:01

Als de scholen weer opengaan, is het belangrijk dat ze zich houden aan de voorschriften voor ventilatie, zegt RIVM-baas Jaap van Dissel. "Zorg dat je voldoet aan het bouwbesluit, daarin staat hoe vaak je de lucht moet verversen."