Tweede prijs voor ontwerp Caruso St John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke en SteenhuisMeurs bij tender Tilburgse spoorzone

3 september, 10:00

Onlangs werd bekend dat het team van Nudus, Bedaux de Brouwer Architecten en Stramien de tender voor de herontwikkeling van de Wagenmakerij en de Koepelhal in de Tilburgse Spoorzone heeft gewonnen. Het ontwerp van Caruso St John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke (ADVMB) en SteenhuisMeurs eindigde op de tweede plaats. De inzending laat zien hoe de samenhang tussen monument en nieuwbouw ook vorm had kunnen krijgen.

Met hun inzending zochten de drie bureaus naar een manier om de toe te voegen nieuwbouw op een organische manier voort te laten komen uit het bestaande complex. Daarmee werd een antwoord gezocht op de ontwerpvraag van de gemeente Tilburg naar zowel de restauratie en heractivering van het complex als de toevoeging van 300 appartementen.

De Wagenmakerij en Koepelhal vormen de afsluiting van de herontwikkeling van de Spoorzone in Tilburg. Ooit domineerde de Centrale Werkplaats van de Staatsspoorwegen deze plek. Nu herinneren nog enkele monumentale hallen aan dit roemruchte industriële verleden. Na het sluiten van de werkplaats bleef het gebied lang afgesloten van de rest van stad. Maar het maakte de laatste jaren een opzienbarende bloei door. Die transformatie tot een dynamisch stadsdeel werd begeleid met kwalitatief hoogstaande architectuur waarvan natuurlijk de LocHal, maar bijvoorbeeld ook het Spoorpark dat voortkwam uit een burgerinitiatief getuigen.

Samenhang tussen monument en nieuwbouw
Het plan van Caruso St. John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke (ADVMB) en SteenhuisMeurs wil oud en nieuw op een vanzelfsprekende manier verbinden. De monumentale hallen blijven herkenbaar en krijgen een nieuwe betekenis als publieke stadsruimtes, evenementenlocaties en culturele iconen. De nieuwbouw voegt stedelijke dichtheid toe, maar is ontworpen als onderdeel van een geheel. Er is een ruimtelijke verbinding gezocht met, bijvoorbeeld, de historische rolwagenbaan. Ook zijn de schaalverhoudingen van de nieuwbouw zorgvuldig afgestemd op de bestaande, industriële gebouwen.Het beoogde doel was om een ensemble te creëren waarin erfgoed en nieuwbouw elkaar versterken. De hallen behouden hun open en lichte karakter en tegelijk ontstaat ruimte voor eigentijdse woon- en werkfuncties. Tilburg zou hiermee een centrumzone krijgen die het verleden eert én die ruimte maakt voor de stad van morgen. De gesloten fabriek zou moeten transformeren naar een doorwaadbare wereld van cultuur, wonen en publieke ruimte.

Erfgoed als drager
In het plan van Caruso St. John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke (ADVMB) en SteenhuisMeurs zijn de kwaliteiten van het erfgoed het voornaamste uitganspunt. Grote open ruimtes worden behouden en waar nodig hersteld. De rolwagenbaan wordt opnieuw zichtbaar en vormt de ruggengraat van het plan. Nieuwe toevoegingen zijn terughoudend en reversibel zodat het karakter van de hallen behouden blijft. Ruimtelijkheid, daglicht en constructieve elegantie blijven zichtbaar en maken nieuwe functies en gebruik mogelijk.

Publieke routes en stedelijke plekken
De verweving met de stad vormt een belangrijke kerngedachte in het ontwerp. De voormalige rolwagenbaan verandert in een publieke binnenstraat die de Spoorzone verbindt met het stationsplein en de omliggende wijken. Onderweg ontvouwt zich een reeks verschillende plekken: patio’s die intieme buitenruimtes vormen, een wintertuin die beschutting biedt en een stedelijk plein binnen de Wagenmakerij. De route eindigt in de Koepelhal, die als grote zaal geschikt is voor uiteenlopende evenementen. Zo ontstaat een netwerk van plekken voor dagelijks gebruik en grootschalige manifestaties.

Wonen als collectieve ervaring
Naast cultuur en evenementen vormt wonen een belangrijk onderdeel van het programma. Twee nieuwe woontorens, gepositioneerd bij het station en de Spoorzone, markeren de toegang tot de rolwagenbaan. Ze vormen verticale accenten in contrast met de horizontale hallen en versterken de skyline van Tilburg.Het ontwerp van de torens staat in het teken van collectiviteit: op de begane grond komen een wintertuin, werk- en ontmoetingsruimtes, sportvoorzieningen en commerciële functies die inspelen op het publieke karakter. Ook op hogere verdiepingen zijn gemeenschappelijke terrassen en verblijfsruimtes.Het woningaanbod is divers. De zuidtoren biedt vooral sociale en middeldure huurwoningen. In de noordtoren zijn vrije sectorwoningen voorzien. Het leidt tot een breed bewonerspalet – van starters tot gezinnen, stedelijke professionals en ouderen. Dankzij een flexibel raster kunnen plattegronden per verdieping worden aangepast. Dat maakt variatie in grootte, typologie en woonstijl mogelijk.

Trefwoorden

steenhuismeurs spoorzone tilburg tilburg donna van milligen bielke caruso st john tender ard de vries architecten

1	Nominaties Woongebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 3 september
2	Vijf nominaties voor de prijs voor Architect van het Jaar 2025 maandag, 1 september
3	Woontoren De Vrijheid door Atelier Kempe Thill in Bajeskwartier opgeleverd maandag, 1 september
4	D66 wil stad bouwen in nieuwe polder tussen Amsterdam en Almere woensdag, 3 september
5	's-Hertogenbosch selecteert acht ontwerpteams voor volgende ronde Citadelpoort woensdag, 3 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Nudus, Bedaux de Brouwer en Stramien winnen tender voor sluitstuk Spoorzone Tilburg

23 augustus

Column

Achterblijvers op de bank

10 december 2024

Vertical – woontoren met beplanting en woontoren met nestgelegenheid

17 maart

Tentoonstelling Unravel in Stedelijk naar ontwerp van Donna van Milligen Bielke & Ard de Vries

3 december 2024

SteenhuisMeurs belicht het Groene Hart in nieuw boek

12 september 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Glasgebouw op Strijp-S in Eindhoven krijgt nieuw leven als woongebouw

Gisteren, 14:25

In het complex in het hart van het voormalige Philipsterrein komen 177 woningen en verschillende functies in de plint. In het ontwerpt streeft architecten-en-en een goede balans tussen oud en nieuw na.

VORM koopt voormalige boekweitfabriek in Rotterdamse Piekstraat

Gisteren, 11:59

De ontwikkelaar wil er een woongebouw met ongeveer tweehonderd appartementen realiseren, waarvan het merendeel in het betaalbare segment. Ook komt er ruimte voor bedrijven en parkeren.

Nieuwe partners Powerhouse Company gaan vestiging in Nairobi leiden

Gisteren, 10:53

Powerhouse Company heeft een vestiging geopend in de Keniaanse hoofdstad Nairobi. Robyne Somé en Maarten Diederix, die beide tot partner zijn benoemd, gaat het filiaal leiden.

Limburgse bessenplantage uitgebreid met (on)opvallende groepsaccommodatie

4 september, 2:47

Op de bessenplantage Blankwater in Swalmen is naar ontwerp van Jasper Smits Architecten in samenwerking met Raumkultur een groepsaccommodatie opgeleverd.

Huren van woning opnieuw flink duurder in juli

Gisteren, 13:33

De prijsstijging was minder sterk dan in juli vorig jaar, toen de huren het meest stegen in ruim dertig jaar.

Huizenprijzen in het tweede kwartaal gestegen in alle gemeenten

Gisteren, 09:56

In heel Nederland stegen de prijzen van bestaande woningen in het afgelopen kwartaal gemiddeld met 9,7 procent.

Kenniscentrum: veel studenten zoeken niet meer naar kamer

4 september, 12:08

Steeds minder studenten gaan op kamers, constateert Kences.

Ronald Schleurholts gestart als hoogleraar Heritage & Design aan TU Delft

4 september, 11:22

Met het oog op de klimaatdoelen bepleit de partner bij cepezed een herwaardering van alle bestaande gebouwen, ook de niet-monumenten.

Energiekosten huishoudens Randstad lager dan in rest van het land

3 september, 12:27

In Groningen betaalt een gezin gemiddeld 105 euro meer per maand aan energie dan een vergelijkbaar huishouden in Utrecht.

ING en Rabobank stoppen 200 miljoen euro in Nationaal Warmtefonds

2 september, 11:58

Het fonds verwacht dat de bijdrage 12.500 huishoudens helpt bij het energiezuiniger maken van hun woning. Met een lening kunnen ze bijvoorbeeld een warmtepomp aanschaffen of hun vloeren isoleren.

Ga naar het nieuws-archief