Woningcorporaties dreigen met juridische stappen om kabinet aan afspraken te houden
8 mei, 16:20
Het bevriezen van de huren van sociale huurwoningen heeft grote gevolgen juist voor woningzoekenden en huurders, stelt vereniging voor woningcorporaties Aedes. Volgens de vereniging kunnen woningcorporaties kunnen de komende jaren veel minder nieuwe huizen bouwen en woningen isoleren, terwijl ze juist daarover afgelopen december afspraken maakten met minister Keijzer.
Huurbevriezing in 2025 en 2026 is een eenzijdige inbreuk van het kabinet op die afspraken, menen ze; daarom sommeren zo’n 200 corporaties en hun branchevereniging Aedes minister Keijzer de afspraken alsnog na te komen. Zo niet, dan volgt een kort geding om dat via de rechter af te dwingen.
Aedes-voorzitter Liesbeth Spies: “Natuurlijk zijn wij voor betaalbare huren voor mensen die het financieel lastig hebben. Daarom hebben corporaties er de afgelopen jaren voor gezorgd dat huurders een steeds kleiner deel van hun inkomen aan huur kwijt zijn. Het kabinet kan beter heel gericht mensen steunen die het echt nodig hebben.”
“Het bevriezen van alle huren bij corporaties is contraproductief, want het betekent minder onderhoud en isolatie en veel minder nieuwe woningen voor woningzoekenden”, gaat Spies verder. Ze stelt dat, als de huurbevriezingen doorgaan, de corporaties de komende jaren 180.000 minder nieuwe woningen kunnen bouwen. “Of 1.600.000 minder huizen isoleren, terwijl daardoor de energierekening van huurders daalt.”
Inbreuk op Nationale Prestatieafspraken
Aedes wijst erop dat Minister Keijzer, VNG en de branchevereniging in december de Nationale Prestatieafspraken 2025 – 2035 (NPA) ondertekenden. Daarin werd afgesproken welke investeringen corporaties de komende tien jaar doen in nieuwbouw, onderhoud, isolatie en leefbaarheid. Om die investeringen financieel mogelijk te maken, spraken ze af dat de huren de komende jaren gematigd stijgen.
“We maakten die afspraken om samen de wooncrisis effectief aan te pakken. We vonden een goed evenwicht tussen investeringen en betaalbare huren. De huurbevriezing is een eenzijdige inbreuk op de NPA-afspraken en het zet een streep door 49 miljard aan investeringen”, zegt Spies. “Hoe kan het kabinet dat besluiten, terwijl ze net met andere overheden, corporaties en marktpartijen nog geen vier maanden geleden afspraken tijdens de Woontop maakten over het aanpakken van de wooncrisis? Hoe kun je nog serieus verder praten over het samen aanpakken van de woningnood?”
Huurbevriezing ten koste van investeringen
De regeringscoalitie en het kabinet besloten in het kader van de Voorjaarsnota de huren voor sociale huurwoningen in 2025 en 2026 te bevriezen. Dat betekent dat de corporatiesector de komende tien jaar maar liefst € 49 miljard minder kan investeren, zegt Aedes. De compensatie die het kabinet vrijmaakt bedraagt slechts € 1,1 miljard.
Bijgevolg kunnen corporaties de gemaakte afspraken niet waarmaken, aldus de branchevereniging. De berekening is gebaseerd op het Duurzaam Prestatiemodel, dat mede door het ministerie en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) is ontwikkeld. “Daarmee staan de Nationale Prestatieafspraken en overal in het land regionale woondeals en lokale prestatieafspraken op de tocht”, zegt Aedes. Bovendien is volgens de verenging het vertrouwen van de sector aangetast, terwijl dat cruciaal is voor de investeringszekerheid op lange termijn.
Kort geding
Aedes wil nu samen met zo’n 200 woningcorporaties de rechtmatigheid van de huurbevriezing laten toetsen door de rechter. Ze willen via een kort geding het kabinet dwingen de NPA-afspraken na te komen. Spies: “Liever zitten we constructief aan de overlegtafel, maar we kunnen nu niet anders. In het belang van huurders, om hun huizen te kunnen isoleren en van woningzoekenden, die op een huis wachten.”
Voordat corporaties de Staat kunnen dagvaarden, moeten ze de Staat eerst formeel hun standpunt laten weten en in de gelegenheid stellen de huurbevriezing in te trekken. Daarvoor hebben ze inmiddels minister Keijzer een formele ‘ingebrekestelling’ gezonden. De minister heeft twee weken om te reageren, daarna kunnen Aedes en de corporaties de Staat dagvaarden.