De eerstehouten kolommen voor Rijkskantoor Mandemaat 3 in Assen zijn op donderdag 6 maart 2025 geplaatst

Hergebruik van materialen

Duurzaamheidsmaatregelen

Kantoorgebouw en parkeerdek

Entree

Oostgevel

Entreegebied

Interieur Mandemaat 3

Eerste houten kolom geplaatst voor bijzonder duurzaam rijkskantoor

20 maart, 16:27

In Assen is eerder deze maand de eerste houten kolom geplaatst van het Rijkskantoor Mandemaat 3. De kolommen maken deel uit van een flexibel indeelbaar casco, als basis van een zo circulair en biobased mogelijk gebouw. Rudy Uytenhaak + Partners Architecten en Baljon Landschapsarchitecten maakten het ontwerp voor het gebouw en het bijhorende landschap.

Het duurzame nieuwe gebouw en landschap van Mandemaat 3 zijn bestemd voor de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Dienst ICT Uitvoering (DICTU). Het verantwoordelijke consortium bestaat, naast Rudy Uytenhaak + Partners Architecten (RU+PA ) en Baljon Landschapsarchitecten, uit Hegeman Bouw & Infra (hoofdaannemer), De Groot Installatiegroep, IMd Raadgevende ingenieurs, ZRi, Swegers de Bruijn en Alba Concepts.

Het nieuwe Rijkskantoor Mandemaat 3 vervangt het gelijknamige bestaande kantoorgebouw. Bij de sloop van het oude gebouw wordt zo optimaal mogelijk ‘geoogst’ en de geschikte materialen keren terug in de nieuwbouw. Naast hergebruik van materialen wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van biobased materialen. Het ontwerp voorziet in een compact en energiezuinig gebouw.

Het nieuwe gebouw krijgt een flexibel indeelbaar houten casco en kent een grote mate van prefabricage. In afmetingen en gewicht zijn de bouwelementen zo ontworpen dat de bouw grotendeels met elektrisch materieel gerealiseerd kan worden. Al deze oplossingen samen resulteren in een gebouw dat in zijn levenscyclus minder CO₂ uitstoot en zowel toekomstbestendig als economisch voordeliger is, stelt RU+PA.

Openheid en verbinding
Het compacte gebouw is georganiseerd rond het royale, centraal gesitueerde atrium, dat fungeert als kloppend hart, legt het architectenbureau uit. Het atrium zorgt voor de ruimtelijke verbinding van verschillende landschappen en de sociale verbinding van mensen. Voor zowel gebruikers als bezoekers is er één ruime, duidelijke en gastvrije entree naar het atrium.

De balie en bezoekersfuncties, evenals de strategisch gepositioneerde open trappen en liften, zijn bij de entree direct zichtbaar. Hierachter bevindt zich het ontmoetingsplein, dat doorloopt in het groene verblijflandschap. De gevels zijn open voor licht en zicht. Het dak boven het atrium bestaat uit sheds die het noorderlicht binnenleiden en tegelijkertijd de felle zonnestralen en -warmte tegenhouden met de PV-panelen op de zuidzijde.

Rond het atrium liggen de rationeel opgezette kantoorvleugels. Opgebouwd uit een houten kolommenstructuur en houten vloeren bieden deze verdiepingen volledige flexibiliteit in de indeling van de plattegrond. Daarmee kunnen de kantoorvloeren een optimale invulling volgens de huidige wensen krijgen, terwijl ze tevens volledig aanpasbaar zijn voor eventuele toekomstige wensen, aldus RU+PA.

De openheid dankzij toepassing van een sprinklerinstallatie draagt bij aan een goede verbinding tussen de vier verdiepingen, naast de toepassing van vijf trappenhuizen en een open trap in het atrium. Hiermee ontstaat tevens een heldere structuur, waarbinnen het open werklandschap met een ordening van rust-ruis-reuring is vormgegeven, vertellen de architecten. De gevels van de kantoorvleugels zijn opgebouwd uit een plint van schanskorven met een vulling van hergebruikt metselwerk, nestkasten en begroeiing, met daarboven bamboe- en raambanden, voorzien van aluminiumlamellen en geïntegreerde zonwering.

Landschappelijke inpassing
RU+PA en Baljon hebben in het ontwerp voor het nieuwe Mandemaat 3 een optimale samenhang tussen landschap en bebouwing nagestreefd. In de zogenoemde FlorijnAs, een belangrijk ontwikkelingsgebied van de gemeente Assen, ligt de kavel aan de Europaweg-Zuid, langs het Anreperdiep en tussen twee Natuurnetwerk Nederland-gebieden in. Het plan versterkt de verbindingen met deze gebieden door het bestaande groen aan te vullen en de oevers te verbreden, vertellen de architecten.

De positionering van de nieuwbouw maakt het mogelijk de aanwezige bomen te behouden en verdeelt tegelijkertijd de kavel in enerzijds een publiek entreelandschap en anderzijds een privé-verblijflandschap. In het entreelandschap zijn de parkeerplaatsen verscholen ingepast tussen de bomen en met een halfverdiept parkeerdek van hergebruikte TT-platen.

Bij aankomst op het terrein zien medewerkers en bezoekers direct het groene landschap, dat ter plaatse van het atrium en de hoofdentree naar binnen en over het gebouw wordt getrokken. Zo worden entreelandschap en verblijflandschap door het gebouw heen met elkaar verbonden en is er vanuit het kantoor volop zicht op groen, wat medewerkers stimuleert om in de pauze naar buiten te gaan. In het verlengde van het atrium ligt in het privélandschap een groot terras, vlonderranden aan de oever en losse zitplaatsen. Medewerkers en bezoekers kunnen hier lunchen, vergaderen of ontspannen.

In zowel de landschappelijke inrichting als in het ontwerp van het gebouw worden de bestaande biotopen versterkt om zo een omgeving te bieden waar dieren en planten kunnen leven, leggen RU+PA en Baljon uit. Het ontwerp voorziet daartoe onder andere in verbrede oevers, diverse nestkastvoorzieningen, robuuste beplanting en nestmogelijkheden in schanskorven van de gevel, op de groene, getrapt oplopende daken en de drie vleermuistorens.

Integrale duurzaamheid
Volgens de architecten wordt het nieuwe Mandemaat 3 één van de duurzaamste rijkskantoren. In het ontwerp hebben ze gezocht naar de balans tussen materiaalgebruik, energieverbruik, gezondheid, natuurinclusiviteit en toekomstbestendigheid.

Zoals aangegeven wordt het houten gebouw zo losmaakbaar en aanpasbaar mogelijk gerealiseerd, met bovendien toepassing van zoveel mogelijk uit het bestaande gebouw geoogste materialen. Naast het al genoemde oude metselwerk dat in de schanskorven wordt hergebruikt, worden de straatklinkers hergebruikt in het vaste meubilair en landschap, en worden plafondplaten en vloerbedekking hergebruikt. Verder is het beton geoogst en volledig verwerkt tot de nieuwe begane grondvloer. De houten vloeren worden voorzien van een laag hergebruikte stoeptegels om een losmaakbare massalaag aan te brengen.

Het compacte volume beperkt de energieverliezen met een hoogwaardige schil en korte leidinglengtes. De PV-panelen dragen bij aan de eigen energievoorziening en het pand krijgt een energiezuinige installatie met warmtepompen, aanwezigheidsdetectie en warmteterugwinning.

Het ontwerp heeft een positief effect op het welzijn van zijn gebruikers en de omgeving, stellen RU+PA en Baljon. De gebouwgebruikers krijgen met veel daglicht, goede akoestiek, natuurlijke materialen, open trapverbindingen en de interactie tussen werkomgeving en het landschap een gezond binnenklimaat. Door de beperkte voetafduk ten opzichte van het oude gebouw kan zo’n 20% van het terrein worden teruggegeven aan het landschap, wat wordt ingezet voor versterking van de biodiversiteit. Een bestaande lift- en installatieschacht in het terrein blijven gehandhaafd als verblijf voor vleermuizen. In nauwe samenwerking met een ecoloog realiseert het ontwerpteam een zeer natuurinclusief plan.

De oplevering van het nieuwe rijkskantoor vindt naar verwachting plaats in de zomer van 2026.

Trefwoorden

losmaakbaar circulair kantoorgebouw assen aanpasbaar natuurinclusief rudy uytenhaak + partners architecten biodiversiteit biobased houtbouw donorgebouw hergebruik energiezuinig rijkskantoor landschap landschapsontwerp toekomstbestendig rijkskantoor mandemaat 3 baljon landschapsarchitecten

1	MVRDV en Mecanoo bij finalisten in architectuurcompetitie voor ‘landmark’ woensdag, 7 mei
2	Cityförster en Atelier Gram ontwerpen woontoren met collectieve voorzieningen voor Tirana woensdag, 7 mei
3	Tijdelijke remise Museumtramlijn Amsterdam met verrassende ornamentiek dinsdag, 6 mei
4	Evenwichtige woonomgeving op voormalig fabrieksterrein Van Besouw Goirle dinsdag, 6 mei
5	Architectenweb organiseert Avond met De Zwarte Hond woensdag, 7 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Nudus presenteert ontwerp Matrix Innovation Center op Zuidas

13 november 2024

Beeldkwaliteitsplan Health Campus Boxmeer bestuurlijk vastgesteld

5 juni 2024

MoederscheimMoonen ontwerpt woon-werkgebouw in drie volumes

2 mei 2024

Energiezuinige wijk Haarzicht in Utrecht opgeleverd

14 december 2023

Amsterdam kiest met Innovatiepartnerschap Schoolgebouwen nieuwe aanbestedingsmethode

16 mei 2023

Huis voor de Stad Amersfoort krijgt flexibel karakter

14 november 2022

Aanleg Van Leeuwenhoekpark in Delft van start gegaan

12 september 2022

Laatste fase in grote gebiedsontwikkeling Merwehoofd gestart

10 april

Overeenkomst getekend voor woningbouwproject BRISK in Amstel III

24 maart 2022

Nieuwe buurt op plek woonzorgcentrum Venserpolder

18 mei 2022

Vijf woongebouwen op plek oude Rijkswaterstaatpanden in Alkmaar

14 februari 2022

UNStudio maakt tech-ondersteund masterplan voor tienminutenwijk in Seoul

1 november 2021

Twee modulaire woongebouwen voor starters in Aalsmeer

20 mei 2021

IKC Overhoeks in Amsterdam-Noord van Rudy Uytenhaak in gebruik genomen

12 mei 2021

Woonblok met rijk metselwerk naar ontwerp KOW opgeleverd

17 mei 2021

Woningbouw bij aanlanding De Oversteek in Nijmegen

5 januari 2021

Definitief ontwerp noordelijk deel Van Leeuwenhoekpark Delft gepresenteerd

24 juli 2020

Groene en waterrijke buurt voor Skoatterwâld in Heerenveen

4 september 2019

UNStudio presenteert masterplan nieuwe wijk Bangalore

5 juni 2019

Lodewijk Baljon breidt directie uit

21 februari 2019

Video: Dafne Schippersbrug

12 oktober 2018

Stadhuistoren Eindhoven ‘circulair gerenoveerd’

27 juni 2018

Twee nieuwe partners voor Rudy Uytenhaak

3 mei 2017

Gemeentehuis Bloemendaal vernieuwd achter oud voorhuis

26 juni 2015

Stadstuin en paviljoen Kempkensberg geopend

1 augustus 2014

Nederlandse ambassade in Canberra geopend

26 februari 2014

ZUS ontwerpt bruggen hoogwatergeul IJssel

4 februari 2014

Officiële opening voor Eriba-gebouw Groningen

23 oktober 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Video: het MIX-paviljoen in zijn groene omgeving

8 mei, 3:24

Het omliggende landschap maakte integraal deel uit van het ontwerp, dat MIX architectuur voor zijn kantoor maakte. Na een paar jaar begint dat landschap te groeien en bloeien; Stijn Poelstra legde het paviljoen met landschap vast in een video.

De Hemelse Tuin van Studio Valkenier is een veelzijdige stadslandbouwboerderij

8 mei, 1:41

In Amsterdam-Oost heeft Studio Valkenier een voormalige kinderboerderij getransformeerd tot een educatieve, duurzame en inclusieve stadslandbouwboerderij voor iedereen : De Hemelse Tuin.

Gevel Sombra-paviljoen door MVRDV beweegt mee met de zon

8 mei, 10:51

Op de tentoonstelling Time Space Existence in Venetië opent zaterdag het Sombra-paviljoen. De gevel van het door MVRDV ontworpen paviljoen beweegt mee met de zon; de panelen openen of sluiten zich afhankelijk van de stand van het hemellichaam.

Het Nederlands paviljoen in Venetië als inclusieve sportbar

8 mei, 10:16

Hoe kan architectuur sociale normen uitdagen en ruimten creëren voor nieuwe vormen van samenleven? Dat is de vraag die het Nieuwe Instituut stelt met ‘Sidelined: A Space to Rethink Togetherness’, de inzending voor de Architectuurbiënnale in Venetië.

Woningcorporaties dreigen met juridische stappen om kabinet aan afspraken te houden

8 mei, 4:20

Het bevriezen van de huren van sociale huurwoningen heeft grote gevolgen juist voor woningzoekenden en huurders, stelt vereniging voor woningcorporaties Aedes.

Kamernet: studentenkamer is ruim zes procent duurder dan vorig jaar

8 mei, 12:27

Amsterdam is de duurste studentenstad om in te wonen.

Herstel ‘onveilige’ vloer waterschapskantoor kost ruim tien miljoen

8 mei, 11:24

Het Waterschap Rijn en IJssel heeft besloten alle vloeren van het hoofdkantoor in Doetinchem te renoveren, omdat ze onveilig zouden zijn.

Nationale Parken: kabinet laat ons vallen met schrappen financiering

7 mei, 4:18

De Nationale Parken vinden dat het kabinet “alle grenzen van redelijkheid en fatsoen overschrijdt” door de financiële bijdrage vrijwel volledig in te trekken.

Aedes: zo’n 140 corporaties schrappen investeringen

6 mei, 4:59

Meer dan de helft van de woningcorporaties moet een deel van de investeringen schrappen als gevolg van de huurbevriezing die het kabinet heeft aangekondigd. Dat verwacht corporatiekoepel Aedes.