Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen (KMSKA)

Frans Van Dijk en Jean-Jacques Winders, Ontwerp voor het Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen – doorsnede, 1883

Frans Van Dijk en Jean-Jacques Winders, Ontwerp voor het Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen – zijgevel, 1883

Frans Van Dijk en anderen, Schetsen, tekeningen en archivalia over het ontwerp en latere verbouwingen van het Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen, 1884-1925

Vlaamse overheid verwerft originele plannen KMSKA

4 november 2022, 16:10

De Vlaamse overheid heeft een reeks originele plannen voor het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen (KMSKA) verworven. Behalve tekeningen bestaan de twaalf aangekochte stukken uit correspondentie tussen de architecten en opdrachtgever van het negentiende-eeuwse gebouw. Volgens het Vlaams Architectuurinstituut (VAi) betreft het een uitzonderlijke en rijke collectie.

Het VAi heeft de plannen en brieven samen met het KMSKA aangekocht uit de privécollectie van de nazaten van een van de architecten van het gebouw. Dat deden beide instellingen in opdracht van de Vlaamse overheid en in het kader van het Topstukkendecreet, waarmee Vlaanderen roerend cultureel erfgoed van uitzonderlijk belang wil beschermen.

Het KMSKA is tussen 1884 en 1890 gebouwd volgens een ontwerp van de architecten Frans van Dijk en Jean-Jacques Winders. De stukken omvatten onder meer de eerste ontwerpplannen en de correspondentie tussen de architecten en het Antwerpse stadsbestuur, dat als opdrachtgever van het markante gebouw in het zuiden van de stad fungeerde.

Zeldzaam
De stukken zijn aangekocht uit de nalatenschap van architect Frans van Dijk. Volgens Stefaan Grieten, collectiebeheerder bij het VAi, zijn zulke uitgebreide privécollecties van een negentiende-eeuwse architect zeldzaam. Dat er zowel correspondentie tussen de architect en opdrachtgever, presentatieplannen als documenten van de aannemer en onderaannemer in de collectie zit, is volgens Grieten uitzonderlijk.

Qua uitvoering is het geheel een hoogtepunt van de negentiende-eeuwse bouwtekenkunst, stelt Grieten. “Van Dijk en Winders waren als samenwerkende ontwerpers van het KMSKA verantwoordelijk voor één van de markantste architectuurcreaties van België in de negentiende eeuw, dat tot ver buiten de landsgrenzen werd erkend. Het museum is vandaag nog steeds beeldbepalend voor de Antwerpse Zuid-wijk.”

Onlangs heropende het KMSKA na een verbouwing van elf jaar, naar een ontwerp van KAAN Architecten.

Trefwoorden

kmska vlaams architectuurinstituut vai jean-jacques winders belgië frans van dijk kaan architecten antwerpen koninklijk museum voor schone kunsten antwerpen

1	Het Binnenhof – Gebouw C krijgt onder houten dakspanten extra werkplekken woensdag, 18 juni
2	Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel woensdag, 18 juni
3	Het Binnenhof – voormalig Ministerie van Koloniën krijgt extra werkplekken op zolder maandag, 16 juni
4	Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen dinsdag, 17 juni
5	Arons en Gelauff en Civic Architects presenteren ontwerp The Emerald in Bajeskwartier dinsdag, 17 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

VAi organiseert tentoonstelling over negentiende-eeuws gebouw KMSKA

18 september 2024

Directeur Sofie De Caigny vertrekt bij Vlaams Architectuurinstituut

27 oktober 2023

Dennis Pohl nieuwe directeur Vlaams Architectuurinstituut

7 februari 2024

Zes teams geselecteerd met ontwerpvoorstel voor nieuw MuHKA

7 mei 2024

België presenteert expositie Building Biospheres op Architectuurbiënnale Venetie 2025

28 juni 2024

Team met KAAN Architecten ontwerpt nieuw havencoördinatiecentrum Antwerpen

17 november 2023

Antwerpen op zoek naar architect voor nieuw te bouwen Collectie Centrum

14 juli 2023

Ontwerpteam voor grootschalige vernieuwing S.M.A.K. Gent geselecteerd

19 juni 2024

Kees Kaan opgenomen als lid in de Franse Academie van Bouwkunst

17 juni 2024

Met nieuw onthaalgebouw heropent Rubenshuis voor publiek

3 september 2024

Eco-museum en Orla Piratininga Park in Rio de Janeiro door team met KAAN Architecten voltooid

27 februari

Bovenbouw Architectuur en Christ & Gantenbein zijn ontwerpteam voor nieuwe M HKA

27 februari

Loodswezengebouw Antwerpen wordt culinair centrum Smaakhaven

25 maart

KMSKA heropent na verbouwing van elf jaar

26 september 2022

KAAN Architecten geeft KMSKA in Antwerpen nieuwe dimensie

3 maart 2021

Expositie over 'grande dame' van de Vlaamse architectuur in het VAi

28 oktober 2022

Vijftiende Architectuurboek Vlaanderen houdt vakgebied spiegel voor

13 oktober 2022

De Harmonie in Antwerpen heeft zijn luister terug

13 december 2021

Antwerpse feestzaal met moderne serre uitgebreid tot jeugdcentrum

24 januari 2022

Universiteit Antwerpen bouwt nieuw hart voor Campus Drie Eiken

8 december 2022

KAAN Architecten presenteert opgeleverd House of Communication München

20 januari 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Team aan de Schie geselecteerd voor volgende fase binnenstadscampus Erasmus MC

20 juni, 9:34

De aanbesteding voor de volgende fase van de binnenstadscampus van Erasmus MC in Rotterdam is gewonnen door Team aan de Schie, een combinatie van Vakwerk Architecten en Cepezed.

Transformatie kantoor naar woongebouw Het Veem in Hengelo voltooid

19 juni, 3:54

Het voormalige UWV-kantoor, gelegen in de spoorzone van Hengelo, onderging een transformatie naar ontwerp van Bloot Architecture. Het nieuwe woongebouw Het Veem biedt plaats aan 93 appartementen en commerciële ruimte op de begane grond.

Definitief ontwerp voor raadzaal gemeente Amsterdam door De Twee Snoeken

19 juni, 10:45

De Twee Snoeken heeft vorige week zijn definitief ontwerp voor de raadzaal in het stadhuis van de gemeente Amsterdam gepresenteerd. Toegankelijkheid, het duale stelsel, duurzaamheid en de Amsterdamse identiteit staan centraal in het ontwerp.

Voormalige telefooncentrale herbestemd tot woon-werkgebouw met optopping

18 juni, 4:15

Een oude telefooncentrale aan de Kamerlingh Onneslaan in Amsterdam is naar ontwerp van Ronald Janssen Architecten herbestemd tot woon-werkcomplex. Het project betreft transformatie, optopping en functiemenging, met behoud van het bestaande casco.

Prominente ontwikkelaars committeren zich aan bouw biobased woningen

19 juni, 9:42

Acht ontwikkelaars hebben afgesproken dat in 2028 minstens dertig procent van hun nieuwbouwwoningen tot vijf bouwlagen biobased zal zijn.

BoogieWood winnaar van de eerste Gouden Hijskraan

18 juni, 5:31

Op de vastgoedbeurs Provada heeft de gemeente Den Haag de Gouden Hijskraan 2025 uitgereikt aan het woningbouwproject BoogieWood.

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

18 juni, 10:09

Het warmtebedrijf moet inwoners van de Hofstad helpen om te stoppen met het gebruik van aardgas.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

17 juni, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

17 juni, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.