Hoofdingang

Bestaande situatie hoofdentree

Piazza Centrale

Bestaande situatie Piazza Centrale

Piazza Centrale, werkplaatsen

Bestaande situatie werkplaatsen

Boulevard

Bestaande situatie boulevard

Binnenplaats hotel

Bestaande situatie binnenplaats hotel

Hotelterras

Bestaande situatie hotelterras

Birrificio

Bestaande situatie birrificio

Makersstraat

Bestaande situatie makersstraat

Piazza dell'orologio

Bestaande situatie Piazza dell'Orologio

Giardino Puccini

Bestaande situatie Giradino Puccini

Bewonerstuin

Bestaande situatie bewonerstuin

Binnenplaats studentencomplex

Bestaande situatie binnenplaats studentencomplex

Manifattura Tabacchi masterplan

Manifattura Tabacchi vogelperspectief

Manifattura Tabacchi maquette

Concrete transformeert voormalige tabaksfabriek in Florence

27 juni 2018, 13:32

Ten noordwesten van het stadscentrum van Florence, Italië, ligt een verlaten grootschalig fabriekscomplex. Naar een masterplan van concrete wordt de Manifattura Tabacchi nieuw leven ingeblazen als creatieve en culturele buurt, inclusief woonruimtes en hotels.

De Manifattura Tabacchi is gebouwd tussen 1932 en 1940 en bestaat uit vijftien gebouwen, verspreid gelegen over een gebied van 100.000 m². Concrete noemt het industriële complex een indrukwekkend voorbeeld van de Rationele Architectuur (Architettura Razionale), een Italiaanse modernistische stroming.

Traditie en vernieuwing
In het masterplan van het Amsterdamse architectenbureau blijft veel van de bebouwing behouden; echter, concrete heeft in de benadering van de opgave niet de gebouwen als uitgangspunt genomen, maar de vraag hoe er ‘leven’ zou kunnen worden gebracht.

Het uitgangspunt is de piazza: eeuwenlang was het plein de plek in Italiaanse stadjes en steden waar alles samenkomt convergentie in een Italiaanse stad of stad. Hoewel die functie volgens concrete min of meer is verdwenen, wil het bureau levendigheid in de Manifattura Tabacchi creëren door de ‘ piazza-esthetiek’ terug te brengen.

Daarnaast wil concrete traditie en technologie samenbrengen. Florence is wereldwijd bekend om zijn rijke erfgoed aan kunst en kunstnijverheid, aldus concrete. Het architectenbureau schept in het complex ruimte voor jonge kunstenaars en ambachtslieden; daarbij wil concrete hun stimuleren de traditionele technieken te laten versmelten met nieuwe technologieën.

Piazza Centrale
In het hart van het monumentale complex creëert het architectenbureau Piazza Centrale, waar verschillende functies worden samengebracht onder één dak van glas en staal. Hierdoor kan het complex het hele jaar door worden geactiveerd. Het wordt de enige nieuwe constructie; hij zal de bestaande architectuur niet overschaduwen, aldus concrete, maar versterken.

De Piazza Centrale biedt in de eerste plaats een openlucht food hall, die aan drie zijden wordt omzoomd door ambachts- en modewinkels. Het dak van het lagere centrale gebouw fungeert als een mezzanine en biedt ruimtes voor co-working. De eerste verdieping is verbonden met hoge ateliers en gemeenschappelijke ruimtes voor apparatuur (denk aan gedeelde lasersnijders en 3D-printers), gesitueerd in de vleugels aan weerszijden. Deze indeling wordt herhaald op de tweede verdieping.

Een belangrijk element voor dit levendige trefpunt is een royale evenementenruimte. Met een strategisch programmeren van modeshows, optredens, conventies, en dergelijke, moet een divers publiek worden getrokken.

Werken, wonen, ontspannen
Langs een ‘makersstraat’, ten noorden van het centrale plein, komen aan weerszijden ateliers. Hier kunnen de kunstenaars en ambachtslieden werken en exposeren. In een voormalig generatorhuis moet een birrificio, een bierbrouwerij, komen. Een voormalig tabakspakhuis wordt getransformeerd tot een vier- of vijfsterrenhotel met zwembad en binnentuin.

Andere bestaande gebouwen worden herbestemd tot Student Hotel, huisvesting van de fameuze modeopleiding Polimoda en appartementen. Het historische Teatro Puccini, dat ooit het vermaak voor de fabrieksarbeiders en hun families verzorgde, wordt voorzien van een beweegbare muur zodat het zich kan openen naar de aangrenzende tuin. Daarmee wordt het theater geschikt voor binnen- en buitenvoorstellingen.

De Piazza dell’Orologio, gelegen tussen de bestaande gebouwen in rationele stijl, wordt een traditioneel Italiaans plein in het oostelijk deel van het complex. Een vrijstaand paviljoen biedt onderdak aan een koffiekiosk, maar het plein behoudt ruimte voor grootschalige evenementen. Die zullen, aldus concrete, ook plaatsvinden gedurende de herontwikkeling van het terrein.

Verbinding
Om het gebied met de stad te verbinden komen er naast de hoofdingang – nu de enige ingang – op verschillende plekken nog eens zes toegangspunten. Tot de plannen behoort ook een fietspad door het voormalige fabriekscomplex, dat de noordelijke wijk Novoli direct verbindt met de universiteit en het Parco delle Cascine, het grootste park van Florence.

De werkzaamheden starten deze zomer. De transformatie verloopt gefaseerd, waarbij de Manifattura Tabacchi steeds levendiger wordt. Terwijl aan de eerste gebouwen wordt gewerkt, zorgt een programma aan evenementen als pop-up bars, kunstenaarsresidenties, workshops en markten voor activiteit op het plein. De afronding van het herbestemmingsproject is gepland voor winter 2022.

Trefwoorden

florence fabriekscomplex industrieel erfgoed concrete italië manifattura tabacchi

1	Meer foto's en video van Eurostar-terminal op Amsterdam Centraal vrijdag, 4 juli
2	Gemeentehuis Rheden naar ontwerp van DP6 en Zenber opgeleverd woensdag, 2 juli
3	Mulder Zonderland ontwerpt berghut in Zwitserse Alpen donderdag, 3 juli
4	De Nijs, LEVS en Lüning ontwikkelen biobased bouwmethodiek ‘Tim’ die houtbouw flexibel en betaalbaar moet maken vrijdag, 4 juli
5	Boek belicht ruimtelijke geschiedenis van Den Haag door de eeuwen heen woensdag, 2 juli

Gerelateerde nieuwsberichten

Drie 'Nederlandse' winnaars op Inside World Festival

3 december 2018

Concrete ontwerpt nieuwe vakantiewoning voor Center Parcs

10 november 2023

Twee woontorens Urby door Concrete in Dallas voltooid

25 april

Eten aan open keuken in nieuw restaurant concrete

8 februari 2018

Derde Urby van concrete gerealiseerd in Harrison

10 oktober 2017

Concrete breidt wetenschapsmuseum VS uit

2 maart 2017

Nieuw Bijenkorf-restaurant van concrete

12 januari 2015

Hoogste punt voor toren Concrete in New Jersey

12 februari 2016

Interieur van concrete voor Zwitsers W-hotel

22 januari 2014

Derde URL-project concrete in VS van start

16 februari 2015

Walas herontwikkelt industriegebied Phoenix West in Dortmund

27 augustus 2018

Hotel bij Kauwgomballenfabriek officieel geopend

10 januari 2019

citizenM-hotel in oud bankgebouw Amsterdam geopend

31 juli 2019

Concrete schept Nederlands landschap in KLM Crown Lounge

29 november 2019

Oude kunstmestloods herbestemd tot Zeeuws Veilinghuis

4 maart 2020

Aziatisch streetfood onder rode neon en parasols

17 maart 2020

Bouwstart twee nieuwe Urby-projecten aanstaande

22 juni 2020

CitizenM opent eerste hotel aan de westkust van de VS

18 augustus 2020

Shoji-schermen en neonlicht in W Hotel Osaka

24 maart 2021

Zoku opent vestiging in Kopenhagen

26 april 2021

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Erikjan Vermeulen over kleiner wonen in ruil voor meer gemeenschappelijke voorzieningen

22 december 2022

Andere nieuwsberichten

Studio Selva ontwerpt 379 verplaatsbare woningen op Circusterrein Hilversum

Gisteren, 11:17

Bijzonder aan het ontwerp is dat de woningen zonder bouwkundige aanpassingen op een later moment uit elkaar gehaald en permanent neergezet kunnen worden als acht aparte woonblokken op verschillende plekken.

Inzenden Apeldoornse Architectuurprijs 2025 geopend

7 juli, 2:13

Voor de 22e keer organiseert Architectuurcentrum Bouwhuis de Apeldoornse Architectuur- en Publieksprijs. De editie van 2025 kent vier categorieën en in aanmerking komen projecten die zijn gerealiseerd in Apeldoorn tussen 1 juli 2022 en 1 juli 2025.

De Groene Bron biedt parkachtig woonmilieu op voormalige gemeentewerf Soest

7 juli, 10:48

Op de locatie van de voormalige gemeentewerf in Soest is een woonensemble gerealiseerd naar ontwerp van architectenbureau Change.nl en Dijk&co Landschapsarchitectuur.

Meer foto's en video van Eurostar-terminal op Amsterdam Centraal

4 juli, 1:27

Na de opening van het eerste deel van de wachtruimte begin februari, is eind april ook het tweede deel ervan geopend. Meer foto's en een video tonen de Eurostar-terminal nu in zijn geheel.

VVD wil met fiscale maatregelen koopwoning bereikbaarder maken

Gisteren, 11:46

Starters moeten wat de liberalen betreft tot 75.000 euro belastingvrij kunnen sparen voor de koop van een eigen woning.

Klimaatvriendelijke investeringen in vier jaar tachtig procent omhoog

Gisteren, 09:25

Nederland is de afgelopen jaren in rap tempo meer gaan investeren in klimaatvriendelijke technieken, van elektrische auto's tot zonnepanelen.

Advies: huurbeleid versimpelen, minder belastingvoordeel koophuis

7 juli, 4:19

Woonminister Mona Keijzer (BBB) heeft een zogeheten Interdepartementaal Beleidsonderzoek met adviezen over het huurbeleid naar de Tweede Kamer gestuurd.

Grote steden trekken fors meer kopers, blijkt uit hypotheekcijfers

7 juli, 9:34

Het aantal aanvragen voor de aankoop van een woning nam in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht afgelopen kwartaal met bijna 24 procent toe ten opzichte van een jaar terug.

Tweede Kamer draait bezuiniging Nationale Parken terug – natuurorganisaties reageren opgelucht

4 juli, 11:30

De opluchting is groot bij de Nationale Parken en IVN Natuureducatie, nu de Tweede Kamer een voorgenomen bezuiniging van 24 miljoen euro op hun werk heeft teruggedraaid.