Staat van de Luchtsingel op dinsdag 22 oktober 2024

ZUS over sloop Luchtsingel: ‘Dit noemen we sociaalkapitaalvernietiging’

22 oktober 2024, 15:24

ZUS zegt totaal verrast te zijn door het besluit van de gemeente Rotterdam om de Luchtsingel in de stad grotendeels af te breken. In een gesprek met Architectenweb wijt medeoprichter van het bureau Kristian Koreman het besluit aan gemeentelijke instanties die langs elkaar heen werken en een wethouder die geen gevoel heeft voor de betekenis van de brug voor Rotterdam en daarbuiten. “Door een simpel besluit van de wethouder worden tienduizend verhalen veronachtzaamd.”

Afgelopen vrijdag deelde de gemeente Rotterdam aan de buitenwereld mee dat ze is begonnen met de ontmanteling van de Luchtsingel, de markante gele houten brug die toch wel als symbolisch mag gelden voor de door ZUS geïnitieerde heropleving van het gebied rond het Schieblock. Door houtrot en verzakkingen is de loopbrug tussen het centrum en Rotterdam-Noord niet veilig meer en worden de meeste delen van de brug gesloopt. Het eerste sloopwerk is meteen vorige week verricht.

ZUS deelde maandag op zijn socials een brief aan de vorige week aangetreden burgemeester Carola Schouten, waarin het zijn verbazing over de sloop van de Luchtsingel naar buiten bracht. “Letterlijk vorige week dinsdag werden we er door een ambtenaar over gebeld en woensdag werd de brug al uit elkaar gehaald”, licht Koreman toe. “En dat terwijl we nota bene volgende week een belangrijke meeting met bouwers en culturele instellingen hebben over de toekomst van de Luchtsingel.”

Beheer
Volgens Koreman is het besluit genomen door de wethouder die over het beheer van de brug gaat, de in juli aangetreden Pascal Lansink-Bastemeijer. “Wij hebben het beheer van de Luchtsingel eerst zelf gedaan, daarna nam de gemeente het over. Omdat de gemeente het beheer in de eerste jaren niet fatsoenlijk uitvoerde, ze verrichte bijvoorbeeld geen inspectie, zijn er in die periode gebreken ontstaan die in sommige gevallen onherstelbaar zijn. Sinds een paar jaar heeft de hoofdbeheerder Civiele Werken van de gemeente de Luchtsingel in beheer en die knapt hem wel regelmatig op.”

Dat de Luchtsingel na twaalf jaar aan het einde van zijn levensduur is, zoals de gemeente meedeelt, bestrijdt Koreman. “Waar we nu mee te maken hebben is dat de brug door matig beheer instabiel is geworden. Houtrot kan met de beste bruggen gebeuren, dat is onderdeel van zulke bouwwerken. De hoofdbeheerder van de gemeente zegt ook: geef mij een mandaat om de Luchtsingel stelselmatig te beheren en zo nodig delen te vervangen, dan kan de brug eindeloos mee.”

Tijdelijke brug
Oorspronkelijk is de Luchtsingel bedoeld als een tijdelijke brug om midden in de economische crisis een verbinding te realiseren tussen stukken stad die werden gescheiden door het spoor. “Ondanks dat het een tijdelijke brug was, is hij wel zo geconstrueerd dat hij langer kan blijven staan”, stelt Koreman. “De hoofddraagconstructie is best duurzaam, de horizontale loopplanken die het tijdens het gebruik het zwaarst te verduren kregen, moesten op den duur worden vervangen.”

Koreman wijt de problematiek deels aan wethouders en gemeentelijke instanties die langs elkaar heen werken. “De wethouder die over beheer gaat, zegt: ik steek er geen geld meer in, want het potje is leeg. De afdeling van de wethouder met bouwen in haar portefeuille had de planvorming voor Luchtsingel 2.0 al een paar jaar geleden moeten opstarten, om de overgang van een tijdelijke naar een permanente verbinding in het gebied soepel te laten verlopen.”

Nu kijkt Koreman bouwwethouder Chantal Zeegers er niet persoonlijk op aan, wethouder Lansink verwijt hij wel een kortzichtige blik. “Hij heeft blijkbaar geen gevoel voor wat de Luchtsingel heeft betekend voor Rotterdam en erbuiten, want hij besluit van de een op de andere dag. Ik stop met het beheer. Hij denkt niet na over wat de consequenties zijn voor de komende jaren, want in feite gaan we nu vijf jaar tegen een gemankeerde Luchtsingel aankijken. Delen waar houtrot zat, halen er eruit en andere delen blijven staan. Het is eigenlijk absurd.”

Persoonlijke betekenis
Pijnlijk is het ongewisse lot van de tienduizend gele balustradeplanken, die veelal zijn gesponsord door burgers die er hun naam of iets anders konden opzetten. Voor veel mensen hebben de planken een persoonlijke betekenis. De gemeente Rotterdam verwees eigenaren op social media door naar ZUS voor vragen rondom ‘hun’ plank, ook tot verbazing van het bureau.

“Onze mailbox stroomt vol en de telefoon staat roodgloeiend”, zegt Koreman. “De een heeft een rouwplank voor een overleden echtgenoot in de brug, anderen juist een geboorte- of trouwplan. Er zitten tienduizend verhalen in die brug en dat wordt door zo’n simpel besluit van de wethouder totaal veronachtzaamd. Dat noemen we sociaalkapitaalvernietiging.”

Koreman benadrukt dat het hem er niet om te doen is dat de huidige Luchtsingel had moeten blijven staan. “Als we met elkaar, en daarmee bedoel ik ook de gemeente, hadden besloten dat het na tien jaar genoeg was geweest en dat het ding afgebroken moest worden, dan zouden we gaan kijken wat we met het hout en de planken doen en een finissage maken. Dan heb je een verhaal met een begin en een eind. Nu lijkt het iedereen te overkomen en dat levert een hoop onrust op, ook in de stad.”

Niet in het zure blijven hangen
Toch wil Koreman niet ‘in het zure blijven hangen’, mede omdat het nog steeds de bedoeling is dat er een permanente verbinding in het gebied blijft. In de gemeentelijke (!) plannen voor Pompenburg uit 2022 staat zelfs dat dat de Luchtsingel in een nieuwe vorm een plek krijgt. Daarnaast werkt ZUS samen met ondernemers, vastgoedeigenaren en andere partijen in het gebied aan een plan voor een Luchtsingel 2.0. “Wat mij betreft zetten we onze meeting van volgende week door en laten we zien dat het een zeer rendabel model is.”

Tegen burgemeester Schouten, aan wie de brief van maandag gericht was, wil Koreman nog zeggen: “We willen geen wethouder verantwoordelijk stellen voor dit alles, maar het is een cry-out naar de stad. De Luchtsingel was een breed gedragen, multidisciplinair en beleidsoverstijgend fenomeen en daarom wil ik Carola Schouten vragen: hoe denkt u hierover, hoe belangrijk vindt u dit en hoe wilt u met uw burgers omgaan? Hopelijk haalt ze haar wethouders bij elkaar, zodat die hier integraal over kunnen nadenken. Dat is nu niet gebeurd en dat is het hele probleem.”

Trefwoorden

hofbogen pascal lansink-bastemeijer brug zus rotterdam schiekadeblok stadsinitiatief schieblock kristian koreman pompenburg luchtsingel

1	Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken vrijdag, 28 november
2	Dolmen – mysterieus object aan de rand van de Veluwe vrijdag, 28 november
3	Gemeente Haarlemmermeer kiest plan Ons Erf voor deelgebied Lincolnpark Hoofddorp woensdag, 3 december
4	Rijnboutt levert CityPromenade in Nieuwegein op vrijdag, 28 november
5	De mythe van de architect dinsdag, 2 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Rotterdamse Luchtsingel goeddeels afgebroken om houtrot

18 oktober 2024

Wethouder Lansink over sloop Luchtsingel: 'Veiligheid gaat boven alles'

24 oktober 2024

Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken

28 november

‘Onze gezamenlijke denk- en verbeeldingskracht zijn harder nodig dan ooit’

29 juni 2022

Nieuwe beelden en nieuwe stappen voor transformatie Pompenburg Rotterdam

10 maart 2022

Rotterdamse wethouders ontvangen petitie over behoud Cinerama Filmtheater

7 januari

Rede van Floris Alkemade bij presentatie boek ZUS over Schieblock

7 februari 2019

Maria Vassilakou guest urban critic tijdens Stadmakerscongres 2024

31 oktober 2024

Heringerichte Delftsehof bij het Schieblock officieel geopend

2 april 2024

Nijmegen kiest voor plan Stadgoed DUUX van ZUS en Koschuch Architects

28 mei

Rotterdam selecteert herontwikkelingsplan Delftseblok

12 februari 2024

Gemeenteraad Rotterdam akkoord met bestemmingsplan Schiekadeblok

25 oktober 2022

BureauVanEig presenteert het ontwerp van opgangen naar het Hofbogenpark

27 februari 2024

Aanleg Hofbogenpark Rotterdam start in 2025

10 november 2023

Bouw hoogbouwcomplex The Modernist tegenover Rotterdam Centraal gestart

9 december 2024

Rotterdam focust op duurzaam bouwen met vernieuwde Welstandsnota

11 december 2024

Definitief ontwerp voor vernieuwing Centrale Bibliotheek Rotterdam is klaar

26 november 2024

Bouw 741 woningen in Max Euwe Kwartier Rotterdam gestart

19 december 2024

Team Provast wint tender Amsterdam Muyskenkwartier met woonproject Hoeksteen

23 april

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Met Lighthouse is voorlopig hoogste toren van Eindhoven opgeleverd

4 uur geleden

In Eindhoven is de door De Zwarte Hond ontworpen woontoren Lighthouse opgeleverd. Met 109 meter is het gebouw op Strijp-S momenteel de hoogste toren van de Lichtstad.

Sporthal van MoederscheimMoonen Architects markeert transformatie naar parklandschap

Vandaag, 14:28

MoederscheimMoonen Architects heeft in Weert een nieuwe sporthal ontworpen die de transformatie van een sportpark naar een parklandschap gaat markeren.

MUST Stedebouw wint prijsvraag verbeteren van naoorlogse wijken met water

Vandaag, 11:54

Het plan ‘Nieuw leven tussen Veen en Steen’ is gericht op het toekomstbestendig maken van de Schrijverswijk in Veenendaal, waarbij water een belangrijke rol speelt.

Holterbergdistrict Amsterdam Zuidoost herontwikkeld tot gemengde wijk

Vandaag, 10:44

De gemeente Amsterdam gaat een bedrijventerrein nabij de Johan Cruijff Arena herontwikkelen tot een wijk met 240.000 m2 bedrijfsruimte en 5500 tot 8000 woningen.

Staten Utrecht verdeeld over plan voor verbouwing provinciehuis

Vandaag, 13:15

Meerdere Statenfracties in de provincie Utrecht hebben twijfels over het plan voor de verbouwing van het provinciehuis.

‘Ambtenaren zeer ontevreden over privatisering bouwtoezicht’

Vandaag, 10:00

Ambtenaren zeggen de grip te zijn kwijtgeraakt, meldt Binnenlands Bestuur.

Wang Shu en Lu Wenyu worden curator Architectuurbiënnale van Venetië in 2027

Gisteren, 14:52

De Chinese architecten en docenten verzorgen de artistieke leiding van de twintigste editie van de Venetiaanse architectuurmanifestatie.

Verduurzaming Nederland moet veel eerlijker, vindt adviesraad

Gisteren, 12:18

De verduurzaming van Nederland dreigt vast te lopen, doordat grote groepen mensen de voordelen mislopen en daardoor het draagvlak afbrokkelt, stelt de RLi.