Een opgang voor mensen en dieren

Regentuin

Voorstel Bergselaan vanaf het park gezien

Voorstel Bergselaan vanaf maaiveld gezien

Voorstel Ammersooiseplein

BureauVanEig presenteert het ontwerp van opgangen naar het Hofbogenpark

27 februari 2024, 11:14

Op het viaduct van de vroegere Hofpleinlijn in Rotterdam, bekend als de Hofbogen, start vanaf 2025 de aanleg van het Hofbogenpark. BureauVanEig heeft het ontwerp gemaakt voor de transparant en utilitair ogende opgangen vanaf maaiveld naar het dak van het bouwwerk: ‘De sokkels van de Hofbogen’.

Het voormalige spoorwegviaduct De Hofbogen heeft een lengte van 1,9 kilometer en een breedte van 6 meter. De Hofbogen werd in 1908 in gebruik genomen als onderdeel van de spoorlijn tussen station Rotterdam Hofplein en Scheveningen. Het viaduct, sinds 2002 een rijksmonument, strekt zich uit tussen het Hofplein in het centrum van Rotterdam en de Gordelweg.

Het viaduct is een innovatieve boogconstructie met 189 overspanningen uit gewapend beton. De constructie lijkt massief, maar is feitelijk hol. De brede staanders zijn op verschillende manieren afgewerkt met natuursteen. Bij oplevering was het idee dat de bogen open zouden blijven, maar al snel raakten vele gevuld met bedrijfsruimten. Ook nu nog bevinden zich onder de meeste bogen horecagelegenheden, winkels en opslagruimten.

Hofbogenpark
Sinds 2010 heeft het viaduct definitief geen spoorfuctie meer; tien jaar later presenteerde De Urbanisten het schetsontwerp voor het Hofbogenpark, dat het bureau in samenwerking met DS Landschapsarchitecten en De Dakdokters maakte. Het plan, dat in 2025 zijn uitvoering krijgt, voorziet in een langgerekt, klimaatadaptief park met perrons en veel ruimte voor zowel flora als fauna.

In 2021 won BureauVanEig de architectenselectie voor de opgangen naar het Hofbogenpark. Onlangs heeft het bureau het ontwerp van de zes tot zeven opgangen gepresenteerd. Over het gehele traject komt om de 250 meter een opgang. Sommige bevinden zich in de bestaande gebouwen langs de lijn, zoals bijvoorbeeld in het voormalige station Bergweg. BureauVanEig ontwerpt de buitenopgangen.

Verschillende trappen
Crimson architectural historians heeft, na een uitgebreid onderzoek naar de monumentale waarde van de Hofbogen, geadviseerd om de toevoegingen luchtig en transparant te houden. Het voormalige spoorviaduct, een bijzondere verschijning in dit deel van Rotterdam, blijft dan goed afleesbaar.

Het voorstel voor de opgangen, dat BureauVanEig ‘De sokkels van de Hofbogen’ noemt, zijn tegelijkertijd verfijnd en utilitair ogende trappen, die landen op een stenige sokkel. De sokkels leggen een relatie met de monumentale, natuurstenen staanders van de bogen en worden per locatie net iets anders vormgegeven. De landing is drie treden hoog en ook bruikbaar als zitelement.

Het architectenbureau ontwierp drie rechte trappen, twee wenteltrappen en voor de locatie aan de Gordelweg een lift waar omheen een bordestrap wikkelt. Ook op andere plekken komen liften, meldt BureauVanEig. Bovenaan gaan de traphekken over in een poort, die met haar boogvorm aansluit bij de Hofbogen. De rechte trappen krijgen een dergelijke poort ook bij het maaiveld.

Voor mensen en dieren
De kleur van de trappen is bleekgroen, aansluitend bij de kleur van de voormalige portalen van de lijn. “Het is een utilitaire kleur met een glimmertje erin”, legt BureauVanEig uit. Een zwarte bies markeert de traptreden, wat niet alleen een esthetisch accent geeft, maar ook prettig is voor slechtziende mensen. De zwarte leuning tekent zich eveneens duidelijk af, aldus het architectenbureau.

Er is sterk rekening gehouden met ruimte voor dieren, ook in het ontwerp van de opgangen. In de stenige kolommen komen insectengaten en nestkasten. In het midden van de rechte steektrappen vormt een brede bak met beplanting de weg omhoog en omlaag voor bijvoorbeeld padden en egels. De bak is zo vormgegeven dat hij dieren genoeg ruimte en beschutting biedt.

“Deze combinatie van trap en dierenopgang is een primeur”, stelt BureauVanEig. “Het kan jaren duren voordat de eerste egel de stap durft te zetten. Daar kijken we allemaal enorm naar uit.”

Samenwerking
De opgangen worden ontworpen in nauwe samenwerking met de gemeente als opdrachtgever en het ontwerpteam van het Hofbogenpark onder leiding van de Urbanisten. De Dudokgroep is eigenaar van de Hofbogen.

Trefwoorden

park herbestemming rotterdam trap opgang hofbogen ds landschapsarchitecten rotterdam-noord hofbogenpark de urbanisten crimson architectural historians transformatie de dakdokters bureauvaneig

1	Kantoorgebouw in Maastricht gaat mix aan bewoners huisvesten maandag, 14 april
2	Rotterdam gestart met metamorfose Hofplein naar groen stadsplein dinsdag, 15 april
3	VenhoevenCS verrijkt campus TU/e met woongebouwen in moderne traditie vrijdag, 11 april
4	Een galerie waar wonen en tentoonstellen in elkaar overvloeien donderdag, 10 april
5	Samenwerkingsverband VORM wint tender wooncomplex Zaandam vrijdag, 11 april

Gerelateerde nieuwsberichten

‘Onze gezamenlijke denk- en verbeeldingskracht zijn harder nodig dan ooit’

29 juni 2022

Rotterdam als laboratorium voor de veerkrachtige stad

15 juni 2022

‘Zonder biodiversiteit loopt de stad vast’

8 juni 2022

Aanleg Hofbogenpark Rotterdam start in 2025

10 november 2023

Hofbogenpark wordt langste en smalste dakpark van het land

11 december 2020

Wethouder Lansink over sloop Luchtsingel: 'Veiligheid gaat boven alles'

24 oktober 2024

Rotterdam gestart met metamorfose Hofplein naar groen stadsplein

Gisteren, 13:01

BureauVanEig ontwerpt opgangen Hofbogenpark

10 juni 2021

Hoogwaardig blok met sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum

22 september 2023

Blok met appartementen als inbreiding voor naoorlogse wijk Vijfhuizen

22 juni 2023

ZUS over sloop Luchtsingel: ‘Dit noemen we sociaalkapitaalvernietiging’

22 oktober 2024

BureauVanEig geeft Weesper portiekflats opfrisbeurt

17 november 2022

Historische Tramhuis in Rotterdam ondergaat transformatie

27 mei 2024

Een moderne portiersloge voor de historische Westergasfabriek

2 juli 2020

Galerijflats in Alkmaar opgefrist en flink verduurzaamd

24 april 2020

Gevels van winkelblok aan de Lijnbaan vernieuwd

23 augustus 2019

Fietsenstalling en ontmoetingsplaats voor campus TU Delft

21 maart 2019

Fort bij Krommeniedijk uitgebreid met 'kijkkoepel'

26 april 2018

Eindgemaal reageert op architectuur binnen plan-Berlage

9 augustus 2017

'Jonge' Abe Bonnema Prijs voor Marjolein van Eig

17 november 2014

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Platform Woonopgave adviseert commissie STOER: kijk minder naar regels en meer naar systemen

34 minuten geleden

Begin april heeft de commissie STOER haar 'conceptadvies fase 1' gepresenteerd met een inventarisatie van bouwregels die geschrapt of aangepast zouden kunnen worden. In haar reactie adviseert Platform Woonopgave om meer te kijken naar de systemen.

Martens Willems & Humblé architecten wordt martenswillems architecten

2 uur geleden

Al enige tijd hebben Maikel Willems en Rik Martens het bureau overgenomen van Fred Humblé. Inmiddels is het architectenbureau ook verhuisd naar een nieuwe locatie. Tijd om vooruit te kijken en de verandering in een nieuwe naam zichtbaar te maken.

Proeftuin Cajanus van team met HBB groep en FARO wint tender in Haarlem

Gisteren, 15:19

Met het winnende plan presenteert HBB Groep, in samenwerking met onder andere architectenbureau FARO, een toekomstbestendige wijk die zich kenmerkt door diversiteit in gemeenschappen en woningtypologieën en een circulair, Paris Proof ontwerp.

Rotterdam gestart met metamorfose Hofplein naar groen stadsplein

Gisteren, 13:01

De werkzaamheden om van het bekende plein in het centrum van de stad een groen stadsplein te maken zijn gestart. In de eerste helft van 2028 moet de gedaantewisseling, naar ontwerp van Juurlink+Geluk, compleet zijn.

Huurders kunnen uit minder huizen kiezen, ook in middensegment

Vandaag, 09:11

Door de krapte nam de gemiddelde prijs per vierkante meter voor het eerst sinds lange tijd harder toe dan de inflatie.

Minder geloof in afhandeling aardbevingsschade onder dit kabinet

Gisteren, 16:20

Het vertrouwen van de Groningers in de afhandeling van de schade door de gaswinning is afgenomen sinds het aantreden van het huidige kabinet, meldt onderzoeksgroep Gronings Perspectief.

Joost Wetzel benoemd tot associate bij Mei architects and planners

Gisteren, 11:15

Sinds zijn start bij het bureau in 2018 heeft Wetzel zich ontwikkeld tot divisieleider ‘Bestaand & Nieuw’, een divisie die zich richt op transformatieprojecten. Daarbij heeft hij zijn expertise uitgebreid met een focus op biobased bouwen en houtbouw.