Biobasecamp van Studio Marco Vermeulen als gebouwd argument

7 november 2019, 11:43

Tijdens de Dutch Design Week, die zich van 19 tot en met 27 oktober in Eindhoven afspeelde, was op het Ketelhuisplein het Biobasecamp te bewonderen. Met het paviljoen – en de tentoonstelling binnenin – wilde Studio Marco Vermeulen verduidelijken dat houtbouw kan bijdragen aan de bestrijding van klimaatverandering én aan de kwaliteit van het Nederlandse landschap.

Tientallen ruwe populierenstammen tilden een stervormig houten dek naar een hoogte van zo’n zes meter. Daar konden de bezoekers van de Dutch Design Week (DDW) flaneren, uitrusten en van het uitzicht genieten. Onder het dek, tussen de boomstammen, konden ze kennis nemen van de voordelen en het belang van bouwen met hout.

Paviljoen
De stammen waren afkomstig van populieren, die vanwege hun leeftijd – en daarmee gevaar voor omwaaien – waren gerooid. Het dek van het Biobasecamp was opgebouwd uit grote, modulaire vloerdelen van kruislings verlijmd hout, cross laminated timber (CLT), zoals het veelal wordt aangeduid.

De vloerdelen waren demontabel en konden na de DDW worden hergebruikt, bijvoorbeeld als vloerelementen in nieuwbouwwoningen. Vermeulen rekende het voor: het paviljoen, met een houtvolume aan 240 m³ vuren hout in de CLT-panelen, betekende een opslag van 216.000 kg CO₂. De populierenstammen, samen 168 m³ hout, vormen een opslag van 115.000 kg CO₂.

Waardevolle opslag
Al vaker is gewezen op de reductie van de hoeveelheden CO₂ en stikstof in de atmosfeer door het gebruiken van hout in plaats van conventionele bouwmaterialen als beton en staal. Bomen zetten met behulp van zonlicht CO₂ om in glucose, waardoor ze groeien (en tegelijkertijd zuurstof creëren). Bij het verrotten van gestorven bomen of het verbranden van hout komt de CO₂ weer vrij.

Door met hout te bouwen, legt Marco Vermeulen uit, creëren we feitelijk een CO₂-opslag. In tegenstelling tot het aanleggen van speciale, kostbare opslagplaatsen creëert houtbouw bovendien waarde in de vorm van bebouwing. De woningbouwopgave waar Nederland voor staat, kan tegelijkertijd een actieve bijdrage zijn aan de strijd tegen klimaatverandering, aldus Vermeulen.

Door het elektrificeren van de bouwplaats, het prefabriceren van bouwonderdelen en het lichte gewicht van (te transporteren) biobased onderdelen, is ook de uitstoot van stikstof bij biobased bouwen flink lager, volgens de architect.

Gezonder en mooier landschap
Het hout dat nodig is voor de Nederlandse bouwindustrie kunnen we volgens Vermeulen voor een ruim deel uit de huidige productiebossen. Als die duurzaam worden beheerd, ‘groeien’ er volgens de architect 60 woningen per dag in de Nederlandse bossen. Wil Nederland de bouw versnellen, dan moet er bos worden bijgeplant; in combinatie met diversificatie zouden we meer, betere en aantrekkelijkere bossen krijgen.

Als voorbeeld geeft Vermeulen het Brabantse populierenlandschap, dat is ontstaan door de aanplant ten behoeve van de klompen- en luciferproductie. “Bouwen met hout kan Nederland dus ook mooier maken!”

Voorbeeldprojecten
Om de transitie naar biobased materiaalgebruik in Nederland op gang te krijgen, moet er snel een aantal voorbeeldprojecten komen. “Liefst hele wijken, waardoor de schaalvoordelen van prefabricage gaan meetellen”, aldus Studio Marco Vermeulen. “De houtbouwketen krijgt daarmee ook de kans zich in Nederland te organiseren.”

In het paviljoen op de DDW gaf het architectenbureau niet alleen uitleg over houtbouw en de voordelen ervan, maar toonde ook een aantal voorbeelden van ontwerpen uit de eigen studio. Daaronder waren bijvoorbeeld The Dutch Mountains in Eindhoven, de GreenTech Incubator in Boxtel, het Bezoekerscentrum voor het Van Gogh Nationaal Park en de uitkijktoren Peppelland.

Het paviljoen werd ontworpen in opdracht van de Dutch Design Foundation, organisator van de jaarlijkse DDW. Als constructeurs waren Arup en Lüning betrokken.

Trefwoorden

studio marco vermeulen cross laminated timber eindhoven houtbouw biobased biobasecamp dutch design week

1	VORM en NS Stations tekenen overeenkomst voor deelgebied 3 Wisselspoor Utrecht maandag, 23 juni
2	Los het woningtekort op met compacte woningen! dinsdag, 24 juni
3	Bij Tripolis heeft Hollandse Nieuwe van binnen ‘Van Eyck’ met meanderende trap verbonden met ‘MVRDV’ woensdag, 25 juni
4	Minister Keijzer neemt meeste aanbevelingen commissie STOER over en wil steilere trappen en lagere plafonds mogelijk maken dinsdag, 24 juni
5	Woongebouw Prisma in Nieuw Delft toont verschillende gezichten dinsdag, 24 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

VPRO wijdt Tegenlicht-uitzending aan bouwen in hout

2 oktober 2019

Nieuw Museumpark Vonk in Eindhoven krijgt biobased museumgebouw

30 april 2024

Nieuw plan voor The Dutch Mountains in Eindhoven

5 juni 2019

Nieuwe kantoor Triodos Bank is ook een materialenbank

12 september 2019

Design Museum Den Bosch toont ‘ontwerpactivist’ Victor Papanek

24 september 2020

FAAM ontwerpt twee woongebouwen in massieve houtbouw

2 mei 2019

Experiment met isolatieplaten uit lisdodde

4 februari 2021

Organisch en maritiem ontwerp inspiratie voor woning op Zeeburgereiland

4 maart 2019

Marco Vermeulen schetst toekomstig station: multifunctioneel en gelaagd

27 maart 2019

Twee Dutch Design Awards voor FLAX Chair

31 oktober 2016

Biesbosch Museum is landschappelijke sculptuur

24 november 2015

Wooncomplex uit houten modules met een groene vallei

15 juni 2020

Heijmans breidt teelt van vezelhennep uit naar ruim 20 hectare

30 april

Gasontvangststation met biogevel opgeleverd

11 oktober 2013

Houten woningbouwproject met stedelijke uitstraling

28 september 2017

Een eigentijdse tuinderswoning in overwegend biobased materialen

22 februari 2023

ORGA biedt blik op de bouw van een ecologische school

15 juli 2020

Rotterdam regelt ruimtelijk beleid op binnenstedelijke Nieuwe Maas in Wateratlas

15 juli 2024

'Incubator' van organische reststoffen voor GreenTech Park Brabant

5 februari 2020

Inschrijving Dutch Design Awards 2020 geopend

25 februari 2020

Dutch Design Week 2020 geen grootschalig publieksevenement

8 juni 2020

Thema Dutch Design Week 2020: The new intimacy

7 juli 2020

Dutch Design Week opent virtueel de deuren

19 oktober 2020

BlueCity opent lab voor ontwikkeling biobased materialen en producten

26 november 2020

Biobased villa’s van Natrufied aan de Texelse duinen

27 januari 2021

Realisatie The Dutch Mountains stap dichterbij gekomen

9 februari 2021

DDW zoekt ontwerpers voor fysieke editie 2021

11 mei 2021

Nieuwe focus voor DDF-directeur Martijn Paulen

21 februari 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

KAAN Architecten transformeert historische fabriek in Brazilië tot cultureel centrum

27 juni, 11:44

Centraal in het masterplan staan behoud van wat er is en alleen waar nodig toevoegingen realiseren, evenals ‘omarmen van verval’. Veertig procent van het complex is onaangeroerd gevleven.

Belgisch-Nederlands team geselecteerd voor ambitieus infrastructuurproject Brussels Airport

26 juni, 5:44

De komende jaren investeert Brussels Airport fors in haar luchthaveninfrastructuur. Na een Europese aanbestedingsprocedure is daarvoor het Belgisch-Nederlandse team ‘Witteveen+Bos, Benthem Crouwel Architects, OKRA, Stramien CV’ geselecteerd.

Team Hegeman, RRog en KOW maakte winnend plan voor Van Hetenlocatie in Deventer

26 juni, 4:11

Het plan ‘Het Blauwe Knooppunt’ voor de voormalige schoollocatie voorziet in 28 stadswoningen en 24 betaalbare appartementen in een parkachtig landschap.

Uitbreiding met bamboe gevel voor kantoorgebouw Deltares in Delft

26 juni, 1:05

In Delft is het Delta-lab van kennisinstituut Deltares officieel in gebruik genomen. Naar ontwerp van Wiegerinck is een bestaand kantoorgebouw op de campus van Deltares uitgebreid met een laboratorium waarvan de gevel is bekleed met bamboe.

Minder vergunningen voor nieuwbouwwoningen afgegeven in eerste vijf maanden

27 juni, 10:55

Het aantal afgegeven bouwvergunningen voor woningen is in de eerste vijf maanden van dit jaar gedaald tot 33.000.

Aantal windmolens met meer dan de helft gegroeid in tien jaar

27 juni, 9:28

Sinds 2020 kwamen er ook honderden enorme windturbines van boven de tweehonderd meter bij, heeft het Kadaster becijferd.

Minister wil gemeente voorrang geven bij koop in kwetsbare wijk

26 juni, 10:26

Gemeenten moeten voorrang krijgen bij de koop van een woning in wijken waar leefbaarheid en veiligheid onder druk staan, vindt woonminister Mona Keijzer.

Rekenkamer: Limburg moet regie pakken in woningbouw

25 juni, 5:12

De provincie Limburg moet meer de regie pakken om te garanderen dat er voldoende huizen worden gebouwd en de bouw van betaalbare woningen aan te jagen.