BlackJack

Dank voor het compliment, maar wij van XOOMlab willen geen sterarchitect zijn

24 april 2019, 9:22

Afgelopen weekend verscheen in De Volkskrant een interview met architect Hans van der Heijden. In het interview pakt Van der Heijden de door Baudet aangegeven handschoen op door te pleiten voor een traditionelere woningbouw met baksteen, kleinere ramen en geslotener balkons. Daarbij suggereerde Van der Heijden dat de meeste bewoners daar de voorkeur aan geven, maar dat de meeste architecten hen daar vanaf houden. In het artikel werd een foto getoond van een leeg balkon van Black Jack, een project dat juist in nauwe samenspraak met bewoners is gerealiseerd. Het door Van der Heijden geschetste beeld klopt dan ook van geen kant, stellen de architecten. Hieronder hun reactie.

Tekst: Harvey Otten en Dirk Jan van Wieringhen Borski

We hebben er hier bij XOOMlab wel even om moeten lachen. In een stuk in de Volkskrant over hoe “Nederlandse sterarchitecten het contact met het volk verloren zijn” noemt een collega-architect ineens de balkons van Black Jack Buiksloterham. Van ons hoef je die niet mooi te vinden. Als je graag in een huis met dikke bakstenen wanden en kleine raampjes woont is dat prima, maar de suggestie dat de 32 appartementen in Black Jack niet voldoen aan bewonerswensen is baarlijke nonsens. Black Jack is samen met de bewoners ontworpen. Tot aan het materiaal van de balustrades is er overleg geweest. De bewoners waren eenduidig in hun keuze. Ze wilden een transparant glazen balkonafscheiding. Geef ze eens ongelijk, de afgelopen paasdagen was het heerlijk op die ruime balkons met uitzicht over het water en over de stad tot ver over het IJ.

Black Jack Buiksloterham is een buitengewoon duurzaam CPO-project. Voor de niet-vakbroeders die dit lezen, CPO staat voor Collectief Particulier Opdrachtgeverschap. De bewoners van Black Jack waren mede-opdrachtgever. Bij iedere stap in het ontwerpproces werden zij betrokken. Kenmerkend aan het woongebouw zijn de ruim twee meter diepe balkons. Over de volle breedte van de woning kun je buiten zitten. Het kleinste appartement heeft een balkon van 14 vierkante meter en de grotere appartementen hebben een veelvoud daarvan. Door het flexibele casco hebben de woningen 32 compleet verschillende plattegronden en hebben zich evenveel verschillende bewoners bij de bouwgroep aangesloten. Singles, gezinnen, jongeren, ouderen, sommige bewoners konden de bouw uit eigen vermogen betalen anderen konden alleen instappen omdat Black Jack in crisistijd tegen kostprijs werd ontwikkeld.

Over het resultaat kun je van mening verschillen. Tegelijkertijd mogen we als vakbroeders van elkaar verwachten dat een project op zijn merites wordt beoordeeld. Appartementen ontwerpen met glas van vloer tot plafond op een locatie met een wijds uitzicht is een keuze. Duurzaam is het om rondom balkons toe te passen zodat woningen maximaal van de passieve zonne-energie profiteren. ’s Winters schijnt de laagstaande zon diep de appartementen binnen, ’s zomers valt de schaduw van de bovenliggende balkons over het glas zodat de woningen beperkt opwarmen. Via brede schuifpuien zijn de balkons toegankelijk. Ook op het noorden zit een balkon. Dit is het vluchtbalkon van de gemeenschappelijke trappenhuizen. Daarvan stond een foto in de krant. Het is de enige plek waar geen terrasmeubilair staat. Op alle andere balkons is de gezelligheid vanaf de straat goed te zien. Ook dat is zo mooi aan transparante architectuur.

Als er een debat gevoerd moet worden over de vraag of architecten wel genoeg naar bewoners luisteren doen wij graag mee. Wij denken dat dat niet een debat moet zijn tussen aanhangers van architectuurstromingen. Natuurlijk zijn er genoeg mensen die een huis pas kunnen waarderen als het er ouder uit ziet dan prins Charles. Uit onze architectuurpraktijk weten we dat de meeste van onze opdrachtgevers juist houden van hedendaags comfort. Dankzij onze opdrachten in mede-opdrachtgeverschap leren we nog dagelijks over bewonerswensen en gebruiksgemak. Daar is nog heel veel discussie over te voeren. Wij doen dat met onze poten in de modder, want als architect in mede-opdrachtgeverschap heb je weinig aan sterallures.

Harvey Otten en Dirk Jan van Wieringhen Borski maken deel uit van XOOMlab – een collectief van architecten en ontwikkelaars.

Trefwoorden

buiksloterham xoomlab blackjack bnb architecten

1	Zwanenburg heeft nieuw huis met de contouren van een dorp woensdag, 21 oktober
2	Nieuw schoolgebouw voor Academie Tien aan Berlijnplein Utrecht maandag, 19 oktober
3	Van Wijnen en architectenbureaus tonen plannen Dirkzwagerterrein Schiedam dinsdag, 20 oktober
4	'Huizen krijgen in 2021 funderingslabel' maandag, 19 oktober
5	Pieter Sprangers en Tom Bokkers richten samen bureau op dinsdag, 20 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Hans van der Heijden in De Volkrant: Baudet heeft een punt

'Architect moet zowel kunstenaar als onderzoeker zijn'

BlackJack: meer kwaliteit voor dezelfde prijs

Negentien unieke woningen in oude school

Lingotto en Xoomlab presenteren World of Food

XOOMlab verbouwt school tot huurwoningen

World of Food Amsterdam klaar voor opening

Video: Nieuwe Magere Brug

‘Veiligheidsdoctrine brengt renovatie Binnenhof schade toe’

Amsterdam wil vijfduizend extra woningen in Buiksloterham

Zelfbouwwoning met 'glazen gordijn'-gevel voor architect Harvey Otten

Andere nieuwsberichten

Video: Hungry for Design

Gisteren, 14:42

In een videoserie in het kader van de Dutch Design Week maken topkoks een gerecht op basis van het werk van een bepaalde ontwerper en gaan de kok en designer met elkaar in gesprek.

Amsterdam schrijft eerste tender uit voor kavel in Sluisbuurt

Gisteren, 12:14

Marktpartijen kunnen een voorstel indienen voor een blok met 17.000 vierkante meter vloeroppervlak, waarvan het grootste deel is bestemd voor huur- of koopappartementen.

Antwerpse hogeschool verplaatst campus naar andere plek in centrum

Gisteren, 11:28

De Karel de Grote Hogeschool verhuist zijn campus in het centrum van Antwerpen van de Groenplaats naar de Meir.

Architectenweb Podcast – Gesprek met Paul Ketelaars en Ellen van der Wal over het Vakwerkhuis

Gisteren, 09:15

In deze aflevering gaat Michiel van Raaij, hoofdredacteur van Architectenweb, in gesprek met architecten Ellen van der Wal en Paul Ketelaars van Vakwerk Architecten over het afgelopen zomer geopende Vakwerkhuis in Delft.

Bestuurders enthousiast over plan 'zonne-eilanden' in IJsselmeer

Gisteren, 13:33

Het opwekken van duurzame energie en het versterken van de beschermde natuur in het gebied rond Medemblik kunnen goed samengaan, staat in een rapport.

Ombudsman: betrek Groningers meer bij versterkingsoperatie huizen

Gisteren, 09:37

"Het is mijn huis en mijn leven; mijn geld, mijn verleden en toekomst zitten daarin, daar wil ik zelf zeggenschap over", vertelden Groningers tegen ombudsman Van Zutphen.

Branche: CO2-taks strop voor productie oer-Hollandse baksteen

22 oktober, 2:21

De heffing zal de behoefte aan bakstenen en dakpannen niet laten afnemen, maar het kleine aantal Nederlandse fabrikanten zal 'ernstig verzwakken', aldus de Vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek.

'Iconic Houses' stellen deuren open voor publiek in november

22 oktober, 10:49

Gedurende vijf zondagen kunnen tien moderne museumwoningen op verschillende plaatsen in Nederland worden bezocht.

AD: tijdelijke Tweede Kamer niet coronaproof

22 oktober, 9:19

De gangen zijn te smal en de ruimte rond de liften is te klein om 1,5 meter afstand te kunnen houden. Dat staat in vertrouwelijke rapporten in handen van het AD.