BlackJack

Dank voor het compliment, maar wij van XOOMlab willen geen sterarchitect zijn

24 april, 9:22

Afgelopen weekend verscheen in De Volkskrant een interview met architect Hans van der Heijden. In het interview pakt Van der Heijden de door Baudet aangegeven handschoen op door te pleiten voor een traditionelere woningbouw met baksteen, kleinere ramen en geslotener balkons. Daarbij suggereerde Van der Heijden dat de meeste bewoners daar de voorkeur aan geven, maar dat de meeste architecten hen daar vanaf houden. In het artikel werd een foto getoond van een leeg balkon van Black Jack, een project dat juist in nauwe samenspraak met bewoners is gerealiseerd. Het door Van der Heijden geschetste beeld klopt dan ook van geen kant, stellen de architecten. Hieronder hun reactie.

Tekst: Harvey Otten en Dirk Jan van Wieringhen Borski

We hebben er hier bij XOOMlab wel even om moeten lachen. In een stuk in de Volkskrant over hoe “Nederlandse sterarchitecten het contact met het volk verloren zijn” noemt een collega-architect ineens de balkons van Black Jack Buiksloterham. Van ons hoef je die niet mooi te vinden. Als je graag in een huis met dikke bakstenen wanden en kleine raampjes woont is dat prima, maar de suggestie dat de 32 appartementen in Black Jack niet voldoen aan bewonerswensen is baarlijke nonsens. Black Jack is samen met de bewoners ontworpen. Tot aan het materiaal van de balustrades is er overleg geweest. De bewoners waren eenduidig in hun keuze. Ze wilden een transparant glazen balkonafscheiding. Geef ze eens ongelijk, de afgelopen paasdagen was het heerlijk op die ruime balkons met uitzicht over het water en over de stad tot ver over het IJ.

Black Jack Buiksloterham is een buitengewoon duurzaam CPO-project. Voor de niet-vakbroeders die dit lezen, CPO staat voor Collectief Particulier Opdrachtgeverschap. De bewoners van Black Jack waren mede-opdrachtgever. Bij iedere stap in het ontwerpproces werden zij betrokken. Kenmerkend aan het woongebouw zijn de ruim twee meter diepe balkons. Over de volle breedte van de woning kun je buiten zitten. Het kleinste appartement heeft een balkon van 14 vierkante meter en de grotere appartementen hebben een veelvoud daarvan. Door het flexibele casco hebben de woningen 32 compleet verschillende plattegronden en hebben zich evenveel verschillende bewoners bij de bouwgroep aangesloten. Singles, gezinnen, jongeren, ouderen, sommige bewoners konden de bouw uit eigen vermogen betalen anderen konden alleen instappen omdat Black Jack in crisistijd tegen kostprijs werd ontwikkeld.

Over het resultaat kun je van mening verschillen. Tegelijkertijd mogen we als vakbroeders van elkaar verwachten dat een project op zijn merites wordt beoordeeld. Appartementen ontwerpen met glas van vloer tot plafond op een locatie met een wijds uitzicht is een keuze. Duurzaam is het om rondom balkons toe te passen zodat woningen maximaal van de passieve zonne-energie profiteren. ’s Winters schijnt de laagstaande zon diep de appartementen binnen, ’s zomers valt de schaduw van de bovenliggende balkons over het glas zodat de woningen beperkt opwarmen. Via brede schuifpuien zijn de balkons toegankelijk. Ook op het noorden zit een balkon. Dit is het vluchtbalkon van de gemeenschappelijke trappenhuizen. Daarvan stond een foto in de krant. Het is de enige plek waar geen terrasmeubilair staat. Op alle andere balkons is de gezelligheid vanaf de straat goed te zien. Ook dat is zo mooi aan transparante architectuur.

Als er een debat gevoerd moet worden over de vraag of architecten wel genoeg naar bewoners luisteren doen wij graag mee. Wij denken dat dat niet een debat moet zijn tussen aanhangers van architectuurstromingen. Natuurlijk zijn er genoeg mensen die een huis pas kunnen waarderen als het er ouder uit ziet dan prins Charles. Uit onze architectuurpraktijk weten we dat de meeste van onze opdrachtgevers juist houden van hedendaags comfort. Dankzij onze opdrachten in mede-opdrachtgeverschap leren we nog dagelijks over bewonerswensen en gebruiksgemak. Daar is nog heel veel discussie over te voeren. Wij doen dat met onze poten in de modder, want als architect in mede-opdrachtgeverschap heb je weinig aan sterallures.

Harvey Otten en Dirk Jan van Wieringhen Borski maken deel uit van XOOMlab – een collectief van architecten en ontwikkelaars.

Trefwoorden

buiksloterham xoomlab blackjack bnb architecten

1	Veenstra: ‘De snelheid van het proces is zowel angstaanjagend als belonend’ woensdag, 15 mei
2	Zevenbergen geeft centrum impuls met terugbrengen haven maandag, 13 mei
3	Hans van Heeswijk architecten wint selectie Station Geldermalsen dinsdag, 14 mei
4	Hoofdkantoor Asics naar ontwerp van Powerhouse Company in gebruik genomen donderdag, 16 mei
5	Architectenweb Podcast – Interview met David Gianotten (OMA) donderdag, 16 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Hans van der Heijden in De Volkrant: Baudet heeft een punt

'Architect moet zowel kunstenaar als onderzoeker zijn'

BlackJack: meer kwaliteit voor dezelfde prijs

Negentien unieke woningen in oude school

Lingotto en Xoomlab presenteren World of Food

XOOMlab verbouwt school tot huurwoningen

World of Food Amsterdam klaar voor opening

Video: Nieuwe Magere Brug

‘Veiligheidsdoctrine brengt renovatie Binnenhof schade toe’

Andere nieuwsberichten

Noord-Zuidlijn is BNA Beste Gebouw van het Jaar 2019

17 mei, 6:15

Architect Jan Benthem en een vertegenwoordiger van opdrachtgever gemeente Amsterdam hebben zojuist hun prijs in ontvangst genomen in de Tilburgse LocHal.

FARO ontwerpt woongebouw in Slachthuisbuurt Haarlem

17 mei, 1:11

De tender voor Slachthuisbuurt Zuidstrook Blok II is gewonnen door HBB Groep. Het woongebouw dat op deze plek zal verrijzen is ontworpen door FARO architecten.

OZ ontwerpt kantoorgebouw aan stationsplein Leidsche Rijn Centrum

17 mei, 10:16

In Leidsche Rijn Centrum, direct naast het treinstation, ontwikkelen Being Development en Lakenvelder Investment Group een groot kantoorgebouw. Het slimme en duurzame kantoorgebouw is ontworpen door OZ.

Strijp-S Eindhoven wint NEPROM-prijs

17 mei, 9:28

De NEPROM-prijs voor locatieontwikkeling 2019 is gewonnen door Strijp-S in Eindhoven. Dat maakte Juryvoorzitter Josja van der Veer op donderdag 16 mei 2019 bekend tijdens de Dag van de Projectontwikkeling in Den Bosch.

Architect I.M. Pei overleden

17 mei, 12:31

De architect, die vooral beroemd is vanwege de door hem ontworpen glazen piramides van het Louvre in Parijs, is 102 jaar oud geworden.

Avond in De Balie rond de verantwoordelijkheid van architecten wanneer ze voor dictatoriale regimes werken

17 mei, 9:09

Met bijdragen van onder andere Stephan Petermann (OMA) en Sanne van der Burgh (MVRDV).

Project Zuidasdok Amsterdam duurder en later

16 mei, 4:35

Er is opnieuw tegenslag voor het omvangrijke bouwproject aan de Amsterdamse Zuidas. De ontwerpfase duurt langer.

Huiseigenaren wachten met verduurzamen

16 mei, 9:47

Een belangrijke reden is dat ze niet weten welke financiële regelingen ze nog van de overheid kunnen verwachten.

SO-IL en West 8 geselecteerd voor vernieuwing Artpark bij Niagara Falls

15 mei, 3:57

Tegen de grens met Canada aan, vlakbij de beroemde Niagara Falls, ligt Artpark: een park met ruimte voor festivals, maar ook een eigen theatergebouw. SO-IL en West 8 zijn geselecteerd om een plan te maken voor de vernieuwing van het gebied.