Odette Ex over Eosta: “We zeiden steeds: kan het nog duurzamer?”

22 oktober 2018, 14:12

Eosta, distributeur van biologische groente en fruit, heeft in september zijn intrek genomen in een nieuw gebouw te Waddinxveen. Het pand, naar ontwerp van RAU, is in hoge mate circulair gerealiseerd. Voor het interieur stelde Volkert Engelsman, directeur van Eosta, alle vertrouwen in Ex Interiors en Logge Circulair. Alles is demontabel, herbruikbaar en kan terug naar de leverancier. “Je kunt met recht zeggen dat het interieur circulair is”, zegt Odette Ex.

Een jaar na de eerste steenlegging is het nieuwe, duurzame bedrijfspand van Eosta in Waddinxveen geopend. Het gebouw bestaat uit het hoofdkantoor en een distributiecentrum, samen goed voor een oppervlakte van 19.000 m².

Het gebouwontwerp van architectenbureau RAU geeft een fysieke uitdrukking aan de focus van Eosta op transparantie en op sociale en ecologische duurzaamheid. Het pand is benaderd als een grondstoffendepot. De gebruikte grondstoffen voor casco en afbouw zijn vastgelegd in een materialenpaspoort.

Indeling
Met een ruime en transparante opzet moet de architectuur ontmoeting en co-creatie stimuleren . Kantoor en loods zijn daarbij geïntegreerd. Centraal in het kantoor bevindt zich een ruim en licht atrium, waar op de begane grond de kernactiviteit van het bedrijf zich afspeelt: de trading floor, waar de afdeling inkoop en verkoop haar internationale contacten onderhoudt.

Rondom de handelsvloer zijn op de begane grond diverse overleg-, ontmoetings- en huiskamerplekken met openhaarden gesitueerd. Vanaf de trading floor draait een tribunetrap naar de eerste verdieping, waar de iepenhouten trap overgaat in een organisch gevormde balustrade uit iepenhouten latten en glas.

Op de eerste verdieping liggen de kantoren, uitgevoerd met glazen wanden voor de visuele verbindingen. Op de tweede verdieping ligt het restaurant, waar alle medewerkers – uit het kantoor en het distributiecentrum – gezamenlijk lunchen. Aan het restaurant grenst een groot dakterras met tuin, waar deels ook kleine groenten worden verbouwd.

Volle vertrouwen
“Toen ik voor het eerst bij Eosta kwam, zag ik een heel bevlogen bedrijf met een duidelijke visie over hoe je moet omgaan met groente, fruit en de aarde”, zegt Odette Ex. Ze herkende in directeur Engelsman een man die oprecht heeft besloten ‘zo kunnen we niet verder met de wereld’, legt Ex uit. “Ik werk ook veel met Thomas Rau en mensen van de Triodos Bank en ook dat zijn allemaal mensen die een maatschappelijke verantwoordelijkheid voelen en de behoefte om daar handen en voeten aan te geven. Ook bij Volkert voelde ik dat hij die verplichting al lang geleden met zichzelf is aangegaan.”

“Interessant en heel aangenaam was dat Eosta een heldere knip in het project maakte”, zegt Ex. “Volker Wessels en RAU deden het gebouw; het complete interieur en de hele aankleding wilde het bedrijf van ons. Ex Interiors kreeg daarbij het volledige vertrouwen.”

Iepenhout
Engelsman had, zo merkte Ex, wel al heel duidelijke ideeën over het interieur. “Hij wilde een keuken, want ze werken natuurlijk met voedsel; hij wilde een grote vide zodat hij zijn medewerkers op de trading floor kon zien, met een brede trap waarop toespraken en lezingen zouden kunnen plaatsvinden. Openhaarden als ontmoetingsplek voor de medewerkers, en ruimtes voor powernaps en meditatie.” De duurzaamheidsvisie strekt zich bij Eosta namelijk ook uit naar het welbevinden van de werknemers.

De Eosta-directeur had ook een bepaalde stijl in gedachten, die Ex omschrijft als “een beetje die koloniale chic” die hij kende van zijn reizen naar de herkomst van mango’s en avocado’s. Dat heeft Ex enigszins moeten bijsturen. “Het past niet op een Nederlands bedrijventerrein en het is ook niet mijn handschrift. Ik moest dus zoeken naar een alternatief voor bijvoorbeeld het mahonie dat Volkert in zijn hoofd had.”

Voor het gewenste hout wilde Ex evenmin eiken gebruiken, al was dat misschien een eenvoudiger keuze geweest; “het is te obligaat, dat hoort niet bij Engelsman.” De keuze voor bekleding van de trap en de vloeren viel op iepenhout, een mooi Nederlands product van bomen die toch al gekapt moesten worden wegens iepenziekte.

Recyclebaar en demontabel
“Hoewel we het er aanvankelijk niet expliciet over hebben gehad, was het wel duidelijk dat we het interieur zo circulair mogelijk zouden realiseren”, zegt Ex. “Daarom is Jaap Logge erbij gekomen.” Logge Circulair realiseert turn-key circulaire kantoorinrichtingen. Volgens Ex heeft Logge een bijzonder grote bijdrage aan de circulariteit geleverd. “Hij is waarschijnlijk nog wat strenger in de leer en tikte ons van tijd tot tijd op de vingers.”

“Af en toe ben ik wel met mijn hakken in het zand gegaan, want als architect wil ik ook de beeldkwaliteit bewaken. Maar op zich hebben we steeds twee keer naar iets gekeken: kan het nog duurzamer”, vertelt ze.

Alles in het interieur is demontabel is, met oog op recycling of hergebruik aan het einde van de gebruiksperiode, zegt Ex. Dat geldt voor de kantoorstoelen en –tafels, maar bijvoorbeeld ook voor de stenen wandbekleding rond de openhaarden. Die stenen, gemaakt van vergruisd oud porselein en keramiek, zijn niet gevoegd zodat ze later makkelijk van de wand zijn af te halen zijn en weer gerecycled kunnen worden.

Ook zijn er oude vergaderstoelen en –tafels ‘refurbished’; ze zijn voorzien van een nieuwe stoffering die aansluit bij de stijl van het nieuwe pand. Oude roldeurkasten van Eosta zijn hergebruikt door ze te voorzien van een nieuwe ombouw; die bestaat bovendien uit plaatmateriaal dat bio-based en recyclebaar is. Het binnenwerk van de pantry’s is vervaardigd uit Ecor, een gerecycled en lichtgewicht product.

Product als dienstverlening
Een belangrijk aspect aan het toegepaste circulaire model is ook het concept ‘product as a service’. De betrokken partijen hebben gezamenlijk gekeken in hoeverre het mogelijk was om geen producten aan te schaffen, of ‘in bezit te nemen’, maar te betalen voor het gebruik.

De intentie is dat Logge Circulair de producten en grondstoffen aan het einde van hun gebruiksduur terugneemt. Dat waarborgt de prestaties van de geleverde producten, want de leverancier ziet de waarde van de grondstoffen in het product, leggen Logge en Ex uit. Om dit te faciliteren is, net als van het gebouw, een materialenpaspoort opgesteld, zodat duidelijk is welke grondstoffen in de producten en materialen zitten.

Dat betekent dat Logge Circulair niet de traditionele rol van interieurinrichter en leverancier vervult, maar een dienstverlener wordt. Het vergt, ook financieel en juridisch, uitzoekwerk en het is spannend, maar dat hoort bij het pionieren dat nog steeds bij circulair bouwen hoort. “Maar in principe kan alles terug naar de leverancier: het hout, de stenen, de meubels, et cetera”, zegt Ex. “Je kunt met recht zeggen dat het interieur circulair is.”

Trefwoorden

product as a service pay per use interieur ex interiors circulariteit rau logge circulair circulair bouwen demontabel bouwen circulair recycling waddinxveen hergebruik eosta

1	Voorbereidingen The Capital in Waarderpolder Haarlem gestart vrijdag, 03 april
2	UNStudio voorziet C&A-pand Eindhoven van opvallende glazen erkers vrijdag, 03 april
3	Kleine openbaringen dinsdag, 07 april
4	Bouw woontoren Bolero naast OCC gestart donderdag, 02 april
5	Schmidt Hammer Lassen wint prijsvraag Huis van Stad en Regio woensdag, 08 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Heembouw en New Horizon zoeken procesmatige samenwerking voor circulaire bouw

DGBC publiceert meetmethodiek voor losmaakbaarheid in gebouwen

Interieur als versterking van de architectuur Burgerweeshuis

Odette Ex over Circl: “Je moet het experiment aan”

Gecoördineerde collectie van Ex Interiors

Circulair paviljoen voor eten in de toekomst

Stadhuistoren Eindhoven ‘circulair gerenoveerd’

Plan voor circulair restaurant en fietshotel in Beverwijk

Circulaire inrichting met 'foody' uitstraling voor Voedingscentrum

Nieuw kantoor van Triodos Bank bereikt het hoogste punt

Flessenrek als blikvanger en verbinding in hoofdkantoor Bols

Nieuwe kantoor Triodos Bank is ook een materialenbank

Open en tevens geborgen werkomgeving voor Triodos Bank

Teams Challenge Circulaire Werklocaties 2050 bekend

Andere nieuwsberichten

Almere kijkt naar uitstel, afstel of kleinere Floriade

Vandaag, 13:56

Een door de gemeente ingehuurde adviseur moet begin mei laten weten wat de beste optie is, aldus het Almeerse college van B en W woensdag.

Architectuurcentra opereren in coronatijd: GRAS

Vandaag, 11:12

In een korte serie peilt Architectenweb deze week de gevolgen van de coronamaatregelen voor vijf architectuurcentra. In het derde deel een gesprek met GRAS uit Groningen.

Schmidt Hammer Lassen wint prijsvraag Huis van Stad en Regio

Vandaag, 09:51

Dat heeft het Dordtse stadsbestuur woendag bekendgemaakt. Het Deense bureau werd geselecteerd uit vier kandidaten.

MLA+ maakt winnend plan Banshan Park Belt in Shenzhen

Gisteren, 17:35

Het plan van MLA+ met bureau HOPE betreft een bijna 50 kilometer lang natuurpark voor de Banshan-berg in het Yantian District.

Abe Bonnema Prijs voor Jonge Architecten 2020 van start

Vandaag, 09:23

De inschrijving voor de Abe Bonnema Prijs voor Jonge Architecten 2020 is van start gegaan.

Het is zo'n drie decibel stiller in Nederland

Gisteren, 13:50

Dat er in Nederland wegens de coronacrisis minder auto's en treinen rijden en er nauwelijks nog vliegverkeer is, zorgt ervoor dat het stiller is.

ABN AMRO voorziet daling huizenprijzen door coronacrisis

Gisteren, 11:13

De huizenmarkt krijgt door de coronacrisis zo'n knauw dat de huizenprijzen volgend jaar zullen dalen. Dat voorspellen economen van ABN AMRO.

Eerste bomen op dak Depot Boijmans van Beuningen geplaatst

6 april, 3:34

De bomen worden onderdeel van een groene daktuin met een restaurant en uitzicht over Rotterdam.

'Bouwproductie staat voor krimp van 15 procent'

3 april, 9:58

Volgens een berekening van het Economisch Instituut voor de Bouw zal de bouwproductie mede als gevolg van de coronacrisis met 15 procent dalen, waarbij 40.000 banen verloren gaan.