Verbouwing van Arnhemse kerk uit wederopbouwtijd van start

19 februari 2020, 13:11

De kerkelijke gemeente ziet een veranderend gebruik van haar Opstandingskerk in Arnhem, wat bovendien een in de loop der decennia verrommeld en deels versleten gebouw is geworden. Deze maand start een verbouwing naar een ontwerp van architectenbureau opZoom.

De Arnhemse Opstandingskerk is gerealiseerd in 1960 naar een ontwerp van Jan Rotshuizen. Opvallend is dat de architect in zijn ontwerp ruimte gaf aan een breder gemeenschappelijk gebruik van de nevenzalen en symboliek en mystiek in de kerkzaal introduceerde.

Dat was een breuk met de lange traditie van kale protestantse gebedshuizen, legt opZoom uit, en daarmee is het ontwerp een mooi voorbeeld van maatschappelijke veranderingen in de wederopbouwperiode. Dit is mede reden geweest om deze verdiepingskerk als rijksmonument aan te wijzen.

Veranderend gebruik
Echter, in de afgelopen decennia heeft het kerkgebouw diverse kleine verbouwingen ondergaan en is het enigszins sleets geworden. Daarnaast is de gebruikersgroep verbreed en werd het gebouw naast kerk meer en meer een multifunctioneel centrum. De bestaande ontsluiting en structuur van het gebouw waren daarvoor niet geschikt.

Voorts bezit de Opstandingskerk een zeer specifieke en grote kerkzaal, die ooit is ontworpen voor 750 personen. De kerkelijke gemeente gaat momenteel uit van circa 175 mensen die een dienst bijwonen, vertelt architect-eigenaar Johan Blokland van opZoom; de kerkzaal voelt dan te groot en te kil, terwijl de kerkgangers juist betrokkenheid en vertrouwdheid zoeken.

Nieuwe entree en nieuwe functies
Het recent samengaan van drie kerkelijke gemeenten is de aanleiding om de Opstandingskerk aan te pakken. Het ontwerp van opZoom richt zich om te beginnen op een verbeterde toegankelijkheid en een nieuwe intimiteit. Ook de groeiende belangstelling voor ontmoeten en herdenken krijgt een plek in het ontwerp van opZoom.

Het architectenbureau voegt een hoofdentree toe op het niveau van de Rosendaalseweg. Het bureau introduceert daarbij een grote, transparante pui en meerdere vides, een lift en een goed beloopbare trap.

Indeling kerkzaal
De grote kerkzaal deelt het bureau op in specifieke plekken. Een gordijn creëert een compactere plek voor vieringen, zodat de diensten ook bij kleinere groepen hun intimiteit behouden. De vrijgekomen ruimte zet opZoom in voor het ontmoeten en herdenken.

Zo komen er twee vloerkleden met meubels als ontmoetingsplek en komen er onder het balkon twee functies bij – de pantry met uitgiftebalie en de herdenkingsruimte. Een deels open wand van houten lamellen schermt deze twee nieuwe functies af. In de herdenkingsruimte kan iemand zich terugtrekken om een overledene te herdenken of tot rust te komen.

Materialisatie
Interessant is dat de lamellen worden gemaakt met de voetensteunen van de oorspronkelijke kerkbanken. Ook de begeleidende wand langs een nieuwe trap en het garderobemeubel worden vervaardigd uit het hout van de banken.

De ingrepen zijn zo ontworpen en gematerialiseerd, legt Blokland uit, dat de oorspronkelijke kerkzaal ook na de verbouwing goed te ervaren is. “Dit is een kwaliteit van het ontwerp dat de Rijksdienst van het Cultureel Erfgoed ook erg waardeert”, aldus Blokland.

Trefwoorden

kerkgebouw opzoom architecten arnhem opstandingskerk opzoom rijksmonument wederopbouw

1	Het Binnenhof – Gebouw C krijgt onder houten dakspanten extra werkplekken woensdag, 18 juni
2	Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel woensdag, 18 juni
3	Het Binnenhof – voormalig Ministerie van Koloniën krijgt extra werkplekken op zolder maandag, 16 juni
4	Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen dinsdag, 17 juni
5	Arons en Gelauff en Civic Architects presenteren ontwerp The Emerald in Bajeskwartier dinsdag, 17 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Een modern kerkgebouw dat openheid en eenvoud biedt

5 december 2019

Kerkgebouw voor twee genootschappen in Leidsche Rijn

16 oktober 2019

BAM Wonen bouwt Gashouderskwartier fase 2 in Arnhem

12 oktober 2020

Gevarieerde en betaalbare woningen door opZoom in Doetinchem

29 augustus 2019

Kerkgebouw met podium voor muziek

15 januari 2019

Naoorlogse kerk in Rotterdam transformeert tot woongebouw

10 juni 2020

Een op vijf kerken is geen kerk meer

25 juni 2019

Nationale aanpak voor toekomst kerkgebouwen

9 november 2018

Bibliotheek en 'ontmoetingscentrum' in voormalige kerk Vught

13 april 2018

Nieuwe functie voor enige kerk Gerrit Rietveld

6 maart 2018

opZoom architecten: Arnhem moet nog meer inbreiden

4 maart 2020

Kerk Gronings dorp verbouwd tot 'schoolkerk'

22 april 2020

Rijk gedecoreerde Sint-Franciscuskerk in oude luister hersteld

3 juni 2020

CPO-collectief realiseert woon-werkgebouw bij Coehoornpark Arnhem

30 juni 2020

Sporten in een kerkgebouw

29 oktober 2020

Minimalistische ingreep met symbolische lading

16 maart 2021

Oud tijdelijk stadskantoor Arnhem is nu woongebouw

20 april 2021

Aanmelding voor Heuvelinkprijs 2022 geopend

2 februari 2022

Bastiaan Buurman benoemd tot partner bij opZoom architecten

7 maart 2022

Woningen in getransformeerde Baumannkerk in gebruik genomen

31 augustus 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Team aan de Schie geselecteerd voor volgende fase binnenstadscampus Erasmus MC

20 juni, 9:34

De aanbesteding voor de volgende fase van de binnenstadscampus van Erasmus MC in Rotterdam is gewonnen door Team aan de Schie, een combinatie van Vakwerk Architecten en Cepezed.

Transformatie kantoor naar woongebouw Het Veem in Hengelo voltooid

19 juni, 3:54

Het voormalige UWV-kantoor, gelegen in de spoorzone van Hengelo, onderging een transformatie naar ontwerp van Bloot Architecture. Het nieuwe woongebouw Het Veem biedt plaats aan 93 appartementen en commerciële ruimte op de begane grond.

Definitief ontwerp voor raadzaal gemeente Amsterdam door De Twee Snoeken

19 juni, 10:45

De Twee Snoeken heeft vorige week zijn definitief ontwerp voor de raadzaal in het stadhuis van de gemeente Amsterdam gepresenteerd. Toegankelijkheid, het duale stelsel, duurzaamheid en de Amsterdamse identiteit staan centraal in het ontwerp.

Voormalige telefooncentrale herbestemd tot woon-werkgebouw met optopping

18 juni, 4:15

Een oude telefooncentrale aan de Kamerlingh Onneslaan in Amsterdam is naar ontwerp van Ronald Janssen Architecten herbestemd tot woon-werkcomplex. Het project betreft transformatie, optopping en functiemenging, met behoud van het bestaande casco.

Prominente ontwikkelaars committeren zich aan bouw biobased woningen

19 juni, 9:42

Acht ontwikkelaars hebben afgesproken dat in 2028 minstens dertig procent van hun nieuwbouwwoningen tot vijf bouwlagen biobased zal zijn.

BoogieWood winnaar van de eerste Gouden Hijskraan

18 juni, 5:31

Op de vastgoedbeurs Provada heeft de gemeente Den Haag de Gouden Hijskraan 2025 uitgereikt aan het woningbouwproject BoogieWood.

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

18 juni, 10:09

Het warmtebedrijf moet inwoners van de Hofstad helpen om te stoppen met het gebruik van aardgas.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

17 juni, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

17 juni, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.