Kerk Gronings dorp verbouwd tot 'schoolkerk'

22 april 2020, 16:17

De dertiende-eeuwse kerk van het Groningse dorp Garmerwolde is verbouwd tot een ‘schoolkerk’. Scholieren en andere bezoekers kunnen in het kerkgebouw en de vrijstaande klokkentoren ernaast kennisnemen van religieuze tradities. MX13 is verantwoordelijk voor het architectonisch ontwerp van het ontvangstgebouw, een nieuwe kerkentree en de verbouwing van de toren.

De verbouwde toren maakt deel uit van een educatief project van Museum Catharijneconvent onder de titel Feest! Weet wat je viert. Met dit project wil het museum kinderen en jongeren kennis laten maken met de achtergronden van religieuze tradities, door op verschillende plekken In Nederland samen met lokale partijen exposities te organiseren. Zo willen de initiatiefnemers de interculturele dialoog in Nederland een positieve impuls geven, laat MX13 weten.

Op tien locaties in Nederland kunnen leerlingen van de basisschool iets ontdekken en leren begrijpen van religieuze feesten. In Noord-Nederland wordt samengewerkt met de Stichting Oude Groninger Kerken. Die beheert in provincie en stad talloze architectonische monumenten en zag potentie in de kerk van Garmerwolde met zijn plafondschilderingen en de ongebruikte ruimte van de toren.

Het hoogtepunt van de tentoonstelling in de Garmerwolder kerk vormt een bezoek aan de toren, laat MX13 weten. Het bureau heeft daar een dubbele trap geplaatst, die een hoogte van ongeveer vijftien meter overspant en is voorzien van een spiraalachtige vorm. Door het beklimmen van de ene trap en later weer af te dalen langs de andere maken de bezoekers een ‘ontdekkingsreis’ langs acht godsdienstige feesten, waarvan vier christelijk en nog eens vier islamitisch.

Hemelvaart
De opgaande trap leidt langs Kerstmis, Pasen, Laylat al-Qadr (Nacht van de beslissing) en Hemelvaart. Bij het afdalen passeren bezoekers de Ramadan, Eid al-Fitr (Suikerfeest), Eid al-Adha (Offerfeest) en Pinksteren. Studio 212 Fahrenheit verbeeldde deze religieuze feestdagen door nieuwe symbolen te zoeken in plaats van beschrijvingen, of bestaande afbeeldingen te gebruiken. Er is gestreefd naar een beeldtaal die zowel leerzaam als visueel prikkelend is, aldus MX13.

Doordat ook de onderkant van de trappen getrapt is uitgevoerd, ontstaat een vervreemdende ruimtelijke beleving, als in een prent van Escher. De routes naar boven en beneden zijn gescheiden en draaien om elkaar heen waardoor ze een cirkelgang vormen, die halverwege de kerkklok passeert. Onderweg wisselen aandacht voor de expositie en voor de monumentale context elkaar af.

Nabij het hoogste punt in de toren wordt de hemelvaart van zowel Jezus Christus als die van Mohammed verbeeld. Op het hoogtepunt zelf bevindt zich een groot raam dat uitzicht biedt op het Groningse landschap met zijn telkens wisselende luchten. Wie over de balustrade naar beneden kijkt, alvorens langs de andere trap af te dalen, krijgt een caleidoscopische mix van oud en nieuw te zien, aldus het architectenbureau.

Getik
De volgorde van de religieuze feesten in de expositie komt overeen met de jaarkalender en past zo bij het cyclische karakter van de trappenconstructie. Wie onderweg even stilstaat hoort het getik van het uurwerk goed. Het verleden klinkt nog steeds door, ondanks de cleane vormgeving en de eigentijdse effecten van de installaties.

Alles is zo ontworpen dat de monumentale waarde van de toren niet wordt aangetast. Zo zijn de trap en alle andere voorzieningen van de tentoonstelling geheel autonoom in de ruimte geplaatst. Ze kunnen zonder een spoor na te laten weer worden verwijderd, meldt MX13.

Het geheel is uitgevoerd in staal- en houtskeletbouw en is omkleed met een watervaste beplating. Onder deze ‘huid’ zitten alle benodigde technische voorzieningen verstopt.

Trefwoorden

kerk groningen mx13 garmerwolde verbouwing

1	Vernieuwde entree westelijke reizigerstunnel Amsterdam Centraal geopend maandag, 30 juni
2	Bij Tripolis heeft Hollandse Nieuwe van binnen ‘Van Eyck’ met meanderende trap verbonden met ‘MVRDV’ woensdag, 25 juni
3	KAAN Architecten transformeert historische fabriek in Brazilië tot cultureel centrum vrijdag, 27 juni
4	Belgisch-Nederlands team geselecteerd voor ambitieus infrastructuurproject Brussels Airport donderdag, 26 juni
5	Eindhoven presenteert masterplan voor Stadhuisplein en omgeving maandag, 30 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Getransformeerde boerderij Maarhuizen grote winnaar eerste Bronzen Havik

11 december 2024

Naoorlogse kerk in Rotterdam transformeert tot woongebouw

10 juni 2020

Acht genomineerden voor Dutch Daylight Award 2020

19 oktober 2020

Een particuliere villa en metrostations winnen Dutch Daylight Award

22 juni 2021

Powerhouse Company transformeert wederopbouwkerk naar Muziekwerf

19 juli 2023

Archipelontwerpers plaatst woonblok in een witte aureool

31 augustus 2023

BUNK Hotel in Amsterdamse kerk opent deuren

28 februari 2020

Verbouwing van Arnhemse kerk uit wederopbouwtijd van start

19 februari 2020

Een modern kerkgebouw dat openheid en eenvoud biedt

5 december 2019

Kerkgebouw voor twee genootschappen in Leidsche Rijn

16 oktober 2019

Een op vijf kerken is geen kerk meer

25 juni 2019

Kerkgebouw met podium voor muziek

15 januari 2019

Het Speelhuis heropent als volwaardig theater in kerk

10 september 2018

Bibliotheek en 'ontmoetingscentrum' in voormalige kerk Vught

13 april 2018

Nieuwe functie voor enige kerk Gerrit Rietveld

6 maart 2018

Christus Koning Kerk Heerlen wordt regionaal archief

1 maart 2018

Gezondheidscentrum in oude kerk Borne in gebruik genomen

18 januari 2018

Restauratie Nieuwe Kerk in Delft door Van Hoogevest na vijf jaar voltooid

10 november 2017

Autonome woonkubussen in voormalige kerk

23 mei 2017

Rijk gedecoreerde Sint-Franciscuskerk in oude luister hersteld

3 juni 2020

Sporten in een kerkgebouw

29 oktober 2020

Minimalistische ingreep met symbolische lading

16 maart 2021

Uitreiking Dutch Daylight Award 2020/21 op de langste dag

7 juni 2021

Woningen in getransformeerde Baumannkerk in gebruik genomen

31 augustus 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

BNA wordt Koninklijke Bond van Nederlandse Architectenbureaus en heeft nieuwe huisstijl

Gisteren, 15:29

De BNA gaat vanaf vandaag officieel verder onder de naam Koninklijke Bond Nederlandse Architectenbureaus. Tegelijk met deze aanpassing introduceert de vereniging een nieuwe huisstijl en website.

Diederik Dam nieuw bestuurslid Carnegie Stichting van Vredespaleis

Gisteren, 13:15

Architect Diederik Dam treedt per 1 juli toe tot het bestuur van de Carnegie Stichting, de eigenaar en beheerder van het Vredespaleis. Zijn expertise sluit goed aan “bij de bouwkundige uitdagingen waarvoor het historische Vredespaleis staat.”

Onderzoek naar scholenbouw in gemeente Groningen resulteert in 35 aanbevelingen

30 juni, 5:42

Geen grote verzamelgebouwen, maar juist kleinere gebouwen bij elkaar in de buurt. Dat is één van de adviezen van de manifestatie Schoolvoorbeeld, een initiatief van de gemeente in samenwerking met KAW en De Zwarte Hond.

Eindhoven presenteert masterplan voor Stadhuisplein en omgeving

30 juni, 4:17

Het ‘Masterplan openbare ruimte Stadhuisplein en omgeving’ is een uitwerking van de visie die Bygg Architecture & Design eind 2023 presenteerde en stelt het plein voor als een groene en levendige plek.

Zuid-Holland kijkt langs A4 en N11 naar ruimte voor zonnepanelen

Gisteren, 16:31

De provincie, Rijkswaterstaat, ProRail, het Hoogheemraadschap van Rijnland en betrokken gemeenten hebben afgesproken de mogelijkheden te onderzoeken.

MVRDV benoemt Floris Overheul tot nieuwe algemeen directeur

Gisteren, 14:17

Met ingang van 1 juli 2025 volgt hij Sigrid Baas op; zij bekleedde de functie sinds november 2023 op interim-basis. Overheul werkte hiervoor bij Mecanoo.

Meer hypotheekaanvragen voor verbouwing en verduurzaming huis

Gisteren, 12:09

De Hypotheker wijt de stijging aan een tekort aan geschikte seniorenwoningen, waardoor 55-plussers vaker kiezen voor het levensloopbestendig maken van de huidige woning in plaats van verhuizen.