Impressie

De voormalige Pastoor van Arskerk, 2012

Archipelontwerpers plaatst woonblok in een witte aureool

31 augustus 2023, 11:29

Binnen de cirkelvormige constructie van de voormalige Pastoor van Arskerk in Delft zijn naar ontwerp van Archipelontwerpers tien woningen gebouwd. Ernaast zijn nog eens zes woningen gerealiseerd. Het open, groene karakter van de locatie, met een singel als beëindiging, geeft het project een ‘pastorale’ uitstraling.

De Pastoor van Arskerk, gesitueerd in de wijk Hof van Delft, werd in de periode 1958-1959 gebouwd naar een ontwerp van Jules Henri Froger. Het kerkgebouw kenmerkte zich door een zuiver cirkelvormige volume met muren van metselwerk en een betonnen overkoepeling. De dragende constructie bestond uit een rondlopende betonnen colonnade.

Nadat de kerk in 2008 aan de eredienst werd onttrokken, zochten de gemeente Delft en het kerkbestuur naar een goed herbestemming van het kerkgebouw en het naastgelegen parochiehuis. De ronde hoofdvorm maakte het kerkgebouw bijzonder, maar ook lastig te hergebruiken. Jarenlang leidden pogingen tot een nieuwe bestemming niet tot resultaat.

Cirkelvormige colonnade
Toen Archipelontwerpers in 2015 bij het project betrokken werd, was inmiddels de vraag teruggebracht tot het realiseren van woningen, waarbij volledige sloop van de bestaande gebouwen tot de mogelijkheden behoorde. Archipelontwerpers wilde echter de geschiedenis van de plek niet volledig uitwissen.

Tegelijkertijd zag het bureau dat het invullen van de kerkzaal met schegvormige woningen de beleving van de ruimte en de dubbele cirkel van betonnen kolommen teniet zou doen. Archipelontwerpers besloot de bijzonderheid van de cirkelvormige constructie te benadrukken door de bakstenen gevel en het koepelvormige dak te verwijderen, zodat de colonnade zich transparant en autonoom presenteerde.

Pastorale setting
Binnen de cirkelvormige colonnade zijn tien woningen gerealiseerd. Er is een constructie met lichtgewicht staalframes toegepast, zodat de bestaande fundering kon worden gebruikt. De bebouwing heeft een aardse plint van metselwerk en witte puntige dakvlakken steken door de cirkelvormige constructie. Op de plek van het gesloopte parochiehuis zijn vijf woningen en achterin de diepe tuin is een vrijstaande villa gebouwd.

De colonnade, als een coulisse-constrictie, en de losse plaatsing van de bouwvolumes tussen de bomen benadrukken het open en groene karakter van de plek. De vele bomen en de singel langs de rand van de locatie geven het project een ‘pastorale’, een gemoedelijk landelijke sfeer, zegt Archipelontwerpers.

Ook is het een ‘pastorale’ in de betekenis van een lied, verklaart het architectenbureau; “De functie van de kerk is verdwenen, maar het lied en daarmee het geheugen van de plek blijft hangen.”

Energieneutraal en aanpasbaar
Het project is praktisch energieneutraal, aldus Archipelontwerpers. De woningen hebben, bijvoorbeeld door de toepassing van drievoudig glas, een hoge isolatiewaarde. Energie wordt geleverd door zonnepanelen op de colonnade, en een warmtepompsysteem in combinatie met bodemwisselaars.

De woningen zijn aanpasbaar aan toekomstige wensen en behoeften door het gebruik van een autonoom casco, vertellen de architecten. De elektrische installatie is stekkerklaar in een leidingplint aangebracht, waardoor flexibiliteit en makkelijk onderhoud zijn gewaarborgd.

Hindernissen
De realisatie van het project ‘Pastorale’ is niet zonder slag of stoot gegaan. Zo waren bouwers en ontwikkelaars aanvankelijk huiverig voor het behouden van de dubbele kolommenkring, aldus Archipelontwerpers, en was de door de initiatiefnemers voorgestelde bouwmethodiek bij veel aannemers onbekend.

Daarnaast kwam er verzet tegen de plannen vanuit onder andere de Stichting Cuypersgenootschap. In 2017 werd het bezwaar van de monumentenorganisatie door de adviescommissie voor bezwaarschriften van de gemeente Delft ongegrond verklaard. Ingediende zienswijzen nadat het bestemmingsplan (in meerdere rondes) ter inzage was gelegd, werden niet gehonoreerd.

In het voorjaar van 2019 is gestart met de sloop van de gevel en het dak van het kerkgebouw. Vanaf februari 2023 is het project Pastorale gefaseerd opgeleverd. “Dat dit project na acht jaar toch is gerealiseerd, komt door de inzet en samenwerking van een eensgezind team van opdrachtgever Stichting Heelweg, architect en de kerk als eigenaar”, stelt Archipelontwerpers.

Trefwoorden

herontwikkeling woningbouw archipelontwerpers kerkgebouw delft religieus erfgoed pastoor van arskerk

1	Nominaties Woongebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 3 september
2	VORM koopt voormalige boekweitfabriek in Rotterdamse Piekstraat vrijdag, 5 september
3	Glasgebouw op Strijp-S in Eindhoven krijgt nieuw leven als woongebouw vrijdag, 5 september
4	D66 wil stad bouwen in nieuwe polder tussen Amsterdam en Almere woensdag, 3 september
5	's-Hertogenbosch selecteert acht ontwerpteams voor volgende ronde Citadelpoort woensdag, 3 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Archipelontwerpers realiseert energie-genererend Kulturhus

29 november 2019

Archipelontwerpers introduceert van buiten onzichtbare patio in zolder van rijksmonument

26 juni 2019

Woonruimte in een voormalig kerkgebouw met optopping

20 maart 2024

Woningen in getransformeerde Baumannkerk in gebruik genomen

31 augustus 2022

Co-living in een voormalige kerk

31 mei 2022

Autonome woonkubussen in voormalige kerk

23 mei 2017

Plannen voor woningen in Thomaskerk van Duintjer

4 februari 2021

'Onzichtbare' transformatie voor Toren van Oud

10 juli 2017

Pilot-zorgwoning Het Dorp geopend

4 december 2012

Powerhouse Company transformeert wederopbouwkerk naar Muziekwerf

19 juli 2023

SO-IL transformeert voormalige kerk tot Harlem Artist Studio

13 april 2021

Kunstcentrum ondergebracht in pomphuis en bassin bij Delftse watertoren

7 maart 2024

Nieuw dorpshuis Son en Breugel ondergebracht in voormalige kerk

17 januari 2023

Sculptuur van Studio Job vormt gevel voor Kunstkerk

4 oktober 2022

Tijdelijk onderkomen Museum Arnhem in De Kerk heropent

26 mei 2020

Kerk Gronings dorp verbouwd tot 'schoolkerk'

22 april 2020

Woonbuurt van Steenhuis Bukman vormt zuidwestelijke sluitstuk van Delftzicht

17 december 2024

Nominaties Slimbouwen 2013 bekend

9 september 2013

Drie Chinese prijzen voor Holland Garden

2 november 2011

Flower-paviljoen in Xi’an geopend

11 mei 2011

Grote Nederlandse inzending Expo Xi'an 2011

6 december 2010

Nederlandse architecten naar Shanghai

22 september 2009

Nederlandse bureaus aan de slag in Koeweit

19 maart 2008

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Negen nominaties voor Rijnlandse Architectuur Prijs 2025

Gisteren, 14:41

De shortlist voor de Rijnlandse Architectuur Prijs 2025 is bekend. Negen projecten uit de regio Leiden komen in aanmerking voor de tweejaarlijkse prijs, laat het Rijnlands Architectuur Platform weten.

Ontwerpteam van CRKL architecten, HilberinkBosch architecten en LAP Landscape & Urban Design wint tender Snellerpoort

Gisteren, 13:00

Samen met BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling werd met de inzending voor het woonensemble Vivo de tender voor een kavel in de nieuwe stadswijk Snellerpoort in Woerden gewonnen.

René van Zuuk ontwerpt gebogen woongebouw voor Hilversumse binnenstad

Gisteren, 10:00

Aan de Prins Bernhardstraat, een verbinding tussen de oude binnenstad en het stationsgebied van Hilversum, is naar ontwerp van René van Zuuk Architects een appartementengebouw gerealiseerd dat de bocht in de straat begeleidt.

Joost Ector – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2025

Gisteren, 09:30

Een ontzettend goede columnist, vindt de jury; misschien wel de beste schrijver in het veld, die nu al voor het tiende jaar via zijn maandelijkse column het vakgebied kritisch beschouwt.