Verbouwing van Arnhemse kerk uit wederopbouwtijd van start

19 februari 2020, 13:11

De kerkelijke gemeente ziet een veranderend gebruik van haar Opstandingskerk in Arnhem, wat bovendien een in de loop der decennia verrommeld en deels versleten gebouw is geworden. Deze maand start een verbouwing naar een ontwerp van architectenbureau opZoom.

De Arnhemse Opstandingskerk is gerealiseerd in 1960 naar een ontwerp van Jan Rotshuizen. Opvallend is dat de architect in zijn ontwerp ruimte gaf aan een breder gemeenschappelijk gebruik van de nevenzalen en symboliek en mystiek in de kerkzaal introduceerde.

Dat was een breuk met de lange traditie van kale protestantse gebedshuizen, legt opZoom uit, en daarmee is het ontwerp een mooi voorbeeld van maatschappelijke veranderingen in de wederopbouwperiode. Dit is mede reden geweest om deze verdiepingskerk als rijksmonument aan te wijzen.

Veranderend gebruik
Echter, in de afgelopen decennia heeft het kerkgebouw diverse kleine verbouwingen ondergaan en is het enigszins sleets geworden. Daarnaast is de gebruikersgroep verbreed en werd het gebouw naast kerk meer en meer een multifunctioneel centrum. De bestaande ontsluiting en structuur van het gebouw waren daarvoor niet geschikt.

Voorts bezit de Opstandingskerk een zeer specifieke en grote kerkzaal, die ooit is ontworpen voor 750 personen. De kerkelijke gemeente gaat momenteel uit van circa 175 mensen die een dienst bijwonen, vertelt architect-eigenaar Johan Blokland van opZoom; de kerkzaal voelt dan te groot en te kil, terwijl de kerkgangers juist betrokkenheid en vertrouwdheid zoeken.

Nieuwe entree en nieuwe functies
Het recent samengaan van drie kerkelijke gemeenten is de aanleiding om de Opstandingskerk aan te pakken. Het ontwerp van opZoom richt zich om te beginnen op een verbeterde toegankelijkheid en een nieuwe intimiteit. Ook de groeiende belangstelling voor ontmoeten en herdenken krijgt een plek in het ontwerp van opZoom.

Het architectenbureau voegt een hoofdentree toe op het niveau van de Rosendaalseweg. Het bureau introduceert daarbij een grote, transparante pui en meerdere vides, een lift en een goed beloopbare trap.

Indeling kerkzaal
De grote kerkzaal deelt het bureau op in specifieke plekken. Een gordijn creëert een compactere plek voor vieringen, zodat de diensten ook bij kleinere groepen hun intimiteit behouden. De vrijgekomen ruimte zet opZoom in voor het ontmoeten en herdenken.

Zo komen er twee vloerkleden met meubels als ontmoetingsplek en komen er onder het balkon twee functies bij – de pantry met uitgiftebalie en de herdenkingsruimte. Een deels open wand van houten lamellen schermt deze twee nieuwe functies af. In de herdenkingsruimte kan iemand zich terugtrekken om een overledene te herdenken of tot rust te komen.

Materialisatie
Interessant is dat de lamellen worden gemaakt met de voetensteunen van de oorspronkelijke kerkbanken. Ook de begeleidende wand langs een nieuwe trap en het garderobemeubel worden vervaardigd uit het hout van de banken.

De ingrepen zijn zo ontworpen en gematerialiseerd, legt Blokland uit, dat de oorspronkelijke kerkzaal ook na de verbouwing goed te ervaren is. “Dit is een kwaliteit van het ontwerp dat de Rijksdienst van het Cultureel Erfgoed ook erg waardeert”, aldus Blokland.

Trefwoorden

kerkgebouw opzoom architecten arnhem opstandingskerk opzoom rijksmonument wederopbouw

1	Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 17 september
2	Gebouw met appartementen van houten modules in Buiksloterham opgeleverd maandag, 15 september
3	JKMM Architects wint prijsvraag voor nieuw architectuur- en designmuseum Helsinki vrijdag, 12 september
4	Rijksmonumentaal tankstation Groningen getransformeerd tot Dudok aan het Diep dinsdag, 16 september
5	Architectenweb symposium: klein maar fijn wonen? dinsdag, 16 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Een modern kerkgebouw dat openheid en eenvoud biedt

5 december 2019

Kerkgebouw voor twee genootschappen in Leidsche Rijn

16 oktober 2019

BAM Wonen bouwt Gashouderskwartier fase 2 in Arnhem

12 oktober 2020

Gevarieerde en betaalbare woningen door opZoom in Doetinchem

29 augustus 2019

Kerkgebouw met podium voor muziek

15 januari 2019

Naoorlogse kerk in Rotterdam transformeert tot woongebouw

10 juni 2020

Een op vijf kerken is geen kerk meer

25 juni 2019

Nationale aanpak voor toekomst kerkgebouwen

9 november 2018

Bibliotheek en 'ontmoetingscentrum' in voormalige kerk Vught

13 april 2018

Nieuwe functie voor enige kerk Gerrit Rietveld

6 maart 2018

opZoom architecten: Arnhem moet nog meer inbreiden

4 maart 2020

Kerk Gronings dorp verbouwd tot 'schoolkerk'

22 april 2020

Rijk gedecoreerde Sint-Franciscuskerk in oude luister hersteld

3 juni 2020

CPO-collectief realiseert woon-werkgebouw bij Coehoornpark Arnhem

30 juni 2020

Sporten in een kerkgebouw

29 oktober 2020

Minimalistische ingreep met symbolische lading

16 maart 2021

Oud tijdelijk stadskantoor Arnhem is nu woongebouw

20 april 2021

Aanmelding voor Heuvelinkprijs 2022 geopend

2 februari 2022

Bastiaan Buurman benoemd tot partner bij opZoom architecten

7 maart 2022

Woningen in getransformeerde Baumannkerk in gebruik genomen

31 augustus 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Inside Outside, Arons en Gelauff en Office Raumplan winnen tender Strandeiland

Vandaag, 15:13

Een samenwerkingsverband met Inside Outside, Arons en Gelauff architecten en Office Raumplan heeft een tender voor 190 woningen en een ‘buurthub’ op het Strandeiland IJburg in Amsterdam gewonnen.

Expositie in Museum Het Schip belicht vrouwen van de Amsterdamse School

Vandaag, 10:48

De expositie 'Ongekend talent: Vrouwen van de Amsterdamse School' belicht de gevarieerde oeuvres van onder meer architect Margaret Kropholler en beeldhouwer Louise Beijerman, en schenkt aandacht aan de onstuimige wereld waarin deze ontstonden.

Woonwerk Architecten breidt natuurbelevingscentrum uit

Vandaag, 09:50

Het bestaande gebouw aan de rand van de Oostvaardersplassen in Almere werd uitgebreid, gerenoveerd en deels herontworpen om het groeiende aantal bezoekers op te kunnen vangen.

Britse architect Nicholas Grimshaw (85) overleden

Gisteren, 10:47

Grimshaw is met name bekend van publieke gebouwen en grootschalige infrastructuurprojecten. In Nederland ontwierp hij het bekroonde station Amsterdam Bijlmer Arena (2007) en de Enneüs Heermabrug (2001) in de hoofdstad.

Kabinet koerst op moderne verzorgingshuizen voor ouderen

Vandaag, 13:48

Voor ouderen die niet meer zelfstandig thuis kunnen of willen wonen, maar nog te goed zijn voor verblijf in een verpleeghuis, kan een nieuwe woonvorm komen.

NVM: aandeel buitenlandse kopers op huizenmarkt in vijf jaar verdubbeld

Vandaag, 11:44

Zij kopen nu vaker een woning dan dat zij huren, vanwege de hoge huren en het krappe aanbod.

Netbeheerders lanceren internationale oproep voor verzwaring stroomnet

Gisteren, 13:28

Het initiatief komt in de vorm van een challenge met de naam LV-NExT.

Vincent Luyendijk verzorgt keynote bij kick-offbijeenkomst Eo Wijersprijsvraag

Gisteren, 11:55

Op vrijdag 10 oktober vindt in evenementencentrum Papendal in Arnhem de kick-offbijeenkomst voor de dertiende editie van de Eo Wijersprijsvraag plaats.