'Station aan zee' en de stedelijke context

Nabij het dak

Onder het dak

Fietsenstalling

Parkeergarage

Verbindingsbrug

'Station aan zee' en de stedelijke context

Ingrijpende verbouwing stationsplein Oostende voltooid

10 december 2019, 16:04

Het station van Oostende en de omliggende ruimte, met de ligging bij de zee bijzonder gesitueerd, is in de afgelopen jaren grondig vernieuwd. Dietmar Feichtinger Architectes ontwierp onder meer een omvangrijk translucent dak, dat de nieuwe en vernieuwde functies overdekt, verbindt en verenigt.

In de loop der tijd is het station van Oostende – ruim honderd jaar geleden in opdracht van koning Leopold II gebouwd – een belangrijk vervoersknooppunt geworden. Elke dag kiezen hier duizenden passagiers hun weg via trein, tram, bus of veerboot. Dit heeft geleid tot een steeds complexere infrastructuur waarin een mix van gebouwen en parkeerplaatsen een plek heeft.

Dit vormde inmiddels een beperking voor verdere ontwikkeling, als meer en meer mensen het openbaar vervoer gaan gebruiken. De projectpartners, zoals de vervoerders NMBS en De Lijn, besloten te investeren in de renovatie van het station en schreven een ontwerpwedstrijd uit. Die werd gewonnen door het Frans-Oostenrijkse bureau Dietmar Feichtinger Architectes.

Grootschalig
In 2011 startte het grootschalige project ‘station aan zee’. Dit omvatte de herinrichting van de parkeerruimte en het tramstation, de renovatie van het treinstation binnen de mogelijkheden van de monumentale status, de constructie van nieuwe perrons en de realisatie van een groot dak boven de perrons, het tram- en busstation en de fietsenstallingen.

Voorts behoorde tot het project de gedeeltelijke sloop van gebouwen aan de waterkant, die te groot waren geworden, om plek te creëren voor een voetgangersgebied, de sloop en verplaatsing van de tramremise, en de verfraaiing van het stationsplein.

Ruimtelijkheid
De Albert I-promenade, de haven met grote vrachtschepen en het grote Maria Hendrika-park zijn allemaal elementen die Oostende een speciale sfeer verlenen, concludeerde Dietmar Feichtinger Architectes: “Ruimten met wijdsheid.” In hun ontwerp voor het vernieuwde stationsgebied hebben de architecten aansluiting bij die context gezocht.

Het vernieuwde stationsplein opent zich naar de stad en vormt een grote ruimte aan de haven. Hier vinden busperrons, tramlijnen en de fietsenstalling hun plek. De stalling, met plek voor 771 fietsen, ligt ondergronds en kent een reeks ronde atria, die licht en ventilatie bieden. Het tramstation is dichter naar het treinstation geplaatst.

Overzicht
Het omvangrijke dak, als het ware een breed opgespannen doek, is een uitbreiding die past bij de stedelijke schaal. Tegelijkertijd is het transparant en verfijnd in zijn uitdrukking en gaat het een dialoog aan met de monumentale en institutionele uitstraling van het bestaande stationsgebouw. Het dak overdekt, verbindt en verenigt, in al zijn lichtheid, aldus het architectenbureau.

Trappen, liften en de voetgangersbrug zijn aan het dak opgehangen. De tussenliggende ingangen zijn licht en luchtig, om aangename lange zichtlijnen te bieden tussen de hal, de perrons en beide zijden van de overkapping.

Ook alle stationsinstallaties – bewegwijzering, reclameborden, elektrische installaties – hangt aan het dak om het vloeroppervlak in de hal en op de perrons vrij te houden. Deze visuele en ruimtelijke helderheid zorgt voor continuïteit in de routes voor de reizigers, legt Dietmar Feichtinger Architectes uit.

Translucent sheddak
Het dak bestaat uit polycarbonaatpanelen op een stalen constructie, die volgens de architecten een minimale impact op de perrons en de hal heeft. Aan de stationszijde rust het dak op een oude gevelmuur, die bij de sloop van oudbouw bewaard is gebleven vanwege de monumentale status. Grenzend aan de nieuwe hal is deze ruimte op de begane grond ingericht met kiosken.

De translucente panelen in verschillende heldere tinten zorgen voor een aangename, heldere sfeer. Het gekleurde polycarbonaat filtert daarbij de zon. De panelen zijn onder een licht hoek geplaatst, wat het dak een dynamischer en luchtiger uitstraling verleent. De ruimten tussen de verticaal geplaatste panelen zorgen voor ventilatie.

Parkeer- en kantoorgebouw
Langs de perrons aan de westelijke zijde strekt zich een parkeergebouw als beëindiging van het station. Een verbindingsbrug vormt een directe verbinding tussen de treinperrons en de parkeergarage. Ter hoogte van de verbindingsbrug is een deel van de verdiepingsvloer ingericht als kantoorruimte voor de NMBS; de kantoren op deze 32 meter diepe vloer zijn georganiseerd rond binnenplaatsen.

Het zuidelijke deel van het parkeergebouw heeft vier parkeerniveaus. In totaal biedt het gebouw 670 parkeerplaatsen. Aan de centrumzijde heeft het pand een gevel uit metalen roosters, bij wijze van filter. Het kantoorgedeelte heeft een vliesgevel. De metalen roosters zijn hier voorlangs doorgezet om te fungeren als zonwering.

Voltooiing
In 2016 zijn, vijf jaar na de bouwstart, de eerste onderdelen van het plan opgeleverd: de parkeergarage, de nieuwe stationshal, het busstation en de fietsenkelder. Een jaar later werd het nieuwe tramstation voltooid en in 2018 werden de nieuwe treinperrons en het omvangrijke dak opgeleverd.

Dit jaar is met de sloop van de oude tramremise en de herinrichting van het plein de uitvoering van het ontwerp van Dietmar Feichtinger Architectes afgerond.

Trefwoorden

belgië tramstation parkeergarage vervoerknooppunt station fietsenstalling oostende stationsplein busstation openbaar vervoer dietmar feichtinger architectes

1	Het Binnenhof – Gebouw C krijgt onder houten dakspanten extra werkplekken woensdag, 18 juni
2	Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel woensdag, 18 juni
3	Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen dinsdag, 17 juni
4	Het Binnenhof – voormalig Ministerie van Koloniën krijgt extra werkplekken op zolder maandag, 16 juni
5	Arons en Gelauff en Civic Architects presenteren ontwerp The Emerald in Bajeskwartier dinsdag, 17 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Vlaamse architectuur vertaald naar andere stedelijke contexten

21 januari 2020

Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust

16 april 2024

Bouw stationsproject Oostende gestart

16 september 2011

Nieuwe foto's van stationsplein en fietsenstalling Utrecht Centraal

12 september 2019

Station Lansingerland-Zoetermeer is heldere vervoershub

17 oktober 2019

Team met Koen van Velsen verbouwt station Groningen

27 mei 2019

Verbouwing station Maastricht van start gegaan

4 april 2019

Marco Vermeulen schetst toekomstig station: multifunctioneel en gelaagd

27 maart 2019

KCAP ontwerpt hoogstedelijk HS Kwartier Den Haag

13 maart 2019

Buro Sant en Co wint pitch stationsgebied Almere

16 januari 2019

WE-S ontwerpt sculpturale werkplaatsen voor gemeente Machelen

30 januari 2020

'Combinaties fiets en ov beter tegen files dan nieuwe wegen'

16 maart 2020

BOOM Landscape maakt winnend plan voor Delftse Houttuinenplein

12 april 2021

Utrecht reconstrueert monumentaal kunstwerk als waterplein

13 september 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Team aan de Schie geselecteerd voor volgende fase binnenstadscampus Erasmus MC

20 juni, 9:34

De aanbesteding voor de volgende fase van de binnenstadscampus van Erasmus MC in Rotterdam is gewonnen door Team aan de Schie, een combinatie van Vakwerk Architecten en Cepezed.

Transformatie kantoor naar woongebouw Het Veem in Hengelo voltooid

19 juni, 3:54

Het voormalige UWV-kantoor, gelegen in de spoorzone van Hengelo, onderging een transformatie naar ontwerp van Bloot Architecture. Het nieuwe woongebouw Het Veem biedt plaats aan 93 appartementen en commerciële ruimte op de begane grond.

Definitief ontwerp voor raadzaal gemeente Amsterdam door De Twee Snoeken

19 juni, 10:45

De Twee Snoeken heeft vorige week zijn definitief ontwerp voor de raadzaal in het stadhuis van de gemeente Amsterdam gepresenteerd. Toegankelijkheid, het duale stelsel, duurzaamheid en de Amsterdamse identiteit staan centraal in het ontwerp.

Voormalige telefooncentrale herbestemd tot woon-werkgebouw met optopping

18 juni, 4:15

Een oude telefooncentrale aan de Kamerlingh Onneslaan in Amsterdam is naar ontwerp van Ronald Janssen Architecten herbestemd tot woon-werkcomplex. Het project betreft transformatie, optopping en functiemenging, met behoud van het bestaande casco.

Prominente ontwikkelaars committeren zich aan bouw biobased woningen

19 juni, 9:42

Acht ontwikkelaars hebben afgesproken dat in 2028 minstens dertig procent van hun nieuwbouwwoningen tot vijf bouwlagen biobased zal zijn.

BoogieWood winnaar van de eerste Gouden Hijskraan

18 juni, 5:31

Op de vastgoedbeurs Provada heeft de gemeente Den Haag de Gouden Hijskraan 2025 uitgereikt aan het woningbouwproject BoogieWood.

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

18 juni, 10:09

Het warmtebedrijf moet inwoners van de Hofstad helpen om te stoppen met het gebruik van aardgas.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

17 juni, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

17 juni, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.