Pergolahuis, begane grond

Pergolahuis, 1e verdieping

Begane grond en 1e verdieping

2e en 3e verdieping

4e en 5e verdieping

6e verdieping en dakaanzicht

Natuurinclusieve landing

Integratie groen in balkons

Dakaanzicht geheel

Marc Koehler Associates ontwerpt ensemble van biobased en natuurinclusieve woongebouwen in Haarrijn

22 april, 9:14

Noordoostelijk van Leidsche Rijn ligt de Haarrijnseplas. Op de noordoever hiervan ontwikkelt de gemeente Utrecht een nieuwe woonwijk. De tender voor 63 duurzame woningen in deze wijk is gewonnen door het team van Blink, Marc Koehler Associates en hun partners. Hun plan ‘Wildgroei’ voorziet in een ensemble van biobased woongebouwen in een natuurlijk landschap dat ook binnen de bebouwing doorgezet wordt.

Ten noorden van de Haarrijnseplas ligt een strook die grenst aan de A2. De grond direct aan de autosnelweg geeft de gemeente uit als bedrijventerrein. Richting de stadsrand hier wordt dat bedrijventerrein alsmaar smaller. De grond daarachter wordt ontwikkeld tot een woonwijk die zich sterk op het meer richt, via een strand en via steigers.

In het zuidoostelijke deel van Haarrijn is een strand aangelegd waar ook verschillende woongebouwen aan komen te staan. Het noordwestelijke deel van Haarrijn is via allemaal steigers met het water verbonden. Het door Marc Koehler Associates (MKA) ontworpen ensemble markeert één van de entrees tot dit tweede deel van de nieuwe wijk.

“We hebben een ensemble van biobased woongebouwen ontworpen in een natuurlijke omgeving die tot aan de woningen reikt”, vertelt Eric Thijssen, architect en partner van Marc Koehler Associates. “De vijf woongebouwen delen een grote, wilde tuin en een boothuis. Daarbij hebben de gebouwen ook gedeelde ruimtes. In het hoogste gebouw, Steigerhuis, is een ruimtelijke entree voorzien en atrium met daklicht. In het gebouw ernaast, Pergolahuis, delen de bewoners buitenruimtes, met op de tweede verdieping bijvoorbeeld een buitenkeuken.”

“De appartementengebouwen bevatten een grote variatie aan woningen, waarvan een aantal ook een tweede entree heeft, zodat een kantoor of atelier aan huis mogelijk is, of mantelzorg. Vanuit onze filosofie van het Open Bouwen richten we ons op het ontwerp van woningen die aanpasbaar zijn, maar ook flexibel in gebruik", stelt Marc Koehler, architect en oprichter van Marc Koehler Associates.

Het ensemble wordt bijna volledig gebouwd uit biobased materialen. De draagconstructie wordt uitgevoerd in cross-laminated timber (CLT), de gevels krijgen een houten afwerking die natuurlijk zal vergrijzen. “Het houten grid en het eenduidige materiaalgebruik zorgen voor samenhang in het totale ontwerp. Natuurlijke zonwering in de vorm van pergola’s, overstekken en begroeiing in de gevels dragen bij aan een prettig binnenklimaat”, benadrukt Thijssen.

Steigerhuis
Het vijfhoekige Steigerhuis bestaat uit 26 woningen, waarvan 25 ruime appartementen en één compact startersappartement. De woningen zijn verdeeld over zeven woonlagen en hebben, op het startersappartement na, een oppervlakte van gemiddeld 90 m2. Vanuit de filosofie van het Open Bouwen zijn de woningen voorzien van een flexibel in te richten kamer en mogelijkheid voor een extra toilet of badkamer. Ook zijn een aantal woningen voorzien van extra voordeuren. “Ideaal voor een studerend kind, levensloopbestendig wonen, een separate werkruimte of logeerkamer”, aldus Koehler.

De appartementen zijn voorzien van ruime balkons met diepe plantenbakken. Het trappenhuis loopt rond een vide waar via een glazen dak daglicht in valt. “De entreehal, fietsen- en buitensportstalling, het atrium en de steiger lopen in elkaar over. Op het gemeenschappelijke terras komen picknicktafels, een buitendouche en een (honden)afspoelkraan. Samen met toekomstige bewoners wordt invulling gegeven aan onder andere de gezamenlijke ruimtes (entree, hal, gedeelde tuin).”

Pergolahuis
Het ernaast gelegen Pergolahuis bestaat uit 19 woningen, verdeeld over vijf woonlagen. De appartementen hebben een woonoppervlakte van gemiddeld 62 m2. De galerijen worden ontsloten door twee trappen; één binnen, in combinatie met een lift; en één buiten, die langs gedeelde buitenruimtes voert, zoals de buitenkeuken op de tweede verdieping. Langs een houten pergola kan de natuur omhoog klimmen.

Verandawoningen
De erachter gelegen Verandawoningen bestaan uit 18 woningen, verdeeld over drie blokken. De drielaagse hoekwoningen hebben een woonoppervlakte van 113 m2. De tweelaagse tussenwoningen hebben een woonoppervlakte van 84 m2. Alle woningen hebben een eigen berging met een groendak, veranda en terras.

Paris Proof in materialisering en gebruik
“Dankzij vroegtijdige afstemming zijn de hoge ambitieniveaus optimaal geïntegreerd in het ontwerp. Zo is bewust gekozen voor een energieconcept met geminimaliseerd materiaalgebruik, wordt het landschap gebruikt om te voorzien in waterbergingsvoorzieningen en zorgen biobased materialen voor minder opwarming van de directe omgeving”, verklaart het ontwerpteam.

“In het gehele proces van concept tot ingebruikname staat de integrale afweging tussen duurzaamheidsambities, esthetiek, gebruiksgemak en kosten centraal. Met een minimale CO2-uitstoot in energie en materialisatie, en door een slim ontwerp, zijn de woningen Paris Proof. De CO2-opslag in de biobased materialen en het landschapsontwerp wordt concreet en meetbaar gemaakt.”

Natuurinclusief ontwerp
“Gebouwen en parkeren hebben letterlijk een stap opzij gedaan, zodat natuur zich kan ontwikkelen. Bomen en struweel krijgen voldoende groeiruimte om uit te kunnen groeien tot een volwassen opstand”, aldus het ontwerpteam. “De groene openbare ruimte is een fijne verblijfplaats waar mensen actief en minder actief deel van kunnen uitmaken.’

“Ruige inheemse beplanting, ruimte voor spelen en zo min mogelijk erfafscheidingen zorgen voor een prettige beleving. Vaste planten en grassen sieren de gevels en trekken het landschap omhoog het gebouw in.” Het parkeren van auto’s gebeurt in stroken en velden voor en achter de gebouwen.

“Een duurzame, ecologische inpassing is van essentieel belang om het bijzondere ecosysteem in de directe omgeving te behouden voor toekomstige generaties. Aaneengesloten groenstructuren, paden, waterplassen, ruimte voor spontane vegetatie en ecologisch beheer bevorderen de lokale biodiversiteit én zorgen voor een gezonde leefomgeving. Wildgroei moet hiermee een voorbeeld zijn voor natuurinclusief ontwerp van woningbouw.”

Het ontwerpteam van project Wildgroei bestaat naast Blink en Marc Koehler Associates uit Revolve, Janssen de Jong, MOSS, Soontiëns Ecology, Merosch, Albo Concepts, M+P Raadgevende Ingenieurs, Juli Advies, Area of People en Building Balance.

Trefwoorden

haarrijnseplas utrecht paris proof natuurinclusief bouwen blink haarrijn woningbouw mka bouwen in hout marc koehler architects

1	Spectaculaire overkapping voor vernieuwd Arnhems busstation Kronenburg maandag, 3 november
2	Vakwerk Architecten uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2025 woensdag, 5 november
3	Groot Egyptisch Museum naar ontwerp van Heneghan Peng en West 8 officieel geopend maandag, 3 november
4	Fenix, kunstmuseum over migratie, is Publiek gebouw van het Jaar 2025 woensdag, 5 november
5	NOAHH ontwerpt nieuw zwembad in Noordersportpark Haarlem dinsdag, 4 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Fase 4 herontwikkeling Strijp-S start met getrapt woonblok

22 januari

Republica bekroond als Woongebouw van het Jaar 2024

6 november 2024

Gebouw met appartementen van houten modules in Buiksloterham opgeleverd

15 september

Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham

18 april 2024

Marc Koehler Architects ontwerpt gebouw met hotel en vakantieappartementen op Terschelling

15 december 2023

Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2023 bekend

11 september 2023

Ruim zestig architectenbureaus ondertekenen commitment biobased bouwen

3 juni

Kantoorgebouw Koivistokade biedt ruimte voor functieverandering

17 augustus 2023

Organisaties dagen gemeenten uit: maak de stad insectvriendelijk

5 juni

Prominente ontwikkelaars committeren zich aan bouw biobased woningen

19 juni

Marc Koehler Architects presenteert concept voor modulaire woningbouw in hout

16 juni 2023

Lessen uit woningbouw in hout van Zuiver Bosrijk

3 maart 2023

Eric Thijssen benoemd tot managing partner Marc Koehler Architects Amsterdam

2 maart 2023

Jakoba Mulderhuis – terrassen nodigen uit tot samenwerking en cross-overs

31 augustus 2022

Acht lessen over modulaire woningbouw in hout

13 april 2022

Houten bibliotheek als verbinder voor Edegem

27 oktober 2021

Houten stadsblok met Tiny Forest als middengebied markeert entree Centrumeiland

8 oktober 2021

Internationaal team met Marc Koehler maakt masterplan Thamesmead in Londen

3 mei 2021

Nederlandse bureaus maken visie voor stadsdeel in Pforzheim

15 april 2021

Heijmans breidt teelt van vezelhennep uit naar ruim 20 hectare

30 april

Mei en Marc Koehler presenteren ontwerp Toren E in wijk SPOT

23 juni 2020

Zorg en regulier wonen gecombineerd in Het Dorp

10 januari 2020

Superlofts-project in Buiksloterham voltooid

7 maart 2019

Multifunctioneel gebouw erbij voor Buiksloterham

21 december 2018

Bouw Conradhuis Amsterdam van start

5 december 2018

Superlofts Blok Y (Marc Koehler Architects) bekroond als Woongebouw van het Jaar 2018

8 november 2018

Woonbuurt De Smaaktuin in Utrecht klaar

28 juni 2016

Edegem krijgt een nieuwe culturele 'hub'

1 april 2015

Marc Koehler wint Vlaamse Open Oproep

17 juli 2009

MONK architecten ontwerpt duurzaam horecapaviljoen Haarrijnseplas Utrecht

11 juli 2024

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Marc Koehler over woningbouw waarin de wensen van bewoners centraal staat

19 juli 2019

Andere nieuwsberichten

Campus met onderwijs en woningen in 's Hertogenbosch officieel geopend

7 november, 2:56

Op de laatste twee bouwkavels van het Paleiskwartier aan de Onderwijsboulevard 300 ontwikkelden Avans Hogeschool en BrabantWonen 20.000 vierkante onderwijsgebouw en 124 studentenwoningen op een parkeergarage.

Voorlopig ontwerp renovatie en verduurzaming provinciehuis Utrecht gepresenteerd

7 november, 11:44

Behalve dat het energielabel van het dertig jaar oude gebouw fors wordt opgekrikt, krijgen de werkplekken, vergaderruimtes en openbare ruimtes een eigentijdse en volgens de provincie uitnodigende inrichting. INBO is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Mix van oude en nieuwe werken plus wereldrecordpoging tijdens GLOW 2025

7 november, 9:29

Zaterdag opent de Eindhovense burgemeester Jeroen Dijsselbloem de twintigste editie van GLOW. Tijdens deze jubileumeditie van het lichtkunstfestival zijn nieuwe creaties te zien en worden bekende werken uit het verleden nogmaals getoond.

Foto's uitreiking Architectenweb Awards 2025

6 november, 8:45

Op woensdagavond 5 november 2025 zijn in het Keilepand in Rotterdam de Architectenweb Awards 2025 uitgereikt. Architectuurfotograaf Jan Paul Mioulet / DAPh maakte een beeldverslag van deze feestelijke avond.

Limburgse politiek ondanks zorgen akkoord met energiemaatschappij

7 november, 1:39

De provincie Limburg krijgt een eigen energiemaatschappij.

Provincie Zuid-Holland steekt ‘geen cent extra’ in warmtenetwerk

7 november, 10:28

Het ministerie vroeg om een extra bijdrage voor een ondergronds leidingnetwerk waarmee tienduizenden woningen worden verwarmd met restwarmte uit de Rotterdamse haven.

Provincies focussen op agrarisch natuurbeheer tegen stikstof

6 november, 3:11

De betrokken partijen hebben daarover afspraken gemaakt, maar benadrukken dat steun van de rijksoverheid nodig blijft.

Corporatiewoning harder geraakt door klimaatverandering

6 november, 10:46

Bewoners van de onderzochte woningen hebben bijvoorbeeld vaker last van hittestress door warme nachten en krijgen vaker te maken met wateroverlast bij hevige buien.

Arons en Gelauff benoemt drie associates

4 november, 12:05

Eva Heldeweg, Gijs Beckman en Thom Zijlstra zijn benoemd tot associate partner bij Arons en Gelauff architecten.

DigiBouw 2025 – enkele tips

4 november, 11:14

Op 19 en 20 november 2025 vindt in het Beatrixgebouw van de Jaarbeurs in Utrecht de tweede editie van DigiBouw plaats. Enkele tips voor sessies die voor architecten van toegevoegde waarde zijn.

Ga naar het nieuws-archief