Conceptdiagram

Axonometrie detail

Maquette

Mulder Zonderland wint Zwitserse competitie met flexibel en duurzaam kantoorgebouw

3 oktober 2024, 16:06

Architectenbureau Mulder Zonderland heeft de eerste prijs gewonnen met een ontwerp voor een kantoor- en laboratoriumgebouw bij de competitie voor het Innovation Park Zürich in Zwitserland. Het ontwerp IPZ Flex is één van de bouwtyplogieën die worden gerealiseerd op de campus; het voorziet in een duurzaam, zelfvoorzienend, aanpasbaar en demontabel gebouw.

De ontwikkelaar HRS Real Estate organiseerde vorig jaar een omvangrijke architectuurwedstrijd voor een aantal nieuwe gebouwen op het Innovation Park Zürich (IPZ). De nieuwbouw moet, in aanvulling op de bestaande gebouwen, het Innovation Park laten uitgroeien tot een stedelijke campus met een hoge bebouwingsdichtheid. Het masterplan voor de onderzoeks- en innovatiecampus, die zich in een U uitstrekt langs de randen van het vliegveld van Dübendorf, is gemaakt door KCAP.

Typologieën
Er zijn voor de nieuwe gebouwen vier typologieën gedefinieerd: Mhub, Hall, Tech en Flex. Uit de 28 ingediende voorstellen selecteerde de jury zeven winnende projecten, die worden gerealiseerd in de eerste fase van nieuwbouw voor de campus. Voor zowel Mhub als Hall was er één winnaar: respectievelijk E2A Architekten en TEN Studio. Voor Tech waren er twee winnaars, waarvan het ontwerp wordt gebouwd, te weten Boltshauser Architekten en 3XN.

Voor de typologie Flex zijn drie projecten gekozen; daarbij ging de derde prijs naar (wederom) E2A Architekten uit Zwitserland en de tweede prijs naar Studio Muoto uit Frankrijk. De eerste prijs werd toegekend aan Mulder Zonderland.

“Het Flex-gebouw maakt indruk met zijn onafhankelijke, architectonische, structurele, typologische, duurzame, maar ook economische concept”, verklaarde de jury. “De innovatieve kwaliteiten maken de realisatie veelbelovend.” Mulder Zonderland heeft ingezet op een duurzame en aanpasbare gebouwstructuur, die een positieve CO₂-balans bereikt tijdens de eerste levenscyclus, zo legt het architectenbureau uit.

Flexibel en demontabel
Mulder Zonderland ontwierp ene kantoor- en laboratoriumgebouw met een oppervlakte van 6.400 m². Met een bijzonder grote flexibiliteit van de structuur komt het ontwerp tegemoet aan de mogelijkheid dat programma-eisen op den duur veranderen. Daarnaast is in het ontwerp rekening gehouden met eventuele ontmanteling van (delen van) het gebouw; onderdelen kunnen worden hergebruikt of teruggegeven aan de natuur.

Door het modulaire karakter en de repetitieve plattegrond van het gebouw kan het volume eenvoudig worden aangepast in hoogte, breedte en lengte, zonder dat dit ten koste gaat van ruimtelijke en esthetische kwaliteiten. De modulaire opbouw zorgt, in combinatie met een bewuste scheiding van gebouwsystemen, ook voor gemakkelijke verbindingen tussen gebouwen van dit type onderling.

Verbinding
Deze mogelijke verbindingen lopen uiteen van eenvoudige bruggen tot complexere gedeelde ruimten. Bij dat laatste kun je denken aan auditoria of restaurants, afhankelijk van de behoeften van de gebruiker. Bij veranderende wensen zijn dergelijke collectieve ruimten eenvoudig toe te voegen of te verwijderen.

Mulder Zonderland heeft het Flex-gebouw ontworpen met vijf verdiepingen en een centraal gelegen open ruimte op de begane grond. Deze open ruimte verbindt oostelijke en westelijke doorgangen met elkaar. In het ontwerp hielden de architecten sterk rekening met doorwaadbaarheid en toegankelijkheid van het gebouw, hetgeen de verkeersstromen en synergie tussen de verschillende gebruikersgroepen bevordert.

De flexibele opzet maakt verschillende configuraties mogelijk, van één grote huureenheid tot meerdere kleine verhuurbare ruimten. Het ontwerp omvat verder campusachtige functies, die sociale interactie stimuleren, aldus het architectenbureau. De bovenste verdiepingen zijn volledig open en worden alleen doorsneden door schachten van gestampte aarde, die zorgen voor natuurlijke ventilatie middels thermische convectie.

Zelfvoorzienend en energie-efficiënt
Duurzaamheid is een belangrijk aandachtspunt in het ontwerp. Mulder Zonderland heeft onder meer gestreefd naar een lage CO₂-uitstoot door het gebruik van hernieuwbare, lokaal gewonnen materialen voor te stellen. Materialen als hout, klei en hennep hebben een lage milieubelasting en zijn potentieel herbruikbaar, leggen de architecten uit. Toepassingen zoals PV-systemen, waterbeheer op locatie (met zuivering en hergebruik van regen en grijswater) maken het gebouw zelfvoorzienend.

Het Flex-gebouw is energie-efficiënt met een geoptimaliseerde gebouwschil en de genoemde natuurlijke ventilatie, waarbij de afhankelijkheid van technologie minimaal is. De onderdelen van de buitengevel hebben lage U-waarden; de toepassing van drievoudige beglazing minimaliseert warmteverlies.

Gestampte leem
Met het oog op een goed binnenklimaat wordt verder gebruik gemaakt van innovatieve plafondelementen uit lokale leem. Deze elementen van gestampte leem, aangebracht tussen de volhouten balken, hebben een minimale CO₂-uitstoot en dragen als thermische massa bij aan verwarming en koeling van het pand.

Het ontwerp is tevens gericht op verbetering van het welzijn van de gebouwgebruikers met aandacht voor akoestische comfort, optimale maar gebalanceerde daglichtinval en binnenbeplanting. Groen wordt ook aan de buitenzijde van IPZ Flex toegepast met groendaken en -gevels, die de biodiversiteit moeten ondersteunen, het microklimaat reguleren en bijdragen aan de thermische balans.

De zeven in de competitie geselecteerde projecten worden gebouwd als eerste fase van nieuwbouw voor de campus. Deze fase loopt van 2024 tot ongeveer 2032.

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
3	Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren donderdag, 15 mei
4	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei
5	Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML vrijdag, 16 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Detail: stamplemen wanden maken badhuis deel van het landschap

29 november 2023

Studio Nauta, Joost Emmerik en Mulder Zonderland ontwerpen woonwijk op en rond oude bunker in Gouda

6 november 2023

Bedrijfsgebouw Lab02 in Zuid-Duitsland van Mulder Zonderland opgeleverd

14 januari

RoosRos realiseert transparant en flexibel laboratoriumgebouw

20 januari

Studio Nauta en Mulder Zonderland winnen prijsvraag biobased bouwen Zwolle

7 juli 2023

Winnend ontwerp van Mulder Zonderland voor bezoekerscentrum Schwarzwald

31 maart 2022

Bouw bedrijfspand door Mulder Zonderland in Lörrach van start

15 februari 2022

Terugkijken: Bouwen met de boer

7 oktober 2024

Mulder Zonderland wint opdracht renovatie en uitbreiding Duitse kerk

5 februari 2021

Bouwstart voor gebouw Matchbox van KAAN Architecten

19 maart 2024

Gevel als 'zonnewijzer' voor pand horlogemaker en juwelier

23 oktober 2019

Site D van Wiel Arets Architects in Europaallee Zürich in aanbouw

13 augustus 2019

EVA architecten ontwerpt demontabel houten kantoorpand

31 mei 2023

Serge Schoemaker Architects ontwerpt villa met zicht op Zwitserse rivierdal

16 oktober 2024

Campus Werkspoor in Utrecht krijgt tweede volledig houten werkgebouw

13 februari 2023

Arets hult Blumenhaus in mat metaal

21 september 2016

Winhov wint competitie flagshipstore Bucherer

7 oktober 2015

Bouw van houten woongebouw de Koffiefabriek in Amsterdam gestart

11 december 2024

Hoofdkantoor Allianz van Wiel Arets opgeleverd

27 maart 2014

Atelier Kempe Thill wint prijsvraag voor klooster

2 september 2013

Drie Europese bureaus, een gebouwcomplex

16 juli 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML

Gisteren, 14:00

ASML, gemeente Eindhoven, Nudus en Sweco Architects hebben het Voorlopig Ontwerp Stedenbouwkundig Plan gepresenteerd voor een mogelijke uitbreiding van ASML aan de noordzijde van de Brainport Industries Campus.

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal

15 mei, 12:15

Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam

15 mei, 11:31

Op zaterdag 7 juni wordt de architectuurgids Gebouwen door Vrouwen: Rotterdam gepresenteerd. In het boek zijn vijftig Rotterdamse gebouwen te zien die door vrouwen zijn ontworpen, of waar ze een flinke bijdrage aan hebben geleverd.

AFFR biedt voorpremière van film Universal Language tijdens Rotterdam Architectuur Maand

15 mei, 10:15

In de film staat de Canadese stad Winnepeg centraal, maar dan in een setting dat Perzisch naast Frans de dominante taal van Canada is.

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen

15 mei, 1:29

Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050

15 mei, 10:04

Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

14 mei, 5:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

14 mei, 9:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.