Conceptdiagram

Axonometrie detail

Maquette

Mulder Zonderland wint Zwitserse competitie met flexibel en duurzaam kantoorgebouw

3 oktober 2024, 16:06

Architectenbureau Mulder Zonderland heeft de eerste prijs gewonnen met een ontwerp voor een kantoor- en laboratoriumgebouw bij de competitie voor het Innovation Park Zürich in Zwitserland. Het ontwerp IPZ Flex is één van de bouwtyplogieën die worden gerealiseerd op de campus; het voorziet in een duurzaam, zelfvoorzienend, aanpasbaar en demontabel gebouw.

De ontwikkelaar HRS Real Estate organiseerde vorig jaar een omvangrijke architectuurwedstrijd voor een aantal nieuwe gebouwen op het Innovation Park Zürich (IPZ). De nieuwbouw moet, in aanvulling op de bestaande gebouwen, het Innovation Park laten uitgroeien tot een stedelijke campus met een hoge bebouwingsdichtheid. Het masterplan voor de onderzoeks- en innovatiecampus, die zich in een U uitstrekt langs de randen van het vliegveld van Dübendorf, is gemaakt door KCAP.

Typologieën
Er zijn voor de nieuwe gebouwen vier typologieën gedefinieerd: Mhub, Hall, Tech en Flex. Uit de 28 ingediende voorstellen selecteerde de jury zeven winnende projecten, die worden gerealiseerd in de eerste fase van nieuwbouw voor de campus. Voor zowel Mhub als Hall was er één winnaar: respectievelijk E2A Architekten en TEN Studio. Voor Tech waren er twee winnaars, waarvan het ontwerp wordt gebouwd, te weten Boltshauser Architekten en 3XN.

Voor de typologie Flex zijn drie projecten gekozen; daarbij ging de derde prijs naar (wederom) E2A Architekten uit Zwitserland en de tweede prijs naar Studio Muoto uit Frankrijk. De eerste prijs werd toegekend aan Mulder Zonderland.

“Het Flex-gebouw maakt indruk met zijn onafhankelijke, architectonische, structurele, typologische, duurzame, maar ook economische concept”, verklaarde de jury. “De innovatieve kwaliteiten maken de realisatie veelbelovend.” Mulder Zonderland heeft ingezet op een duurzame en aanpasbare gebouwstructuur, die een positieve CO₂-balans bereikt tijdens de eerste levenscyclus, zo legt het architectenbureau uit.

Flexibel en demontabel
Mulder Zonderland ontwierp ene kantoor- en laboratoriumgebouw met een oppervlakte van 6.400 m². Met een bijzonder grote flexibiliteit van de structuur komt het ontwerp tegemoet aan de mogelijkheid dat programma-eisen op den duur veranderen. Daarnaast is in het ontwerp rekening gehouden met eventuele ontmanteling van (delen van) het gebouw; onderdelen kunnen worden hergebruikt of teruggegeven aan de natuur.

Door het modulaire karakter en de repetitieve plattegrond van het gebouw kan het volume eenvoudig worden aangepast in hoogte, breedte en lengte, zonder dat dit ten koste gaat van ruimtelijke en esthetische kwaliteiten. De modulaire opbouw zorgt, in combinatie met een bewuste scheiding van gebouwsystemen, ook voor gemakkelijke verbindingen tussen gebouwen van dit type onderling.

Verbinding
Deze mogelijke verbindingen lopen uiteen van eenvoudige bruggen tot complexere gedeelde ruimten. Bij dat laatste kun je denken aan auditoria of restaurants, afhankelijk van de behoeften van de gebruiker. Bij veranderende wensen zijn dergelijke collectieve ruimten eenvoudig toe te voegen of te verwijderen.

Mulder Zonderland heeft het Flex-gebouw ontworpen met vijf verdiepingen en een centraal gelegen open ruimte op de begane grond. Deze open ruimte verbindt oostelijke en westelijke doorgangen met elkaar. In het ontwerp hielden de architecten sterk rekening met doorwaadbaarheid en toegankelijkheid van het gebouw, hetgeen de verkeersstromen en synergie tussen de verschillende gebruikersgroepen bevordert.

De flexibele opzet maakt verschillende configuraties mogelijk, van één grote huureenheid tot meerdere kleine verhuurbare ruimten. Het ontwerp omvat verder campusachtige functies, die sociale interactie stimuleren, aldus het architectenbureau. De bovenste verdiepingen zijn volledig open en worden alleen doorsneden door schachten van gestampte aarde, die zorgen voor natuurlijke ventilatie middels thermische convectie.

Zelfvoorzienend en energie-efficiënt
Duurzaamheid is een belangrijk aandachtspunt in het ontwerp. Mulder Zonderland heeft onder meer gestreefd naar een lage CO₂-uitstoot door het gebruik van hernieuwbare, lokaal gewonnen materialen voor te stellen. Materialen als hout, klei en hennep hebben een lage milieubelasting en zijn potentieel herbruikbaar, leggen de architecten uit. Toepassingen zoals PV-systemen, waterbeheer op locatie (met zuivering en hergebruik van regen en grijswater) maken het gebouw zelfvoorzienend.

Het Flex-gebouw is energie-efficiënt met een geoptimaliseerde gebouwschil en de genoemde natuurlijke ventilatie, waarbij de afhankelijkheid van technologie minimaal is. De onderdelen van de buitengevel hebben lage U-waarden; de toepassing van drievoudige beglazing minimaliseert warmteverlies.

Gestampte leem
Met het oog op een goed binnenklimaat wordt verder gebruik gemaakt van innovatieve plafondelementen uit lokale leem. Deze elementen van gestampte leem, aangebracht tussen de volhouten balken, hebben een minimale CO₂-uitstoot en dragen als thermische massa bij aan verwarming en koeling van het pand.

Het ontwerp is tevens gericht op verbetering van het welzijn van de gebouwgebruikers met aandacht voor akoestische comfort, optimale maar gebalanceerde daglichtinval en binnenbeplanting. Groen wordt ook aan de buitenzijde van IPZ Flex toegepast met groendaken en -gevels, die de biodiversiteit moeten ondersteunen, het microklimaat reguleren en bijdragen aan de thermische balans.

De zeven in de competitie geselecteerde projecten worden gebouwd als eerste fase van nieuwbouw voor de campus. Deze fase loopt van 2024 tot ongeveer 2032.

1	Start verbouwing van monumentale toren aan Coolsingel Rotterdam woensdag, 26 maart
2	Buiksloterham – stedenbouw volgens Cityplot concept krijgt vorm woensdag, 26 maart
3	Zeven nominaties BNA Beste Gebouw van het Jaar 2025 maandag, 31 maart
4	Team met Studio Nauta en Pieter Bedaux presenteert hun inzending voor M HKA maandag, 31 maart
5	Strategische visie van MVRDV voor ‘kwaliteitssprong’ Roosendaal donderdag, 27 maart

Gerelateerde nieuwsberichten

Detail: stamplemen wanden maken badhuis deel van het landschap

29 november 2023

Studio Nauta, Joost Emmerik en Mulder Zonderland ontwerpen woonwijk op en rond oude bunker in Gouda

6 november 2023

Bedrijfsgebouw Lab02 in Zuid-Duitsland van Mulder Zonderland opgeleverd

14 januari

RoosRos realiseert transparant en flexibel laboratoriumgebouw

20 januari

Studio Nauta en Mulder Zonderland winnen prijsvraag biobased bouwen Zwolle

7 juli 2023

Winnend ontwerp van Mulder Zonderland voor bezoekerscentrum Schwarzwald

31 maart 2022

Bouw bedrijfspand door Mulder Zonderland in Lörrach van start

15 februari 2022

Terugkijken: Bouwen met de boer

7 oktober 2024

Mulder Zonderland wint opdracht renovatie en uitbreiding Duitse kerk

5 februari 2021

Bouwstart voor gebouw Matchbox van KAAN Architecten

19 maart 2024

Gevel als 'zonnewijzer' voor pand horlogemaker en juwelier

23 oktober 2019

Site D van Wiel Arets Architects in Europaallee Zürich in aanbouw

13 augustus 2019

EVA architecten ontwerpt demontabel houten kantoorpand

31 mei 2023

Serge Schoemaker Architects ontwerpt villa met zicht op Zwitserse rivierdal

16 oktober 2024

Campus Werkspoor in Utrecht krijgt tweede volledig houten werkgebouw

13 februari 2023

Arets hult Blumenhaus in mat metaal

21 september 2016

Winhov wint competitie flagshipstore Bucherer

7 oktober 2015

Bouw van houten woongebouw de Koffiefabriek in Amsterdam gestart

11 december 2024

Hoofdkantoor Allianz van Wiel Arets opgeleverd

27 maart 2014

Atelier Kempe Thill wint prijsvraag voor klooster

2 september 2013

Drie Europese bureaus, een gebouwcomplex

16 juli 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Team met Groosman wint aanbesteding P+R Meijersplein in Rotterdam

Vandaag, 16:04

Het winnende ontwerp voorziet in een strategisch gelegen herkenningspunt als mobiliteitshub, dat bovendien een voorbeeld moet worden van circulair en toekomstbestendig bouwen.

Dreven, Gaarden en Zichten in Den Haag wint prijs voor gebiedsontwikkeling

Vandaag, 12:55

De vernieuwing van het Haagse stadsdeel Zuidwest is de winnaar van de SKG Award 2025. Hiermee beloont Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling ook de gemeente Den Haag, woningcorporatie Staedion en Heijmans, die samenwerken in het project.

Een sculpturale woontoren als baken in Kerckebosch

Vandaag, 11:46

Aan de rand van de Utrechtse Heuvelrug, in de wijk Kerckebosch in Zeist, staat de woontoren Beaufort. De groene, bosachtige omgeving op zand vormden voor Orange Architects de inspiratie voor het concept en de materialisatie.

Schreuder College door Atelier PRO: een gewone school voor speciaal onderwijs

31 maart, 4:44

Het schoolgebouw van het Schreuder College Taborstraat in Rotterdam was sterk verouderd en niet bijzonder geschikt voor het speciaal onderwijs, dat de school verzorgt. Atelier PRO architekten ontwierp een kleinschalig nieuw gebouw.

Oproep aan klimaatminister voor steunmaatregelen zonnepanelen

Vandaag, 14:25

Consumenten- en milieuorganisaties vinden dat minister Hermans maatregelen moet nemen om zonnepanelen ook na afschaffing van de salderingsregeling aantrekkelijk te houden.