Ontwerp voor het drijvend festivalhart van de Rotterdam Architectuur Maand
Copyright: Studio Marco Vermeulen
Boten met verschillende functies in de Persoonshaven
Copyright: Studio Marco Vermeulen
Visie voor een groene zone aan de Boompjes
Copyright: Studio Marco Vermeulen

Marco Vermeulen: de Maas heeft potentie om Central Park van Rotterdam te worden

23 mei 2023, 14:32
Van 1 tot en met 30 juni vindt een nieuwe editie van de Rotterdam Architectuur Maand plaats. De manifestatie krijgt dit keer een drijvend festivalhart in de Maashaven, dat is ontworpen door Studio Marco Vermeulen. Een interview met de oprichter en naamgever van het bureau door Lindy Kuit, in opdracht van AIR Rotterdam. “Achter het ontwerp voor het festivalhart gaat een groter idee schuil.”

Tekst Lindy Kuit

Al zo lang hij het zich kan herinneren is Marco Vermeulen (Studio Marco Vermeulen) gefascineerd door water. De locatie van zijn architectenbureau heeft hij er specifiek op uitgekozen: een voormalige garage aan de Maaskade op het Noordereiland, op ook nog eens een buitendijkse locatie. En zelfs zijn eigen huis heeft hij gebouwd aan de Maas, op de kop van de Müllerpier. In gesprek met de architect over het thema Natte Stad, zijn inzichten uit de Wateratlas en zijn ontwerp voor het festivalhart van de Rotterdam Architectuur Maand 2023.

Het thema van de Rotterdam Architectuur Maand is dit jaar ‘Natte Stad’. Wat betekent dit thema voor jou?
“Bij Natte Stad ga ik meteen terug naar 2005, toen ik samen met Florian Boer werd gevraagd om mee te werken aan ‘Rotterdam Waterstad 2035’ in het kader van de tweede Internationale Architectuur Biënnale in Rotterdam. Rotterdam is een van de laagstgelegen steden van West-Europa en het water komt letterlijk van vier kanten: uit de lucht, de grond, van de zee én de rivier. Al in 2005 vroegen we ons af: hoe ziet de toekomst van de stad eruit in het kader van klimaatverandering? We zullen heel veel in Rotterdam moeten investeren om het klimaatadaptief te maken, maar kunnen we met die investeringen de stad ook aantrekkelijker maken? Zo ontstonden concrete ideeën op het gebied van wonen, getijdenparken, vervoer over water, maar ook waterberging. Het concept van een waterplein is destijds ook ontstaan: een openbare ruimte die tijdens piekmomenten regenwater kan opvangen, maar in de overige 95% van de tijd ‘gewoon’ een aantrekkelijke, openbare plek is.”

“Kortom, de focus lag destijds op bovengrondse investeringen in plaats van ondergrondse oplossingen. Inmiddels zijn we 18 jaar verder en is de stad negen waterpleinen rijker, is het eiland van Brienenoord veranderd in een getijdenpark en zijn er vergevorderde plannen voor onder meer het Nelson Mandela- en Rijnhavenpark. En is de actualiteit van het thema alleen maar toegenomen, getuigt ook de focus van de Rotterdam Architectuur Maand dit jaar.”

Je staat aan het roer van de Rotterdamse Wateratlas. Vertel, wat is dat precies en waarom is het nodig?
“De haven is al eeuwenlang van groot belang voor de stad. Maar terwijl de havenactiviteiten steeds meer westwaarts trekken, blijven de havens in de stad achter als stille bakken. Dood water, noemen we dat. Twee jaar geleden ben ik door de gemeente gevraagd om na te denken over het gebruik van die plekken en het functioneren van de rivier compleet te ontleden in de Wateratlas. Heel lang is de Maas alleen een belangrijke transportader en een scheiding geweest tussen noord en zuid. Tegelijkertijd kan het zich nog veel meer dan nu ontwikkelen tot een centrale, groene ruimte met een publiek karakter. Sinds de komst van de Erasmusbrug is de rivier steeds meer het fysieke en mentale hart van de stad geworden. Dit wordt op een aantal plekken steeds zichtbaarder. Op veel andere plekken is de stad nog afgekeerd van de rivier, terwijl ook hier duizenden Rotterdammers op loopafstand van de rivier wonen en hiervan zouden kunnen genieten.”

Wat zijn tot nu toe je bevindingen wat betreft de Wateratlas?
“De Maas is eigenlijk een soort snelweg. Je hebt er grote zee- en binnenvaartschepen, maar ook veel recreatievaart. Activiteiten zoals suppen en zwemmen mag vanwege de veiligheid eigenlijk helemaal niet, terwijl we de afgelopen zomers hebben gezien dat hier wel een grote behoefte aan is. Het Havenbedrijf wil daarom op de rivier een bepaalde zonering aanbrengen, zodat verschillende soorten verkeer veilig naast elkaar kunnen bewegen. In de gesprekken met het Havenbedrijf hierover hebben we ontdekt dat de doorgaande schepen tussen de pylonen van de Willemsbrug en de Erasmusbrug blijven, op minstens 35 meter van de kade. Die zone langs de Boompjes heeft daarmee een enorme potentie om te worden getransformeerd tot een publiek toegankelijk waterfront! Waar je kunt sporten, wandelen en passagiersschepen komen en gaan. Het zou ook tegemoetkomen aan de behoefte aan meer groen in het maritiem district, het dichtstbebouwde stukje van Nederland. Mogelijk kan ook de Willemsbrug op een andere manier op de Boompjes worden aangesloten zodat hier ook aan wal veel meer ruimte ontstaat en de André van der Louwbrug een groene verbinding kan worden tussen station Blaak en de Maas. Dit alles moet nog volledig worden uitgewerkt, maar de eerste ideeën zijn er in elk geval.”

“Een andere interessante bevinding is dat veel plekken in de stad dicht bij de rivier liggen, maar hier niet op zijn georiënteerd en geen adres aan het water hebben. Kunnen we die bestemmingen, zoals de Erasmus Universiteit, Erasmus MC en historisch Delfshaven beter verbinden met de Maas? Zodat ze ook makkelijker bereikbaar worden vanaf het water met openbaar vervoer óp het water, net als in Venetië? Dat zijn we volop aan het onderzoeken en is met name interessant in een stad die meer en meer autoluw aan het worden is.”

Je hebt het concept van het drijvende festivalhart van de Rotterdam Architectuur Maand bedacht en vormgegeven. Hoe ben je op dit idee gekomen?
“AIR wilde graag een drijvend festivalhart in de Maashaven als preview op het Nelson Mandelapark. Ik zie voortdurend duwbakken vol met ertsen, zout en graan langsvaren, die het binnenland van Europa van voedsel en grondstoffen voorzien. Het zijn net varende kathedralen; je ziet ze altijd voorbijkomen, maar bent er waarschijnlijk nog nooit in geweest. Vanbinnen, in de indrukwekkend grote ruimen, zie je sporen van de vele tonnen vracht die ze decennialang onafgebroken hebben vervoerd. Ook wat dat betreft passen de bakken heel mooi bij het karakter van de stad.”

“Ik dacht: als we die nu een paar weken uit de vaart nemen en laden met een stedelijk programma, dan hebben we een prachtig festivalhart waarin op een symbolische wijze stad en haven samenkomen. En dat bovendien een voorproefje vormt van het Nelson Mandelapark. In de parkbak begeef je je in een groene oase, in de sportbak skate je op havenmaterialen en -objecten – vormgegeven door freerunner Onur Eren – en in de tentoonstelling kun je onder meer in een 40 meter lange maquette de bevindingen uit de Wateratlas bekijken.”

“Achter het ontwerp voor het festivalhart gaat een groter idee schuil. Deze zomer zijn het drie duwbakken in de Maashaven. Maar wat als er meer gebruikte schepen met openbare functies, inclusief zwemboten en theaterboten, zich continu over het water door de stad verplaatsen? Ik denk dat we met de Rotterdam Architectuur Maand en het drijvende festivalhart laten zien hoe veel de rivier te bieden heeft als centrale groene ruimte. Als een levendige nieuwe wereld met aantrekkelijke stedelijke voorzieningen.”

Trefwoorden

drijvend bouwen lindy kuit studio marco vermeulen natte stad rotterdam rotterdam architectuur maand water marco vermeulen

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Woontoren De Vrijheid door Atelier Kempe Thill in Bajeskwartier opgeleverd
Gisteren, 14:14

Kunstenaars en architecten bouwen 'nomadisch monument' voor slachtoffers Gaza
Gisteren, 10:58

Vijf nominaties voor de prijs voor Architect van het Jaar 2025
Gisteren, 09:00

Open Kaart ontwerpt erf voor gebiedscoöperatie
31 augustus, 8:00

Steeds meer vakantiewoningen aan de kust, vooral in Zeeland
Gisteren, 15:27

Gasgeneratoren in Utrecht om overbelasting stroomnet te voorkomen

Gisteren, 11:40

Amsterdam schrijft tender uit voor eerste kavels Pampusbuurt op Strandeiland
29 augustus, 1:47

Vrees voor windparken in Groene Hart, oproep tot actie
29 augustus, 10:29

Verkoopgolf van huurwoningen houdt aan
28 augustus, 1:53

Noord-Holland maakt twintig miljoen vrij voor stationsgebieden
28 augustus, 10:50
Ga naar het nieuws-archief
ATAG Nederland
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Kingspan Light & Air
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
Houthandel van Dam
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
IsoBouw Systems bv
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
VOLA Nederland BV
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Holonite B.V.
AXOR + hansgrohe
FALK®
Tata Steel Colorcoat®
Ontwerpers
Lidmaatschappen
Nieuwsbrieven
Leveranciers
Lidmaatschappen
Adverteren

Architectenweb
Over ons
Contact

© 2002 - 2025 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan