Odette Ex over Eosta: “We zeiden steeds: kan het nog duurzamer?”

22 oktober 2018, 14:12

Eosta, distributeur van biologische groente en fruit, heeft in september zijn intrek genomen in een nieuw gebouw te Waddinxveen. Het pand, naar ontwerp van RAU, is in hoge mate circulair gerealiseerd. Voor het interieur stelde Volkert Engelsman, directeur van Eosta, alle vertrouwen in Ex Interiors en Logge Circulair. Alles is demontabel, herbruikbaar en kan terug naar de leverancier. “Je kunt met recht zeggen dat het interieur circulair is”, zegt Odette Ex.

Een jaar na de eerste steenlegging is het nieuwe, duurzame bedrijfspand van Eosta in Waddinxveen geopend. Het gebouw bestaat uit het hoofdkantoor en een distributiecentrum, samen goed voor een oppervlakte van 19.000 m².

Het gebouwontwerp van architectenbureau RAU geeft een fysieke uitdrukking aan de focus van Eosta op transparantie en op sociale en ecologische duurzaamheid. Het pand is benaderd als een grondstoffendepot. De gebruikte grondstoffen voor casco en afbouw zijn vastgelegd in een materialenpaspoort.

Indeling
Met een ruime en transparante opzet moet de architectuur ontmoeting en co-creatie stimuleren . Kantoor en loods zijn daarbij geïntegreerd. Centraal in het kantoor bevindt zich een ruim en licht atrium, waar op de begane grond de kernactiviteit van het bedrijf zich afspeelt: de trading floor, waar de afdeling inkoop en verkoop haar internationale contacten onderhoudt.

Rondom de handelsvloer zijn op de begane grond diverse overleg-, ontmoetings- en huiskamerplekken met openhaarden gesitueerd. Vanaf de trading floor draait een tribunetrap naar de eerste verdieping, waar de iepenhouten trap overgaat in een organisch gevormde balustrade uit iepenhouten latten en glas.

Op de eerste verdieping liggen de kantoren, uitgevoerd met glazen wanden voor de visuele verbindingen. Op de tweede verdieping ligt het restaurant, waar alle medewerkers – uit het kantoor en het distributiecentrum – gezamenlijk lunchen. Aan het restaurant grenst een groot dakterras met tuin, waar deels ook kleine groenten worden verbouwd.

Volle vertrouwen
“Toen ik voor het eerst bij Eosta kwam, zag ik een heel bevlogen bedrijf met een duidelijke visie over hoe je moet omgaan met groente, fruit en de aarde”, zegt Odette Ex. Ze herkende in directeur Engelsman een man die oprecht heeft besloten ‘zo kunnen we niet verder met de wereld’, legt Ex uit. “Ik werk ook veel met Thomas Rau en mensen van de Triodos Bank en ook dat zijn allemaal mensen die een maatschappelijke verantwoordelijkheid voelen en de behoefte om daar handen en voeten aan te geven. Ook bij Volkert voelde ik dat hij die verplichting al lang geleden met zichzelf is aangegaan.”

“Interessant en heel aangenaam was dat Eosta een heldere knip in het project maakte”, zegt Ex. “Volker Wessels en RAU deden het gebouw; het complete interieur en de hele aankleding wilde het bedrijf van ons. Ex Interiors kreeg daarbij het volledige vertrouwen.”

Iepenhout
Engelsman had, zo merkte Ex, wel al heel duidelijke ideeën over het interieur. “Hij wilde een keuken, want ze werken natuurlijk met voedsel; hij wilde een grote vide zodat hij zijn medewerkers op de trading floor kon zien, met een brede trap waarop toespraken en lezingen zouden kunnen plaatsvinden. Openhaarden als ontmoetingsplek voor de medewerkers, en ruimtes voor powernaps en meditatie.” De duurzaamheidsvisie strekt zich bij Eosta namelijk ook uit naar het welbevinden van de werknemers.

De Eosta-directeur had ook een bepaalde stijl in gedachten, die Ex omschrijft als “een beetje die koloniale chic” die hij kende van zijn reizen naar de herkomst van mango’s en avocado’s. Dat heeft Ex enigszins moeten bijsturen. “Het past niet op een Nederlands bedrijventerrein en het is ook niet mijn handschrift. Ik moest dus zoeken naar een alternatief voor bijvoorbeeld het mahonie dat Volkert in zijn hoofd had.”

Voor het gewenste hout wilde Ex evenmin eiken gebruiken, al was dat misschien een eenvoudiger keuze geweest; “het is te obligaat, dat hoort niet bij Engelsman.” De keuze voor bekleding van de trap en de vloeren viel op iepenhout, een mooi Nederlands product van bomen die toch al gekapt moesten worden wegens iepenziekte.

Recyclebaar en demontabel
“Hoewel we het er aanvankelijk niet expliciet over hebben gehad, was het wel duidelijk dat we het interieur zo circulair mogelijk zouden realiseren”, zegt Ex. “Daarom is Jaap Logge erbij gekomen.” Logge Circulair realiseert turn-key circulaire kantoorinrichtingen. Volgens Ex heeft Logge een bijzonder grote bijdrage aan de circulariteit geleverd. “Hij is waarschijnlijk nog wat strenger in de leer en tikte ons van tijd tot tijd op de vingers.”

“Af en toe ben ik wel met mijn hakken in het zand gegaan, want als architect wil ik ook de beeldkwaliteit bewaken. Maar op zich hebben we steeds twee keer naar iets gekeken: kan het nog duurzamer”, vertelt ze.

Alles in het interieur is demontabel is, met oog op recycling of hergebruik aan het einde van de gebruiksperiode, zegt Ex. Dat geldt voor de kantoorstoelen en –tafels, maar bijvoorbeeld ook voor de stenen wandbekleding rond de openhaarden. Die stenen, gemaakt van vergruisd oud porselein en keramiek, zijn niet gevoegd zodat ze later makkelijk van de wand zijn af te halen zijn en weer gerecycled kunnen worden.

Ook zijn er oude vergaderstoelen en –tafels ‘refurbished’; ze zijn voorzien van een nieuwe stoffering die aansluit bij de stijl van het nieuwe pand. Oude roldeurkasten van Eosta zijn hergebruikt door ze te voorzien van een nieuwe ombouw; die bestaat bovendien uit plaatmateriaal dat bio-based en recyclebaar is. Het binnenwerk van de pantry’s is vervaardigd uit Ecor, een gerecycled en lichtgewicht product.

Product als dienstverlening
Een belangrijk aspect aan het toegepaste circulaire model is ook het concept ‘product as a service’. De betrokken partijen hebben gezamenlijk gekeken in hoeverre het mogelijk was om geen producten aan te schaffen, of ‘in bezit te nemen’, maar te betalen voor het gebruik.

De intentie is dat Logge Circulair de producten en grondstoffen aan het einde van hun gebruiksduur terugneemt. Dat waarborgt de prestaties van de geleverde producten, want de leverancier ziet de waarde van de grondstoffen in het product, leggen Logge en Ex uit. Om dit te faciliteren is, net als van het gebouw, een materialenpaspoort opgesteld, zodat duidelijk is welke grondstoffen in de producten en materialen zitten.

Dat betekent dat Logge Circulair niet de traditionele rol van interieurinrichter en leverancier vervult, maar een dienstverlener wordt. Het vergt, ook financieel en juridisch, uitzoekwerk en het is spannend, maar dat hoort bij het pionieren dat nog steeds bij circulair bouwen hoort. “Maar in principe kan alles terug naar de leverancier: het hout, de stenen, de meubels, et cetera”, zegt Ex. “Je kunt met recht zeggen dat het interieur circulair is.”

Trefwoorden

product as a service pay per use interieur ex interiors circulariteit rau logge circulair circulair bouwen demontabel bouwen circulair recycling waddinxveen hergebruik eosta

1	Dynamisch wolkenplafond leidt reizigers naar hun Eurostar-trein donderdag, 13 februari
2	Nobel I eerste opgeleverde gebouw binnen herontwikkeling terrein UZ Gent donderdag, 13 februari
3	Maarten van Kesteren architecten transformeert een jaren 60-villa tot passiefwoning woensdag, 12 februari
4	Woonin selecteert Heijmans voor bouw 190 betaalbare huurwoningen in Utrecht dinsdag, 11 februari
5	OZ ontwerpt eigen 'lowtech'-kantoor in Buiksloterham woensdag, 12 februari

Gerelateerde nieuwsberichten

Heembouw en New Horizon zoeken procesmatige samenwerking voor circulaire bouw

27 februari 2019

Renewi: groeiende vraag naar gerecycled materiaal zal prijs opdrijven

11 november 2022

Mens en milieu centraal op campus naar masterplan van Ex Interiors en JDdV

7 februari 2024

DGBC publiceert meetmethodiek voor losmaakbaarheid in gebouwen

11 februari 2020

Een kantoorinterieur dat historische waarde en een duurzame toekomst verbindt

5 december 2024

Interieur als versterking van de architectuur Burgerweeshuis

8 maart 2018

Odette Ex over Circl: “Je moet het experiment aan”

2 oktober 2017

Gecoördineerde collectie van Ex Interiors

6 juni 2017

Circulair paviljoen voor eten in de toekomst

28 augustus 2018

Stadhuistoren Eindhoven ‘circulair gerenoveerd’

27 juni 2018

Plan voor circulair restaurant en fietshotel in Beverwijk

20 april 2018

Circulaire inrichting met 'foody' uitstraling voor Voedingscentrum

6 maart 2018

Teams Challenge Circulaire Werklocaties 2050 bekend

15 januari 2019

Nieuw kantoor van Triodos Bank bereikt het hoogste punt

20 maart 2019

Flessenrek als blikvanger en verbinding in hoofdkantoor Bols

22 mei 2019

Nieuwe kantoor Triodos Bank is ook een materialenbank

12 september 2019

Open en tevens geborgen werkomgeving voor Triodos Bank

16 januari 2020

Video: het verbindende interieur van de Triodos Bank

17 april 2020

Contract op basis van vertrouwen voor circulair bouwproject

23 april 2020

Ex Interiors wint prijsvraag Werkplek van de Toekomst

29 september 2020

Bouwkundestudenten realiseren circulaire toren in Delft

25 maart 2021

Ex Interiors creëert ademruimte in een compacte woning

15 april 2021

Ex Interiors ontwerpt hoofdkantoor voor ontmoeten en hybride werken

23 juni 2021

Ex Interiors schept kleurrijke werkomgeving voor HvA/UvA

31 maart 2022

Ex Interiors presenteert vloercollectie met natuurlijk karakter

4 april 2022

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Odette Ex over de terugkeer naar kantoor (en onszelf)

30 september 2021

Andere nieuwsberichten

Nieuwe Instituut organiseert tentoonstelling over Ma Yansong en MAD Architects

13 februari, 4:47

Op 17 mei opent in het Nieuwe Instituut een tentoonstelling over het werk van de Chinese architect Ma Yansong en zijn bureau MAD Architects. In de expositie wordt het twintig jaar omspannende oeuvre van de wereldwijd geroemde architect belicht.

Dynamisch wolkenplafond leidt reizigers naar hun Eurostar-trein

13 februari, 3:45

Afgelopen maandag is het eerste deel van de wachtruimte van de nieuwe Eurostar-terminal in station Amsterdam Centraal geopend. De door Superimpose Architecture en ZJA ontworpen terminal bevindt zich in de voormalige Amstelpassage.

Kinderdagverblijf met duurzaam karakter en natuurlijke uitstraling

13 februari, 1:11

In opdracht van Kosmo, een aanbieder van kinderopvang in Overijssel en Gelderland, ontwierp Nijhoff Architecten een nieuw kinderdagverblijf in Wierden. Het gebouw, gerealiseerd door Tala, bestaat grotendeels uit hout en andere biobased materialen.