Kabinet wil stikstofaanpak versnellen, maar hoe blijft onduidelijk
3 april 2023, 10:17
Het kabinet heeft vrijdag na urenlang beraad afgesproken ‘versnelling aan te brengen’ in het terugbrengen van de stikstofuitstoot, maar wordt weinig concreet hoe dat moet gaan gebeuren. Premier Mark Rutte zegt sneller een akkoord te willen van Brussel om met de ‘woest aantrekkelijke regeling’ van minister Christianne Van der Wal (Stikstof) te beginnen, terwijl contact hierover al loopt. Ook de deadline van 1 juli voor provincies om met stikstofplannen te komen, wordt niet naar voren gehaald. Hoe het kabinet verder wil versnellen, blijft dan ook onduidelijk.
Wat wel enigszins helder wordt, is dat het CDA 2030 als deadline voor de stikstofdoelen van tafel wil. Maar wanneer de partij hierover wil gaan onderhandelen, is dan weer niet bekend. Partijleider Wopke Hoekstra wil eerst weten wat er in de collegeprogramma's van de nieuwe provinciebesturen komt te staan. Maar ook het landbouwakkoord en de (uitkoop)regeling voor boeren zijn voor het CDA daarbij van belang.
Hoekstra erkende dat er geen garantie is op de uitkomst van de door het CDA gewenste heronderhandelingen. Belangrijk is juist waar de provincies straks zelf mee komen, gaf Hoekstra aan na het overleg. Over andere onderdelen van het stikstofbeleid, zoals de verplichte uitkoop, wilde hij zich niet uitlaten. Ook dit punt ligt zeer gevoelig bij boeren, maar ook binnen het CDA. Rutte weet ook niet hoe de onderhandelingen zullen uitvallen. “We zien wel wat er uitkomt.”
Vicepremier en D66-leider Sigrid Kaag zei ‘begrip te hebben voor de positie’ van het CDA. Maar volgens haar staan de afspraken en de focus op de stikstofaanpak overeind. Opnieuw erover praten kan wat haar betreft altijd, maar het is niet gezegd dat de afspraken dan worden aangepast. Ook vicepremier Carola Schouten (ChristenUnie) zei "begrip" te hebben voor de vraag van de christendemocraten.
Provincies: versnellen is niet te doen
De provincies zeggen in een rondgang van Nieuwsuur dat ze met handen en voeten gebonden zijn. “Zeggen dat wij aan de slag kunnen, dat klopt gewoon feitelijk niet.” Mirjam Sterk is gedeputeerde namens het CDA in Utrecht. Ze wil dolgraag aan de slag. “Maar de instrumenten om plannen te maken met boeren, hebben we niet.” Piekbelasters? “We weten nog niet wie dat zijn.” Boerderijen verplaatsen? “Nog geen regelingen voor.” Innovaties? “Niet duidelijk of die stand houden bij de rechter.” Dus versnellen, zoals premier Rutte beloofde, is volgens Sterk niet te doen.
Premier Rutte kwam gisteravond na dagenlang onderhandelen met enkele mededelingen. Ten eerste: het kabinet is niet gevallen. Ten tweede: er komt een ‘pauze’ in het stikstofbeleid. Na die pauze wordt opnieuw onderhandeld over stikstof, want het CDA wil af van de afspraken in het regeerakkoord. Tot die tijd ligt de bal bij provincies, die volgens premier Rutte moeten versnellen. Maar dat kan helemaal niet, beaamt ook CDA-gedeputeerde Eddy van Hijum in Overijssel. "Provincies willen aan het werk, maar het Rijk moet eerst kaders scheppen."
Bouwend Nederland: kabinet reageert onnodig krampachtig
Bouwend Nederland vindt dat het kabinet in het stikstokdossier ‘onnodig krampachtig reageert’ op de monsterzege van de BBB bij de Provinciale Staten-verkiezingen. “Niets staat het kabinet in de weg om te doen waar al lang en breed draagvlak voor is. Ook de BBB is niet tegen de vrijwillige uitkoop van piekbelasters. Dus kabinet, kom zo snel mogelijk met een woest aantrekkelijke regeling en ga uitkopen”, zegt een woordvoerder.
In plaats daarvan kwam Rutte vrijdag met een verhaal dat Bouwend Nederland niet goed begrijpt. “Voor ons is het niet 100 procent duidelijk. Maar het heeft er niet de schijn van dat het sneller gaat”, stelt de zegsman van Bouwend Nederland. Dat is volgens hem geen goede zaak. Zowel voor boeren als voor natuurherstel zou het beter zijn om vaart te maken en met uitkopen te beginnen. Ook voor de bouw staat er veel op het spel. “Hoe langer het duurt voor dit is opgelost hoe meer last Nederland ervan heeft.”
In november pakte een uitspraak van de Raad van State, die besliste dat bouwprojecten niet meer automatisch toestemming krijgen om tijdelijk stikstof uit te mogen stoten, nog dramatisch uit voor de bouwsector. Sindsdien moeten bouwers veel nieuwe rapporten en berekeningen aanleveren om aan te tonen dat realisatie van een project niet bijdraagt aan extra stikstofuitstoot. Daardoor lopen veel bouwplannen vertraging op en is sprake van hogere kosten.
Bron: ANP