Bouwteam XOOMlab op locatie

Online en offline werken bij XOOMlab

Werken op afstand bij XOOMlab

Er worden ook weer grotere bijeenkomsten georganiseerd bij XOOMlab

Renovatie en optopping van flat in de Burmandwarsstraat in Amsterdam

Harvey Otten signeert zijn onlangs verschenen roman Virmundt op kantoor

Architecten over twee jaar corona: XOOMlab

14 maart 2022, 10:54

Deze week is het precies twee jaar geleden dat het kabinet werkend Nederland opriep om zoveel mogelijk thuis te gaan werken vanwege het coronavirus. Architectenweb vroeg destijds aan verschillende architectenbureaus hoe zij hier vorm aan gaven en wat hun verwachtingen voor de toekomst waren. In een nieuwe serie vragen wij bureaus in hoeverre het thuiswerken onderdeel is geworden van hun bedrijfsvoering en wat voor gevolgen corona in bredere zin heeft gehad. In deel 1 een gesprek met Harvey Otten van XOOMlab. “Ontwikkelen en ontwerpen van maatschappelijke projecten doe je niet vanachter je bureau.”

Twee jaar geleden vertelde je dat het thuiswerken binnen XOOMLab vrij eenvoudig georganiseerd kon worden, aangezien het een collectief van ZZP’ers is dat vrij eenvoudig kan schakelen tussen werken in huis of op kantoor. Hoe pakte dit op de lange termijn uit? Hielp de flexibiliteit of stuitten jullie toch wel op problemen?
“Aanvankelijk was het thuiswerken geen probleem, maar we merkten al snel dat we dat zelf niet prettig vonden. Na een maand of twee fietsten we eigenlijk allemaal weer dagelijks met onze laptop naar XOOMlab. Achteraf mogen we zeggen dat dit probleemloos kon. We hebben een ruim kantoor, de vergaderzalen en presentatieruimte werden gebruikt als extra werkplekken. Anderhalve meter afstand was geen probleem en de dubbele deuren hebben van april tot september opengestaan. Er zijn wel individuele coronagevallen geweest, maar het is niet voorgekomen dat de ene collega de andere besmette. Er is maar één collega uit het collectief gestapt. Die raakte helaas verstrikt in complottheorieën en voelde zich niet thuis tussen de rationele ontwerpers en ondernemers die wij zijn. Ook in zo’n geval blijkt dat het makkelijker is een lidmaatschap van een coöperatie op te zeggen dan een arbeidscontract te ontbinden. Omdat iedereen een individuele keuze maakt hoeft niemand de verantwoordelijkheid voor een ander te nemen. De collegialiteit lijdt daar niet onder, integendeel, persoonlijk viel het me op hoe we elkaar door de lockdowns sleepten.”

Verliep het contact met opdrachtgevers en gebruikers de afgelopen twee jaar optimaal? Mede door de lockdowns konden jullie hen natuurlijk vaak niet fysiek ontmoeten, gaf dat problemen tijdens het ontwerptraject of hebben jullie een model kunnen vinden om dat te ondervangen?
“Er waren hier permanent Teams- en Zoom-meetings gaande. Voor een deel werkte dat efficiënter, zeker als je bedenkt hoeveel reistijd daarmee bespaard werd. Tegelijkertijd merkte ik hoe stroperig processen worden wanneer iedereen in zijn of haar eigen kamertje zit. In grotere organisaties en bij gemeentes leek de interne communicatie soms helemaal stil te vallen. Aanvankelijk leidde dat wel tot irritatie, maar ik ontdekte al snel dat mensen telefonisch juist beter bereikbaar waren. Met name bij corporaties en gemeentes kon je daardoor het hele leger beleidsmedewerkers overslaan en direct bellen met degene die verstand van zaken heeft.

Wanneer je een echte ontwerpsessie wilt doen dan schiet online werken toch echt tekort. We hebben dat een aantal keer ondervangen door op locatie in de buitenlucht af te spreken. Dat pakte heel goed uit. Projecten werden meteen concreet en op de één of andere manier heb je het nodig om elkaar in levenden lijve te zien als je ideeën wilt uitwisselen. Dat heeft ook alles te maken met het type projecten dat we doen. We werken met een wooncoöperatie opgericht door huurders zelf aan honderd huurwoningen in Amsterdam-West. Ook hebben we in opdracht van een vereniging van eigenaren in het centrum van Amsterdam, in de Burmandwarsstraat een flat met 37 appartementen gerenoveerd en opgetopt. In Alphen aan den Rijn werk ik met onze ontwikkel-bv Ruimtemaken aan 46 sociale koopwoningen voor starters. Het ontwikkelen en ontwerpen van maatschappelijke projecten doe je niet vanachter je bureau.”

In maart 2020 verwachtten veel mensen dat corona tot vertraging of stilvallen van bouwprojecten en mogelijk tot een nieuwe crisis. Hebben jullie daar veel te maken gehad?
“Ik heb even rondgevraagd en de omzet was het afgelopen jaar hoger dan ooit tevoren. Echt last hebben we daar dus niet van gehad. Zoals gezegd werken we nu iets meer online, ook al is dat dan voornamelijk vanuit kantoor. Zelfs vanaf de bouwplaats word ik soms met een live Whatsapp-verbinding even ingebeld om mijn licht te laten schijnen over een probleem dat ze ter plekke tegenkomen. Corona heeft die communicatiemiddelen vanzelfsprekend gemaakt. Op kantoor zie je hoe belangrijk een prettige werkplek is. We zitten nu met meer mensen op kantoor dan in maart 2020 en er kunnen nog steeds mensen bij.”

Heeft corona ook invloed gehad op het ontwerp? Ontwerpen jullie bijvoorbeeld grotere woningen of woningen met thuiswerkplekken?
“De hele pandemie heeft zeker invloed gehad op onze ontwerpen, maar dan niet in de zin dat we thuiswerkplekken en quarantaineruimtes zouden gaan bedenken. Alsjeblieft niet. We zijn ons juist meer bewust geworden van het belang van ontmoeting. In Alphen aan den Rijn denken we bij het complex starterswoningen daarom aan een laptoplounge koffieruimte aan de Rijnhavenkade. In Amsterdam hebben we voor de woningen die we voor een coöperatie ontwikkelen en ontwerpen een hele beuk vrijgehouden voor ontmoetingsruimtes, verspreid over vijf verdiepingen. Buiten de gebouwen is ook het belang van een groene omgeving toegenomen. Minder steen, meer beplanting en meer bomen. In High End Buiksloterham, dat we samen met drie XOOMlab-collega’s en Vink Bouw ontwikkelden in Amsterdam Noord staan de plantvakken zelfs op de balkons.”

Naast corona hebben de afgelopen twee jaar ook zaken als de stikstofcrisis en een tekort aan personeel en bouwmaterialen flinke invloed gehad op de bouw en dan met name op de voortgang van bouwprojecten. Hoe zie je de nabije toekomst als het op dit soort zaken aankomt en wat voor effecten verwacht je voor architecten?
“Die stikstofcrisis stelde weinig voor vergeleken met wat ons nu te wachten staat. Twee jaar geleden sprak ik de hoop uit dat de overkokende woningmarkt door corona getemperd zou worden. Het tegendeel bleek waar. De bouwkosten stegen, maar dat kon met de stijgende verkoopprijzen worden opgevangen. Nu vallen we door een losgeslagen dictator de volgende crisis in en rijzen de brandstofprijzen de pan uit. Stiekem hoop ik nog steeds op een kentering. Dat we de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad nu eindelijk serieus gaan aanpakken, dat we ons realiseren dat de woningbouwopgave in de stad ligt en dat we niet bouwen om snel geld te verdienen maar om langdurig kwaliteit neer te zetten.”

Trefwoorden

harvey otten thuiswerken xoomlab corona

1	College Rotterdam stelt gebiedsambitiedocument Hart van Overschie vast vrijdag, 2 mei
2	MVRDV en Mecanoo bij finalisten in architectuurcompetitie voor ‘landmark’ woensdag, 7 mei
3	Tijdelijke remise Museumtramlijn Amsterdam met verrassende ornamentiek dinsdag, 6 mei
4	Evenwichtige woonomgeving op voormalig fabrieksterrein Van Besouw Goirle dinsdag, 6 mei
5	Cityförster en Atelier Gram ontwerpen woontoren met collectieve voorzieningen voor Tirana woensdag, 7 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

XOOMlab ontwikkelt en ontwerpt woongebouw High End op Buiksloterham

15 november 2022

Architect Harvey Otten schijft roman over ridder Virmundt

8 maart 2022

Architecten werken vanuit huis: XOOMlab

23 maart 2020

Zelfbouwwoning met 'glazen gordijn'-gevel voor architect Harvey Otten

6 oktober 2020

Voorlopig ontwerp nieuw World of Food goedgekeurd

25 augustus 2021

Architecten over twee jaar corona: Rijnboutt

15 maart 2022

Architecten over twee jaar corona: KCAP

16 maart 2022

Architecten over twee jaar corona: Vakwerk Architecten

17 maart 2022

Architecten over twee jaar corona: LOLA Landscape Architects

18 maart 2022

Onderzoek: aantal thuiswerkuren verdubbeld na coronajaren

27 juli 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Video: het MIX-paviljoen in zijn groene omgeving

Gisteren, 15:24

Het omliggende landschap maakte integraal deel uit van het ontwerp, dat MIX architectuur voor zijn kantoor maakte. Na een paar jaar begint dat landschap te groeien en bloeien; Stijn Poelstra legde het paviljoen met landschap vast in een video.

De Hemelse Tuin van Studio Valkenier is een veelzijdige stadslandbouwboerderij

Gisteren, 13:41

In Amsterdam-Oost heeft Studio Valkenier een voormalige kinderboerderij getransformeerd tot een educatieve, duurzame en inclusieve stadslandbouwboerderij voor iedereen : De Hemelse Tuin.

Gevel Sombra-paviljoen door MVRDV beweegt mee met de zon

Gisteren, 10:51

Op de tentoonstelling Time Space Existence in Venetië opent zaterdag het Sombra-paviljoen. De gevel van het door MVRDV ontworpen paviljoen beweegt mee met de zon; de panelen openen of sluiten zich afhankelijk van de stand van het hemellichaam.

Het Nederlands paviljoen in Venetië als inclusieve sportbar

Gisteren, 10:16

Hoe kan architectuur sociale normen uitdagen en ruimten creëren voor nieuwe vormen van samenleven? Dat is de vraag die het Nieuwe Instituut stelt met ‘Sidelined: A Space to Rethink Togetherness’, de inzending voor de Architectuurbiënnale in Venetië.

Woningcorporaties dreigen met juridische stappen om kabinet aan afspraken te houden

Gisteren, 16:20

Het bevriezen van de huren van sociale huurwoningen heeft grote gevolgen juist voor woningzoekenden en huurders, stelt vereniging voor woningcorporaties Aedes.

Kamernet: studentenkamer is ruim zes procent duurder dan vorig jaar

Gisteren, 12:27

Amsterdam is de duurste studentenstad om in te wonen.

Herstel ‘onveilige’ vloer waterschapskantoor kost ruim tien miljoen

Gisteren, 11:24

Het Waterschap Rijn en IJssel heeft besloten alle vloeren van het hoofdkantoor in Doetinchem te renoveren, omdat ze onveilig zouden zijn.

Nationale Parken: kabinet laat ons vallen met schrappen financiering

7 mei, 4:18

De Nationale Parken vinden dat het kabinet “alle grenzen van redelijkheid en fatsoen overschrijdt” door de financiële bijdrage vrijwel volledig in te trekken.

Aedes: zo’n 140 corporaties schrappen investeringen

6 mei, 4:59

Meer dan de helft van de woningcorporaties moet een deel van de investeringen schrappen als gevolg van de huurbevriezing die het kabinet heeft aangekondigd. Dat verwacht corporatiekoepel Aedes.