Gevel Sombra-paviljoen door MVRDV beweegt mee met de zon

8 mei, 10:51

Op de tentoonstelling Time Space Existence in Venetië opent aanstaande zaterdag het Sombra-paviljoen. De gevel van het door MVRDV ontworpen paviljoen beweegt mee met de zon; de panelen openen of sluiten zich afhankelijk van de stand van het hemellichaam. Naarmate de zon feller schijnt, sluiten de panelen zich zodat er binnen in het paviljoen schaduw en verkoeling ontstaat. In ‘ruststand’ staan de panelen juist open, zodat bezoekers van Sombra uitzicht op de omgeving genieten.

Sombra is geïnspireerd op de heliodon, een apparaat waarmee onder meer architecten de hoek van lichtstralen afstemmen op de zon. De naam is een combinatie van de Latijnse woorden voor zon (sol) en schaduw (umbra). Het paviljoen bestaat uit kinetische bouwelementen die werken zonder elektronica of motoren.

Het paviljoen telt zes metalen ‘ribben’ die naar de zon zijn gekanteld, met boven- en onderbogen die overeenkomen met de zonshoek tijdens de zomer- en winterzonnewende. De bogen, gemaakt van hergebruikte balken, ondersteunen driehoekige panelen die schaduw bieden door de geperforeerde oppervlakken. De panelen bevatten scharnieren en openen of sluiten afhankelijk van de stand van de zon.

Het bewegen van de panelen wordt veroorzaakt door natuurkundige principes. De gebogen ribben van de structuur hebben een reeks kleine, verborgen luchtcilinders. Wanneer een deel van de structuur door de zon wordt verwarmd, stijgt de druk in de cilinders en wordt lucht in een kleine luchtzak geduwd die de structuur met het paneel verbindt. Het mechanisme is geïnspireerd door robotica: de luchtzak werkt als een spier die zich samentrekt en het paneel sluit.

MVRDV stelt dat het paviljoen op meerdere manieren een ode aan de zon vormt. De ronde vloerplaat is gegraveerd met de polaire zonneboog die de basis vormde voor de geometrie van het paviljoen. De onderkanten van de bogen bevatten de woorden ‘zon en schaduw’ in meer dan tweehonderd talen. Dit is niet alleen een verwijzing naar de naam van het paviljoen, maar herinnert ons eraan dat onze relatie met de zon een universele menselijke ervaring is, aldus het bureau.

MVRDV heeft het paviljoen ontwikkeld met Metadecor, Airshade Technologies, Alumet, Van Rossum Raadgevend Ingenieurs, Arup, Kersten Europe en het AMOLF Instituut. De tentoonstelling is tot en met 23 november gelijktijdig te zien met de Architectuurbiënnale van Venetië, in de Giardini Marinaressa van het European Cultural Centre in de Italiaanse stad.

Trefwoorden

kinetische gevel venetië mvrdv paviljoen architectuurbiennale van venetie licht zon schaduw gevel biënnale van venetië

1	Vakwerk Architecten uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2025 woensdag, 5 november
2	Fenix, kunstmuseum over migratie, is Publiek gebouw van het Jaar 2025 woensdag, 5 november
3	MO*town Track 8 bekroond als Woongebouw van het Jaar 2025 woensdag, 5 november
4	NOAHH ontwerpt nieuw zwembad in Noordersportpark Haarlem dinsdag, 4 november
5	IKC De Brug gelauwerd als Schoolgebouw van het Jaar 2025 woensdag, 5 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Het Nederlands paviljoen in Venetië als inclusieve sportbar

8 mei

3D gebreid textiel van SO-IL vormt ruimtelijk web in Venetiaanse Arsenale

12 mei

MVRDV en Mecanoo bij finalisten in architectuurcompetitie voor ‘landmark’

7 mei

MVRDV en Zecc Architecten transformeren Heerlense kerk tot stadsbad

17 april

Hedwig Heinsman toont 3D-geprinte optoppingen tijdens Architectuurbiënnale Venetië

13 mei

Strategische visie van MVRDV voor ‘kwaliteitssprong’ Roosendaal

27 maart

Belgische paviljoen in Venetië toont onderzoek naar plantenintelligentie en binnenklimaat

14 mei

Wooncomplex in zilver en goud voor Rotterdamse Wilhelminapier

24 maart

Volume brengt circulaire souvenirs en een grijpmachine naar de Architectuurbiënnale

19 mei

MVRDV's Portlantis geeft bezoekers nieuwe perspectieven op de Rotterdamse haven

20 maart

Column

De architectuurbiënnale is geen guilty pleasure

20 mei

Transformatie cementfabriek tot wijk door MVRDV in Shanghai voltooid

8 augustus

MVRDV ontwerpt Taiwanees bezoekerscentrum met gebouwen als 'rotsformaties'

29 augustus

MVRDV ontwerpt woontoren met palet aan kubusvormige buitenruimten

5 juni

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Yesomi Umolu benoemd tot algemeen en artistiek directeur Nieuwe Instituut

Gisteren, 16:29

Zij volgt per 1 maart 2026 Aric Chen op, die eerder dit jaar stopte in die rol. Umolu heeft ervaring bij onder meer Serpentine Galleries in Londen en de Chicago Architecture Biennial.

MVRDV ontwerpt bolvormig sportcomplex in Albanese hoofdstad Tirana

Gisteren, 15:52

MVRDV heeft een ontwerpwedstrijd gewonnen voor een groot sportcomplex met woningen en een hotel in Tirana.

VanWonen, Koschuch en OKRA presenteren masterplan Lange Wemen Hengelo

Gisteren, 14:40

Pal tegenover het stadhuis, op de locatie van het oude winkelcentrum en parkeergarage Thiemsbrug, komt een nieuwe woonwijk, winkels met daarboven appartementen, grondgebonden woningen en bovengronds parkeren.

Nijkleaster wint Vredeman de Vriesprijs voor architectuur 2025

Gisteren, 10:32

De jury van de Friese architectuurprijs noemt de transformatie van een boerderij naar een eigentijds klooster ‘kleinschalig maar groots in visie, met een sterke samenhang tussen locatie, functie en vorm’.

Aartsen versoepelt regels geluidsoverlast voor bouwen langs spoor

Gisteren, 13:32

Dit kan volgens de staatssecretaris omdat treinen en rails een stuk stiller zijn geworden.

Paul de Ruiter voert ABN AMRO Duurzame 50 aan

Gisteren, 11:55

Het is voor het eerst dat de architect op één staat in de lijst van ‘duurzame koplopers’ in de Nederlandse bouw en vastgoed.

Limburgse politiek ondanks zorgen akkoord met energiemaatschappij

7 november, 1:39

De provincie Limburg krijgt een eigen energiemaatschappij.

Provincie Zuid-Holland steekt ‘geen cent extra’ in warmtenetwerk

7 november, 10:28

Het ministerie vroeg om een extra bijdrage voor een ondergronds leidingnetwerk waarmee tienduizenden woningen worden verwarmd met restwarmte uit de Rotterdamse haven.

Provincies focussen op agrarisch natuurbeheer tegen stikstof

6 november, 3:11

De betrokken partijen hebben daarover afspraken gemaakt, maar benadrukken dat steun van de rijksoverheid nodig blijft.

Corporatiewoning harder geraakt door klimaatverandering

6 november, 10:46

Bewoners van de onderzochte woningen hebben bijvoorbeeld vaker last van hittestress door warme nachten en krijgen vaker te maken met wateroverlast bij hevige buien.

Ga naar het nieuws-archief