Gevel Sombra-paviljoen door MVRDV beweegt mee met de zon

8 mei, 10:51

Op de tentoonstelling Time Space Existence in Venetië opent aanstaande zaterdag het Sombra-paviljoen. De gevel van het door MVRDV ontworpen paviljoen beweegt mee met de zon; de panelen openen of sluiten zich afhankelijk van de stand van het hemellichaam. Naarmate de zon feller schijnt, sluiten de panelen zich zodat er binnen in het paviljoen schaduw en verkoeling ontstaat. In ‘ruststand’ staan de panelen juist open, zodat bezoekers van Sombra uitzicht op de omgeving genieten.

Sombra is geïnspireerd op de heliodon, een apparaat waarmee onder meer architecten de hoek van lichtstralen afstemmen op de zon. De naam is een combinatie van de Latijnse woorden voor zon (sol) en schaduw (umbra). Het paviljoen bestaat uit kinetische bouwelementen die werken zonder elektronica of motoren.

Het paviljoen telt zes metalen ‘ribben’ die naar de zon zijn gekanteld, met boven- en onderbogen die overeenkomen met de zonshoek tijdens de zomer- en winterzonnewende. De bogen, gemaakt van hergebruikte balken, ondersteunen driehoekige panelen die schaduw bieden door de geperforeerde oppervlakken. De panelen bevatten scharnieren en openen of sluiten afhankelijk van de stand van de zon.

Het bewegen van de panelen wordt veroorzaakt door natuurkundige principes. De gebogen ribben van de structuur hebben een reeks kleine, verborgen luchtcilinders. Wanneer een deel van de structuur door de zon wordt verwarmd, stijgt de druk in de cilinders en wordt lucht in een kleine luchtzak geduwd die de structuur met het paneel verbindt. Het mechanisme is geïnspireerd door robotica: de luchtzak werkt als een spier die zich samentrekt en het paneel sluit.

MVRDV stelt dat het paviljoen op meerdere manieren een ode aan de zon vormt. De ronde vloerplaat is gegraveerd met de polaire zonneboog die de basis vormde voor de geometrie van het paviljoen. De onderkanten van de bogen bevatten de woorden ‘zon en schaduw’ in meer dan tweehonderd talen. Dit is niet alleen een verwijzing naar de naam van het paviljoen, maar herinnert ons eraan dat onze relatie met de zon een universele menselijke ervaring is, aldus het bureau.

MVRDV heeft het paviljoen ontwikkeld met Metadecor, Airshade Technologies, Alumet, Van Rossum Raadgevend Ingenieurs, Arup, Kersten Europe en het AMOLF Instituut. De tentoonstelling is tot en met 23 november gelijktijdig te zien met de Architectuurbiënnale van Venetië, in de Giardini Marinaressa van het European Cultural Centre in de Italiaanse stad.

Trefwoorden

kinetische gevel venetië mvrdv paviljoen architectuurbiennale van venetie licht zon schaduw gevel biënnale van venetië

1	Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen maandag, 22 december
2	Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein woensdag, 24 december
3	2025 in negen renovatie-ontwerpen voor het Binnenhof dinsdag, 23 december
4	Architectuur als compromis dinsdag, 23 december
5	Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher dinsdag, 23 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Het Nederlands paviljoen in Venetië als inclusieve sportbar

8 mei

3D gebreid textiel van SO-IL vormt ruimtelijk web in Venetiaanse Arsenale

12 mei

MVRDV en Mecanoo bij finalisten in architectuurcompetitie voor ‘landmark’

7 mei

MVRDV en Zecc Architecten transformeren Heerlense kerk tot stadsbad

17 april

Hedwig Heinsman toont 3D-geprinte optoppingen tijdens Architectuurbiënnale Venetië

13 mei

Strategische visie van MVRDV voor ‘kwaliteitssprong’ Roosendaal

27 maart

Belgische paviljoen in Venetië toont onderzoek naar plantenintelligentie en binnenklimaat

14 mei

Wooncomplex in zilver en goud voor Rotterdamse Wilhelminapier

24 maart

Volume brengt circulaire souvenirs en een grijpmachine naar de Architectuurbiënnale

19 mei

MVRDV's Portlantis geeft bezoekers nieuwe perspectieven op de Rotterdamse haven

20 maart

Column

De architectuurbiënnale is geen guilty pleasure

20 mei

Transformatie cementfabriek tot wijk door MVRDV in Shanghai voltooid

8 augustus

MVRDV ontwerpt Taiwanees bezoekerscentrum met gebouwen als 'rotsformaties'

29 augustus

Wang Shu en Lu Wenyu worden curator Architectuurbiënnale van Venetië in 2027

3 december

MVRDV ontwerpt woontoren met palet aan kubusvormige buitenruimten

5 juni

MVRDV ontwerpt groene woontoren met gemeenschappelijke balkons en dakterras in Taiwan

24 november

Veel Nederlandse winnaars bij de Archello Awards 2025

2 december

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.