omslag van Dutch designers Yearbook, uitgegeven door BNO en nai010

Dutch designers Yearbook, uitgegeven door BNO en nai010

Pagina's uit Dutch designers Yearbook, uitgegeven door BNO en nai010

omslag van Dutch designers Yearbook, uitgegeven door BNO en nai010

Dutch designers Yearbook, uitgegeven door BNO en nai010

Pagina's uit Dutch designers Yearbook, uitgegeven door BNO en nai010

Dutch designers Yearbook '21

19 januari, 15:48

De BNO heeft de tweede editie van Dd, Dutch designers Yearbook gepubliceerd. Dd ’21 kijkt terug op Nederlands ontwerp in het afgelopen jaar met een greep uit eindexamenwerk, prijswinnend design en opvallende ontwikkelingen. Daarnaast bevat het boek essays en interviews, waarin – gelukkig – ook een aantal kritische noten klinkt.

Designjaar 2021 was opnieuw een jaar dat sterk beïnvloed werd door de coronacrisis, merken de samenstellers van Dd ’21 op, al kon een evenement als de Dutch Design Week dit jaar gelukkig weer fysieke doorgang vinden. Tegelijkertijd speelde er meer om zorgen over te hebben dan alleen een pandemie: klimaatverandering en de gevolgen daarvan, vluchtelingen, polarisatie in de maatschappij, ongelijkheid op vele vlakken, woningnood, om maar wat te noemen.

Wat moeten ontwerpers betekenen in deze ingewikkelde wereld, vragen Madeleine van Lennep en Freek Kroesbergen zich in de inleiding af. Wat willen ontwerpers en wat kunnen ze. Kunnen ontwerpers bijdragen aan antwoorden op de urgente maatschappelijke, economische en ecologische uitdagingen?

Want weliswaar is Dd’21 enerzijds een terugblik op het afgelopen jaar, tegelijkertijd is het een blik vooruit: ontwerp is (nagenoeg?) altijd gericht op een vervolg, op antwoorden en oplossingen die hopelijk met succes gebruikt gaan worden – of dat nu een nieuwe visuele identiteit voor een drankenfabrikant of een digitale wereldkaart voor duurzame investeringskeuzes is, om twee winnaars van de designprijzen uit het boek te lichten.

Designprijzen en examenprojecten
Een selectie van 30 gelauwerde designers en projecten vormt een van de hoofddelen van het boek. De greep uit prijswinnaars van het afgelopen jaar geeft een breed beeld van het vak, met veel architectuur, naast boeken en grafisch ontwerp, apps en websites, producten van hergebruikte materialen en zelfs een spotprent van Kamagurka.

Het afgelopen designjaar wordt verder samengevat aan de hand van het werk van 21 afstudeerders aan verschillende ontwerp- en kunstopleidingen; de projecten lopen uiteen van experimenten met methaangas uit de sloot en CO₂-filters met algen tot een documentaire over genderidentiteit. Een apart deel is voorts gewijd aan de zeventien opkomende ontwerpers en studio’s die deelnamen aan Driving Dutch Design, het professionaliseringstraject van onder andere BNO en DDF.

Trends
Naast deze onderdelen, waarbij de makers van het boek inzoomen op specifieke ontwerpen en ontwerpers, wordt er ook een kleine helikopterview ingenomen. Dat laatste gebeurt met name aan de hand van een verzameling trends, evenementen, tentoonstellingen en ontwikkelingen. Bij de elf trends van 2021 zien de samenstellers bijvoorbeeld de opkomst van ‘collectible design’ (was dat er niet al?), de comeback van de protestposter en ontwerpers die ook optreden als dramaturg (Bart Hess), regisseur (Maarten Baas) of uitvoerend artiest (Studio Drift).

Daarnaast herkennen ze ‘geëngageerde’ ontwikkelingen zoals de “herwaardering van de natuur en een heroverweging van ons antropocene gedrag”, dekolonisatie in de mode-industrie, toenemende diversiteit en een te retourneren en herbruikbare stoel als circulaire mijlpaal.

Maatschappelijke problemen
Bij het doornemen van Dd ’21 lijkt de ontwerpwereld inderdaad veel aandacht te hebben voor inclusiviteit, diversiteit, hergebruik en circulariteit. In zijn bijdrage zegt ook Jeroen van Erp te zien, bladerend door recente designjaarboeken en terugblikkend op designevents, dat ontwerpers zich massaal op maatschappelijke problemen storten. Dat lijkt bemoedigend.

Vervolgens stelt hij de vraag of de designwereld – met al die individuele ontwerpers, hun goede bedoelingen en op zichzelf goede oplossingen – ook op de goede weg is. Van Erp merkt op dat, in plaats van een nieuw product of een dienst, misschien gedrags- en systeemverandering meer zoden aan de dijk zet. Daar zouden designers – en designopleidingen – meer aandacht voor moeten hebben. Hij legt goed uit welke horden er zijn en hoe het vakgebied die zou kunnen nemen.

In een ander essay zet Praween Sewgobind vraagtekens bij de vermeend progressieve omgevingen waarin men denkt voorbij ras, geslacht of individuele mogelijkheden te kijken. Hij constateert dat “met name de kunst- en ontwerpwereld geen broeinesten zijn van diversiteit en inclusie” en adviseert ontwerpers eens dapper en kritisch de eigen bubbel te herzien.

Ook in het korte interview met ontwerper Ruben Pater klinken kritische noten over het individualisme, ego en de goede bedoelingen. In zijn visie moeten de crises meer in hun onderlinge verband worden benaderd en hij heeft nog een aantal suggesties voor de BNO.

Vooruit
Dd’21 biedt met de greep uit eindexamenwerk, prijswinnend design en opvallende ontwikkelingen, doorspekt met diverse interviews, een mooie en ook hoopgevende terugblik op het afgelopen jaar. Vooral de teksten van Van Erp, Pater en Sewgobind zijn echter belangrijk voor de blik vooruit, op hoe de designwereld eruit kan zien en (nog) beter kan bijdragen aan oplossingen voor de wereld.

Dutch designers Yearbook. Freek Kroesbergen (red.) et al. Nai010 uitgevers, Rotterdam/BNO, Amsterdam. Nederlands/engels, 192 blz., hardcover, € 29,95.
Ook verkrijgbaar als e-book, € 19,95.

Het boek wordt feestelijk gelanceerd tijdens het evenement Design Digger Live in Pakhuis de Zwijger op 25 januari 2022.

Trefwoorden

praween sewgobind jeroen van erp bno nai010 uitgevers dutch design ruben pater design boek

1	De Pleinmakers wint tender voor cultuurcluster Berlijnplein Utrecht donderdag, 19 mei
2	15 getrapte woongebouwen met geweldige terrassen woensdag, 18 mei
3	J.O.N.G. architecten presenteert houten vakantiewoning Oudemirdum maandag, 23 mei
4	BIG wint prijsvraag voor Vltava Filharmonie in Praag vrijdag, 20 mei
5	Gouden A.A.P. 2022 toegekend aan Namenmonument en basisschool donderdag, 19 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Dutch Design Week: ontwerpen voor de tussenfase

Dutch Design Week 2021: zoektocht naar nieuwe waarden

Dutch Design Awards en BNO Piet Zwart Prijs uitgereikt

BNO Piet Zwart Prijs 2021 voor Hella Jongerius

Meubels van Ineke Hans en Ton Haas met circulaire potentie

Derde editie design-evenement GLUE op stapel

Marjan van Aubel Studio presenteert zonnecellamp

BNO benoemt Hella Jongerius en Claudy Jongstra tot erelid

Vorm aan de Vecht brengt kunst en design in Buitenplaats Doornburgh

Design Academy Eindhoven met sterke expositie in Milaan

Andere nieuwsberichten

Powerhouse Company ontwerpt nieuw IBM-kantoor in Think District Amsterdam

1 uur geleden

Bij het nieuwe kantoorgebouw van 35.000 m2, waarvan IBM de initiërende huurder is, nemen duurzaamheid en de gezondheid van de gebruikers een centrale plek in. RED Company ontwikkelt en Powerhouse Company ontwerpt het gebouw.

Solar Visuals, mede opgericht door UNStudio, exposeert op Gevel 2022

3 uur geleden

Op dinsdagmiddag 31 mei 2022 zoomt UNStudio in haar sprekersprogramma op Gevel 2022 in op de opwekking van energie via de gevel.

Mirck Architecture ontwerpt woontoren met modulair bouwsysteem en hybride constructie

4 uur geleden

Voor een kavel in Almere heeft Mirck Architecture een woontoren ontworpen van ongeveer 43 meter hoog met een hybride constructie.

Woongebouwen van KAW en Studio M10 helpen buurt opwaarderen

Vandaag, 12:10

KAW en Studio M10 hebben twee appartementengebouwen ontworpen, die moeten bijdragen aan de opwaardering van de Gestelse buurt in Den Bosch. De gebouwen zijn bestemd voor sociale huur en krijgen een retentiedak dat tevens fungeert als voedseltuin.

Unicef: ook Nederland biedt kinderen geen gezonde leefomgeving

Vandaag, 10:32

Ons land scoort volgens de onderzoekers vooral slecht op het vlak van blootstelling aan pesticiden en geluidsoverlast, zoals van wegverkeer en vliegtuigen.

Belgen trekken stekker uit tramlijn Hasselt-Maastricht

Vandaag, 09:35

Daarmee komt na bijna achttien jaar een eind aan de plannen voor zo'n tramverbinding tussen beide Limburgse hoofdsteden.

META ontwerpt nieuw politiebureau in Torhout

Gisteren, 14:14

In het Vlaamse Torhout wordt een nieuw politiebureau voor het regiokorps Kouter gebouwd.

Rijkswaterstaat schikt geschil Afsluitdijk voor 238 miljoen euro

Gisteren, 10:29

Rijkswaterstaat betaalt het consortium Levvel 238 miljoen euro vergoeding voor extra werkzaamheden aan de Afsluitdijk.

Strengere regels moeten zorgen voor meer zonnepanelen op daken

Gisteren, 09:37

Het kabinet wil regels invoeren om ervoor te zorgen dat meer energie groen wordt opgewekt.

Boek belicht geschiedenis ontwikkeling Grote Markt Oostzijde

20 mei, 1:17

Na ruim twee decennia ideeën verzamelen, visies maken, plannen tekenen en gebouwen realiseren is de transformatie van de Grote Markt Oostzijde in Groningen een feit.

Ga naar het nieuws-archief