Locatiegebonden ontwerp voor vliegbasis

19 september 2013, 1:04

Een dreigend zwart object rolt traag op rupsbanden over de
startbaan van de voormalige militaire vliegbasis Soesterberg. Het oogt als een
nieuw ontwikkeld oorlogstuig, maar het gevaarte van Secret Operation 610 is een
kunstwerk van Rietveld Landscape | Studio Frank Havermans, dat ook functioneert
als verblijfsruimte voor onderzoekers.

Tekst Robert Muis

Met zijn donkere en hoekige voorkomen doet het object denken
aan een stealth-vliegtuig. Die opmerking vindt Ronald Rietveld “helemaal niet
erg”, zo zegt hij lachend en licht ‘understated’. “Het moet die dreiging en
geheimzinnigheid van de Koude Oorlog hebben. In Shelter 610 hebben straaljagers
gestaan; we wilden een object ontwerpen dat die angstaanjagende sfeer
terugbrengt. Tegelijkertijd wilden we dat het een functionele ruimte zou zijn.”

Aansluiten bij de plek
De rijdende sculptuur en de thuisbasis Shelter 610 zijn bedoeld als
onderzoeksplek voor uiteenlopende disciplines. De opdracht van Vrede van
Utrecht, Provincie Utrecht en SKOR was aanvankelijk om een meubelstuk voor de
shelter te maken. “Dat vonden we vrij zinloos, want hoeveel mensen komen daar?
Wij hebben voorgesteld iets te ontwerpen dat toegespitst is op de locatie”
vertelt Rietveld. “Je hebt er een landingsbaan van drie kilometer, een shelter
die als hij wordt gesloten volkomen donker is, er ligt een natuurgebied om de
basis heen. We wilden een ontwerp maken dat zou aansluiten bij het gevoel en de
historie van de locatie en dat ruimte zou bieden aan gebruikers die zich echt
aan die plek verbinden.”

Het object moest een mobiele werkruimte worden. “We zijn
gaan zoeken naar potentiële gebruikers en vonden die onder andere met studenten
Aerospace/CleanEra van de TU Delft. Ze ontwikkelen in het object bijvoorbeeld
een programma voor het innovatieve, ‘groene’ vliegen van de 21e eeuw”, zegt
Rietveld. “Je kunt je voorstellen dat de shelter ook goed bruikbaar is voor
onderzoek en experimenten met licht, of dat het object op wisselende plekken
wordt neergezet voor natuuronderzoekers. We willen dat de werkruimte gebruikt
wordt voor echt experiment en innovatief onderzoek” Het interieur biedt een
werkruimte met onder andere inklapbare stoelen en een tafel die met een druk op
de knop uit het plafond daalt.

Leegstand gebruiken
Het ontwerpteam, bestaande uit Ronald Rietveld, Arna Mackic en Frank Havermans,
is zeker tevreden met het resultaat. “Het feit al dat dit helemaal ter
plekke tot stand is gekomen, van het
ontwerpen tot het construeren. Dat het hele project daarbij – anderhalf jaar
lang – geheim is gebleven, tot de dag van oplevering”, vertelt Rietveld. “Maar
zeker ook dat het hele project vanuit de locatie is bedacht en een functioneel
resultaat heeft, zijn we heel blij mee.”

Volgens Rietveld zie je daarin ook de uitgangspunten van
zowel Rietveld Landscape als Studio Frank Havermans terug. Hij noemt Secret
Operation 610 “honderd procent samenwerking”. Toen Rietveld Landscape de
opdracht kreeg was het voor het bureau niet meer dan logisch om Havermans erbij
te betrekken. De twee partijen kenden elkaar van het project Studio Vacant NL,
waarbij ze ontdekten dat hun visies op ontwerpen en de omgang met leegte
overeen kwamen. Rietveld ziet dit project ook in het verlengde van Vacant NL.
“Je kunt die shelter helmaal volbouwen, maar dat wilden we niet. Dat is typerend
voor Rietveld Landscape en voor Frank. Wat we nastreven is leegstand gebruiken
voor het faciliteren van innovatieve ontwikkelingen”. Geheime operatie 610
geslaagd.

Trefwoorden

secret operation 610 vliegbasis soesterberg studio frank havermans rietveld landscape onderzoeksruimte kunst

Gerelateerde nieuwsberichten

Vuurrood baken voor brandweerpost

2 juli 2013, 3:01

Rietveld Landscape in het Centraal Museum

29 mei 2013, 3:54

'Illegale' constructie voor biënnale Hongkong

16 maart 2012, 3:04

Rotterdam designprijs 2011 voor Vacant NL

13 februari 2012, 10:02

Vurige rondleiding in Eiffelgebouw Maastricht

1 november 2011, 11:48

Andere nieuwsberichten

Video: expositie Canon van Nederland

Gisteren, 13:43

Vrijdag wordt in het nieuwe entreepaviljoen van het Openluchtmuseum in Arnhem de Canon van Nederland geopend.

Bijhouwerprijs 2017 toegekend aan Ruimte voor de Rivier

Gisteren, 11:47

Het programma Ruimte voor de Rivier is onderscheiden met de Bijhouwerprijs voor landschapsarchitectuur.

Herman Teirlinckgebouw: poëzie uit het gewone

Gisteren, 10:32

Op het industriële Tour & Taxis terrein net ten noorden van de Brusselse binnenstad heeft Neutelings Riedijk Architecten een maar liefst 65.000 vierkante meter groot kantoorgebouw ontworpen voor de Vlaamse overheid.

Lelystad viert vijftigjarig bestaan

21 september, 4:16

In 1967 arriveerden de eerste bewoners in de hoofdstad van Flevoland, waarvan de bouw twee jaar eerder was begonnen.

Amsterdam zoekt oplossingen voor stedelijke logistiek

Gisteren, 10:40

De gemeente Amsterdam is op zoek naar innovatieve oplossingen voor de stedelijke logistiek in de binnenstad.

Steeds minder bos in Nederland

Gisteren, 09:00

Het totale oppervlakte aan bos in Nederland is sinds 2013 jaarlijks met 1350 hectare afgenomen.

VN-klimaatcentrum naar Rotterdam en Groningen

21 september, 2:50

Een nieuw centrum voor klimaatvraagstukken van de Verenigde Naties wordt in twee Nederlandse steden gevestigd: Rotterdam en Groningen.

Ai Weiwei topper op Amsterdam Light Festival

21 september, 9:41

De komende editie van Amsterdam Light Festival kan bogen op deelname van de wereldberoemde Chinese kunstenaar Ai Weiwei.

Steden Brabant creëren woonruimte stadsvogels

20 september, 1:29

Breda, Den Bosch, Eindhoven, Helmond en Tilburg nemen maatregelen om te zorgen dat stadsvogels en vleermuizen de komende jaren meer nest- en verblijfplaatsen krijgen in gebouwen.

'Extra geld nodig voor gevolgen extreem weer'

20 september, 9:55

Het Deltaprogramma 2018 evat maatregelen om het land te beschermen tegen overstromingen als gevolg van de klimaatverandering en te zorgen voor voldoende zoet water.

Ga naar het nieuws-archief