Locatiegebonden ontwerp voor vliegbasis

19 september 2013, 13:04

Een dreigend zwart object rolt traag op rupsbanden over de startbaan van de voormalige militaire vliegbasis Soesterberg. Het oogt als een nieuw ontwikkeld oorlogstuig, maar het gevaarte van Secret Operation 610 is een kunstwerk van Rietveld Landscape | Studio Frank Havermans, dat ook functioneert als verblijfsruimte voor onderzoekers.

Tekst Robert Muis

Met zijn donkere en hoekige voorkomen doet het object denken aan een stealth-vliegtuig. Die opmerking vindt Ronald Rietveld “helemaal niet erg”, zo zegt hij lachend en licht ‘understated’. “Het moet die dreiging en geheimzinnigheid van de Koude Oorlog hebben. In Shelter 610 hebben straaljagers gestaan; we wilden een object ontwerpen dat die angstaanjagende sfeer terugbrengt. Tegelijkertijd wilden we dat het een functionele ruimte zou zijn.”

Aansluiten bij de plek
De rijdende sculptuur en de thuisbasis Shelter 610 zijn bedoeld als onderzoeksplek voor uiteenlopende disciplines. De opdracht van Vrede van Utrecht, Provincie Utrecht en SKOR was aanvankelijk om een meubelstuk voor de shelter te maken. “Dat vonden we vrij zinloos, want hoeveel mensen komen daar?
Wij hebben voorgesteld iets te ontwerpen dat toegespitst is op de locatie”
vertelt Rietveld. “Je hebt er een landingsbaan van drie kilometer, een shelter die als hij wordt gesloten volkomen donker is, er ligt een natuurgebied om de basis heen. We wilden een ontwerp maken dat zou aansluiten bij het gevoel en de historie van de locatie en dat ruimte zou bieden aan gebruikers die zich echt aan die plek verbinden.”

Het object moest een mobiele werkruimte worden. “We zijn gaan zoeken naar potentiële gebruikers en vonden die onder andere met studenten Aerospace/CleanEra van de TU Delft. Ze ontwikkelen in het object bijvoorbeeld een programma voor het innovatieve, ‘groene’ vliegen van de 21e eeuw”, zegt Rietveld. “Je kunt je voorstellen dat de shelter ook goed bruikbaar is voor onderzoek en experimenten met licht, of dat het object op wisselende plekken wordt neergezet voor natuuronderzoekers. We willen dat de werkruimte gebruikt wordt voor echt experiment en innovatief onderzoek” Het interieur biedt een werkruimte met onder andere inklapbare stoelen en een tafel die met een druk op de knop uit het plafond daalt.

Leegstand gebruiken
Het ontwerpteam, bestaande uit Ronald Rietveld, Arna Mackic en Frank Havermans, is zeker tevreden met het resultaat. “Het feit al dat dit helemaal ter plekke tot stand is gekomen, van het ontwerpen tot het construeren. Dat het hele project daarbij – anderhalf jaar lang – geheim is gebleven, tot de dag van oplevering”, vertelt Rietveld. “Maar zeker ook dat het hele project vanuit de locatie is bedacht en een functioneel resultaat heeft, zijn we heel blij mee.”

Volgens Rietveld zie je daarin ook de uitgangspunten van zowel Rietveld Landscape als Studio Frank Havermans terug. Hij noemt Secret Operation 610 “honderd procent samenwerking”. Toen Rietveld Landscape de opdracht kreeg was het voor het bureau niet meer dan logisch om Havermans erbij te betrekken. De twee partijen kenden elkaar van het project Studio Vacant NL, waarbij ze ontdekten dat hun visies op ontwerpen en de omgang met leegte overeen kwamen. Rietveld ziet dit project ook in het verlengde van Vacant NL. “Je kunt die shelter helmaal volbouwen, maar dat wilden we niet. Dat is typerend voor Rietveld Landscape en voor Frank. Wat we nastreven is leegstand gebruiken voor het faciliteren van innovatieve ontwikkelingen”. Geheime operatie 610 geslaagd.

Trefwoorden

secret operation 610 vliegbasis soesterberg studio frank havermans rietveld landscape onderzoeksruimte kunst

1	Dank voor het compliment, maar wij van XOOMlab willen geen sterarchitect zijn woensdag, 24 april
2	Plan voor woningbouw aan de voet van de Euromast vrijdag, 19 april
3	Staatssecretaris maakt alle architecten Binnenhof bekend woensdag, 24 april
4	Bouwstart voor ‘doorgesneden’ kantoortoren bij Utrecht Centraal vrijdag, 19 april
5	Vroeger waren we veel moderner dinsdag, 23 april

Gerelateerde nieuwsberichten

RAAAF gekozen tot Architect van het Jaar 2013

Koning opent Nationaal Militair Museum

Rotsachtig werklandschap maakt eind aan zitten

Verplaatsbaar paviljoen met flexibel bouwsysteem

Jonge Maaskantprijs 2017 voor Arna Mackic

Installatie klampt zich aan het Glaspaleis

Installatie van Frank Havermans is tevens eenpersoonswerkplek

Vuren memoreren oude grotbewoners Cappadocië

Verloting boek Transitional over Frank Havermans

Rotterdam designprijs 2011 voor Vacant NL

Vuurrood baken voor brandweerpost

Vurige rondleiding in Eiffelgebouw Maastricht

Rietveld Landscape in het Centraal Museum

'Illegale' constructie voor biënnale Hongkong

Andere nieuwsberichten

Glijbaanattractie voor luchthaven Singapore

Gisteren, 17:08

Het Nederlandse bureau Carve heeft voor Jewel Changi Airport een hoogglanzend en felgekleurd speelsculptuur ontworpen.

Flexibele uitbreiding voor eengezinswoning

Gisteren, 15:59

Voor een statige eengezinswoning in het Utrechtse Meerkerk heeft architectenbureau B2A een uitbreiding met een tuinkamer ontworpen.

De Kort van Schaik ontwerpt transformatie markant Nefkens-gebouw

Gisteren, 14:42

De voormalige autoshowroom met kantoorverdiepingen, gelegen nabij de stadskern van Amersfoort, wordt een woongebouw.

Video en nieuwe foto's van LocHal Tilburg

Gisteren, 11:57

In januari 2019 werd de LocHal in Tilburg officieel geopend. Het ontwerpteam brengt nu nieuwe foto’s en een video naar buiten.

Defensie moet 218 gebouwen aanpakken

Gisteren, 14:08

Meer dan tweehonderd kazernes en andere gebouwen waar militairen gelegerd zijn, moeten worden aangepakt.

Eindhoven Airport: alleen groei met minder geluid

Gisteren, 11:44

Vliegveld Eindhoven Airport mag alleen maar groeien als de geluidsoverlast fors wordt teruggedrongen.

Overheid start onderzoek naar verdozing van het landschap

Gisteren, 09:31

Het College van Rijksadviseurs wil zicht krijgen op de toename van distributie- en datacentra, de ruimtelijke effecten op het landschap en mogelijk sturingsmechanismen.