Tofud # Trolley 0504

Solotentoonstelling Frank Havermans met urbanisme als materiaal

14 februari 2024, 14:06

Het verband tussen grootschalige stedelijkheid en genadeloze groei, de effecten daarvan op bevolkingsgroepen en de individuele omgang daarmee zijn onderwerpen die kunstenaar/vormgever Frank Havermans al decennialang boeien. Een solotentoonstelling in het Albert van Abbehuis in Eindhoven toont de neerslag van Havermans’ observaties in installaties, modellen, tekeningen, foto’s en video’s.

De installaties en ruimtelijke interventies van Frank Havermans zijn altijd direct herkenbaar, met hun geometrische vormentaal en een vervreemdende mix van futuristische en ingenieursarchitectuur. Ze zijn een reactie op de omgeving of het gebouw waar de objecten zijn geplaatst, maar ze stellen er ook vragen aan.

Soms hebben de objecten en bouwwerken een functie, terwijl ze tegelijkertijd andere mogelijkheden suggereren; soms is niet duidelijk waarvoor het object dient, terwijl het absoluut functioneel oogt. Op die manier laten de objecten ons nadenken over de relatie tussen de (stedelijke) ruimte en ons, als gebruikers. Dit in vraag stellen schept ook mogelijkheden voor verandering.

Grootschalige stedelijkheid
Veel van zijn installaties en interventies zijn gekoppeld aan een specifieke plek, maar Havermans’ geboeidheid geldt ook op groter schaalniveau. Het verband tussen grootschalige stedelijkheid en niets ontziende groei is een thema dat hem al decennia bezighoudt. Hij stelt zich daarbij vragen als: hoe organiseren individuen zich in die gereguleerde en harde werelden, en wat zijn mogelijke toekomstige ontwikkelingen in urbanisme?

Havermans schets een beeld dat het kleinschalige met het grootschalige verbindt in zijn solotentoonstelling ‘Expanding Structures. Means of survival in concrete jungles’, die loopt van 18 februari tot en met 24 maart 2024 in het Albert van Abbehuis in Eindhoven. De expositie omvat installaties, modellen, tekeningen, foto’s en video’s.

Zijn fascinatie voor extreme stedelijkheid groeide door het verblijf in metropolen als São Paulo, Rio de Janeiro, Hong Kong, Taipei, Shenzhen en – een van de snelst groeiende steden van China – Chongqing. Ontwikkelingen in dergelijke steden hebben een sociale impact op verschillende bevolkingsgroepen die schrijnend is. De verschillen in levensstandaard zijn extreem en vol onrecht, de steden verworden tot urban jungles waar het recht van de sterkste en vooral van de rijkste geldt.

Het overleven van de onderlaag
Havermans is daarbij gefascineerd door de creativiteit waarmee individuen zich handhaven binnen het expansieve mechanisme en de sociale ongelijkheid. De plezierige chaos en inventieve imperfectie zijn tegengesteld aan het rationele plannen, dat binnen hedendaagse architectuuropvattingen de werkwijze is, zo ziet hij.

Hij vertaalt dit naar werken zoals Bang Bang (2016), over groepjes sterke mannen in Chongqing, die luidruchtig, gehurkt en gegroepeerd op een straathoek wachten op sjouwklussen. Havermans huurde hen in voor het vervoeren van een ‘denkmodel’, gebaseerd op de imaginaire driedimensionale weergave van de plattegrond van Chongquig.

Urban Fleet (2022) is meer een tegengesteld denkscenario, waar de rijke bevolkingslaag zich gaat afwenden van de chaos op de wereld en zich op grote drijvende structuren vestigt. In de performancefilm As Long as Trade Moves (2023) zoekt Havermans de historie en het oorspronkelijke karakter van een specifieke plek. Het Taiwanese Fort Zeelandia speelt hier een belangrijke rol in de vormgeving van het centrale object dat op een trolley wordt voortbewogen door de stad.

Denkmodellen
“Havermans dompelt zich onder in onbekende megastructuren, begeeft zich tussen de bewoners en komt tenslotte uit op denkmodellen die gebouwd zijn op intuïtie, kritische distantie en geloof in de creatieve kracht van het overleven”, zegt Diana Franssen, voormalig curator van het Van Abbemuseum over zijn werk. “Hij schept modellen om te reflecteren op de samenleving die bestaat uit vele verhalen tegelijkertijd.”

Frank Havermans - Expanding Structures. Means of survival in concrete jungles’. Albert van Abbehuis, Eindhoven, 18 februari tot en met 24 maart 2024.

Trefwoorden

kunst frank havermans ontwerp eindhoven expositie tentoonstelling albert van abbehuis

1	Realisatie woongebouw Atlas I naast Essalammoskee in Rotterdam-Zuid gestart woensdag, 10 december
2	Amsterdam schrijft architectenprijsvraag uit voor nieuwbouw theater De Meervaart vrijdag, 5 december
3	Pixelgevel van MVRDV versterkt uitstraling modulaire woontorens in Singapore maandag, 8 december
4	Kollhoff & Pols realiseert 58 woningen in monumentale panden Den Haag dinsdag, 9 december
5	Powerhouse Company wint prijsvraag voor woningbouw in oude groeve bij Oslo dinsdag, 9 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Een brug tussen een wereldse en een geestelijke omgeving

14 juni 2023

Boodschap van de brugpijler

2 juli

Een poort die de fantasie prikkelt

25 oktober 2021

Een platform voor Oude Willem en de wandelaar

20 januari 2021

Frank Havermans toont in Shenzhen een gastvrij kunstwerk

12 februari 2020

Een observatiepost voor stedelijke dynamiek

9 juli 2019

Installatie van Frank Havermans is tevens eenpersoonswerkplek

6 juni 2018

Jubileumeditie BIG ART strijkt neer in Het Slotervaart

23 september 2024

Verloting boek Transitional over Frank Havermans

5 september 2018

Installatie klampt zich aan het Glaspaleis

13 september 2017

Verplaatsbaar paviljoen met flexibel bouwsysteem

19 september 2016

Locatiegebonden ontwerp voor vliegbasis

19 september 2013

Vuurrood baken voor brandweerpost

2 juli 2013

'Illegale' constructie voor biënnale Hongkong

16 maart 2012

Toon alles

Andere nieuwsberichten

MVRDV werkt aan renovatie boeddhistisch klooster in Franse Dordogne

4 uur geleden

Naar ontwerp van MVRDV en het plaatselijke architectenbureau MoonWalkLocal ondergaat het boeddhistische klooster Plum Village in de Franse Dordogne een grote renovatie.

Studio for New Realities ontwerpt twee woongebouwen in District U

Vandaag, 10:00

De transformatie van het voormalige Unilever-terrein in Vlaardingen gaat een nieuwe fase in nu gestart is met de bouw van de eerste woningbouwprojecten.

Wanden uit leemsteen verbinden woning met Limburgs landschap

Vandaag, 09:00

In de landelijke omgeving van Weert, in het noorden van Limburg, heeft De Nieuwe Context een woning ontworpen waar wanden uit leemsteenblokken de verbinding tussen binnen en buiten manifest maken.

Nieuwe gebouwen zorgen voor 1.100 woningen in Pompenburg Rotterdam

Gisteren, 14:34

In het gebied Pompenburg in Rotterdam verrijzen de komende jaren nieuwe gebouwen met in totaal 1.100 woningen. Het gaat om drie gebouwen met vier torens van maximaal 140 meter hoog.

RIVM: verbeterde luchtkwaliteit leidde tot afname sterfte

3 uur geleden

Een verbeterde luchtkwaliteit heeft ervoor gezorgd dat er tussen 1995 en 2019 een kwart minder mensen zijn overleden na dagen met verhoogde concentraties van luchtverontreinigende stoffen.

Zuid-Holland: met dubbel agrarisch ruimtegebruik stroom voor 700.000 huizen

Vandaag, 11:06

De provincie heeft laten uitzoeken waar de combinatie van landbouw en zonnepanelen in theorie mogelijk is.

Miljarden extra nodig voor aanleg landelijk waterstofnetwerk

Gisteren, 15:13

Volgens de Algemene Rekenkamer zijn de verwachte opstartverliezen meer dan drie keer zo hoog als het beschikbare subsidiebedrag van 750 miljoen euro.

Brussel wil snellere vergunningen voor elektriciteitsprojecten

Gisteren, 13:39

De Europese Commissie wil dat elektriciteitsnetwerken van lidstaten beter op elkaar aansluiten.

Zeeland stopt samenwerking met aannemers over aanpak Zeelandbrug

10 december, 1:56

Volgens de provincie heeft de aannemerscombinatie een kostenraming gepresenteerd die fors boven het eerder vastgestelde budget van 5,5 miljoen euro ligt.

Verbreding Betuwelijn in Duitsland duurt nog minstens tien jaar

10 december, 12:30

De bedoeling is dat er in Duitsland meer dan zeventig kilometer spoor bijkomt, elf stations worden omgebouwd en 47 viaducten en bruggen worden aangepast.

Ga naar het nieuws-archief