Tofud # Trolley 0504

Solotentoonstelling Frank Havermans met urbanisme als materiaal

14 februari 2024, 14:06

Het verband tussen grootschalige stedelijkheid en genadeloze groei, de effecten daarvan op bevolkingsgroepen en de individuele omgang daarmee zijn onderwerpen die kunstenaar/vormgever Frank Havermans al decennialang boeien. Een solotentoonstelling in het Albert van Abbehuis in Eindhoven toont de neerslag van Havermans’ observaties in installaties, modellen, tekeningen, foto’s en video’s.

De installaties en ruimtelijke interventies van Frank Havermans zijn altijd direct herkenbaar, met hun geometrische vormentaal en een vervreemdende mix van futuristische en ingenieursarchitectuur. Ze zijn een reactie op de omgeving of het gebouw waar de objecten zijn geplaatst, maar ze stellen er ook vragen aan.

Soms hebben de objecten en bouwwerken een functie, terwijl ze tegelijkertijd andere mogelijkheden suggereren; soms is niet duidelijk waarvoor het object dient, terwijl het absoluut functioneel oogt. Op die manier laten de objecten ons nadenken over de relatie tussen de (stedelijke) ruimte en ons, als gebruikers. Dit in vraag stellen schept ook mogelijkheden voor verandering.

Grootschalige stedelijkheid
Veel van zijn installaties en interventies zijn gekoppeld aan een specifieke plek, maar Havermans’ geboeidheid geldt ook op groter schaalniveau. Het verband tussen grootschalige stedelijkheid en niets ontziende groei is een thema dat hem al decennia bezighoudt. Hij stelt zich daarbij vragen als: hoe organiseren individuen zich in die gereguleerde en harde werelden, en wat zijn mogelijke toekomstige ontwikkelingen in urbanisme?

Havermans schets een beeld dat het kleinschalige met het grootschalige verbindt in zijn solotentoonstelling ‘Expanding Structures. Means of survival in concrete jungles’, die loopt van 18 februari tot en met 24 maart 2024 in het Albert van Abbehuis in Eindhoven. De expositie omvat installaties, modellen, tekeningen, foto’s en video’s.

Zijn fascinatie voor extreme stedelijkheid groeide door het verblijf in metropolen als São Paulo, Rio de Janeiro, Hong Kong, Taipei, Shenzhen en – een van de snelst groeiende steden van China – Chongqing. Ontwikkelingen in dergelijke steden hebben een sociale impact op verschillende bevolkingsgroepen die schrijnend is. De verschillen in levensstandaard zijn extreem en vol onrecht, de steden verworden tot urban jungles waar het recht van de sterkste en vooral van de rijkste geldt.

Het overleven van de onderlaag
Havermans is daarbij gefascineerd door de creativiteit waarmee individuen zich handhaven binnen het expansieve mechanisme en de sociale ongelijkheid. De plezierige chaos en inventieve imperfectie zijn tegengesteld aan het rationele plannen, dat binnen hedendaagse architectuuropvattingen de werkwijze is, zo ziet hij.

Hij vertaalt dit naar werken zoals Bang Bang (2016), over groepjes sterke mannen in Chongqing, die luidruchtig, gehurkt en gegroepeerd op een straathoek wachten op sjouwklussen. Havermans huurde hen in voor het vervoeren van een ‘denkmodel’, gebaseerd op de imaginaire driedimensionale weergave van de plattegrond van Chongquig.

Urban Fleet (2022) is meer een tegengesteld denkscenario, waar de rijke bevolkingslaag zich gaat afwenden van de chaos op de wereld en zich op grote drijvende structuren vestigt. In de performancefilm As Long as Trade Moves (2023) zoekt Havermans de historie en het oorspronkelijke karakter van een specifieke plek. Het Taiwanese Fort Zeelandia speelt hier een belangrijke rol in de vormgeving van het centrale object dat op een trolley wordt voortbewogen door de stad.

Denkmodellen
“Havermans dompelt zich onder in onbekende megastructuren, begeeft zich tussen de bewoners en komt tenslotte uit op denkmodellen die gebouwd zijn op intuïtie, kritische distantie en geloof in de creatieve kracht van het overleven”, zegt Diana Franssen, voormalig curator van het Van Abbemuseum over zijn werk. “Hij schept modellen om te reflecteren op de samenleving die bestaat uit vele verhalen tegelijkertijd.”

Frank Havermans - Expanding Structures. Means of survival in concrete jungles’. Albert van Abbehuis, Eindhoven, 18 februari tot en met 24 maart 2024.

Trefwoorden

kunst frank havermans ontwerp eindhoven expositie tentoonstelling albert van abbehuis

1	Nieuwe universiteitsbibliotheek in binnenstad Amsterdam opent zijn deuren donderdag, 21 augustus
2	Nudus, Bedaux de Brouwer en Stramien winnen tender voor sluitstuk Spoorzone Tilburg zaterdag, 23 augustus
3	Vernieuwd winkelpand markeert hoek tegenover Hoog Catharijne dinsdag, 26 augustus
4	In beeld: Sail Amsterdam 2025 donderdag, 21 augustus
5	Bijna 6.300 nieuwbouwwoningen definitief na voorrang bestuursrechter donderdag, 21 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Een brug tussen een wereldse en een geestelijke omgeving

14 juni 2023

Boodschap van de brugpijler

2 juli

Een poort die de fantasie prikkelt

25 oktober 2021

Een platform voor Oude Willem en de wandelaar

20 januari 2021

Frank Havermans toont in Shenzhen een gastvrij kunstwerk

12 februari 2020

Een observatiepost voor stedelijke dynamiek

9 juli 2019

Installatie van Frank Havermans is tevens eenpersoonswerkplek

6 juni 2018

Jubileumeditie BIG ART strijkt neer in Het Slotervaart

23 september 2024

Verloting boek Transitional over Frank Havermans

5 september 2018

Installatie klampt zich aan het Glaspaleis

13 september 2017

Verplaatsbaar paviljoen met flexibel bouwsysteem

19 september 2016

Locatiegebonden ontwerp voor vliegbasis

19 september 2013

Vuurrood baken voor brandweerpost

2 juli 2013

'Illegale' constructie voor biënnale Hongkong

16 maart 2012

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Architectenweb Sportzomer: Richard Proudley zet zijn hoofd ‘op stil’ tijdens krachttraining

1 uur geleden

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de laatste aflevering spreken we met Richard Proudley, architect en partner bij Studio Pallesh die aan krachtsport doet.

Omvangrijke multimediale maquette vertelt verhaal van 750-jarig Amsterdam

Gisteren, 15:26

Op maandag 27 oktober, de 750e verjaardag van Amsterdam, opent in de Zuiveringshal Oost van het Westergas de permanente tentoonstelling Amsterdam in Motion.

Vernieuwd winkelpand markeert hoek tegenover Hoog Catharijne

Gisteren, 12:15

In het hartje van Utrecht is pal tegenover Hoog Catharijne een pand van Broekman Herenmode vernieuwd.

SFA organiseert tweede congres Architect van je eigen werk

Gisteren, 11:18

Hoofdspreker van het evenement, waarbij duurzame inzet van iedereen in de architectenbranche centraal staat, is Katja Staartjes. De bergbeklimmer houdt een keynote over veerkracht, teamwork en leiderschap.