Indira van ’t Klooster (tweede roeister van links) tijdens de Spaarne Lenterace

Roeitocht over de Douro

Indira van ’t Klooster samen met haar roeimaatjes

Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving

4 uur geleden

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tiende aflevering spreken we met Indira van ’t Klooster, die naast haar werk als directeur van het Amsterdamse architectuurcentrum Arcam roeit. “Een van de allermooiste natuurervaringen in mijn leven was twee jaar terug tijdens de Elfstedentocht.”

Jij bent zo’n vijf jaar geleden gaan roeien. Dat klinkt als een nieuwe tijdsbesteding, ingegeven door de coronapandemie. Klopt dat?
“Ja, maar het komt ook doordat ik van water hou. Ik heb lang op een woonboot gewoond, heb meerdere zeilboten gehad en ik word extreem rustig en gelukkig van de aanblik van water. De locatie van Arcam aan het Oosterdok is wat dat betreft voor mij een antistressmiddel op zichzelf. Maar het was inderdaad coronatijd en je mocht bijna niks. In Zaandam, waar ik toen net woonde, zat de Zaanse Roeivereniging en roeien was, zij het met beperkingen, toegestaan. Roeien is bovendien geen erg dure sport; je kunt het hele jaar door een boot pakken of ergometeren (roeien op een speciaal fitnessapparaat, red.). Zelfs al doe je helemaal niks, dan ruikt het clubhuis op zich al heerlijk; verf, hout, olie, zweet, water, buitenlucht.”

Ben jij een echte wedstrijdroeier of doe je het puur voor je plezier?
“In principe het laatste, maar ik hou niet van half werk. Leren roeien kost ongeveer drie maanden commitment en afzien, daarna leer je snel en veel. En het is nooit klaar, want er valt altijd iets te verbeteren aan je techniek, conditie of houding. In die zin lijkt het erg op klassiek ballet, wat ik vroeger lang gedaan heb. Heel vertrouwd en van een gelijksoortige, fijne motoriek. Ook qua gevoel voor balans en de noodzaak van sterke benen is klassiek ballet een goede basis. Dus nou ja, ik ben van nature een fanatiek en gedisciplineerd persoon, maar ook nieuwsgierig en snel verveeld, dus dan heb je alle roeibrevetten en dan ga je verder kijken wat er nog meer in het vat zit.

De grootste drempel voor mij om te gaan roeien was niet het fysieke aspect, maar het feit dat het een teamsport is. Waar slagen of falen eerder altijd een individuele (wan)prestatie was waar ik mezelf voor uit kon schelden, zoals bij mijn rijbewijs, of die ik desgewenst een beetje weg kon moffelen, zoals rapportcijfers op school, is roeien echt een gezamenlijke exercitie. Samen winnen of verliezen is leuk of louterend en omslaan in een skiff (eenpersoonsboot) heeft iets vrolijks, maar fouten maken waar anderen last van hebben, vind ik gewoon heel erg. Ook buiten de boot, overigens. De meest iconische roeifout is de snoek: een misslag die de boot in een keer stil legt. Op YouTube vind je de meest hilarische varianten. Het komt zelden voor, maar ik ben er doodsbang voor.

Sturen doe ik ook niet graag. Er zijn veel dingen die je fout kunt doen als stuur, bijvoorbeeld zaken die de boot instabiel maken, schade veroorzaken, je doen afwijken van ideale lijnen - waardoor roeiers te hard moeten werken - of dingen die roeiers in gevaar brengen. Ik noemde het faalangst, totdat iemand die me goed kent, zei: je bent gewoon een perfectionist met een autoriteitsprobleem. Dat lijkt me een hele accurate typering, haha! Nu weet ik dat het team geduld en vertrouwen heeft, waarvoor ik de meiden en coach erg dankbaar ben. Ik probeer te relativeren wat er fout gaat en probeer beter om te gaan met ‘falen in het volle zicht’. Het gaat nu iets beter, die afgrijselijke zenuwen voorafgaand aan wedstrijden zijn in ieder geval een stuk minder. Hele nuttige zelfinzichten allemaal.”

Maak je bijzondere roeitochten?
“In 2023 hebben we meegedaan aan de Elfstedentocht. Dat is een estafettetocht van 210 kilometer langs de elf steden in Friesland die binnen 24 uur voltooid moet zijn. Ik zat in de nachtploeg en heb dus weinig gezien van de prachtige landschappen, maar een van de allermooiste natuurervaringen in mijn leven was tijdens die tocht. Ik weet nu dat het niet pas licht wordt als de zon opkomt, maar dat al vanaf half vier ‘s ochtends het dikke donker langzaam optrekt. Hoe het klinkt als met de optrekkende duisternis en de hangende rijp de vogels en waterdieren wakker worden, steeds een andere soort op diens eigen tijdstip. En hoe de geur van vers brood, als je om half vijf langs een bakkerij in IJlst roeit, je hele - door slaapgebrek en inspanning vermoeide - lichaam kan optillen.

Dit voorjaar hebben we met vijf meiden een groot deel van de Douro-rivier afgeroeid. We begonnen waar de Douro Portugal binnenstroomt, in Barco d’Alva, en stapten 130 kilometer verder weer uit. De eerste twee dagen roei je langs niets anders dan wijngaarden. Dat is niet extreem zwaar, maar fysiek wel uitdagend bij 37 graden, en - los van de dystopische sluiscomplexen met meer dan dertig meter verval - is het oprecht heel zen: urenlang vaar je in een steady tempo langs eindeloos mooi landschap.”

Is roeien een manier om afstand te nemen van architectuur of ben je daar toch nog mee bezig?
“Ik hou heel erg van mijn werk en neem het eigenlijk altijd mee, niet de stress maar wel de schoonheid. Een meerdaagse skifftraining in Sevilla, waar ik als rookie trainde tussen de Olympische kanonnen, bleek op het Expo ‘92-terrein te zijn. Liefhebbers van ruin porn kunnen hier hun hart ophalen bij de auditoria en congreszalen, in die typische beton-staal-glas-oversized-mode van begin jaren negentig, die zich in diverse stadia van verval en verwaarlozing bevinden. Calatrava’s ontwerp voor het paviljoen van Koeweit staat er nog, de spectaculaire Marokkaanse en Hongaarse paviljoens ook. En in de binnenstad heb je natuurlijk de houten Metropol Parasol-markthal van Jürgen Mayer H..

Sowieso zijn de Rowing High Performance Centers, hoogwaardige trainingsfaciliteiten die volgens mij voornamelijk met Europees geld zijn gefinancierd, een dingetje. Die in Noord-Portugal is overigens echt heel mooi. Het is het enige gebouw van betekenis van architect Álvaro Fernandes Andrade, die er verschillende prijzen mee won en vrij jong overleed. Het spierwitte is er nu af, maar je leest de bewondering voor Álvaro Siza in werkelijk elk detail en het is echt geweldige plek om een paar nachten te slapen.

Roeiarchitectuur heeft een rijke traditie. Bij de Spaarne Lenterace, in de stromende regen hier in Nederland, was het clubgebouw van RV Het Spaarne in Heemstede een heel fraai onderkomen. In Amsterdam kan ik moeilijk kiezen tussen Willem III (1953, Jakob van der Linden) en KARZV De Hoop van Auke Komter (1952), later uitgebreid door Arons & Gelauff.”

Leer je ook dingen over het landschap vanuit de roeiboot?
“Ja, het brengt me in dieper contact met hoe we voor onze leefomgeving zorgen. Het is prachtig roeien op de Gualdaquivir in Sevilla, maar verderop zuidwaarts in de moerasdelta staat de gezondheid van mens en natuur zwaar onder druk door klimaatproblematiek, illegale lozingen van chemicaliën en zware metalen door de mijnindustrie, pesticiden in de landbouw en algehele bestaansonzekerheid. En terwijl wij door dat prachtige landschap aan het roeien waren in de Douro-vallei, gingen portboeren juist de straat op. Het is een prachtig druivenjaar, maar multinationals controleren en reguleren de porthandel. Waar druivenboeren vroeger samenwerkten in coöperaties en zo aankoop en productie verdeelden onder alle porthuizen, kunnen zij - bij afnemende vraag naar hun portwijnen - hun druiven nu nergens meer kwijt.

Trouwens, ik roei zelf op het Noordzeekanaal. Wie Arcam volgt, weet dat ook dit een potentieel rampgebied is. En heel bijzonder: in het Noordzeekanaal varieert het zoutgehalte afhankelijk van onder andere hoe vaak de zeesluizen bij IJmuiden opengaan en het weer. Je kan aan het water voelen of het brakker of zoeter is, puur aan de hand van hoe de riemen door het water bewegen.”

Trefwoorden

zomerserie architectenweb sportzomer indira van 't klooster roeien sport

1	Transformatie cementfabriek tot wijk door MVRDV in Shanghai voltooid vrijdag, 8 augustus
2	Honderd jaar oud lyceumgebouw in Roosendaal vernieuwd tot flexibele leeromgeving donderdag, 7 augustus
3	Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten maandag, 11 augustus
4	Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck dinsdag, 12 augustus
5	Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving woensdag, 13 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten

11 augustus

Architectenweb Sportzomer: Niels Baljet loopt marathons en is Nederlands kampioen trailrunning

6 augustus

Architectenweb Sportzomer: Floris van der Poel verkent binnen- en buitenland op de racefiets

4 augustus

Architectenweb Sportzomer: Gaelle Mys nam als turnster drie keer deel aan de Spelen

30 juli

Architectenweb Sportzomer: ook bij schermen gaat het voor Wouter van Riet Paap om één helder 'gebaar'

28 juli

Architectenweb Sportzomer: Joeri van Ommeren maakt zijn hoofd leeg op de surfplank

24 juli

Architectenweb Sportzomer: paardrijden is voor Marlies Rohmer de ultieme vorm van samenwerken

22 juli

Architectenweb Sportzomer: Vincent van Heesch is een fanatiek tennisser

17 juli

Architectenweb Sportzomer: René Klein Horsman is een jaar profvoetballer geweest

14 juli

'Kronkelend' onderkomen voor Portugese roeiers

7 februari 2014

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck

Gisteren, 09:22

Tot het materiaal dat is toegevoegd aan de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw behoren 23 maquettes van werken als het Burgerweeshuis in Amsterdam, de Pastoor van Arskerk in Den Haag en het Sonsbeekpaviljoen in Arnhem.

Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten

11 augustus, 9:08

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de negende aflevering spreken we met Mark Hereijgers, die een openhartig verhaal vertelt over obsessief sporten.

Transformatie cementfabriek tot wijk door MVRDV in Shanghai voltooid

8 augustus, 9:07

Het project maakt deel uit van een bredere culturele ontwikkeling van het West Bund district, aan de westelijke oever van de Huangpu-rivier.

Honderd jaar oud lyceumgebouw in Roosendaal vernieuwd tot flexibele leeromgeving

7 augustus, 12:07

Naar ontwerp van bdg architecten is het Norbertus-lyceum in Roosendaal vernieuwd. Het ruim honderd jaar oude schoolgebouw vormde de basis voor de realisatie van een flexibele leer- en ontwikkelomgeving.