Staat van de Luchtsingel op dinsdag 22 oktober 2024

ZUS over sloop Luchtsingel: ‘Dit noemen we sociaalkapitaalvernietiging’

22 oktober, 15:24

ZUS zegt totaal verrast te zijn door het besluit van de gemeente Rotterdam om de Luchtsingel in de stad grotendeels af te breken. In een gesprek met Architectenweb wijt medeoprichter van het bureau Kristian Koreman het besluit aan gemeentelijke instanties die langs elkaar heen werken en een wethouder die geen gevoel heeft voor de betekenis van de brug voor Rotterdam en daarbuiten. “Door een simpel besluit van de wethouder worden tienduizend verhalen veronachtzaamd.”

Afgelopen vrijdag deelde de gemeente Rotterdam aan de buitenwereld mee dat ze is begonnen met de ontmanteling van de Luchtsingel, de markante gele houten brug die toch wel als symbolisch mag gelden voor de door ZUS geïnitieerde heropleving van het gebied rond het Schieblock. Door houtrot en verzakkingen is de loopbrug tussen het centrum en Rotterdam-Noord niet veilig meer en worden de meeste delen van de brug gesloopt. Het eerste sloopwerk is meteen vorige week verricht.

ZUS deelde maandag op zijn socials een brief aan de vorige week aangetreden burgemeester Carola Schouten, waarin het zijn verbazing over de sloop van de Luchtsingel naar buiten bracht. “Letterlijk vorige week dinsdag werden we er door een ambtenaar over gebeld en woensdag werd de brug al uit elkaar gehaald”, licht Koreman toe. “En dat terwijl we nota bene volgende week een belangrijke meeting met bouwers en culturele instellingen hebben over de toekomst van de Luchtsingel.”

Beheer
Volgens Koreman is het besluit genomen door de wethouder die over het beheer van de brug gaat, de in juli aangetreden Pascal Lansink-Bastemeijer. “Wij hebben het beheer van de Luchtsingel eerst zelf gedaan, daarna nam de gemeente het over. Omdat de gemeente het beheer in de eerste jaren niet fatsoenlijk uitvoerde, ze verrichte bijvoorbeeld geen inspectie, zijn er in die periode gebreken ontstaan die in sommige gevallen onherstelbaar zijn. Sinds een paar jaar heeft de hoofdbeheerder Civiele Werken van de gemeente de Luchtsingel in beheer en die knapt hem wel regelmatig op.”

Dat de Luchtsingel na twaalf jaar aan het einde van zijn levensduur is, zoals de gemeente meedeelt, bestrijdt Koreman. “Waar we nu mee te maken hebben is dat de brug door matig beheer instabiel is geworden. Houtrot kan met de beste bruggen gebeuren, dat is onderdeel van zulke bouwwerken. De hoofdbeheerder van de gemeente zegt ook: geef mij een mandaat om de Luchtsingel stelselmatig te beheren en zo nodig delen te vervangen, dan kan de brug eindeloos mee.”

Tijdelijke brug
Oorspronkelijk is de Luchtsingel bedoeld als een tijdelijke brug om midden in de economische crisis een verbinding te realiseren tussen stukken stad die werden gescheiden door het spoor. “Ondanks dat het een tijdelijke brug was, is hij wel zo geconstrueerd dat hij langer kan blijven staan”, stelt Koreman. “De hoofddraagconstructie is best duurzaam, de horizontale loopplanken die het tijdens het gebruik het zwaarst te verduren kregen, moesten op den duur worden vervangen.”

Koreman wijt de problematiek deels aan wethouders en gemeentelijke instanties die langs elkaar heen werken. “De wethouder die over beheer gaat, zegt: ik steek er geen geld meer in, want het potje is leeg. De afdeling van de wethouder met bouwen in haar portefeuille had de planvorming voor Luchtsingel 2.0 al een paar jaar geleden moeten opstarten, om de overgang van een tijdelijke naar een permanente verbinding in het gebied soepel te laten verlopen.”

Nu kijkt Koreman bouwwethouder Chantal Zeegers er niet persoonlijk op aan, wethouder Lansink verwijt hij wel een kortzichtige blik. “Hij heeft blijkbaar geen gevoel voor wat de Luchtsingel heeft betekend voor Rotterdam en erbuiten, want hij besluit van de een op de andere dag. Ik stop met het beheer. Hij denkt niet na over wat de consequenties zijn voor de komende jaren, want in feite gaan we nu vijf jaar tegen een gemankeerde Luchtsingel aankijken. Delen waar houtrot zat, halen er eruit en andere delen blijven staan. Het is eigenlijk absurd.”

Persoonlijke betekenis
Pijnlijk is het ongewisse lot van de tienduizend gele balustradeplanken, die veelal zijn gesponsord door burgers die er hun naam of iets anders konden opzetten. Voor veel mensen hebben de planken een persoonlijke betekenis. De gemeente Rotterdam verwees eigenaren op social media door naar ZUS voor vragen rondom ‘hun’ plank, ook tot verbazing van het bureau.

“Onze mailbox stroomt vol en de telefoon staat roodgloeiend”, zegt Koreman. “De een heeft een rouwplank voor een overleden echtgenoot in de brug, anderen juist een geboorte- of trouwplan. Er zitten tienduizend verhalen in die brug en dat wordt door zo’n simpel besluit van de wethouder totaal veronachtzaamd. Dat noemen we sociaalkapitaalvernietiging.”

Koreman benadrukt dat het hem er niet om te doen is dat de huidige Luchtsingel had moeten blijven staan. “Als we met elkaar, en daarmee bedoel ik ook de gemeente, hadden besloten dat het na tien jaar genoeg was geweest en dat het ding afgebroken moest worden, dan zouden we gaan kijken wat we met het hout en de planken doen en een finissage maken. Dan heb je een verhaal met een begin en een eind. Nu lijkt het iedereen te overkomen en dat levert een hoop onrust op, ook in de stad.”

Niet in het zure blijven hangen
Toch wil Koreman niet ‘in het zure blijven hangen’, mede omdat het nog steeds de bedoeling is dat er een permanente verbinding in het gebied blijft. In de gemeentelijke (!) plannen voor Pompenburg uit 2022 staat zelfs dat dat de Luchtsingel in een nieuwe vorm een plek krijgt. Daarnaast werkt ZUS samen met ondernemers, vastgoedeigenaren en andere partijen in het gebied aan een plan voor een Luchtsingel 2.0. “Wat mij betreft zetten we onze meeting van volgende week door en laten we zien dat het een zeer rendabel model is.”

Tegen burgemeester Schouten, aan wie de brief van maandag gericht was, wil Koreman nog zeggen: “We willen geen wethouder verantwoordelijk stellen voor dit alles, maar het is een cry-out naar de stad. De Luchtsingel was een breed gedragen, multidisciplinair en beleidsoverstijgend fenomeen en daarom wil ik Carola Schouten vragen: hoe denkt u hierover, hoe belangrijk vindt u dit en hoe wilt u met uw burgers omgaan? Hopelijk haalt ze haar wethouders bij elkaar, zodat die hier integraal over kunnen nadenken. Dat is nu niet gebeurd en dat is het hele probleem.”

Trefwoorden

hofbogen pascal lansink-bastemeijer brug zus rotterdam schiekadeblok stadsinitiatief schieblock kristian koreman pompenburg luchtsingel

1	Een houten villa genesteld in het bos donderdag, 21 november
2	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
3	Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer donderdag, 21 november
4	Sereen toevluchtsoord hoog boven de stedelijke drukte woensdag, 20 november
5	Tijdelijke woningen voor Oekraïense vluchtelingen en starters in Eemnes vrijdag, 22 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Rotterdamse Luchtsingel goeddeels afgebroken om houtrot

18 oktober

Wethouder Lansink over sloop Luchtsingel: 'Veiligheid gaat boven alles'

24 oktober

‘Onze gezamenlijke denk- en verbeeldingskracht zijn harder nodig dan ooit’

29 juni 2022

Nieuwe beelden en nieuwe stappen voor transformatie Pompenburg Rotterdam

10 maart 2022

Rede van Floris Alkemade bij presentatie boek ZUS over Schieblock

7 februari 2019

Maria Vassilakou guest urban critic tijdens Stadmakerscongres 2024

31 oktober

Heringerichte Delftsehof bij het Schieblock officieel geopend

2 april

Rotterdam selecteert herontwikkelingsplan Delftseblok

12 februari

Gemeenteraad Rotterdam akkoord met bestemmingsplan Schiekadeblok

25 oktober 2022

BureauVanEig presenteert het ontwerp van opgangen naar het Hofbogenpark

27 februari

Aanleg Hofbogenpark Rotterdam start in 2025

10 november 2023

Definitief ontwerp voor vernieuwing Centrale Bibliotheek Rotterdam is klaar

Vandaag, 15:30

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Team met MoederscheimMoonen en Felixx wint aanbesteding Insulindestraat Rotterdam

Vandaag, 17:18

MoederscheimMoonen Architects, Felixx en de ontwikkelaars GetYourKIKX en Sustain Real Estate Consultancy hebben als team de aanbesteding voor woningbouw gewonnen met het plan Via Insulae.

Woonzorggebouw van Bierman Henket met flexibele structuur

Vandaag, 16:00

In opdracht van woonzorgorganisatie Het Laar heeft BiermanHenket het gebouw Laarstede ontworpen, als uitbreiding van de bestaande locatie in Tilburg.

Definitief ontwerp voor vernieuwing Centrale Bibliotheek Rotterdam is klaar

Vandaag, 15:30

Het definitief ontwerp voor de nieuwe Centrale Bibliotheek in Rotterdam is klaar en zowel de omgevingsvergunning als de vergunning voor de warmte-koudeopslag in de bodem zijn definitief verleend. De vernieuwing start in het voorjaar van 2026.

Woongebouw MO*town Track 8 nabij station Sloterdijk opgeleverd

Vandaag, 15:15

Nabij station Amsterdam Sloterdijk is het door De Zwarte Hond ontworpen woongebouw MO*town Track 8 opgeleverd. Het complex telt 94 appartementen en heeft voorzieningen op de begane grond.

Makelaars: impact bankroeten op leegstand in winkelstraat beperkt

Vandaag, 13:40

Het toenemende aantal faillissementen in de detailhandel zorgt vooralsnog niet voor een explosieve toename van de leegstand in de Nederlandse winkelstraat.

Madlener wil verbreding A27 bij Zeewolde als eerste opstarten

Vandaag, 10:37

De minister wil de uitbreiding van de A27 tussen Zeewolde en Eemnes als eerste van zeventien gepauzeerde projecten laten doorgaan.

Coalitiepartijen willen nieuw onderzoek naar Lelylijn

Gisteren, 14:31

Coalitiepartijen VVD, NSC en BBB willen een nieuw onderzoek dat de Lelylijn koppelt aan de inrichting van Nederland op de lange termijn en de bouw van nieuwe woningen.

Onderzoek: overwaarde koopwoning klimt tot gemiddeld 220.000 euro

Gisteren, 09:35

De gemiddelde overwaarde op een koopwoning in Nederland is verder gestegen door de aanhoudende stijging van de huizenprijzen. Dit zou blijken uit berekeningen van marktonderzoeker Calcasa.