BNA pleit voor ministerie van ruimtelijke ontwikkeling en wonen
1 december 2023, 13:38
Richt een nieuw ministerie van ruimtelijke ontwikkeling en wonen op en veranker ruimtelijke kwaliteit, onder meer door de architect verplicht de omgevingsvergunning te laten indienen. Dat laat de BNA weten in een verkiezingsboodschap aan een nieuw kabinet. Ook roept de brancheorganisatie voor architecten de politiek op de aanbestedingscultuur te verbeteren en te zorgen voor duidelijke en landelijk uniforme wet- en regelgeving ten aanzien van duurzaamheid.
“Hoe we nu transformeren, bouwen en inrichten bepaalt de kwaliteit van de leefomgeving van ons land voor de komende vijftig tot honderd jaar. Maar we voelen ook de urgentie om snel in actie te komen. Daarom hebben we een pamflet gemaakt, dat als basis dient voor de gesprekken met de verschillende partijen”, zegt interim-voorzitter van de BNA Jeroen de Willigen.
In het pamflet benoemt de BNA vier actiepunten voor de politiek. Nadat het huidige demissionaire kabinet al een minister voor volkshuisvesting en ruimtelijke ordening had (Hugo de Jonge), roept de BNA het volgende kabinet op om een volwaardig ministerie voor ruimtelijke ontwikkeling en wonen op te tuigen.
“De ruimtelijke opgaves voor Nederland, waaronder de woningbouw, zijn complex, samenhangend en veelomvattend. Ze vereisen een heldere, langetermijnvisie op nationaal niveau. Het nieuwe ministerie kan een samenhangende strategie ontwikkelen en duidelijke kaders bieden voor de duurzame inrichting en de ruimtelijke kwaliteit van Nederland”, schrijft de BNA.
Omgevingsvergunning
Verder vindt de BNA dat ruimtelijke kwaliteit moet worden verankerd. Dat kan enerzijds door de architect verplicht de omgevingsvergunning bij bouwprojecten in te laten dienen. Demissionair De Jonge liet onlangs al weten te gaan onderzoeken of dit mogelijk is bij woningbouw, maar de BNA hoopt dat de architect uiteindelijk ‘in de volle breedte van de bouwproductie’ zo wordt ingezet.
Ook pleit de BNA in het kader van verankering van ruimtelijke kwaliteit voor het uitbreiden en het versterken van de rol van onafhankelijke stadsbouwmeesters, provinciaal adviseurs ruimtelijke kwaliteit en supervisieteams voor gebiedsontwikkelingen.
“De praktijk toont aan dat deze onafhankelijke adviseurs in staat zijn om concreet de integrale ruimtelijke en programmatische kwaliteit van ontwikkelingen te bewaken. Ook brengen zij de diverse belangen in ruimtelijke opgaves op effectieve wijze bij elkaar. Deze onafhankelijke adviseurs kunnen het oplossen van urgente ruimtelijke problemen in Nederland versnellen”, aldus de BNA.
Aanbestedingspraktijk
Wat betreft de aanbestedingspraktijk, stelt de BNA dat die dringend aan dringend aan verandering toe is. “Inschrijvings- en selectiecriteria voor opdrachten zijn nog te vaak disproportioneel en bij circulair aanbesteden zijn de criteria niet uniform. De BNA constateert dat de Gids Proportionaliteit en de Handreiking Tenderkostenvergoeding in de praktijk onvoldoende worden gehanteerd en dat opdrachtgevers vaak te weinig kennis van de branche hebben.”
“Dit leidt tot nodeloze uitsluiting van partijen in de markt en vraagt onrealistische investeringen van de inschrijvende partijen. Dit maakt een gezonde bedrijfsvoering voor architecten onmogelijk en zorgt voor verspilling van markt- en overheidsgeld. Daarnaast lijken zowel de wijze van beoordeling als het resultaat van de beoordeling op papier transparant, maar schort het in de praktijk vaak aan een inhoudelijk onderbouwde en een voor alle betrokken partijen transparante beoordeling”, schrijft de BNA.
De BNA pleit voor een ‘gedegen heroriëntatie’ op het aanbestedingsregime voor architectendiensten voor publieke gebouwen. Een grondige evaluatie van de Aanbestedingswet 2012 en de uitwerking daarvan in de praktijk, moet wat de brancheorganisatie betreft leiden tot een gezonde, transparante en inspirerende aanbestedingscultuur.
Verduurzaming
Om de verduurzaming van de bouw te versnellen en innovatie te stimuleren, acht de BNA een stapsgewijze aanscherping van de bouwregelgeving noodzakelijk. “De BNA pleit voor samenhang én praktische uitvoerbaarheid van deze regels. Ook een haalbaar introductieniveau en een differentiatie naar de schaal van projecten zijn nodig zodat de markt zich op realistische wijze kan voorbereiden en aanpassen aan de nieuwe situatie. De regelgeving en normering dienen coherent te zijn. Stapeling van regels op verschillende bestuurslagen moet worden voorkomen. De BNA is ook voorstander van een wettelijke CO2-normering voor de bouw; stuur op carbon-based ontwerpen als het nieuwe normaal”, stelt de brancheorganisatie.
Officiële uitslag Tweede Kamerverkiezingen
Vrijdag is de officiële uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november bekendgemaakt. De PVV wordt met 37 zetels de grootste partij in het parlement. Daarna volgen GroenLinks-PvdA met 25 zetels en de VVD met 24 zetels. Nieuwkomer Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt heeft 20 zetels behaald.
D66 eindigt op 9 zetels. De laatste restzetel, en daarmee de 150e zetel in de Kamer, gaat naar de SP. Die komt daardoor op 5 zetels uit. BBB krijgt 7 zetels en CDA 5. Forum voor Democratie, Partij voor de Dieren, ChristenUnie, SGP en DENK hebben elk 3 zetels. Volt telt straks 2 leden in de Tweede Kamer en JA21 krijgt er 1. 50PLUS en BIJ1 verliezen hun Kamerzetel.