Politieke partijen willen na decennia weer meer grip op bouwgrond

15 november 2023, 11:07

Ingegeven door de woningcrisis kijken politieke partijen weer naar grondprijzen en hoe die de bouw en huizenprijzen beïnvloeden. Decennialang waagde de politiek zich er niet aan. In 1977 viel het kabinet-Den Uyl nog over grondpolitiek, waarna het grotendeels stil bleef op het onderwerp. Maar nu zien partijen de urgentie er weer van in.

Want niet alleen de rente en materiaalkosten zijn gestegen, ook bouwgrond is de afgelopen jaren fors duurder geworden. De gemiddelde grondprijs is sinds 2019 met 35 procent omhooggegaan, aldus economen van ABN Amro eerder dit jaar. Vooral in sterk stedelijke gebieden, waar bouwgrond schaars is, schoten de prijzen omhoog. Daar kost een bouwkavel per vierkante meter 1520 euro, ten opzichte van 370 euro buiten de stad.

Mede door die prijsstijgingen hebben grondeigenaren er vaak baat bij de grond onbebouwd te laten liggen: in de toekomst valt er immers nog meer geld voor te krijgen dan nu, is het idee. Ook speelt het speculatie in de hand, bijvoorbeeld als het gaat om de aankoop van landbouwgrond. Als die bestemming verandert in bouwgrond, ziet de eigenaar diens investering vaak meer dan vertienvoudigen. “Een daling is nodig om de prijs van nieuwbouw aan te laten sluiten op de nieuwe marktomstandigheden”, schrijven de economen van ABN Amro. “Dat betekent dat grondeigenaren water bij de wijn moeten doen.”

Hogere ozb-belasting op braakliggende grond
Bij politieke partijen staat het onderwerp inmiddels ook weer op de agenda. Zo wil de VVD dat gemeenten een hogere ozb-belasting mogen heffen op braakliggende grond. PvdA'er Henk Nijboer zei eerder in een debat dat hij desnoods grondeigenaren wil onteigenen als zij te lang niets met hun bouwgrond doen. Verder wil GroenLinks-PvdA een Nationale Grondbank, met daarin meer grond in publiek bezit. Ook wil de linkse samenwerking dat woekerwinsten op grond worden afgeroomd en bijvoorbeeld worden aangewend voor de aanleg van nieuwe wegen in nieuwe woonwijken.

GroenLinks-PvdA krijgt steun van verschillende partijen, waaronder Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt. Ook NSC wil topwinsten op grond afromen en ten goede laten komen aan gebiedsontwikkeling of sociale woningbouw. De SP wil eveneens een einde maken aan speculatie met grondprijzen. De partij wil daarom dat grond niet meer zomaar aan iedere ontwikkelaar mag worden verkocht, maar dat er voorwaarden gesteld kunnen worden.

Meer landbouwgrond vrij voor bouw
Verder op links wil de Partij voor de Dieren dat veel meer landbouwgrond vrijkomt voor bouw. Nu bestaat ongeveer de helft van Nederland uit landbouwgrond, de PvdD wil dat er meer ruimte komt voor woningbouw én natuur. Door de veestapel met driekwart te laten krimpen - wat volgens de partij sowieso moet - komt er meer grond vrij, is het idee.

CDA en BBB moeten daar niets van hebben. Zij schrijven in hun programma juist dat landbouwgrond beschermd moet worden. De BBB zet vol in op voedselproductie en wil rekening houden met ‘hoogwaardige agrarische grond’. Ook wil de partij dat boeren toegang krijgen tot meer grond, als de politiek vindt dat dieren meer ruimte moeten krijgen. Zowel de BBB als het CDA willen ook een grondbank, maar dan voor landbouwgrond. Wel vindt het CDA dat woningcorporaties ‘strategische grondposities’ kunnen innemen.

Bron: ANP

Trefwoorden

tweede kamerverkiezingen bouwgrond verkiezingen woningbouw grond

1	Rapport: rijke Amsterdammers leven steeds vaker apart van rest dinsdag, 30 september
2	Kabinet wil wijken erbij op 127 plekken in Nederland maandag, 29 september
3	Architectenweb symposium: klein maar fijn wonen? donderdag, 2 oktober
4	Leiden wil verhoogd busstation naast treinperrons centraal station dinsdag, 30 september
5	Nominaties Interieur van het Jaar 2025 bekend woensdag, 1 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

De architect en de verkiezingen

14 november 2023

Vertraging groei bij woningbouwers

16 november 2023

Klimaatmars in Amsterdam brengt 85.000 mensen op de been

13 november 2023

Provincie Zuid-Holland richt geen eigen woningbedrijf op

17 november 2023

PBL: plannen partijen niet voldoende voor klimaatneutraal 2040

8 november 2023

Programma over wonen in het landschap in Pakhuis de Zwijger

16 november 2023

Boelhouwer: politieke woonbeloftes gratuit, er zijn miljarden nodig

20 november 2023

Weinig animo bij BBB in provincies voor woningbouw op landbouwgrond

7 november 2023

BNA pleit voor ministerie van ruimtelijke ontwikkeling en wonen

1 december 2023

Aedes: een op vijf mensen woont niet passend

3 november 2023

BBB kijkt naar rechts voor wonen, wil meer luisteren naar beleggers

31 oktober 2023

Managementsamenvatting

3 oktober 2023

Natuurorganisaties: overheid moet grond aankopen voor duurzame landbouw

14 november 2023

Zonneparken op landbouw- en natuurgronden in principe verboden

30 oktober 2023

InReal projecteert bouwtekeningen op ware grootte om toekomstige gebruikers te helpen

26 oktober 2023

Colliers: door stikstofregels 23.000 woningen minder gebouwd

9 januari 2024

Kabinet wil nationale aanpak funderingsschade gebouwen en huizen

10 oktober 2023

De Jonge wil dat betaalbare bouwgrond sneller beschikbaar is

20 juni 2023

Onderzoekers pleiten voor meer begroeiing tegen opwarmende bodem

19 mei 2023

Autoriteit: geef corporaties eerder rol bij verwerven bouwgrond

2 maart 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Vocus Architecten heeft ruimtelijke structuur oud Tivolicomplex weer zichtbaar gemaakt

Gisteren, 15:10

Dinsdag is het voormalige onderkomen van poppodium Tivoli in Utrecht heropend. Het 5.200 m2 omvattend complex aan de Oudegracht, dat uit meerdere gebouwdelen bestaat, biedt nu plek aan een hotel, restaurant en twee (al aanwezige) kinderdagverblijven.

Stadsbestuur overtuigd: Museum Rotterdam moet in Steigerkerk komen

Gisteren, 14:01

Volgens onderzoek van V8 Architects zijn de ruimtes in de kerk in het centrum van de stad ‘uitstekend geschikt’ voor de huisvesting van het museum.

Invloedrijke Vlaamse architect bOb van Reeth overleden

Gisteren, 11:03

Afgelopen dinsdag is op 82-jarige leeftijd de Vlaamse architect bOb van Reeth overleden. Van Reeth behoort tot de belangrijkste en invloedrijkste naoorlogse architecten van Vlaanderen en had ook in Nederland veel invloed.

Architectenweb symposium: klein maar fijn wonen?

Gisteren, 09:30

Woensdag 15 oktober 2025 organiseert Architectenweb samen met Hogeschool van Amsterdam, MORE Architecture, UFO Urbanism en Pakhuis de Zwijger een symposium rond de opkomst van grootschalige wooncomplexen met kleine woningen en gedeelde voorzieningen.

Steden vrezen voor woningbouw door nieuwe regels netcongestie

Gisteren, 16:25

Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht vrezen dat de bouw van nieuwe woningen stil komt te liggen door netcongestie.

Dienst Toeslagen: plan voor wonen op vakantieparken onuitvoerbaar

Gisteren, 13:06

Het kabinetsplan om permanent wonen in vakantiehuisjes mogelijk te maken, is volgens de Dienst Toeslagen onuitvoerbaar.

Zuid-Holland wil in ‘oogstjaar’ 2026 plannen uitvoeren

1 oktober, 3:16

De provincie investeert onder meer in infrastructuur, woningbouw, natuur en versterking van kleine kernen.

Rijk schrijft aanbesteding uit voor nieuwe marinierskazerne

1 oktober, 2:27

Eind 2031 wil het Korps Mariniers vanuit zijn huidige kazerne in Doorn verhuizen naar een nieuw onderkomen op de bestaande Defensielocatie Kamp Nieuw-Milligen vlakbij Apeldoorn.

Landschapstriënnale 2026 strijkt neer in Arnhem

1 oktober, 11:57

Het thema van de komende editie van de manifestatie is ‘Op Waterbasis’.

Veelzijdig ontwerper Mathieu Bruls verzorgt 21e Peutz-lezing

30 september, 3:05

Bruls (1960) is een veelzijdig ontwerper, die naast gebouwen en stedenbouwkundige plannen onder meer interieurs, meubels en tentoonstellingen ontwerpt.

Ga naar het nieuws-archief