Het nieuwe belastingkantoor in Doetinchem (impressie: MAS Architectuur)

‘Stap niet zomaar in DBFMO-traject’

22 april 2011, 15:46

Een architect zou niet zonder omzien in een DBFMO-traject moeten stappen. Dat zegt Joost Berger van MAS Architectuur, die als architect bij het nieuwe belastingkantoor in Doetinchem betrokken was. De financiële opbrengsten zijn volgens hem gering en de rol van de architect op zijn minst onduidelijk.

Aanbestedingen volgens het principe Design, Build, Finance, Maintain & Operate (DBFMO) vormen het nieuwe evangelie van de rijksoverheid. Door het risico voor zaken als het ontwerp, financiering en onderhoud van nieuwe rijksgebouwen uit te besteden aan de markt, kan er flink bespaard worden op de kosten van deze aspecten en uiteindelijk het totale project.

Berger gaat hier voor een deel in mee, maar plaatst ook zijn kanttekeningen. “Voor de overheid wordt zo’n gebouw misschien goedkoper, maar de maatschappelijke kosten lopen juist op. Kijk alleen maar naar de voorinvesteringen die marktpartijen moeten doen als ze mee willen dingen naar een DBFMO-opdracht.”

Concurrentie
Een DBFMO-project wordt meestal aanbesteed op basis van concurrentie. Wie de beste kwaliteit voor de meest voordelige prijs kan leveren, krijgt de opdracht. Vergeten daarbij wordt volgens Berger de kosten die alle partijen maken en de kleine marges, ook voor architecten. “We zijn uiteindelijk uit de kosten gekomen, maar je houdt er niets aan over.”

In het geval van het Doetinchemse belastingkantoor kregen alleen de drie geselecteerde partijen voor de laatste aanbestedingsfase een onkostenvergoeding en hebben de veertien andere consortia hun werk ‘voor niets’ gedaan. “De vergoeding bedroeg destijds 50.000 euro, niet erg veel. Pas later heeft de overheid DBFMO-vergoedingen verhoogd.”

Leerzaam
Berger prijst net als andere architecten met DBFMO-ervaring het integrale ontwerpproces, waarbij de architect in samenwerking met partijen als installateurs al in de eerste fase van het project kostenbesparende maatregelen kan bedenken en doorvoeren. “Dat is een zeer leerzaam en interessant traject”, zegt de architect.

In het geval van het belastingkantoor hield zijn rol in feite op na het definitief ontwerp, aldus Berger. “Daarna ben je overgeleverd aan het grote geheel, waarbij financiën een grote rol spelen, Zo had bij ons de aannemer besloten in plaats van het voorgestelde gevelsteen een steenstrip te gebruiken. Het ziet er wel ongeveer hetzelfde uit, maar zo hadden we het niet bedoeld.”

Beter gewaarborgd
De rol van een architect zou wat Berger betreft beter gewaarborgd moeten worden, zodat hij tijdens het gehele proces invloed kan houden. Dat is nog een ingewikkeld verhaal, aangezien eisen voor de architectonische kwaliteit contractueel zijn vastgelegd en overleg met de opdrachtgever (de Rijksgebouwendienst) lastig is.

“We overlegden er natuurlijk wel mee, maar we zaten er eerder tegenover dan naast. De Rgd wist precies wat ze wilde, maar mocht niet teveel zeggen omdat ze anders een veel te sturende rol zou krijgen. Zo ontstaat er een vreemd spelletje tussen architect en opdrachtgever.”

“Er heeft een gesprek plaatsgevonden tussen architecten die ervaring hebben met DBFMO. Wij kwamen er niet uit hoe de borging voor de architect beter geregeld kan worden, maar het lijkt ons wel iets waar de Rijksgebouwendienst invloed op kan uitoefenen.”

Aan architecten heeft Berger ook een boodschap. “Stap er alleen in als je het uit idealisme wilt doen. Zoals gezegd is het een interessant traject, waar je veel van leert. Voor een gezonde financiële bedrijfsvoering is het niet ideaal om in DBFMO-aanbestedingen op basis van concurrentie te stappen.”

Meer over ervaringen van architecten met DBFMO (zoals UNStudio bij het nieuwe kantoor van DUO en de Belastingdienst) in AWM 41, dat in week 18 verschijnt.

Trefwoorden

belastingkantoor doetinchem joost berger mas architectuur dbfmo

1	Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken vrijdag, 28 november
2	MORE Architecture en Studio Nauta ontwerpen woontoren midden op Katendrecht donderdag, 27 november
3	Gemeenteraad stelt gebiedsvisie voor Bussum-Zuid vast donderdag, 27 november
4	Dolmen – mysterieus object aan de rand van de Veluwe vrijdag, 28 november
5	Rijnboutt levert CityPromenade in Nieuwegein op vrijdag, 28 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Kromhoutkazerne volledig in gebruik

15 maart 2012

Ketenacademie in najaar van start

2 augustus 2012

Architecten 'gegijzeld' door aanbestedingscultuur

20 juli 2015

Kosten aanbestedingen fors gestegen

24 november 2011

2011: De belangrijkste gebeurtenissen

23 december 2011

Hogere ontwerpvergoeding pps-projecten

9 februari 2009

Aanbesteding defensiemuseum (weer) gestart

1 september 2010

Belastingkantoor Doetinchem geopend

14 april 2011

Vierde kwartaal verdubbeling aanbestedingen

6 januari 2011

Aanbestedingen ontwerpteams rukken op

12 april 2010

‘Architect onafhankelijk adviseur bij DBFMO’

16 juli 2010

Verslag manifestatie Ketenintegratie

20 april 2010

Steunpunt blijft bezorgd over jonge architecten

14 juli 2010

Nieuw markeerpunt voor Groningse skyline

19 april 2011

Koningin opent nieuwe ministerie van Financiën

28 januari 2009

Drie kandidaten voor huisvesting Planbureaus

31 juli 2012

Drie nieuwe partners bij MAS architectuur

14 februari 2019

MAS architectuur ontwerpt mytylschool in relatie met buitenwereld

20 februari 2019

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Arcadis en BEEL Architecten ontwerpen gebouw voor imec in Leuven

Gisteren, 16:06

Het onderzoekscentrum voor nano-elektronica en digitale technologie imec laat een nieuw kantoor- en labgebouw op zijn campus in Leuven realiseren.

Duizenden cd's en hoesjes krijgen nieuw leven in hotelkamer

Gisteren, 13:43

In het pas geopende nieuwe onderkomen van culturele ontmoetingsplek De Groene Afslag in Crailo heeft Abelen Architectuur een bijzondere hotelkamer ontworpen. Het interieur van de CD-Room is gemaakt van duizenden oude cd’s.

Gemeente Haarlemmermeer kiest plan Ons Erf voor deelgebied Lincolnpark Hoofddorp

Gisteren, 11:09

Bij het plan zijn vier architectenbureaus betrokken: White Arkitekter, Space&Matter, Atlas Architects, SeARCH. DS Landschapsarchitecten verzorgt het landschapsontwerp.

BRTArchitecten onderzoekt of in traditioneel polderlandschap subtiel woningbouw ingevoegd kan worden

Gisteren, 10:45

In opdracht van Stichting Architecten Werkgemeenschap Tauber onderzocht BRTArchitecten drie mogelijke alternatieve woontypologieën voor in het traditionele polderlandschap in het noorden van het land.

Wang Shu en Lu Wenyu worden curator Architectuurbiënnale van Venetië in 2027

Gisteren, 14:52

De Chinese architecten en docenten verzorgen de artistieke leiding van de twintigste editie van de Venetiaanse architectuurmanifestatie.

Verduurzaming Nederland moet veel eerlijker, vindt adviesraad

Gisteren, 12:18

De verduurzaming van Nederland dreigt vast te lopen, doordat grote groepen mensen de voordelen mislopen en daardoor het draagvlak afbrokkelt, stelt de RLi.

Gelderland wil duurzame ‘havenhub’ aanleggen bij IJzendoorn

2 december, 1:13

Bij een Clean Energy Hub kunnen binnenvaartschepen schonere brandstoffen zoals bio-LNG bunkeren en groene stroom laden.

Schoof ziet actiepunten in klimaatadvies burgerberaad

2 december, 10:22

De demissionair premier herkent de wens van het kabinet voor een ‘haalbaar en betaalbaar’ klimaatbeleid in de aanbevelingen van 175 burgers.

Besluit over verdwijnen dorp Moerdijk halfjaar uitgesteld

1 december, 3:27

Het Rijk en de provincie Noord-Brabant willen pas in juni een besluit nemen over uitbreiding van het haven- en industriegebied in Moerdijk.

Amsterdam overweegt hogere toeristenbelasting in herbestemming panden te stoppen

1 december, 10:30

Het stadsbestuur overweegt de toeristenbelasting te verhogen als de landelijke btw-verhoging niet leidt tot een daling van het aantal toeristenovernachtingen.

Ga naar het nieuws-archief