Zicht van achter uit de zaal

Zicht richting podium

Zicht vanaf het podium

Banken voor het koor

Axonometrie

Langsdoorsnede oud en nieuw

Zicht van achter uit de zaal

Zicht richting podium

Zicht vanaf het podium

Banken voor het koor

Axonometrie

Langsdoorsnede oud en nieuw

Nieuwe concertzaal in middeleeuwse Bijlokehospitaal Gent

24 september 2020, 15:17

Muziekcentrum de Bijloke heeft een nieuwe concertzaal, gevestigd in een indrukwekkende 13^e-eeuwse zaal van het voormalige Bijlokehospitaal. Het project vormt het hart van een breder masterplan, dat is ontwikkeld door DRDH Architects uit Londen.

In 1228 werd op weilanden bij Gent, de Bijlokemeersen, een ziekenhuis gesticht. Later is op het terrein ook de Bijlokeabdij gebouwd. Heden ten dage vormt het complex, dat bestaat uit een voormalige hospitaal-, abdij- en nutsgebouwen, een cultureel centrum. Onder meer de kunstacademie en het conservatorium van Gent, het Stadsmuseum Gent en Muziekcentrum De Bijloke vinden er onderdak.

De grote ziekenzaal, die tussen 1251 en 1255 werd gebouwd, dient nu als concertzaal en is sinds 2017 de thuisbasis van het Symfonieorkest Vlaanderen. De ambitie was om de concertzaal te vernieuwen naar een akoestische ruimte van internationaal kaliber. Het ontwerpteam, onder leiding van DRDH Architects, heeft daarbij gebruik gemaakt van de kwaliteiten van de ruimte ‘as found’.

De zaal bezat een indrukwekkende schaal en waardevolle historische elementen, maar niet de eigenschappen van een concertzaal, legt DRDH Architects uit. Een elektroakostisch systeem maakte tot nu toe de akoestiek acceptabel. Dit is niet meer nodig door de natuurlijke nagalmtijd te verhogen. Een reeks ingrepen heeft de ervaring voor zowel uitvoerenden als publiek verbeterd.

Ruimte
De belangrijkste ingreep was het verlagen van de zaalvloer met 1,2 meter. Dit heeft het volume van de zaal vergroot en zowel het podium als het zitgedeelte volledig toegankelijk gemaakt. De historische toegangsdeuren zijn daarbij in ere hersteld. DE grotere ruimte draagt bij aan een verbeterde akoestiek.

De lengte van de zaal is gevoelsmatig verkort door zowel het podium als de achterzijde van het zitgedeelte naar het midden te schuiven. Dit vergroot de intimiteit tussen publiek en artiesten; daarnaast heeft dit ruimte gecreëerd voor koorbanken achter het orkest, boven een eveneens nieuwe backstage.

Klankkast
De muren van het middeleeuwse gebouw waren in de loop der tijd licht naar buiten geweken onder het gewicht van de zware houten dakconstructie. Het geluid werd daardoor naar boven gekaatst, waar het – in de woorden van de architecten – in het dakgebinte verdwaalde. De geluidsreflectie is verbeterd door een nieuwe houten wand, die zowel het zitgedeelte als het podium omhult.

De omringende geprofileerde lambrisering van gerookt eiken gaat een dialoog aan met het dakgebinte en brengt de ruimte visueel in balans. Lambrisering, dakconstructie, tribune, podium en de houten vloer vormen samen een ruimte in de ruimte, die werkt als een klankkast van een instrument.

Masterplan
De vernieuwing van de concertzaal is de eerste fase ineen groter masterplan voor Muziekcentrum de Bijloke. In deze eerste fase is ook een garderobe in de voormalige kapel gerealiseerd. Zaal en kapel beslaan samen 1.150 m².

Tevens is een foyer en café in de voormalige noordelijke foyer gerealiseerd. Het interieur daarvan is vormgegeven in een samenwerking tussen ontwerpers Studio Helder en makerscollectief Onbetaalbaar uit Gent. Elemeneten uit de oude concertzaal zijn hergebruikt voor nieuwe meubelstukken.

Het masterplan, dat in totaal 2.700 m² beslaat, is ontwikkeld door DRDH Architects is samenwerking met Julian Harrap Architects, Arup Venue and Acoustics, ABT en RCR na een competitie in 2017. Het plan gaat uit van het bestaande ensemble van publieke ruimten met elke hun eigen karakter. Het project kan stapsgewijs worden verder ontwikkeld, in de loop der tijd en met verschillende partners, legt het architectenbureau uit.

Trefwoorden

belgië drdh architects herbestemming arup venue and acoustics leisure muziekcentrum de bijloke rcr akoestiek gent abt julian harrap architects concertzaal

1	VDL en Marco Vermeulen presenteren plan ringvormig gebouw Eindhoven maandag, 27 maart
2	Rotterdam gaat aan de slag met stadionloos Feyenoord City 2.0 woensdag, 29 maart
3	Plan Sample gekozen voor blokken met 357 woningen Buiksloterham maandag, 27 maart
4	Fantastisch dinsdag, 28 maart
5	Terrein industriële bakkerij Breda getransformeerd tot buurt met 330 woningen donderdag, 30 maart

Gerelateerde nieuwsberichten

Architecten presenteren visie Museum Arnhem

KCAP en Cityförster vernieuwen cultureel gebouw en district in Bratislava

De Vereeniging weer open en feestelijk na renovatie (+video)

Eigen stek voor Concertgebouworkest officieel geopend

Renovatie en transformatie van Gentse patriciërswoning door Volt Architecten

Nieuw concertgebouw Jekaterinenburg door Zaha Hadid Architects

Koningin opent vernieuwd Musis Arnhem

Elbphilharmonie wordt officieel geopend

Nieuwe Elisabethzaal Antwerpen geopend

Spelonkachtige concertzaal voor Poolse stad

Klassieke muziek in sneeuwwit concertgebouw

Sculpturale muziekzaal voor Bach

51N4E en NU architectuuratelier tonen plan voor opwaardering park en Floraliënhal Gent

De Harmonie in Antwerpen heeft zijn luister terug

Wiegerinck en LOW ontwerpen gebouw Nobel I voor wetenschapspark Gent

Historie en verval Wintercircus Gent zichtbaar gelaten bij renovatie

Andere nieuwsberichten

Amsterdam schrijft tender uit voor woon- en werkgebied Havenstraatterrein

Gisteren, 15:02

Het plan behelst 341 woningen, een basisschool, maatschappelijke en commerciële voorzieningen. Marktpartijen kunnen zich tot dinsdag 9 mei aanmelden, meldt de gemeente Amsterdam vrijdag.

Postkantoor naast station Arnhem verbouwd en uitgebreid tot rijkskantoor

Gisteren, 12:01

Het pand gaat onderdak bieden aan de Belastingdienst, het Rijksvastgoedbedrijf en de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Kraaijvanger Architects en Karres en Brands verzorgen het ontwerp voor de verbouwing en uitbreiding van het pand.

Nanne de Ru en Hans Ibelings lanceren nieuwe uitgeverij

Gisteren, 10:40

Fraaie en laagdrempelige boeken over architectuur en design, dat zijn de boeken die architect, ontwikkelaar en bouwer Nanne de Ru en architectuurhistoricus Hans Ibelings bij hun nieuwe uitgeverij Maas Lawrence willen uitbrengen.

West 8 wint prijsvraag voor park in Buenos Aires

Gisteren, 09:04

Het park wordt gerealiseerd op een schiereiland tussen het centrum en de baai waaraan de Argentijnse hoofdstad is gelegen. Het park wordt voorzien van verschillende landschapstypen en ecosystemen.