Bouwstart Instituut voor Nachtcultuur in Amsterdam naar ontwerp van XML

22 oktober 2024, 16:42

Op een locatie aan de Amstel in het hart van Amsterdam is de bouw gestart van het door architectenbureau XML ontworpen Instituut voor NachtCultuur (INC). Deze nieuwe culturele instelling is verborgen ingepast in een van oorsprong 17^e-eeuws bouwblok en bestaat uit een café, een kleine zaal en een grote zaal.

Het INC richt zich op het programmeren, produceren en documenteren van progressieve nachtcultuur, legt XML uit. Het project wordt ontwikkeld door Michiel Kleiss, die een lange geschiedenis heeft in het Amsterdamse nachtleven als DJ en voormalig directeur van onder andere club RoXY en Paradiso.

De instelling krijgt haar onderkomen in een nieuw gebouw, dat verborgen is gesitueerd in de binnenstad, op een locatie die grenst aan UNESCO werelderfgoed. Dat maakt het ontwerp er één met uitdagingen, aldus XML. Het architectonisch concept van het bureau is een antwoord op de noodzakelijk perfecte geluidsisolatie en -absorptie en zorgvuldige inpassing in de historische omgeving.

Ondergronds
De hoofdentree van het INC bevindt zich in een café op de begane grond van een nog te restaureren 17^e-eeuws pand. Vanuit het café voert een trap de bezoekers naar een nieuw gebouw, dat verborgen ligt op de binnenplaats. Een ondergronds ‘forum’ verbindt beide gebouwdelen met elkaar. Deze ‘serviceverdieping’ onder de gehele locatie herbergt toiletten, garderobe en multifunctionele ruimten.

Vanuit deze ondergrondse ruimte leidt een trap naar de grote zaal – met een capaciteit van 450 mensen – op de begane grond, of juist afdalen naar een tweede kelderniveau. Daar ligt op 7,5 meter onder het maaiveld een kleine zaal voor 100 bezoekers. Bovenop het volume van de geluiddichte grote zaal wordt een tuin aangelegd, ontworpen door Inside Outside.

Groen en gordijn
De tuin is ontworpen als een zacht glooiend terrein met grassen en bollen, en kronkelende paden. De tuin zal “in alle seizoenen zowel visuele schoonheid als zintuiglijke aantrekkingskracht bieden”, aldus het bureau. De tuin leidt ook naar een appartement dat bovenop het instituut is gebouwd. Hiervoor ontwerpt Inside Outside de daktuin.

Ook ontwerpt het bureau een gordijn voor het woongedeelte van het appartement. Het gordijn voegt volgens Inside Outside een dynamische laag toe aan het interieur en weerspiegelt de benadering van het bureau om met zachte materialen flexibele, steeds veranderende ruimten te creëren.

Onzichtbaar
Het architectenbureau heeft in zijn ontwerp veel aandacht besteed aan de inpassing in het bestaande stedelijk weefsel, zo meldt XML. Bijgevolg blijft de nieuwbouw met een totale hoogte van bijna 26 meter geheel onzichtbaar vanuit de openbare ruimte. “Het 17^e-eeuwse bouwblok krijgt zo een nieuw hedendaags hart, verborgen achter de historische gevels”, aldus de architecten.

XML heeft ook het interieur van het instituut ontworpen. De binnenruimten worden afgewerkt met materialen “waarop kan worden doorgebouwd, zoals stalen roosters en houten wandbeplatingen”, laat het bureau weten. Gebruikers kunnen het gebouw daardoor aanpassen aan verschillende programma’s, als ware het een veranderlijk canvas voor diverse activiteiten. Het gebouw wordt op een gegeven moment geopend, maar zal nooit ‘af’ zijn.

Reconstructie en restauratie
Om de bouwlocatie toegankelijk te maken voor de bouw, wordt een 19^e-eeuws pand langs de Amstel afgebroken. Na afronding van de werkzaamheden op het binnenterrein wordt het afgebroken pand herbouwd. Onderdeel van deze reconstructie is de toevoeging van een uitkragend achterhuis met een gevel van strekmetaal.

Het café dat de toegang gaat vormen tot het INC bevindt zich in een rijksmonument. Bij de aanstaande restauratie van dit pand worden op de verdiepingen drie appartementen gerealiseerd.

Presentatie
Op 17 oktober toonde XML het project voor het eerst, in het Stedelijk Museum, als onderdeel van het INC-lanceringsevenement tijdens het Amsterdam Dance Event (ADE). Het bureau presenteerde daarnaast het boek ‘What is an Institute for NightCulture?’, in samenwerking met Stephan Petermann (VOLUME Magazine) en uitgegeven door ARCHIS.

In dit boek beantwoorden “170 voorlopers uit de hedendaagse kunst, cultuur en nachtleven de vraag naar wat een instituut voor nachtcultuur zou kunnen zijn”, vertelt XML. Het boek vormt het inhoudelijk fundament voor het nieuwe instituut, waarvoor de plannen komend jaar worden uitgewerkt.

XML kreeg in 2014 de opdracht voor het project. Als gevolg van de complexe bouwlogistiek in de binnenstad van Amsterdam wordt het project gefaseerd uitgevoerd. De opening van het café is gepland voor eind 2025 en het volledige complex is naar verwachting voltooid in 2027.

Betrokken partijen
Bij het project zijn Rappange & Partners als restauratiearchitect, VDNDP als adviseur bouwkunde, Bouwadviesbureau Strackee voor de constructietechniek en CRUX voor de geotechniek betrokken. Verder is Loots betrokken voor geohydrologie, Venet Acoustics voor de akoestiek, Bureau Bouwkunde voor de brandveiligheid en M3E Group levert installatieadvies.

Trefwoorden

amsterdam ondergronds bouwen uitgaansgelegenheid leisure instituut voor nachtcultuur inside outside xml

1	Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas vrijdag, 10 oktober
2	Flat Amsterdam-Noord 'aangekopt' met 53 seniorenwoningen donderdag, 9 oktober
3	‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’ vrijdag, 10 oktober
4	bureau SLA ontdekt, transformeert en gebruikt rijksmonumentale werkplaats donderdag, 9 oktober
5	Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op maandag, 13 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Architecten tonen visie op Amsterdam in 2050

30 september 2020

XML presenteert gerenoveerde parkeergarage Johan Cruijff ArenA

25 augustus 2020

Team met ROFFAA, XML en Flux mag project Leeuwenkuil Rotterdam realiseren

19 juni 2020

XML realiseert woongebouw Zeeburgereiland

30 mei 2016

Nieuwe inrichting voor gebouw Europese Raad

15 januari 2016

XML ontwerpt transparante tentoonstelling

29 januari 2014

XML ontwerpt installatie voor de Appel

11 oktober 2012

Vernieuwde toekomstvisie Paleis Soestdijk en landgoed gepresenteerd

19 maart

Boek belicht bewogen (bouw)geschiedenis Musis Sacrum

1 november 2022

Concertzaal Amare ruim twee centimeter opgetild

2 augustus 2022

Amare – een gestapelde wereld vol cultuur

4 april 2022

Omvangrijke uitbreiding voor Rotterdam Ahoy opgeleverd

30 november 2020

Nieuwe concertzaal in middeleeuwse Bijlokehospitaal Gent

24 september 2020

Multifunctioneel Doornroosje in gebruik

14 oktober 2014

Muziekgebouw TivoliVredenburg opgeleverd

11 december 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid

Gisteren, 16:04

Het duurzame kantoorproject Orchard van David Chipperfield Architects is de meest recente toevoeging aan de ontwikkeling van de wijk Nieuw Zuid aan de Antwerpse Schelde.

Daan Zandbelt wordt nieuwe Spoorbouwmeester

Gisteren, 14:31

Per 1 januari volgt hij Marianne Loof op in die rol. Zandbelt is partner bij architectenbureau De Zwarte Hond en was van 2016 tot 2020 Rijksadviseur Stad en Infrastructuur.

Kantoorgebouw door Arthur Staal aan de Schinkel gerenoveerd en uitgebreid

Gisteren, 11:58

Het bestaande gebouw is naar ontwerp van Office Winhov zoveel mogelijk gerestaureerd, nieuwe toevoegingen zijn zichtbaar gemaakt door hedendaagse materialen en proporties.

Architect@Work strijkt 30 en 31 oktober neer in De Kromhouthal in Amsterdam

Gisteren, 10:00

Op donderdag 30 en vrijdag 31 oktober 2025 vindt Architect@Work plaats in De Kromhouthal in Amsterdam-Noord. Het wordt de tweede editie van het event in de metropoolregio Amsterdam en Architectenweb organiseert er weer een sprekersprogramma.

Afaina de Jong wint Amsterdamprijs voor de Kunst 2025

Gisteren, 15:19

De architect en oprichter van Afarai won de belangrijkste kunstprijs van de hoofdstad in de categorie Bewezen Kwaliteit.

Pararius: huurmarkt zit op slot, huren stijgen verder

Gisteren, 10:49

De vrije sector huurmarkt zit nog altijd ‘compleet op slot’, meldt woningplatform Pararius op basis van cijfers over het derde kwartaal.

PBL: Ook nieuw plan voor circulaire economie is niet genoeg

14 oktober, 2:42

In de nieuwe versie van het zogeheten Nationaal Programma Circulaire Economie staan ‘vooral veel intenties en plannen’, schrijft het planbureau.

Bossen en bodems in zwaar weer, klimaatraad maakt zich zorgen

14 oktober, 10:24

De klimaatverandering versnelt en de biodiversiteit gaat hard achteruit, terwijl er volgens de WKR steeds meer van de bossen en bodems wordt gevraagd.